Các khả năng AI viết báo cáo cho Sở Công Thương Cao Bằng thành ra thảm họa

Thoại Viết Hoàng
Thoại Viết Hoàng
Phản hồi: 0
AI giờ phổ biến trong đời sống xã hội, là công cụ hỗ trợ hiệu quả công việc rất tốt.
1766371603592.png

Tuy nhiên những sai sót trong báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Cao Bằng như các báo phản ánh thì :D. Vậy sai sót thế nào, xin trích dẫn:
Trong báo cáo của Sở Công Thương xuất hiện dày đặc lỗi chính tả, lỗi kỹ thuật cơ bản như viết sai, viết thiếu hoặc biến dạng từ ngữ: “mở dữ liệu” thành “mở dữ li”, “ươm tạo doanh nghiệp” thành “xà tạo”, “cơ hội và thách thức” thành “cơ hội và sơ thức”, “Cuộc vận động” thành “cuộc đua vận đông”, “27 hội nghị” bị chuyển thành “27 nghị viện” hoặc thậm chí “quốc hội 27”.

Những lỗi tưởng chừng đơn giản này xuất hiện với tần suất đáng kể, cho thấy việc rà soát, kiểm tra văn bản trước khi trình ký chưa được thực hiện nghiêm túc.

Không dừng lại ở lỗi chính tả, nhiều thuật ngữ chuyên ngành trong báo cáo còn bị sử dụng sai hoặc biến dạng nghiêm trọng, làm thay đổi hoàn toàn bản chất nội dung tham mưu.

Các cụm từ như “củng cố trục giao thông vành đai biên giới” bị biến thành “cốt thép thác vành biên giới”; “xây dựng vườn ươm cây giống” thành “xây dựng cọng cây tương tự”; “nền tảng họp trực tuyến” bị chuyển thành “nền tảng trưng bày trực tuyến”; “hệ sinh thái giáo dục” thành “hệ thống giáo dục thái độ sinh học”.

Nhiều nội dung quản lý Nhà nước cũng bị diễn đạt sai lệch, gây khó khăn cho việc hiểu và triển khai nhiệm vụ.

Đặc biệt nghiêm trọng là việc sai lệch thông tin pháp luật và số liệu tố tụng. Nội dung “phát hiện, xác minh, xử lý 94 vụ việc; khởi tố 51 vụ, 91 bị can” lại bị biến thành “phát hiện, xử lý xác thực 94 công việc; khởi động 51 dịch vụ, 91 thiết bị có thể”, làm sai hoàn toàn bản chất pháp lý của thông tin, tiềm ẩn nguy cơ gây hiểu nhầm lớn trong chỉ đạo, điều hành.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng mắc lỗi nghiêm trọng khi viết sai tên nhiệm vụ khoa học, chương trình, đề tài; sai tên di tích, địa danh lịch sử – văn hóa; thậm chí làm biến dạng tên văn bản pháp luật, cơ quan ban hành và nội dung viện dẫn, khiến báo cáo mất đi tính pháp lý và giá trị sử dụng.
Tôi chưa trực tiếp đọc văn bản đó như thế nào, nhưng đọc tường thuật của các báo thì mạo muội nhận xét: Những lỗi trong báo cáo trên không phải do AI “ngu”, mà thường đến từ cách AI được sử dụng và quy trình kiểm soát văn bản bị bỏ qua.

Thứ nhất, rất có khả năng văn bản được tạo bằng AI từ nguồn đầu vào kém chất lượng. Nếu người dùng đưa cho AI bản scan PDF mờ, ảnh chụp tài liệu, file lỗi hoặc văn bản bị mất dấu, AI sẽ “đoán chữ” dựa trên xác suất. Khi gặp thuật ngữ hành chính, pháp lý hoặc chuyên ngành, khả năng đoán sai tăng mạnh, dẫn đến các biến dạng như “ươm tạo” thành “xà tạo”, “hội nghị” thành “nghị viện”.

Thứ hai, AI không hiểu ngữ cảnh pháp lý theo nghĩa trách nhiệm Nhà nước. Nó chỉ dự đoán chuỗi từ có khả năng xuất hiện tiếp theo, chứ không có cơ chế tự kiểm tra xem một cụm từ có tồn tại trong hệ thống pháp luật hay không. Vì vậy, các khái niệm như “khởi tố”, “bị can”, “vụ việc” rất dễ bị thay thế bằng những từ nghe “gần giống” về mặt ngôn ngữ nhưng sai hoàn toàn về bản chất.

Thứ ba, sử dụng AI để “dịch ngược” hoặc “viết lại” báo cáo mà không khóa thuật ngữ. Khi không có danh sách thuật ngữ bắt buộc giữ nguyên, AI sẽ tự do viết lại, và với văn bản quản lý Nhà nước, việc này gần như chắc chắn gây thảm họa nội dung. Những lỗi như “nền tảng họp trực tuyến” thành “nền tảng trưng bày trực tuyến” là hệ quả trực tiếp của việc cho AI quyền diễn đạt lại mà không ràng buộc.

Thứ tư, lỗi nghiêm trọng nhất không nằm ở AI mà ở khâu hậu kiểm của con người. Một báo cáo tham mưu đúng quy trình phải có ít nhất ba lớp rà soát: người soạn, lãnh đạo phòng và văn thư pháp chế. Việc để lọt hàng loạt lỗi chính tả, thuật ngữ và pháp lý cho thấy văn bản gần như được đưa từ AI sang trình ký mà không đọc lại một cách nghiêm túc.

Cuối cùng, cần nói rõ rằng AI hiện nay không phù hợp để tự động hóa hoàn toàn việc soạn thảo văn bản hành chính, pháp lý. AI chỉ nên đóng vai trò hỗ trợ dàn ý, gợi ý câu chữ hoặc chỉnh sửa kỹ thuật sau khi nội dung đã được con người viết và kiểm soát. Khi bị dùng như “máy viết thay người”, đặc biệt trong môi trường công quyền, hậu quả không chỉ là xấu hình ảnh cơ quan mà còn tiềm ẩn rủi ro pháp lý và quản trị rất lớn.

Nói thẳng ra, đây là một ví dụ điển hình của việc lạm dụng AI nhưng lại thiếu kỷ luật nghề nghiệp, chứ không phải là giới hạn công nghệ đơn thuần.

 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
http://textlink.linktop.vn/?adslk=aHR0cHM6Ly92bnJldmlldy52bi90aHJlYWRzL2NhYy1raGEtbmFuZy1haS12aWV0LWJhby1jYW8tY2hvLXNvLWNvbmctdGh1b25nLWNhby1iYW5nLXRoYW5oLXJhLXRoYW0taG9hLjc2MTYxLw==
Top