Avatar: Bách khoa toàn thư về 16 tộc người Na’vi đã và sẽ xuất hiện

[VNR Content]

Trong thế giới giả tưởng rộng lớn kỳ vĩ của Avatar, đạo diễn James Cameron đã giới thiệu đến khán giả tất cả 16 tộc Na’vi. Bài viết này sẽ giải thích toàn bộ những gì chúng ta cần biết về các tộc này, từ văn hóa, địa bàn cư trú, cho đến nguồn cảm hứng ngoài đời thực.
“Na’vi” (mang nghĩa “người dân” trong ngôn ngữ Na’vi) là một chủng loài hình người có làn da màu lục lam sinh sống tại Pandora - một “mặt trăng” khí khổng lồ xoay quanh hành tinh Polyphemus. James Cameron cho biết vẻ bề ngoài của người Na’vi được ông lấy cảm hứng từ một giấc mơ kỳ lạ của mẹ ông về “người phụ nữ da xanh cao 12 foot”; sau đó ông đã tạo ra một chủng tộc người ngoài hành tinh có vẻ ngoài tương tự, kết hợp với kịch bản được ông thai nghén giữa những năm 70 và vẫn giữ nguyên vẹn cảm hứng trong hơn 30 năm trời, trước khi đơm hoa kết trái bằng phần phim đầu tiên của Avatar. Ngay sau khi phát hành, Avatar đã khởi đầu một cuộc cách mạng phim công nghệ 3D sâu rộng. Tính đến nay, siêu phẩm này vẫn giữ vị trí độc tôn là bộ phim có doanh thu phòng vé toàn cầu cao nhất mọi thời đại (đạt 2,84 tỷ USD). Với một loạt hậu truyện dự kiến sản xuất trong thời gian tới, Avatar được kỳ vọng có thể đánh bại Chiến tranh giữa các vì sao trên cả phương diện sức hút và hiệu suất phòng vé; cùng với đó, các sản phẩm ăn theo thương hiệu Avatar như sách, games, hàng hóa, trò chơi trong các công viên giải trí cho thấy việc nhượng quyền thương mại Avatar vẫn đầy tiềm năng và đảm bảo vững chắc cho thành công trong tương lai.
Cùng với WALL-E, An Inconvenient Truth và Happy Feet, Avatar truyền tải những thông điệp mạnh mẽ và ý nghĩa về vấn đề môi trường, được minh họa sống động qua các hình ảnh trong phim như việc người Na’vi đề cao mạng lưới năng lượng phức tạp giữa các sinh mệnh trên lãnh thổ Pandora, trái ngược hoàn toàn với các giá trị tư bản, công nghiệp mà những kẻ xâm lăng lấy làm tôn chỉ. Người Na’vi tôn thờ nữ thần Eywa, người có mối liên kết với họ thông qua Cây Linh hồn thiêng liêng; họ cũng tương tác với động thực vật bằng cách nối các sợi dây thần kinh được bảo vệ trong bím tóc dài tết đuôi ngựa được gọi là “queue” (hoặc “tswin” trong tiếng Na’vi) qua một quá trình có tên “tsaheylu”.

Mặc dù là một chủng tộc ngoài hành tinh, nhiều tộc người Na’vi được lấy cảm hứng từ các nền văn hóa trên Trái Đất. Tác giả của hệ thống ngôn ngữ Na’vi với 2600 từ là giáo sư ngôn ngữ học tại Đại học Nam California Paul Frommer, người đã phát triển tiếng Na’vi bằng ngữ âm và từ vựng tham khảo từ Maori, Khoisan, Inuit, cùng một loạt các ngôn ngữ bản địa của Mỹ và Polynesia khác. Phong cách thời trang của người Na’vi, từ quần áo, kiểu tóc cho đến lối trang điểm đều thấp thoáng bóng dáng của các nền văn hóa bộ lạc Amazon và khu vực cận Sahara thuộc châu Phi. Nhiều công cụ trong phim như cung tên, dao, võng, đèn lồng… đều được lấy cảm hứng từ các vật dụng quen thuộc ở Trái Đất. Các tộc người Na’vi tồn tại trên lãnh thổ Pandora có rất nhiều nét tương đồng về văn hóa, điều phân biệt họ với nhau đến từ môi trường và giá trị tộc người. Sau đây là diễn giải chi tiết về các chủng tộc này:

1. Tộc người Omaticaya​

Tộc người xuất hiện nhiều nhất trong Avatar phần 1 chính là Omaticaya. Thật không may, vì lí do này mà người xem dường như có thể dễ dàng khái quát hóa tất cả nền văn hóa của các tộc Na’vi khác thông qua tộc người này. Những cư dân đáng chú ý của tộc Omaticaya bao gồm Neytiri (thủ vai bởi Zoe Saldana) cùng mẹ cô là Mo’at (thủ vai bởi CCH Pounder), người đóng vai trò thủ lĩnh tinh thần của tộc - “Tsahiki”; Eytukan (thủ vai bởi Wes Studi), thủ lĩnh tộc - “Olo'eyktan”, người sau này được thay thế bởi chiến binh mạnh mẽ Tsu’tey (thủ vai bởi Laz Alonso) khi ông qua đời. Cư dân địa cầu Jake Sully (thủ vai bởi Sam Worthington) cũng hóa thân thành một thành viên của tộc người Omaticaya và sau này đã quyết định sống trọn đời cùng họ khi anh chuyển toàn bộ năng lượng sống của mình vào cơ thể Avatar Na’vi của mình. Tộc người Omaticaya nổi tiếng với ngành dệt và kĩ năng dệt. Theo một phân cảnh bị xóa trong phim, cư dân của tộc người này còn được chứng minh rằng họ sở hữu nguồn năng lượng tinh thần rất mạnh mẽ.
Cây thần Hometree, hay Kelutral, là nơi sinh sống và có vai trò cực kỳ quan trọng với tộc người Omaticaya. Hometree được mô tả trong cuốn sách có tên Avatar - Cẩm nang sinh tồn là “cao gấp hai đến ba lần” Redwoods; cuốn sách cũng note thêm rằng, người Omaticaya tự xưng là “tộc người sáo xanh”, vì họ tin rằng nữ thần Eywa đã tạo ra một cây sáo xanh làm từ gỗ của Hometree.
Trong các buổi sinh hoạt tâm linh, “Olo'eyktan” của tộc người sẽ thổi sáo xanh để giao tiếp với các linh hồn, với tổ tiên và với chính nữ thần Eywa. Dù có tên là sáo, cùng việc tạo ra những giai điệu du dương, thế nhưng vật dụng tâm linh này không được xem như một thứ nhạc cụ tầm thường. Người Omaticaya cũng tự tay chế tạo cây cung của riêng mình từ gỗ của Hometree, chỉ sau khi họ được xem là đã sẵn sàng để làm việc đó. Việc phá hủy Hometree trong Avatar phần 1 không chỉ khiến Omaticaya mất đi nơi sinh sống mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính bản sắc của họ.
Cuộc sống của Jake Sully dưới hình hài một thành viên tộc người Omaticaya khác biệt hoàn toàn so với cuộc sống của anh ở Trái Đất, điều này được thể hiện rõ qua một phân cảnh bị xóa của phim. Neytiri dạy Jake cưỡi banshees (người Na’vi gọi là “ikran”) và direhorses; Jake cũng học được ở cô về Eywa, sinh mệnh Hometree, về mạng lưới tràn đầy năng lượng của Pandora và về nguồn tài nguyên rừng phong phú. Người Omaticaya đã học tiếng Anh cùng phong tục của con người từ cố Tiến sĩ Grace Augustine (thủ vai bởi Sigourney Weaver), người khao khát tìm hiểu thêm về chủng loài Na'vi và cố gắng giải thích cho họ quan điểm của cô như một phương tiện để mở rộng thiện chí.

2. Tộc người Olangi​

Mặc dù không được đề cập rõ ràng bằng tên gọi trong phim, tộc người Olangi trong Avatar vẫn nổi bật với tư cách một tộc người du mục sống trên đồng bằng; sinh vật direhorse là then chốt đặc trưng cho lối sống du mục của họ. Trong trận chiến cuối cùng của Avatar, tộc người Olangi vô cùng dũng mãnh và hữu ích; họ đã chiến đấu cùng Norm Spellman (thủ vai bởi Joel David Moore) khi đang ở dạng Avatar. Phần phim thứ 2 của Avatar với tựa đề: The way of water tập trung khai thác thế giới đại dương của Pandora, vì vậy tộc người Olangi không có đất diễn trong phần phim này.

3. Tộc người Tayrangi​

Cũng như Olangi, tộc người Tayrangi không được giới thiệu tên gọi trong suốt thời lượng phim; các thành viên tộc người này sống trên các vách đá ở biển Đông và thường xuyên thuần hóa và sử dụng ikran như một phương tiện đi lại (cũng giống như tộc Olangi thuần hóa direhorse). Vì là tộc người sống gần biển Đông nên không giống như Olangi, Tayrangi rất được kỳ vọng sẽ phát triển hơn trong các phần phim khai thác về đại dương.
Người Tayrangi là những tay không chiến cừ khôi trong trận chiến cuối cùng của Avatar; xét về kỹ năng cưỡi ikran, tộc người Tayrangi được xem là kỳ phùng địch thủ với tộc người Kekunan ở phương Bắc. Các thành viên tộc người Tayrangi ngoài ra còn rất nổi tiếng với kĩ năng bơi lội, bản chất của họ nhìn chung khá độc lập và chiết trung.

4. Tộc người Tawkami​

Đạo diễn James Cameron chỉ mang lên màn ảnh một vài tộc người Na’vi đơn lẻ, còn lại là phần việc của các trò chơi điện tử. Trong suốt Avatar phần 1, chúng ta không được chứng kiến cuộc sống ở Trái Đất (tiếng Na’vi là “Terran”), thế nhưng người Na’vi vẫn phản ánh hình ảnh của loài người trên nhiều khía cạnh, và người Tawkami cũng không là ngoại lệ.
Còn được biết đến với cái tên “tộc người tiên tri bầu trời”, Tawkami rất coi trọng tri thức; bảo quản, ghi chép, lưu trữ văn tự; ngành hóa học và các hoạt động nghiên cứu. Họ cũng được cho là đã phát triển một hệ thống chữ viết cho ngôn ngữ Na’vi (vẫn chưa xác nhận trên màn ảnh). Giống như tộc Omaticaya, người Tawkami sống trong các khu rừng rậm, ngôi làng của họ được gọi là Greenhome.

5. Tộc người Tipani​

Được giới thiệu lần đầu trong tựa game hành động góc nhìn thứ ba Avatar: The Game, tộc Tipani là những người Na’vi đầu tiên tiếp xúc với loài người. Họ được biết đến là những chiến binh thiện chiến, mạnh mẽ, khéo léo và hoàn toàn không biết sợ hãi trong trận chiến, cũng là tộc người duy nhất cho đến nay có trang bị áo giáp thực chiến. Không giống như những tộc khác, cộng đồng Tipani tổ chức phân chia thành các ngôi làng độc lập riêng biệt.

6. Tộc người Metkayina​

Metkayina là chủng tộc Na’vi đại dương được ra mắt trong Avatar: The way of water với tư cách ngôi nhà của nhân vật phản diện chính. Được biết đến lần đầu tại khu vực Pandora - The World of Avatar tại công viên giải trí Disney World, mối liên hệ của tộc người Metkayina với đại dương Pandora được cho là sâu sắc hơn rất nhiều so với các chủng tộc khác sinh sống ven biển.
Nếu nhắc đến tộc Olangi, chúng ta sẽ nghĩ ngay đến loài direhorses, thì khi nhắc đến Metkayina, chúng ta có loài sinh vật biển ilu - phương thức vận chuyển chính của tộc người này.
Các tộc người ít được biết đến hơn

1. Tộc người Anurai​

Anurai nổi tiếng là một tộc người thủ công mỹ nghệ có kỹ năng chế tác xương bậc thầy. Họ được đề cập lần đầu trong trò chơi điện tử Avatar: The Game của James Cameron và vở xiếc “Toruk - The first flight” của công ty biểu diễn xiếc Cirque du Soleil (còn có tên quen thuộc là Gánh xiếc Mặt trời).

2. Tộc người Li’ona​

Thêm một tộc người nữa được ra mắt trong Avatar: The Game của James Cameron, những cư dân của Li’ona có điều kiện sống nghèo nàn, khó khăn, cằn cỗi với địa bàn cư trú nằm gần các khu nhà máy của loài người - nguyên nhân chính gây ra việc tàn phá môi trường sống của họ.

3. Tộc người Hulanta​

Được giới thiệu trên nền tảng trò chơi di động Avatar: Reckoning, người Hulanta được xem như một tộc người sống ở Wetlands.

4. Tộc người Huyuticaya​

Được đề cập lần đầu trong cuốn sách Avatar - Cẩm nang sinh tồn của James Cameron, theo đó, họ được mô tả là có “tình yêu và sự tôn kính to lớn với loài viperwolves” (trang 105) - loài động vật mà họ khắc họa trên lá cờ của tộc.

5. Tộc người Ni’awve​

Theo một giả thuyết thú vị, tộc người Ni’awve thậm chí được cho là không có nguồn gốc từ hành tinh Pandora; đây cũng là tộc người đầu tiên từ trước đến nay được đề cập đến trên nền tảng trò chơi di động Avatar.

6. Tộc người Kekunan​

Xuất hiện lần đầu trong vở xiếc “Toruk - The first flight” của công ty biểu diễn xiếc Cirque du Soleil, người Kekunan được biết đến là những thợ săn trên không và là kỵ sĩ cưỡi ikran tuyệt vời.

7. Tộc người Mangkwan​

Tộc người Mangkwan được đề cập ngắn gọn trong truyện tranh Avatar: The Last Shadow với tư cách là một tộc người đồng minh của Omaticaya.

8. Tộc người Rey’tanu​

tộc người Rey'tanu được giới thiệu lần đầu trong trò chơi di động Avatar: Reckoning.

9. Tộc người Tomac’ta​

tộc người này được giới thiệu trên trang Pandorapedia, nổi tiếng với “tình yêu và sự tôn sùng dành cho loài banshees”.

10. Tộc người Ash​

Chưa có nhiều thông tin về tộc người này, những gì chúng ta biết là họ có đời sống gắn liền với dung nham và lửa, không thân thiện như các tộc Navi khác mà tính cách lại khá nham hiểm, tàn độc. Tộc Ash được James hứa hẹn sẽ xuất hiện trong Avatar 3.
Tham khảo: ScreenRant
>> “Avatar: Dòng chảy của nước” có thực cần đạt 2 tỷ USD để hòa vốn? Khả năng làm tiếp "Avatar 4" và "5"?
>> Đánh giá Avatar 2: Vẫn là kiệt tác điện ảnh, kỹ xảo đứng trên đỉnh cao