Thoại Viết Hoàng
Writer
Các báo nước ngoài ngày 25/12/2025 cho hay cơ quan quản lý chống độc quyền của Brazil là Hội đồng Hành chính Bảo vệ Nền kinh tế Brazil (CADE) cho biết họ đã chính thức phê duyệt thỏa thuận “ngừng và chấm dứt” với Apple vào ngày 24/12/2025. Theo thỏa thuận này, Apple buộc phải mở cửa hệ sinh thái iOS tại Brazil, cho phép cài đặt cửa hàng ứng dụng bên thứ ba và sử dụng các phương thức thanh toán bên ngoài trong vòng 105 ngày.
Thỏa thuận nhằm khép lại cuộc điều tra chống độc quyền do CADE khởi xướng từ năm 2022. Trọng tâm của vụ việc là cáo buộc Apple hạn chế kênh phân phối ứng dụng và ép buộc sử dụng hệ thống thanh toán nội bộ, từ đó làm giảm cạnh tranh trên thị trường.
Theo các điều khoản mới, Apple phải cho phép người dùng tại Brazil cài đặt cửa hàng ứng dụng bên thứ ba trên thiết bị iOS. Đồng thời, Apple phải dỡ bỏ quy định cấm các nhà phát triển thông báo cho người dùng về các phương thức thanh toán thay thế bên ngoài App Store.
CADE cũng yêu cầu Apple chỉ được đưa ra cảnh báo bảo mật ở mức trung lập, khách quan và có giới hạn. Apple không được phép tạo thêm rào cản kỹ thuật hoặc tâm lý nhằm ngăn người dùng lựa chọn các hình thức thay thế.
Điểm gây tranh cãi lớn nhất nằm ở cấu trúc phí mới. Theo truyền thông công nghệ Brazil Tecnoblog, Apple sẽ thu hoa hồng 15% nếu nhà phát triển đặt nút hoặc liên kết có thể nhấp trong ứng dụng để dẫn người dùng sang trang web bên ngoài thanh toán.
Tuy nhiên, Apple sẽ không thu phí nếu nhà phát triển chỉ hướng dẫn người dùng thanh toán bên ngoài bằng văn bản tĩnh, không có liên kết và không thể nhấp. Điều này mở ra khả năng nhiều ứng dụng sẽ thiết kế giao diện theo hướng “hướng dẫn bằng chữ” để tránh phải trả hoa hồng.
Với các giao dịch vẫn thực hiện trong App Store, Apple điều chỉnh lại mức phí. Hoa hồng cơ bản được chia thành 10% cho nhà phát triển nhỏ và 25% cho mức tiêu chuẩn. Nếu nhà phát triển tiếp tục sử dụng hệ thống mua hàng trong ứng dụng của Apple, họ sẽ phải trả thêm 5% phí xử lý giao dịch.
Thực tế, với phần lớn nhà phát triển vẫn phụ thuộc vào hệ thống thanh toán của Apple, tổng mức phí 15% hoặc 30% gần như không thay đổi so với trước. Apple chỉ tách khoản “thuế App Store” quen thuộc thành hai phần là hoa hồng phân phối và phí thanh toán.
Đối với các cửa hàng ứng dụng bên thứ ba, Apple áp dụng mô hình tương tự Liên minh châu Âu. Các cửa hàng này tại Brazil sẽ phải trả 5% phí Công nghệ Cốt lõi cho Apple.
Điều này cho thấy dù buộc phải mở cửa hệ sinh thái, Apple vẫn tìm cách đảm bảo thu được một phần doanh thu từ mọi giao dịch diễn ra trên iOS, với lý do sở hữu nền tảng và duy trì hạ tầng kỹ thuật.
Apple có thời hạn 105 ngày để hoàn tất các thay đổi về kỹ thuật và chính sách. Dự kiến trong quý I/2026, người dùng Brazil sẽ chính thức được trải nghiệm việc cài ứng dụng ngoài App Store và sử dụng nhiều phương thức thanh toán khác nhau.
Cùng với Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số tại châu Âu đã có hiệu lực trước đó, động thái từ Brazil nhiều khả năng sẽ trở thành tiền lệ cho các quốc gia Nam Mỹ và thị trường mới nổi khác, tiếp tục gây sức ép buộc Apple phải điều chỉnh mô hình kinh doanh toàn cầu của mình.
Thỏa thuận nhằm khép lại cuộc điều tra chống độc quyền do CADE khởi xướng từ năm 2022. Trọng tâm của vụ việc là cáo buộc Apple hạn chế kênh phân phối ứng dụng và ép buộc sử dụng hệ thống thanh toán nội bộ, từ đó làm giảm cạnh tranh trên thị trường.
Theo các điều khoản mới, Apple phải cho phép người dùng tại Brazil cài đặt cửa hàng ứng dụng bên thứ ba trên thiết bị iOS. Đồng thời, Apple phải dỡ bỏ quy định cấm các nhà phát triển thông báo cho người dùng về các phương thức thanh toán thay thế bên ngoài App Store.
CADE cũng yêu cầu Apple chỉ được đưa ra cảnh báo bảo mật ở mức trung lập, khách quan và có giới hạn. Apple không được phép tạo thêm rào cản kỹ thuật hoặc tâm lý nhằm ngăn người dùng lựa chọn các hình thức thay thế.
Điểm gây tranh cãi lớn nhất nằm ở cấu trúc phí mới. Theo truyền thông công nghệ Brazil Tecnoblog, Apple sẽ thu hoa hồng 15% nếu nhà phát triển đặt nút hoặc liên kết có thể nhấp trong ứng dụng để dẫn người dùng sang trang web bên ngoài thanh toán.
Tuy nhiên, Apple sẽ không thu phí nếu nhà phát triển chỉ hướng dẫn người dùng thanh toán bên ngoài bằng văn bản tĩnh, không có liên kết và không thể nhấp. Điều này mở ra khả năng nhiều ứng dụng sẽ thiết kế giao diện theo hướng “hướng dẫn bằng chữ” để tránh phải trả hoa hồng.
Với các giao dịch vẫn thực hiện trong App Store, Apple điều chỉnh lại mức phí. Hoa hồng cơ bản được chia thành 10% cho nhà phát triển nhỏ và 25% cho mức tiêu chuẩn. Nếu nhà phát triển tiếp tục sử dụng hệ thống mua hàng trong ứng dụng của Apple, họ sẽ phải trả thêm 5% phí xử lý giao dịch.
Thực tế, với phần lớn nhà phát triển vẫn phụ thuộc vào hệ thống thanh toán của Apple, tổng mức phí 15% hoặc 30% gần như không thay đổi so với trước. Apple chỉ tách khoản “thuế App Store” quen thuộc thành hai phần là hoa hồng phân phối và phí thanh toán.
Đối với các cửa hàng ứng dụng bên thứ ba, Apple áp dụng mô hình tương tự Liên minh châu Âu. Các cửa hàng này tại Brazil sẽ phải trả 5% phí Công nghệ Cốt lõi cho Apple.
Điều này cho thấy dù buộc phải mở cửa hệ sinh thái, Apple vẫn tìm cách đảm bảo thu được một phần doanh thu từ mọi giao dịch diễn ra trên iOS, với lý do sở hữu nền tảng và duy trì hạ tầng kỹ thuật.
Apple có thời hạn 105 ngày để hoàn tất các thay đổi về kỹ thuật và chính sách. Dự kiến trong quý I/2026, người dùng Brazil sẽ chính thức được trải nghiệm việc cài ứng dụng ngoài App Store và sử dụng nhiều phương thức thanh toán khác nhau.
Cùng với Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số tại châu Âu đã có hiệu lực trước đó, động thái từ Brazil nhiều khả năng sẽ trở thành tiền lệ cho các quốc gia Nam Mỹ và thị trường mới nổi khác, tiếp tục gây sức ép buộc Apple phải điều chỉnh mô hình kinh doanh toàn cầu của mình.
