Hoàng Khang
Writer
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, Trung Quốc đã khơi lại cuộc điều tra chống độc quyền đối với Google, tập trung vào hệ điều hành Android. Động thái này diễn ra sau khi Cục Quản lý Giám sát Thị trường Trung Quốc (SAMR) đã công bố một cuộc điều tra tương tự đối với Nvidia vào tháng 12/2024, và hiện đang cân nhắc mở rộng điều tra sang Intel.
Google và "bóng ma" cấm vận tại Trung Quốc
Mặc dù công cụ tìm kiếm và các dịch vụ trực tuyến của Google đã bị chặn tại Trung Quốc từ năm 2010 do không tuân thủ quy định kiểm duyệt, Google vẫn duy trì hoạt động kinh doanh tại quốc gia tỷ dân thông qua nhiều mảng khác, bao gồm:
Android: "Mục tiêu" chính của cuộc điều tra
Theo Financial Times, cuộc điều tra của nhà chức trách Trung Quốc nhắm vào hệ điều hành Android và cáo buộc Google độc quyền, gây thiệt hại cho các nhà sản xuất di động Trung Quốc như Xiaomi, Oppo.
Điện thoại Trung Quốc bán trong nước sử dụng giao diện người dùng riêng nhưng vẫn xây dựng trên nhân AOSP (Android Open Source Project) do Google dẫn dắt. Các hãng di động Trung Quốc (trừ Apple và Huawei) phải trả phí để sử dụng Android trên smartphone bán ra quốc tế.
Thời điểm nhạy cảm và động cơ "trả đũa"
Cuộc điều tra Google được khởi xướng từ năm 2019, cùng thời điểm Huawei bị Mỹ cấm vận, nhưng sau đó bị tạm hoãn. Việc tái khởi động diễn ra vào tháng 12/2024, ngay trước khi Tổng thống Mỹ khi đó nhậm chức. SAMR đã khám xét văn phòng Google ở Bắc Kinh từ đầu tháng 1/2025 và yêu cầu cung cấp thông tin liên quan.
Liu Xu, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia thuộc Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc, cho rằng cuộc điều tra có thể là một phần trong các biện pháp trả đũa của Trung Quốc đối với việc Mỹ áp thuế quan lên hàng hóa từ quốc gia này.
Google và các vụ kiện chống độc quyền trên thế giới
Trong những năm gần đây, Google liên tục đối mặt với các cáo buộc vi phạm luật chống độc quyền tại nhiều quốc gia và khu vực, bao gồm EU, Hàn Quốc, Nga, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ. Tháng 8/2024, thẩm phán liên bang Mỹ đã ra phán quyết Google độc quyền thị trường tìm kiếm một cách bất hợp pháp. Bộ Tư pháp Mỹ đang cân nhắc đề xuất chia tách hoạt động kinh doanh của Google, bao gồm cả việc thoái vốn khỏi Android và trình duyệt Chrome.
Việc Trung Quốc điều tra chống độc quyền Google, tập trung vào Android, cho thấy sự leo thang trong căng thẳng thương mại và công nghệ giữa hai nước. Cuộc điều tra này có thể gây ra những tác động đáng kể đến hoạt động kinh doanh của Google tại Trung Quốc nói riêng và trên toàn cầu nói chung, cũng như ảnh hưởng đến thị trường smartphone và hệ điều hành di động.
Google và "bóng ma" cấm vận tại Trung Quốc
Mặc dù công cụ tìm kiếm và các dịch vụ trực tuyến của Google đã bị chặn tại Trung Quốc từ năm 2010 do không tuân thủ quy định kiểm duyệt, Google vẫn duy trì hoạt động kinh doanh tại quốc gia tỷ dân thông qua nhiều mảng khác, bao gồm:
- Quảng cáo: Bán quảng cáo từ khóa trên công cụ tìm kiếm và YouTube cho các công ty Trung Quốc muốn tiếp cận thị trường quốc tế.
- Điện toán đám mây: Cung cấp dịch vụ đám mây cho các công ty như TikTok, NetEase, Shein hoạt động tại Đông Nam Á và các khu vực khác.
- Sản xuất phần cứng: (Không nêu rõ chi tiết trong bài)
- Phát triển ứng dụng: Hợp tác đưa ứng dụng nội địa Trung Quốc ra quốc tế.
- Nghiên cứu AI: Thành lập trung tâm nghiên cứu trí tuệ nhân tạo tại Bắc Kinh vào năm 2017, tập trung vào giáo dục và hiểu ngôn ngữ tự nhiên. Các dự án mã nguồn mở như TensorFlow và Kubernetes có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng phát triển ở Trung Quốc.
Android: "Mục tiêu" chính của cuộc điều tra
Theo Financial Times, cuộc điều tra của nhà chức trách Trung Quốc nhắm vào hệ điều hành Android và cáo buộc Google độc quyền, gây thiệt hại cho các nhà sản xuất di động Trung Quốc như Xiaomi, Oppo.
Điện thoại Trung Quốc bán trong nước sử dụng giao diện người dùng riêng nhưng vẫn xây dựng trên nhân AOSP (Android Open Source Project) do Google dẫn dắt. Các hãng di động Trung Quốc (trừ Apple và Huawei) phải trả phí để sử dụng Android trên smartphone bán ra quốc tế.
Thời điểm nhạy cảm và động cơ "trả đũa"
Cuộc điều tra Google được khởi xướng từ năm 2019, cùng thời điểm Huawei bị Mỹ cấm vận, nhưng sau đó bị tạm hoãn. Việc tái khởi động diễn ra vào tháng 12/2024, ngay trước khi Tổng thống Mỹ khi đó nhậm chức. SAMR đã khám xét văn phòng Google ở Bắc Kinh từ đầu tháng 1/2025 và yêu cầu cung cấp thông tin liên quan.
Liu Xu, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia thuộc Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc, cho rằng cuộc điều tra có thể là một phần trong các biện pháp trả đũa của Trung Quốc đối với việc Mỹ áp thuế quan lên hàng hóa từ quốc gia này.
Google và các vụ kiện chống độc quyền trên thế giới
Trong những năm gần đây, Google liên tục đối mặt với các cáo buộc vi phạm luật chống độc quyền tại nhiều quốc gia và khu vực, bao gồm EU, Hàn Quốc, Nga, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ. Tháng 8/2024, thẩm phán liên bang Mỹ đã ra phán quyết Google độc quyền thị trường tìm kiếm một cách bất hợp pháp. Bộ Tư pháp Mỹ đang cân nhắc đề xuất chia tách hoạt động kinh doanh của Google, bao gồm cả việc thoái vốn khỏi Android và trình duyệt Chrome.
Việc Trung Quốc điều tra chống độc quyền Google, tập trung vào Android, cho thấy sự leo thang trong căng thẳng thương mại và công nghệ giữa hai nước. Cuộc điều tra này có thể gây ra những tác động đáng kể đến hoạt động kinh doanh của Google tại Trung Quốc nói riêng và trên toàn cầu nói chung, cũng như ảnh hưởng đến thị trường smartphone và hệ điều hành di động.
