VNR Content
Pearl
Hố đen được ví như “ông kẹ” của vũ trụ: nó luôn ẩn nấp đâu đó, nhưng để phát hiện ra thì gần như bất khả thi.
Sự tồn tại của hố đen lần đầu được đề xuất bởi Albert Einstein, và về sau thực sự được khám phá ra bởi Stephen Hawking. Chúng là những vật thể có mật độ rất dày đặc, với lực hấp dẫn mạnh đến nỗi ánh sáng cũng không thể thoát ra ngoài. Hố đen cho đến nay vẫn là một bí ẩn đối với khoa học, và chúng ta mới chỉ bắt đầu hiểu được chúng là gì, và cách vận hành của chúng, trên phương diện vật lý học mà thôi.
Theo nhà vật lý thiên thể, tiến sỹ Becky Smethurst, hố đen không “đen” cũng chẳng phải “hố”.
“Chúng giống như những ngọn núi vật chất hơn là hố” - bà nói. “Chúng không có mặt bên kia để dẫn đến đâu đó. Về cơ bản nó như bạn lấy một ngôi sao và nghiền nát ngôi sao đó ra vậy”.
“Chúng cũng không đen” - bà nói tiếp. “Chúng là một trong những vật thể sáng nhất trong toàn vũ trụ. Bản thân nó không hẳn là một cái hố đen, bởi chúng là những nhà tù nhốt ánh sáng, và bạn không thể thấy ánh sáng từ trong hố đen được, mà là khu vực xung quanh hố đen”
“Các vật chất cuộn xoáy hướng vào bên trong nó, sau đó bị đẩy lên tốc độ rất cao, làm chúng nóng lên và bắt đầu lóe sáng như sắt bị nung trong lò lửa. Có điều ánh sáng đó không chỉ là ánh sáng quang học, mà còn là tia X, tia UV, và một số bức xạ radio nữa. Chúng sáng bừng như mấy cây thông Giáng sinh vậy” - Smethurst ví von.
Hố đen có một “chân trời sự kiện”, tức là điểm mà mọi vật chất và năng lượng không thể quay lại: một khi bạn đi qua điểm đó, bạn không thể thoát khỏi lực hấp dẫn. Xa khỏi chân trời sự kiện là điểm kỳ dị, nơi không thể nhận thức được, chứa toàn bộ khối lượng khổng lồ của hố đen.
Nếu bạn bằng cách nào đó rơi vào hố đen, trong quá trình di chuyển giữa những vị trí nêu trên, cơ thể bạn sẽ gặp phải một hiện tượng gọi là “spaghetti-hóa”.
“Spaghetti-hóa về cơ bản có nghĩa là lực hấp dẫn tại chân bạn mạnh hơn tại đầu bạn, và bạn sẽ bị kéo dãn ra như sợi mì spaghetti khi rơi càng lúc càng gần với hố đen.”
Nếu là người bị rơi vào hố đen, trải nghiệm và những gì bạn được chứng kiến sẽ rất khác biệt so với một người đứng nhìn từ xa, an toàn trước những tác động của chân trời sự kiện.
“Càng tiến gần đến chân trời sự kiện, bạn sẽ thấy hố đen trở nên lớn dần. Hố đen bẻ cong ánh sáng một cách kỳ lạ, khiến chúng trông lớn hơn thực tế” - Smethurst giải thích.
“Khi bạn rơi qua chân trời sự kiện, toàn bộ ánh sáng trong vũ trụ sẽ bắn thẳng vào mắt bạn, trong một khoảnh khắc ngắn ngủi. Và rồi sau đó, bạn không còn biết mình sẽ thấy gì nữa - có thể trong đó sẽ cực kỳ sáng, có thể là hoàn toàn tối đen, hoặc bạn sẽ thấy một số dạng vật chất khác mà chúng ta chưa hề biết. Bởi ở giây phút đó, với những hiểu biết của chúng ta về các định luật vật lý, chúng ta không biết qua chân trời sự kiện còn có thứ gì nữa” - bà nói.
Tuy nhiên, lượng thời gian giữa việc đi qua chân trời sự kiện và “spaghetti-hóa” có thể không ngắn như bạn nghĩ. Tùy thuộc vào kích cỡ của hố đen, khoảng cách giữa chân trời sự kiện và điểm kỳ dị có thể rất lớn: hố đen lớn nhất được phát hiện cho đến lúc này, TON 618, rộng hơn 40 lần khoảng cách từ sao Hải Vương đến Mặt trời.
“Có khả năng ai đó rơi vào hố đen và lọt qua chân trời sự kiện vẫn sẽ sống sót nhưng suốt đời trôi nổi trong hố đen” - Smethurst nói.
“Nhưng sẽ rất thú vị khi thấy khái niệm về thời gian của bạn sẽ thay đổi như thế nào: ngay khi bạn đi qua chân trời sự kiện, bất kỳ hướng nào trong không gian cũng là tương lai. Không có quá khứ bởi bạn không bao giờ thoát ra ngoài được”
Tham khảo: NewsWeek
Sự tồn tại của hố đen lần đầu được đề xuất bởi Albert Einstein, và về sau thực sự được khám phá ra bởi Stephen Hawking. Chúng là những vật thể có mật độ rất dày đặc, với lực hấp dẫn mạnh đến nỗi ánh sáng cũng không thể thoát ra ngoài. Hố đen cho đến nay vẫn là một bí ẩn đối với khoa học, và chúng ta mới chỉ bắt đầu hiểu được chúng là gì, và cách vận hành của chúng, trên phương diện vật lý học mà thôi.
Theo nhà vật lý thiên thể, tiến sỹ Becky Smethurst, hố đen không “đen” cũng chẳng phải “hố”.
“Chúng giống như những ngọn núi vật chất hơn là hố” - bà nói. “Chúng không có mặt bên kia để dẫn đến đâu đó. Về cơ bản nó như bạn lấy một ngôi sao và nghiền nát ngôi sao đó ra vậy”.
“Chúng cũng không đen” - bà nói tiếp. “Chúng là một trong những vật thể sáng nhất trong toàn vũ trụ. Bản thân nó không hẳn là một cái hố đen, bởi chúng là những nhà tù nhốt ánh sáng, và bạn không thể thấy ánh sáng từ trong hố đen được, mà là khu vực xung quanh hố đen”
“Các vật chất cuộn xoáy hướng vào bên trong nó, sau đó bị đẩy lên tốc độ rất cao, làm chúng nóng lên và bắt đầu lóe sáng như sắt bị nung trong lò lửa. Có điều ánh sáng đó không chỉ là ánh sáng quang học, mà còn là tia X, tia UV, và một số bức xạ radio nữa. Chúng sáng bừng như mấy cây thông Giáng sinh vậy” - Smethurst ví von.
Hố đen có một “chân trời sự kiện”, tức là điểm mà mọi vật chất và năng lượng không thể quay lại: một khi bạn đi qua điểm đó, bạn không thể thoát khỏi lực hấp dẫn. Xa khỏi chân trời sự kiện là điểm kỳ dị, nơi không thể nhận thức được, chứa toàn bộ khối lượng khổng lồ của hố đen.
Nếu bạn bằng cách nào đó rơi vào hố đen, trong quá trình di chuyển giữa những vị trí nêu trên, cơ thể bạn sẽ gặp phải một hiện tượng gọi là “spaghetti-hóa”.
“Spaghetti-hóa về cơ bản có nghĩa là lực hấp dẫn tại chân bạn mạnh hơn tại đầu bạn, và bạn sẽ bị kéo dãn ra như sợi mì spaghetti khi rơi càng lúc càng gần với hố đen.”
Nếu là người bị rơi vào hố đen, trải nghiệm và những gì bạn được chứng kiến sẽ rất khác biệt so với một người đứng nhìn từ xa, an toàn trước những tác động của chân trời sự kiện.
“Khi bạn rơi qua chân trời sự kiện, toàn bộ ánh sáng trong vũ trụ sẽ bắn thẳng vào mắt bạn, trong một khoảnh khắc ngắn ngủi. Và rồi sau đó, bạn không còn biết mình sẽ thấy gì nữa - có thể trong đó sẽ cực kỳ sáng, có thể là hoàn toàn tối đen, hoặc bạn sẽ thấy một số dạng vật chất khác mà chúng ta chưa hề biết. Bởi ở giây phút đó, với những hiểu biết của chúng ta về các định luật vật lý, chúng ta không biết qua chân trời sự kiện còn có thứ gì nữa” - bà nói.
Người khác thấy bạn rơi, bạn chẳng thấy gì
“Giả sử bạn có một cái đèn hiệu trên tàu vũ trụ, giống như một ngọn hải đăng tí hon nháy 30 giây một lần. Tín hiệu ánh sáng từ nó sẽ càng lúc càng lâu đến được với bạn giữa mỗi lần nháy bởi lực hấp dẫn, gần giống như ánh sáng bị chậm đi khi nó càng lúc càng đến gần hố đen. Và do đó người quan sát sẽ không bao giờ thực sự thấy được bạn đi qua chân trời sự kiện đó. Bạn sẽ như bị đóng băng vĩnh viễn trong không gian và thời gian” - Smethurst nói.Tuy nhiên, lượng thời gian giữa việc đi qua chân trời sự kiện và “spaghetti-hóa” có thể không ngắn như bạn nghĩ. Tùy thuộc vào kích cỡ của hố đen, khoảng cách giữa chân trời sự kiện và điểm kỳ dị có thể rất lớn: hố đen lớn nhất được phát hiện cho đến lúc này, TON 618, rộng hơn 40 lần khoảng cách từ sao Hải Vương đến Mặt trời.
“Có khả năng ai đó rơi vào hố đen và lọt qua chân trời sự kiện vẫn sẽ sống sót nhưng suốt đời trôi nổi trong hố đen” - Smethurst nói.
“Nhưng sẽ rất thú vị khi thấy khái niệm về thời gian của bạn sẽ thay đổi như thế nào: ngay khi bạn đi qua chân trời sự kiện, bất kỳ hướng nào trong không gian cũng là tương lai. Không có quá khứ bởi bạn không bao giờ thoát ra ngoài được”
Tham khảo: NewsWeek
