Yu Ki San
Writer
Sau trận động đất kinh hoàng mạnh 7.7 độ tấn công miền Trung Myanmar vào ngày 28/3, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và hình ảnh vệ tinh đang được huy động để hỗ trợ công tác cứu hộ, cứu nạn và đánh giá thiệt hại, mở ra hy vọng tìm kiếm những người còn sống sót dưới đống đổ nát.
Những điểm chính:
Ngay từ sáng ngày 29/3, các vệ tinh của công ty Planet Labs (có trụ sở tại Mỹ) đã hướng camera về các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề, như thành phố Mandalay, để chụp ảnh từ trên không. Những hình ảnh này sau đó được gửi đến phòng thí nghiệm AI for Good Lab của Microsoft.
Tại đây, các mô hình AI thị giác máy tính được sử dụng để phân tích hình ảnh, tự động xác định và đánh giá mức độ thiệt hại của các tòa nhà. Juan Lavista Ferres, nhà khoa học dữ liệu chính của Microsoft, cho biết một trong những thách thức lớn nhất là mây che phủ, có thể cản trở việc chụp ảnh của vệ tinh. Nhóm nghiên cứu phải chờ đợi vài tiếng để mây tan và vệ tinh khác bay qua mới có thể thu thập được hình ảnh rõ nét.
Kết quả phân tích và ý nghĩa cho cứu hộ
Sau khi phân tích, hệ thống AI của Microsoft đã xác định được 515 tòa nhà ở Mandalay bị hư hại từ 80-100% và 1.524 tòa nhà khác bị hư hại từ 20-80%. Quan trọng hơn, AI không chỉ đưa ra con số thống kê mà còn giúp xác định chính xác vị trí của các công trình bị hư hại này.
"Đây là thông tin hữu ích đối với các đội tìm kiếm cứu nạn thực địa," ông Lavista Ferres nhấn mạnh.
Microsoft cho biết họ chia sẻ những phân tích sơ bộ này với các tổ chức cứu trợ như Hội Chữ thập đỏ, giúp các đơn vị nhanh chóng đánh giá quy mô thảm họa và ưu tiên các khu vực cần cứu trợ khẩn cấp nhất. Tuy nhiên, công ty cũng lưu ý rằng đây chỉ là "hướng dẫn sơ bộ" và cần có sự xác minh thực tế để hiểu rõ hơn tình hình.
Thách thức và sự cần thiết của mô hình AI tùy chỉnh
Phòng thí nghiệm AI for Good Lab của Microsoft đã có kinh nghiệm trong việc sử dụng AI và ảnh vệ tinh để đánh giá thiệt hại thiên tai, như trận lũ lụt ở Libya năm 2023 hay vụ cháy rừng ở Los Angeles đầu năm 2025.
Tuy nhiên, ông Ferres cho biết, mỗi loại thảm họa và mỗi địa điểm lại đòi hỏi các mô hình AI tùy chỉnh khác nhau. "Trái Đất quá khác biệt. Các thảm họa thiên nhiên quá khác biệt. Hình ảnh chúng ta nhận được từ vệ tinh quá khác biệt để ứng phó trong mọi tình huống," ông nói. Ví dụ, động đất ảnh hưởng đến toàn bộ thành phố một cách khó lường, khác với đám cháy lan rộng theo cách dễ đoán hơn, khiến việc xác định khu vực ưu tiên trở nên khó khăn hơn.
Ứng dụng khác của AI for Good Lab và vệ tinh
Ngoài ứng phó thiên tai, AI for Good Lab cũng ứng dụng công nghệ AI và cảm biến để bảo vệ động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Hệ thống sử dụng micro chạy bằng năng lượng mặt trời để ghi lại âm thanh, sau đó dùng AI phân tích tiếng kêu để xác định vị trí và theo dõi sự di chuyển của các loài động vật. Microsoft cũng đang sử dụng các vệ tinh quỹ đạo tầm thấp (LEO) Sparrow của riêng mình, bên cạnh dữ liệu từ các đối tác như Planet Labs.
Trận động đất và các dư chấn mạnh sau đó đã gây ra sự tàn phá khủng khiếp tại Myanmar. Tính đến ngày 31/3, cơ quan truyền thông chính quyền quân sự Myanmar cập nhật số người thiệt mạng đã lên tới 2.056 người, khoảng 3.900 người bị thương và gần 270 trường hợp mất tích.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở mức cao nhất, đồng thời huy động 8 triệu USD (khoảng 204 tỷ đồng) để hỗ trợ y tế và ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát. Liên đoàn Chữ thập Đỏ và Trăng lưỡi liềm Đỏ quốc tế (IFRC) cũng phát động lời kêu gọi quyên góp hơn 100 triệu USD (khoảng 2.550 tỷ đồng) để hỗ trợ các nạn nhân.
Việc ứng dụng AI và ảnh vệ tinh trong công tác cứu nạn sau trận động đất ở Myanmar cho thấy tiềm năng to lớn của công nghệ trong việc hỗ trợ con người đối phó với thảm họa. Khả năng phân tích nhanh chóng và xác định vị trí thiệt hại giúp các lực lượng cứu hộ hoạt động hiệu quả hơn, tăng cơ hội cứu sống các nạn nhân. Đây là một minh chứng cho thấy AI đang ngày càng trở thành một công cụ quan trọng trong các nỗ lực nhân đạo và ứng phó khẩn cấp.
#độngđấtmyanmar
Những điểm chính:
- Microsoft và Planet Labs sử dụng AI và ảnh vệ tinh để đánh giá thiệt hại sau trận động đất 7.7 độ tại Myanmar (28/3).
- AI phân tích ảnh vệ tinh, xác định các tòa nhà bị hư hại nặng (ví dụ: 515 nhà ở Mandalay) và mức độ thiệt hại.
- Thông tin này giúp các đội cứu hộ, cứu nạn (như Hội Chữ thập đỏ) xác định khu vực ưu tiên và triển khai lực lượng hiệu quả hơn.
- Thách thức lớn nhất là mây che phủ, khiến vệ tinh khó chụp ảnh; cần các mô hình AI tùy chỉnh cho từng loại thảm họa.
- Số người thiệt mạng do động đất tại Myanmar đã vượt 2.000 người, WHO và IFRC kêu gọi hỗ trợ quốc tế.
Ngay từ sáng ngày 29/3, các vệ tinh của công ty Planet Labs (có trụ sở tại Mỹ) đã hướng camera về các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề, như thành phố Mandalay, để chụp ảnh từ trên không. Những hình ảnh này sau đó được gửi đến phòng thí nghiệm AI for Good Lab của Microsoft.
Tại đây, các mô hình AI thị giác máy tính được sử dụng để phân tích hình ảnh, tự động xác định và đánh giá mức độ thiệt hại của các tòa nhà. Juan Lavista Ferres, nhà khoa học dữ liệu chính của Microsoft, cho biết một trong những thách thức lớn nhất là mây che phủ, có thể cản trở việc chụp ảnh của vệ tinh. Nhóm nghiên cứu phải chờ đợi vài tiếng để mây tan và vệ tinh khác bay qua mới có thể thu thập được hình ảnh rõ nét.
Kết quả phân tích và ý nghĩa cho cứu hộ
Sau khi phân tích, hệ thống AI của Microsoft đã xác định được 515 tòa nhà ở Mandalay bị hư hại từ 80-100% và 1.524 tòa nhà khác bị hư hại từ 20-80%. Quan trọng hơn, AI không chỉ đưa ra con số thống kê mà còn giúp xác định chính xác vị trí của các công trình bị hư hại này.
"Đây là thông tin hữu ích đối với các đội tìm kiếm cứu nạn thực địa," ông Lavista Ferres nhấn mạnh.
Microsoft cho biết họ chia sẻ những phân tích sơ bộ này với các tổ chức cứu trợ như Hội Chữ thập đỏ, giúp các đơn vị nhanh chóng đánh giá quy mô thảm họa và ưu tiên các khu vực cần cứu trợ khẩn cấp nhất. Tuy nhiên, công ty cũng lưu ý rằng đây chỉ là "hướng dẫn sơ bộ" và cần có sự xác minh thực tế để hiểu rõ hơn tình hình.
Thách thức và sự cần thiết của mô hình AI tùy chỉnh
Phòng thí nghiệm AI for Good Lab của Microsoft đã có kinh nghiệm trong việc sử dụng AI và ảnh vệ tinh để đánh giá thiệt hại thiên tai, như trận lũ lụt ở Libya năm 2023 hay vụ cháy rừng ở Los Angeles đầu năm 2025.
Tuy nhiên, ông Ferres cho biết, mỗi loại thảm họa và mỗi địa điểm lại đòi hỏi các mô hình AI tùy chỉnh khác nhau. "Trái Đất quá khác biệt. Các thảm họa thiên nhiên quá khác biệt. Hình ảnh chúng ta nhận được từ vệ tinh quá khác biệt để ứng phó trong mọi tình huống," ông nói. Ví dụ, động đất ảnh hưởng đến toàn bộ thành phố một cách khó lường, khác với đám cháy lan rộng theo cách dễ đoán hơn, khiến việc xác định khu vực ưu tiên trở nên khó khăn hơn.
Ứng dụng khác của AI for Good Lab và vệ tinh
Ngoài ứng phó thiên tai, AI for Good Lab cũng ứng dụng công nghệ AI và cảm biến để bảo vệ động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Hệ thống sử dụng micro chạy bằng năng lượng mặt trời để ghi lại âm thanh, sau đó dùng AI phân tích tiếng kêu để xác định vị trí và theo dõi sự di chuyển của các loài động vật. Microsoft cũng đang sử dụng các vệ tinh quỹ đạo tầm thấp (LEO) Sparrow của riêng mình, bên cạnh dữ liệu từ các đối tác như Planet Labs.
Trận động đất và các dư chấn mạnh sau đó đã gây ra sự tàn phá khủng khiếp tại Myanmar. Tính đến ngày 31/3, cơ quan truyền thông chính quyền quân sự Myanmar cập nhật số người thiệt mạng đã lên tới 2.056 người, khoảng 3.900 người bị thương và gần 270 trường hợp mất tích.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở mức cao nhất, đồng thời huy động 8 triệu USD (khoảng 204 tỷ đồng) để hỗ trợ y tế và ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát. Liên đoàn Chữ thập Đỏ và Trăng lưỡi liềm Đỏ quốc tế (IFRC) cũng phát động lời kêu gọi quyên góp hơn 100 triệu USD (khoảng 2.550 tỷ đồng) để hỗ trợ các nạn nhân.
Việc ứng dụng AI và ảnh vệ tinh trong công tác cứu nạn sau trận động đất ở Myanmar cho thấy tiềm năng to lớn của công nghệ trong việc hỗ trợ con người đối phó với thảm họa. Khả năng phân tích nhanh chóng và xác định vị trí thiệt hại giúp các lực lượng cứu hộ hoạt động hiệu quả hơn, tăng cơ hội cứu sống các nạn nhân. Đây là một minh chứng cho thấy AI đang ngày càng trở thành một công cụ quan trọng trong các nỗ lực nhân đạo và ứng phó khẩn cấp.
#độngđấtmyanmar
