Việt Nam khởi động lại dự án điện hạt nhân với quyết sách 'chưa từng có': Mỹ, Trung, Hàn, Pháp xếp hàng muốn tham gia

[Khánh Vân]

Chính phủ xác định đây là dự án 'quốc gia đại sự', áp dụng các cơ chế đặc biệt để đẩy nhanh tiến độ, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các cường quốc công nghệ hạt nhân hàng đầu thế giới.

Những điểm chính

• Việt Nam đã chính thức khởi động lại kế hoạch phát triển điện hạt nhân, coi đây là một dự án "quốc gia đại sự" với quyết tâm chính trị cao.
• Chính phủ ban hành các cơ chế, chính sách đặc biệt "chưa từng có" (theo Nghị quyết 189/2025/QH15) cho phép thực hiện song song nhiều quy trình để đẩy nhanh tiến độ dự án.
• Các cường quốc công nghệ hạt nhân hàng đầu như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, và Pháp đều đã nhanh chóng bày tỏ sự quan tâm và mong muốn hợp tác, tham gia vào dự án của Việt Nam.
• Việt Nam dự kiến sẽ lựa chọn các công nghệ lò phản ứng tiên tiến thuộc thế hệ 3+ (như AP1000, APR-1400, EPR-1750, VVER-1200) với các tính năng an toàn, tự động hóa và hiệu suất vận hành cao.
• Dự án điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam không chỉ có ý nghĩa quan trọng về an ninh năng lượng mà còn thu hút sự chú ý lớn trên trường quốc tế về hợp tác công nghệ và đầu tư.

Sau một thời gian cân nhắc, Việt Nam đang thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc phát triển năng lượng hạt nhân, với việc chính thức khởi động lại kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên. Tại Phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng vào ngày 2/4 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh đây là một vấn đề lớn, "đại sự quốc gia", có tính chất phức tạp và nhạy cảm, đòi hỏi sự tập trung cao độ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.

Điểm đặc biệt đáng chú ý là Chính phủ đã quyết định áp dụng những quyết sách đặc biệt, "chưa từng có trong tiền lệ" để đẩy nhanh dự án này. Theo Nghị quyết số 189/2025/QH15 được Quốc hội thông qua và ký ban hành vào tháng 2 năm nay, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận (địa điểm dự kiến ban đầu) sẽ được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù. Nổi bật là việc cho phép triển khai đồng thời nhiều giai đoạn: vừa đàm phán với các đối tác (đã ký hoặc đối tác mới) về hợp tác xây dựng và cấp tín dụng, vừa tiến hành điều chỉnh chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án. Cơ chế này được kỳ vọng sẽ rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị và triển khai so với quy trình thông thường.

Động thái quyết liệt và cơ chế đặc biệt của Việt Nam đã ngay lập tức thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các cường quốc về công nghệ hạt nhân trên thế giới. Chỉ trong tháng 2 và tháng 3 vừa qua, hàng loạt quốc gia đã "đánh tiếng" mong muốn tham gia và hợp tác:

• Hàn Quốc: Lãnh đạo Tập đoàn Posco International bày tỏ mong muốn đầu tư và sẵn sàng hợp tác, chuyển giao công nghệ thi công các nhà máy điện hạt nhân quy mô nhỏ (SMR) tại Việt Nam (tháng 2/2025).
• Pháp: Đại sứ Pháp Olivier Brochet khẳng định Pháp và Tập đoàn Điện lực Pháp (EDF) mong muốn tham gia dự án điện hạt nhân của Việt Nam (ngày 12/3/2025).
• Trung Quốc: Tập đoàn Tư vấn công trình điện lực Trung Quốc (CPECC) bày tỏ mong muốn hợp tác trong lĩnh vực điện hạt nhân với Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (ngày 7/3/2025).
• Hoa Kỳ: Đại sứ Mỹ Marc E. Knapper trong cuộc gặp Thủ tướng đã nhấn mạnh mong muốn mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực, bao gồm nghiên cứu phát triển năng lượng hạt nhân (ngày 13/3/2025).

​

Sự quan tâm từ các quốc gia này là có cơ sở, bởi Mỹ, Trung Quốc, Pháp, Hàn Quốc (cùng với Nga) đều là những nước sở hữu công nghệ điện hạt nhân thế hệ mới (thế hệ 3+) tiên tiến và an toàn hàng đầu thế giới. Theo Hội đồng Khoa học Năng lượng Việt Nam, các lò phản ứng Gen 3+ như VVER-1200 (Nga), AP1000 (Mỹ), APR-1400 (Hàn Quốc), EPR-1750 (Pháp) đã được đưa vào vận hành thành công tại nhiều quốc gia từ khoảng năm 2018 trở lại đây.
Các công nghệ này nổi bật với nhiều cải tiến vượt bậc về an toàn và hiệu quả vận hành:

• Mỹ (AP1000, NuScale SMR): Chú trọng hệ thống điều khiển kỹ thuật số, tự động hóa, mô phỏng, phân tích dữ liệu lớn và đặc biệt là các hệ thống an toàn thụ động (tự làm mát không cần điện lưới như SMR của NuScale).
• Trung Quốc (Linglong One SMR): Được đánh giá là đi đầu về tốc độ xây dựng và ứng dụng hệ thống điều khiển thông minh, tích hợp an toàn và hiệu suất.
• Pháp (EPR): Sử dụng mô hình kỹ thuật số 3D toàn diện để tối ưu thiết kế và mô phỏng vận hành, hệ thống điều khiển hiện đại thay thế công nghệ analog cũ.
• Hàn Quốc (APR-1400): Kết hợp thiết kế tiên tiến với khả năng tự chủ công nghệ cao, hệ thống điều khiển tự động toàn diện, cảm biến thông minh phát hiện sự cố và kích hoạt bảo vệ tự động.

Việc Việt Nam quyết định theo đuổi điện hạt nhân với những cơ chế đặc biệt và thu hút sự quan tâm của các đối tác hàng đầu cho thấy quyết tâm lớn trong việc đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Lựa chọn công nghệ và đối tác phù hợp sẽ là yếu tố then chốt để dự án "quốc gia đại sự" này thành công, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong tương lai.

#điệnhạtnhânViệtNam

 

[nguyenhungpham]

Theo tôi nên chọn Nga. Chỉ có Nga mới trung thực và hết lòng với VN . Là người bạn lâu đời chí cốt trong mọi thời đại.