Phương Huyền
Writer
Trên chiến trường Ukraine, một bước ngoặt đáng chú ý đang dần lộ diện, khi giới quan sát nhận định rằng Kiev dường như đã tìm ra cách đối phó với bom lượn thông minh. Đây là loại vũ khí từng được binh sĩ Ukraine gọi là “đáng sợ nhất” của Nga. Sự thay đổi này không chỉ làm suy giảm hiệu quả của một trong những át chủ bài của Moscow mà còn hé lộ những nỗ lực sáng tạo của Ukraine trong cuộc chiến công nghệ đầy khốc liệt.
Cách đây một năm, không quân Nga sử dụng các máy bay tiêm kích ném bom thả khoảng 100 quả bom lượn mỗi ngày dọc theo chiến tuyến dài hơn 1.000km. Những quả bom KAB hay UMPK dẫn đường bằng vệ tinh, được trang bị cánh bật ra cho phép bay xa hàng chục kilomet, từng khiến Ukraine gần như bất lực. Với sức công phá dữ dội và độ chính xác cao, chúng là nỗi ám ảnh của binh sĩ Kiev, đến mức không có biện pháp nào hiệu quả để ngăn chặn. Thế nhưng, theo Forbes, tình thế giờ đây đã đảo ngược: Ukraine không chỉ tìm ra cách đối phó mà một số giải pháp còn chứng tỏ hiệu quả đáng kể.
Ông Narek Kazarian, trưởng nhóm Night Watch – đơn vị chuyên phát triển hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine – tiết lộ rằng bộ gây nhiễu Lima chính là một trong những vũ khí bí mật làm suy yếu bom lượn của Nga. Không giống các bộ gây nhiễu truyền thống chỉ phát sóng vô tuyến để làm nhiễu tín hiệu, Lima ứng dụng công nghệ gây nhiễu kỹ thuật số hiện đại. Kết quả là, sau khi triển khai hệ thống này, độ chính xác của bom lượn Nga giảm mạnh. Thậm chí, tại một số khu vực như Kharkov và Zaporizhia, Nga đã buộc phải ngừng hẳn các đợt ném bom khi nhận ra mục tiêu không còn khả thi.
Trước đây, Nga áp dụng chiến thuật “ném bom trước, tấn công sau” rất hiệu quả. Bom lượn dội xuống các phòng tuyến và thành phố Ukraine, mở đường cho bộ binh tiến công trong thế áp đảo. Chiến thuật này từng giúp Nga chiếm được thành phố pháo đài Avdiivka ở miền Đông và tiến gần đến Pokrovsk. Nhưng khi quân Nga áp sát Pokrovsk vào tháng trước, mọi thứ bắt đầu thay đổi. Kênh Telegram Fighterbomber, vốn ủng hộ Moscow, thừa nhận rằng “thời kỳ hoàng kim của bom lượn UMPK đã khép lại sớm hơn dự đoán”. Ông Kazarian cho rằng Lima đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tần suất ném bom tại một số khu vực, trong khi các hệ thống gây nhiễu khác từ những công ty khác cũng góp phần làm suy yếu UMPK ở các mặt trận như Pokrovsk.
Hiện tại, bom lượn Nga đang gặp khó khăn trong việc kết nối với hệ thống vệ tinh GLONASS. Khi mất tín hiệu để điều chỉnh quỹ đạo, chúng thường bay lệch mục tiêu. Theo Fighterbomber, Nga giờ đây cần tới 8-16 quả bom để đánh trúng một mục tiêu. Đây là một con số cho thấy sự kém hiệu quả rõ rệt. Dù mỗi quả bom lượn chỉ có giá khoảng 25.000 USD, rẻ hơn nhiều so với các loại vũ khí dẫn đường khác, chi phí vận hành lại không hề nhỏ. Những chiếc tiêm kích Sukhoi mang theo 2-4 quả bom mỗi lần xuất kích là tài sản đắt đỏ, và việc điều động tới 4 chiếc chỉ để đánh trúng một mục tiêu là điều xa xỉ với không quân Nga – vốn chỉ sở hữu khoảng 1.000 máy bay hiện đại và đã mất hơn 100 chiếc trong cuộc chiến.
Không chỉ bom lượn, hệ thống gây nhiễu như Lima còn làm suy yếu hiệu quả của máy bay không người lái (UAV) Nga, đặc biệt là UAV Shahed thường được dùng để tập kích các thành phố Ukraine. Trước đây, Night Watch từng tập trung vô hiệu hóa Shahed, và nay công nghệ gây nhiễu của họ đang trở thành “lá chắn điện tử” mà các hệ thống phòng không đắt đỏ như S-300, Patriot hay SAMP/T khó lòng thay thế. Những hệ thống này quá ít ỏi để bảo vệ toàn bộ chiến tuyến hay các thành phố lớn của Ukraine.
#chiếntranhngavàukraine
Cách đây một năm, không quân Nga sử dụng các máy bay tiêm kích ném bom thả khoảng 100 quả bom lượn mỗi ngày dọc theo chiến tuyến dài hơn 1.000km. Những quả bom KAB hay UMPK dẫn đường bằng vệ tinh, được trang bị cánh bật ra cho phép bay xa hàng chục kilomet, từng khiến Ukraine gần như bất lực. Với sức công phá dữ dội và độ chính xác cao, chúng là nỗi ám ảnh của binh sĩ Kiev, đến mức không có biện pháp nào hiệu quả để ngăn chặn. Thế nhưng, theo Forbes, tình thế giờ đây đã đảo ngược: Ukraine không chỉ tìm ra cách đối phó mà một số giải pháp còn chứng tỏ hiệu quả đáng kể.
Ông Narek Kazarian, trưởng nhóm Night Watch – đơn vị chuyên phát triển hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine – tiết lộ rằng bộ gây nhiễu Lima chính là một trong những vũ khí bí mật làm suy yếu bom lượn của Nga. Không giống các bộ gây nhiễu truyền thống chỉ phát sóng vô tuyến để làm nhiễu tín hiệu, Lima ứng dụng công nghệ gây nhiễu kỹ thuật số hiện đại. Kết quả là, sau khi triển khai hệ thống này, độ chính xác của bom lượn Nga giảm mạnh. Thậm chí, tại một số khu vực như Kharkov và Zaporizhia, Nga đã buộc phải ngừng hẳn các đợt ném bom khi nhận ra mục tiêu không còn khả thi.
Trước đây, Nga áp dụng chiến thuật “ném bom trước, tấn công sau” rất hiệu quả. Bom lượn dội xuống các phòng tuyến và thành phố Ukraine, mở đường cho bộ binh tiến công trong thế áp đảo. Chiến thuật này từng giúp Nga chiếm được thành phố pháo đài Avdiivka ở miền Đông và tiến gần đến Pokrovsk. Nhưng khi quân Nga áp sát Pokrovsk vào tháng trước, mọi thứ bắt đầu thay đổi. Kênh Telegram Fighterbomber, vốn ủng hộ Moscow, thừa nhận rằng “thời kỳ hoàng kim của bom lượn UMPK đã khép lại sớm hơn dự đoán”. Ông Kazarian cho rằng Lima đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tần suất ném bom tại một số khu vực, trong khi các hệ thống gây nhiễu khác từ những công ty khác cũng góp phần làm suy yếu UMPK ở các mặt trận như Pokrovsk.
Hiện tại, bom lượn Nga đang gặp khó khăn trong việc kết nối với hệ thống vệ tinh GLONASS. Khi mất tín hiệu để điều chỉnh quỹ đạo, chúng thường bay lệch mục tiêu. Theo Fighterbomber, Nga giờ đây cần tới 8-16 quả bom để đánh trúng một mục tiêu. Đây là một con số cho thấy sự kém hiệu quả rõ rệt. Dù mỗi quả bom lượn chỉ có giá khoảng 25.000 USD, rẻ hơn nhiều so với các loại vũ khí dẫn đường khác, chi phí vận hành lại không hề nhỏ. Những chiếc tiêm kích Sukhoi mang theo 2-4 quả bom mỗi lần xuất kích là tài sản đắt đỏ, và việc điều động tới 4 chiếc chỉ để đánh trúng một mục tiêu là điều xa xỉ với không quân Nga – vốn chỉ sở hữu khoảng 1.000 máy bay hiện đại và đã mất hơn 100 chiếc trong cuộc chiến.
Không chỉ bom lượn, hệ thống gây nhiễu như Lima còn làm suy yếu hiệu quả của máy bay không người lái (UAV) Nga, đặc biệt là UAV Shahed thường được dùng để tập kích các thành phố Ukraine. Trước đây, Night Watch từng tập trung vô hiệu hóa Shahed, và nay công nghệ gây nhiễu của họ đang trở thành “lá chắn điện tử” mà các hệ thống phòng không đắt đỏ như S-300, Patriot hay SAMP/T khó lòng thay thế. Những hệ thống này quá ít ỏi để bảo vệ toàn bộ chiến tuyến hay các thành phố lớn của Ukraine.
#chiếntranhngavàukraine
