Xác ướp 28.000 năm tuổi còn nguyên cả lông, bảo quản đông lạnh tốt đến kinh ngạc

xunghuduongkhi

Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Hình ảnh chú sư tử hang động non tên Sparta, với bộ lông vàng óng ánh dù đã nằm sâu dưới lớp băng vĩnh cửu hàng nghìn năm ở Siberia, khiến người ta ngỡ như nó chỉ đang chìm vào giấc ngủ. Dù đã trở thành xác ướp với răng nanh, da, mô mềm và nội tạng đều đông cứng, nhưng cơ thể Sparta gần như nguyên vẹn. Thậm chí, sau 28.000 năm, bộ hàm của nó vẫn đủ sắc nhọn để có thể làm bị thương các nhà khoa học đang nghiên cứu.

Sparta là một trong hai cá thể sư tử hang động non được phát hiện vào năm 2017 và 2018 bởi những người săn ngà voi ma mút bên bờ sông Semyuelyakh ở vùng Viễn Đông nước Nga. Sư tử hang động là loài mèo lớn đã tuyệt chủng, từng sinh sống phổ biến ở Bắc bán cầu.

Phát hiện chấn động này không chỉ là minh chứng sống động cho một thời đại đã qua mà còn mở ra cánh cửa hé lộ những bí mật khoa học vô giá. Nhờ những "cỗ máy thời gian" như Sparta, các nhà khoa học có thể nghiên cứu về điều kiện sống, tập tính và quá trình tiến hóa của các loài cổ đại, từ đó hiểu hơn về cách chúng thích nghi và sinh tồn trong môi trường khắc nghiệt.

DNA chiết xuất từ Sparta giúp giải mã lịch sử tiến hóa, cung cấp thông tin hữu ích cho việc dự đoán biến đổi khí hậu và phát triển chiến lược bảo tồn môi trường hiệu quả.

1722567805529.png


Ban đầu, giới khoa học phỏng đoán hai cá thể sư tử là anh em do khoảng cách phát hiện chỉ 15m. Tuy nhiên, kết quả xác định niên đại bằng đồng vị carbon cho thấy chúng cách nhau đến 15.000 năm tuổi. Cá thể thứ hai, được đặt tên là Boris, có tuổi đời lên đến 43.448 năm. "Sparta có lẽ là động vật kỷ Băng Hà được bảo quản tốt nhất từng được biết đến. Ngoại trừ bộ lông hơi rối, cơ thể nó gần như nguyên vẹn, thậm chí còn nguyên cả ria mép. Boris thì hư hại hơn một chút nhưng nhìn chung vẫn trong tình trạng tốt", Love Dalen, giáo sư di truyền học tiến hóa tại Trung tâm Di truyền học Cổ đại Stockholm (Thụy Điển), tác giả nghiên cứu, cho biết.

Cả hai đều được xác định là sư tử con 1-2 tháng tuổi, chưa rõ nguyên nhân tử vong. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đến từ Nga, Thụy Điển và Nhật Bản nhận định chúng không phải là nạn nhân của các loài săn mồi. Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính cho thấy hộp sọ, xương sườn và một số bộ phận khác trên cơ thể có dấu hiệu tổn thương. Dựa trên tình trạng bảo quản, hai cá thể sư tử có khả năng bị chôn vùi rất nhanh, có thể do sạt lở đất hoặc rơi xuống khe nứt băng vĩnh cửu.

Trong kỷ Băng hà cuối cùng, Siberia là nơi sinh sống của nhiều loài động vật như voi ma mút, chó sói vùng lãnh nguyên, tê giác lông cừu, bò rừng bison, linh dương saiga và cả sư tử hang động, tổ tiên to lớn hơn của loài sư tử châu Á ngày nay. Các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu xem làm cách nào mà sư tử hang động có thể sinh tồn trong môi trường khắc nghiệt với gió mạnh và mùa đông lạnh giá, tăm tối. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Quaternary cho thấy bộ lông của sư tử hang động có cấu trúc tương tự nhưng không giống hệt sư tử châu Á, giúp chúng thích nghi với khí hậu lạnh giá.

1722567816485.png


Bước tiếp theo, nhóm nghiên cứu sẽ giải trình tự DNA của Sparta để tìm hiểu về lịch sử tiến hóa, quy mô quần thể và đặc điểm di truyền độc đáo của loài sư tử hang động. Đồng thời, họ cũng sẽ kiểm tra các bệnh truyền nhiễm như bệnh than trên xác sư tử, mặc dù khả năng chúng mang mầm bệnh cổ đại là rất thấp.

Tuy nhiên, bên cạnh những giá trị khoa học to lớn, phát hiện này cũng gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về nguy cơ tiềm ẩn từ việc băng vĩnh cửu tan chảy do biến đổi khí hậu. Virus cổ đại, vốn bị "nhốt" trong lớp băng giá hàng thiên niên kỷ, có thể là mối đe dọa khôn lường đối với con người, động vật và thực vật ngày nay.

Để ngăn chặn thảm họa tiềm ẩn, cộng đồng quốc tế cần chung tay hành động quyết liệt nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, trong đó giảm phát thải khí nhà kính là ưu tiên hàng đầu. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu và bảo tồn các sinh vật thời tiền sử trong băng vĩnh cửu cũng cần được chú trọng.

Câu chuyện của Sparta là minh chứng rõ nét về khả năng lưu giữ "dấu ấn thời gian" đáng kinh ngạc của lớp băng vĩnh cửu, đồng thời là lời kêu gọi khẩn thiết về trách nhiệm bảo vệ hành tinh và di sản sinh học quý giá cho thế hệ tương lai.
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top