Sony Pictures thách thức áp lực kiểm duyệt của Trung Quốc

T
Nguyễn Thu Hà
Phản hồi: 0
Bộ phim Người Nhện mới nhất đã mang về doanh thu hơn 1,8 tỷ đô la trên toàn thế giới, con số không tệ chút nào theo tiêu chuẩn thành công của phim Marvel. Đáng chú ý, Spider-Man: No Way Home đạt được con số ấn tượng này dù Sony Pictures đã không phân phối bộ phim ở Trung Quốc - thị trường số một thế giới cho bom tấn Hollywood. Có lẽ nên dành một lời khen cho Sony Pictures, khi công ty thực sự đã hy sinh hàng trăm triệu đô la doanh thu bổ sung tiềm năng từ thị trường tỷ dân này. Sony vẫn đứng vững trước sự kiểm duyệt của Trung Quốc.

Trung Quốc đã, đang và sẽ luôn khắt khe với nội dung giải trí nước ngoài

Các nhà kiểm duyệt Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát phim nhập khẩu trong một phần tư thế kỷ, tận dụng thị phần ngày càng tăng của doanh thu phòng vé nước này để đe dọa các công ty sản xuất và phân phối của Hollywood. Nhà phê bình Isaac Stone Fish từng mô tả trong cuốn Nước Mỹ thứ hai: Giới tinh hoa nước Mỹ đang làm cho Trung Quốc trở nên mạnh mẽ hơn như thế nào, về việc chính phủ Trung Quốc yêu cầu viết lại toàn bộ kịch bản cho bộ phim về James Bond “Tomorrow Never Dies". Bởi cốt truyện ban đầu liên quan đến việc Trung Quốc tiếp quản Hồng Kông. Khi bị chính phủ phản đối, các nhà sản xuất đã từ bỏ và yêu cầu nhóm biên kịch tạo nên một kịch bản mới. Cốt truyện mới được thay đổi, tập trung vào một ông trùm lĩnh vực báo chí đang cố gắng khơi mào cuộc chiến giữa Trung Quốc và Anh hòng cải thiện xếp hạng truyền thông của mình.
Sony Pictures thách thức áp lực kiểm duyệt của Trung Quốc
Việc viết lại kịch bản đã đánh dấu một bước ngoặt và kể từ đó, Trung Quốc kiểm duyệt phim do Mỹ sản xuất đã trở thành thông lệ. Quyết định từ chối yêu cầu của các nhà kiểm duyệt trong bộ phim Người Nhện mới nhất có thể nói là trường hợp hiếm, khi một hãng phim lớn sẵn sàng đứng lên thách thức chống lại sự kiểm duyệt từ Trung Quốc. Đã từ lâu, chính phủ Trung Quốc cũng đầu tư nguồn lực đáng kể để xây dựng một nền công nghiệp điện ảnh thịnh vượng của riêng mình, ở đó những ràng buộc chính trị đối với nhà làm phim trong nước đã rõ ràng. Năm 2005, nhà lãnh đạo lúc bấy giờ là ông Hồ Cẩm Đào đã tỏ rõ sự kiểm soát khi công khai cảnh báo: “ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc nên theo đúng đường lối chính trị”.

Hollywood chịu nhiều áp lực hạn chế của Trung Quốc

Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của khán giả Trung Quốc đã củng cố quyền lực của Bắc Kinh để đe dọa ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ. Năm 2000, doanh thu phòng vé hàng năm Trung Quốc lên tới dưới 20 triệu USD. Còn vào năm ngoái (2021) tổng doanh thu đạt 7,3 tỷ USD, giảm so với mức cao nhất trước đại dịch là 9,2 tỷ USD năm 2019. Doanh thu bán vé của Mỹ năm ngoái chỉ đạt 4,5 tỷ USD. Mặc dù các bộ phim Hollywood đã chiếm từ 30% đến 50% doanh thu phòng vé Trung Quốc 1 thập kỷ trước, thị phần bây giờ đã giảm xuống chỉ còn 12% vào năm ngoái. Các công ty sản xuất tại Mỹ thường xuyên tỏ thái độ từ chối ngay khi cân nhắc làm những phim tiến gần tới ranh giới mà kiểm duyệt Trung Quốc có thể không chấp nhận. Điều này cũng có nghĩa, các nhà kiểm duyệt Trung Quốc đang ra lệnh hiệu quả không chỉ giới hạn những gì khán giả Trung Quốc được phép xem, mà còn gián tiếp hạn chế quyền tự do nghệ thuật của những nhà sản xuất phim cho khán giả ở Mỹ và nhiều nơi khác trên thế giới.
Sony Pictures thách thức áp lực kiểm duyệt của Trung Quốc
Các quan chức Trung Quốc đã bắt đầu công khai những kỳ vọng từ nhiều năm trước. Vào năm 2012, Zhang Xun, khi đó là chủ tịch của Tổng công ty hợp tác sản xuất phim Trung Quốc thuộc sở hữu nhà nước, nói với một nhóm giám đốc điều hành ở Hollywood rằng họ muốn những tác phẩm đầu tư đậm nét cho văn hóa Trung Quốc chứ không chỉ một hoặc hai cảnh phim, hòng tăng cường hình ảnh tích cực của Trung Quốc. Người Mỹ đã nhận được thông điệp này. Vào năm 2013, Hiệp hội Điện ảnh Mỹ công khai thừa nhận việc điều chỉnh phim Mỹ cho các thị trường thế giới khác nhau là một thực tế thương mại, họ công nhận quyền lực Trung Quốc trong việc xác định nội dung nào được xâm nhập vào thị trường và cái nào không.

Sony Pictures bắt đầu từ chối những yêu cầu kiểm duyệt

Điều thu hút sự chú ý của các nhà kiểm duyệt trong phần mới nhất của Người Nhện là các cảnh cao trào của bộ phim, được thực hiện trên đỉnh Tượng Nữ thần Tự do. Theo nhiều báo cáo thì các nhà kiểm duyệt đã yêu cầu Sony loại bỏ tất cả cảnh phim cho thấy một trong những biểu tượng quen thuộc nhất của tự do nước Mỹ. Tuy nhiên, hãng phim đã từ chối. Các nhà kiểm duyệt tiếp tục đề xuất giảm số lượng cảnh quay hiển thị bức tượng, làm mờ những đặc điểm nhận dạng nó trong bất kỳ cảnh nào còn lại. Sony vẫn tiếp tục nói không cho giải pháp thay thế này và cuối cùng, chính phủ Trung Quốc tuyên bố bộ phim không thể chiếu ở đây. Sony không hề có phản hồi nào sau đó.
Sony Pictures thách thức áp lực kiểm duyệt của Trung Quốc
Có thể thấy, không chỉ khắt khe với ngành giải trí trong nước mà Trung Quốc còn "bắt nạt" cả ngành công nghiệp điện ảnh của những đất nước khác, đặc biệt là điện ảnh Mỹ. Bắc Kinh không đơn giản chỉ kiểm soát những gì họ coi là tiêu cực đối với hình ảnh quốc gia mình. Họ muốn xóa bỏ những hình ảnh biểu tượng của đất nước cờ hoa, hoặc giảm thiểu ảnh hưởng. Sony Pictures vốn là 1 trong 5 hãng phim lớn nhất thế giới - nhóm Big 5 Hollywood - và là công ty con có trụ sở tại Mỹ thuộc một Sony Group lớn hơn. Họ không thể xem nhẹ những quyết định kinh doanh của mình. Spider-Man: Far From Home từng mang về hơn 200 triệu đô la doanh thu phòng vé ở Trung Quốc năm 2019. Với thu nhập kỷ lục trong năm ngoái tăng gấp 2,5 lần lợi nhuận, hãng phim có thể tạm thời bỏ qua phòng vé tỷ dân.

Điện ảnh Mỹ và thế giới nên làm gì tiếp theo?

Trong thời gian sắp tới, các nhà điều hành phim ở Hollywood cần làm việc cùng nhau để phát triển hướng dẫn thực tế, có nguyên tắc để giải quyết vấn đề kiểm duyệt chính thức ở nước ngoài. Trong khi chính phủ Trung Quốc dẫn đầu trong việc kiểm duyệt phim nước ngoài, các chính phủ ******* khác có thể sẽ đi đầu trong việc biến phim thành phương tiện tuyên truyền. Sony đã thực hiện những bước đầu tiên chứng tỏ họ không chịu "khuất phục" trước áp lực kiểm duyệt. Họ không chỉnh sửa Tượng Nữ thần Tự do trong bộ phim Người Nhện mới nhất chỉ để làm hài lòng 1 quốc gia. Và giờ đây, các công ty khác cần đi theo sự dẫn dắt của Sony và từ chối đầu tư, nếu các nhà kiểm duyệt Trung Quốc ngày càng trở nên cực đoan hơn. >>> Lí do Spider-Man: No Way Home bị Trung Quốc cấm chiếu. Nguồn forbes
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top