Phương Huyền
Writer
Khi bước qua những cánh cổng uy nghiêm của Tử Cấm Thành, du khách không khỏi chú ý đến những hàng cột núm màu vàng được xếp ngay ngắn, được gọi là "đinh cửa". Không đơn thuần là một chi tiết trang trí, những chiếc đinh cửa này ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu xa về lịch sử, địa vị và những quy tắc nghiêm ngặt trong cung cấm.
Thời xưa, do kỹ thuật còn hạn chế, cửa được làm bằng gỗ, và rất khó để đạt được độ vững chắc. Để tăng cường độ bền, người thợ mộc phải ép nhiều miếng gỗ lại với nhau để tạo thành một tấm ván lớn. Đặc biệt với những cánh cổng có kích thước đồ sộ như ở Tử Cấm Thành, việc sử dụng nhiều miếng gỗ ghép lại là điều tất yếu. Trong quá trình này, người thợ mộc sử dụng đinh gỗ để cố định các miếng gỗ. Để tránh những đầu đinh nhô ra gây trầy xước cho người sử dụng, người xưa đã nghĩ ra cách dùng vật có đầu tròn che phần đinh, vừa an toàn, vừa tăng tính thẩm mỹ.
Theo thời gian, những chiếc đinh cửa dần trở thành một chi tiết trang trí đặc trưng. Tuy nhiên, không phải ai cũng được phép sử dụng loại đinh này. Chỉ các cung đình, đền đài và các công trình kiến trúc có địa vị xã hội cao mới được sử dụng đinh đóng cửa. Nếu một công dân bình thường sử dụng đinh đóng cửa, đó là hành vi phạm pháp.
Ngay cả những công trình được phép trang bị đinh cửa cũng phải tuân theo những quy định nghiêm ngặt. Triều Thanh quy định chỉ cổng của Hoàng đế mới được dùng 81 chiếc đinh cửa (9 hàng ngang và 9 hàng dọc). Cổng vương phủ chỉ được dùng 49 chiếc đinh cửa (7 hàng ngang và 7 hàng dọc). Theo cấp bậc, số lượng đinh cửa sẽ giảm dần. Bất kỳ ai vi phạm sẽ bị trừng trị nghiêm khắc.
Nguyên nhân là do người xưa quan niệm số 9 rất đặc biệt, tượng trưng cho sự lớn lao và tối thượng. Vì vậy, số lượng đinh cửa trên cổng Tử Cấm Thành được sắp xếp theo cách "cửu cửu bát thập nhất" (9 x 9 = 81) để thể hiện rằng hoàng đế là người quyền lực nhất và có địa vị cao nhất.
Tuy nhiên, không phải tất cả các cổng của Tử Cấm Thành đều có 81 chiếc đinh. Đinh cửa là biểu tượng của địa vị, và địa vị càng cao thì số lượng đinh cửa càng nhiều. Ví dụ, cung điện của hoàng đế có 81 chiếc đinh, trong khi phòng làm việc của quan viên bình thường chỉ có 25 chiếc (5 hàng ngang và 5 hàng dọc).
Bên cạnh việc thể hiện cấp bậc, đinh cửa còn mang ý nghĩa thịnh vượng. Trong quan niệm dân gian, những chiếc đinh cửa trên Tử Cấm Thành mang khí tức của đế vương, có tác dụng trừ tà ma.
Chính vì những ý nghĩa đặc biệt này, đinh cửa của Tử Cấm Thành không được tùy ý chạm vào. Nếu tự ý chạm vào đinh cửa, điều đó có nghĩa là bạn đã xâm phạm nhân phẩm của hoàng đế, và có thể phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng.
Những chiếc đinh cửa, tưởng chừng như đơn giản, lại là một phần không thể thiếu trong kiến trúc và văn hóa của Tử Cấm Thành. Chúng không chỉ là chứng nhân lịch sử, mà còn là lời nhắc nhở về những quy tắc và cấm kỵ nghiêm ngặt trong cuộc sống hoàng cung.
Thời xưa, do kỹ thuật còn hạn chế, cửa được làm bằng gỗ, và rất khó để đạt được độ vững chắc. Để tăng cường độ bền, người thợ mộc phải ép nhiều miếng gỗ lại với nhau để tạo thành một tấm ván lớn. Đặc biệt với những cánh cổng có kích thước đồ sộ như ở Tử Cấm Thành, việc sử dụng nhiều miếng gỗ ghép lại là điều tất yếu. Trong quá trình này, người thợ mộc sử dụng đinh gỗ để cố định các miếng gỗ. Để tránh những đầu đinh nhô ra gây trầy xước cho người sử dụng, người xưa đã nghĩ ra cách dùng vật có đầu tròn che phần đinh, vừa an toàn, vừa tăng tính thẩm mỹ.
Theo thời gian, những chiếc đinh cửa dần trở thành một chi tiết trang trí đặc trưng. Tuy nhiên, không phải ai cũng được phép sử dụng loại đinh này. Chỉ các cung đình, đền đài và các công trình kiến trúc có địa vị xã hội cao mới được sử dụng đinh đóng cửa. Nếu một công dân bình thường sử dụng đinh đóng cửa, đó là hành vi phạm pháp.
Ngay cả những công trình được phép trang bị đinh cửa cũng phải tuân theo những quy định nghiêm ngặt. Triều Thanh quy định chỉ cổng của Hoàng đế mới được dùng 81 chiếc đinh cửa (9 hàng ngang và 9 hàng dọc). Cổng vương phủ chỉ được dùng 49 chiếc đinh cửa (7 hàng ngang và 7 hàng dọc). Theo cấp bậc, số lượng đinh cửa sẽ giảm dần. Bất kỳ ai vi phạm sẽ bị trừng trị nghiêm khắc.
Nguyên nhân là do người xưa quan niệm số 9 rất đặc biệt, tượng trưng cho sự lớn lao và tối thượng. Vì vậy, số lượng đinh cửa trên cổng Tử Cấm Thành được sắp xếp theo cách "cửu cửu bát thập nhất" (9 x 9 = 81) để thể hiện rằng hoàng đế là người quyền lực nhất và có địa vị cao nhất.
Tuy nhiên, không phải tất cả các cổng của Tử Cấm Thành đều có 81 chiếc đinh. Đinh cửa là biểu tượng của địa vị, và địa vị càng cao thì số lượng đinh cửa càng nhiều. Ví dụ, cung điện của hoàng đế có 81 chiếc đinh, trong khi phòng làm việc của quan viên bình thường chỉ có 25 chiếc (5 hàng ngang và 5 hàng dọc).
Bên cạnh việc thể hiện cấp bậc, đinh cửa còn mang ý nghĩa thịnh vượng. Trong quan niệm dân gian, những chiếc đinh cửa trên Tử Cấm Thành mang khí tức của đế vương, có tác dụng trừ tà ma.
Chính vì những ý nghĩa đặc biệt này, đinh cửa của Tử Cấm Thành không được tùy ý chạm vào. Nếu tự ý chạm vào đinh cửa, điều đó có nghĩa là bạn đã xâm phạm nhân phẩm của hoàng đế, và có thể phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng.
Những chiếc đinh cửa, tưởng chừng như đơn giản, lại là một phần không thể thiếu trong kiến trúc và văn hóa của Tử Cấm Thành. Chúng không chỉ là chứng nhân lịch sử, mà còn là lời nhắc nhở về những quy tắc và cấm kỵ nghiêm ngặt trong cuộc sống hoàng cung.
