From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Các nhà khoa học khí hậu cảnh báo rằng biến đổi khí hậu có thể dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng của loài người, một mối nguy hiểm chưa được khám phá hết. Phân tích mới được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences và được hàng chục nhà khoa học xem xét.
Các chuyên gia gọi thảm họa này là "hồi kết của khí hậu". Mặc dù xác suất xảy ra thấp, nhưng do không chắc chắn về lượng khí thải trong tương lai và hệ thống khí hậu, kịch bản đại hồng thủy không thể bị loại trừ.
Các nhà khoa học cảnh báo rằng, với một tương lai biến đổi khí hậu ngày càng tăng tốc, có nhiều lý do để lo ngại rằng sự nóng lên toàn cầu có thể dẫn đến thảm họa tận thế. Do đó, nhóm chuyên gia quốc tế cho rằng thế giới cần chuẩn bị cho khả năng xảy ra một cuộc chiến khí hậu. Phân tích các cơ chế gây ra hậu quả cực đoan này có thể thúc đẩy hành động, cải thiện khả năng phục hồi và cung cấp thông tin cho chính sách.
Phân tích mới đề xuất một chương trình nghiên cứu, bao gồm bốn vấn đề chính được gọi là "4 kỵ sĩ" của hồi kết khí hậu: nạn đói, thời tiết khắc nghiệt, chiến tranh và bệnh tật. Các nhà khoa học cũng kêu gọi Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) đưa ra một báo cáo đặc biệt về vấn đề này.
Tiến sĩ Luke Kemp tại Trung tâm Nghiên cứu Rủi ro Hiện sinh của Đại học Cambridge, người đứng đầu phân tích, chia sẻ: "Có rất nhiều lý do để tin rằng biến đổi khí hậu có thể trở thành thảm họa, ngay cả khi nhiệt độ Trái đất nóng lên ở mức độ thấp."
Biến đổi khí hậu được cho là đã đóng một vai trò nhất định trong mọi sự kiện tuyệt chủng hàng loạt, góp phần vào sự sụp đổ của các đế chế và định hình lịch sử. Các con đường dẫn đến thảm họa không chỉ giới hạn ở tác động trực tiếp của nhiệt độ cao, chẳng hạn như hiện tượng thời tiết cực đoan. Các phản ứng dây chuyền như khủng hoảng tài chính, xung đột và dịch bệnh mới cũng có thể gây ra thảm họa.
Tuy nhiên, hậu quả của việc nóng lên toàn cầu vượt quá 3°C vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ. Cần có đánh giá rủi ro toàn diện, xem xét cách thức rủi ro lan truyền, tương tác và khuếch đại lẫn nhau. Ví dụ, một cơn lốc xoáy phá hủy cơ sở hạ tầng điện có thể khiến con người dễ bị tổn thương hơn trước đợt nắng nóng chết người sau đó.
Điểm tới hạn trong hệ thống khí hậu là một vấn đề đặc biệt đáng quan tâm. Đây là thời điểm mà hệ sinh thái và khí hậu thay đổi đến mức không thể đảo ngược, ngay cả khi con người ngừng tàn phá môi trường và tăng lượng khí thải carbon. Ví dụ, nếu vượt qua điểm tới hạn, rừng nhiệt đới Amazon, nơi hấp thụ carbon khổng lồ của Trái đất, có thể bị hạn hán và cháy rừng trên diện rộng.
Các điểm tới hạn có thể kích hoạt hiệu ứng domino, gây ra các điểm tới hạn khác. Một số điểm tới hạn vẫn chưa được hiểu rõ, chẳng hạn như sự biến mất đột ngột của các đám mây tầng tích có thể làm nhiệt độ Trái đất tăng thêm 8°C.
Biến đổi khí hậu có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề như thiếu nước, mất mùa và nghèo đói, đồng thời kích hoạt các nguy cơ thảm họa khác như đại dịch và chiến tranh quốc tế. Các siêu cường quốc có thể xung đột về các kế hoạch geoengineering (kỹ thuật làm mát Trái đất) hoặc quyền phát thải carbon. Nếu tình trạng "mong manh" hiện tại không được cải thiện đáng kể trong những thập kỷ tới, một vành đai bất ổn với nguy cơ chia rẽ nghiêm trọng có thể xuất hiện.
Mô hình mới cho thấy nhiệt độ cực cao (nhiệt độ trung bình hàng năm trên 29°C) có thể ảnh hưởng đến 2 tỷ người vào năm 2070 nếu lượng khí thải carbon tiếp tục tăng. "Nhiệt độ cao như vậy hiện đang ảnh hưởng đến khoảng 30 triệu người ở Sahara và vùng Vịnh Mexico", nhà nghiên cứu Chi Xu tại Đại học Nam Kinh, Trung Quốc, cho biết.
Một nghiên cứu gần đây của nhà khoa học khí hậu Kunio Kaiho từ Đại học Tohoku, Nhật Bản, được công bố trên tạp chí Biosciences, dự đoán rằng sự kiện tuyệt chủng hàng loạt lần thứ sáu sẽ không thảm khốc như 5 lần trước. Phân tích mối quan hệ giữa sự ổn định nhiệt độ bề mặt Trái đất và đa dạng sinh học cho thấy mức độ tuyệt chủng tăng lên khi nhiệt độ thay đổi. Tuy nhiên, việc dự đoán cường độ tuyệt chủng trong tương lai chỉ dựa trên nhiệt độ bề mặt là rất khó, vì nguyên nhân tuyệt chủng do con người gây ra khác với nguyên nhân tuyệt chủng hàng loạt trong quá khứ.
Sự nóng lên toàn cầu hiện nay diễn ra nhanh hơn nhiều do khí thải nhà kính của con người, có thể dẫn đến nhiều loài tuyệt chủng hơn trong sự kiện tuyệt chủng hàng loạt lần thứ sáu. Không phải do mức độ nóng lên quá lớn, mà vì tốc độ thay đổi quá nhanh khiến nhiều loài không kịp thích nghi.
Loài người đã từng trải qua những giai đoạn suy giảm dân số nghiêm trọng, thậm chí gần như tuyệt chủng. Khoảng 190.000 năm trước, trong thời kỳ băng hà kéo dài 60.000 năm, dân số loài người giảm xuống chỉ còn khoảng 600 người sinh sản. Khoảng 70.000 năm trước, một sự kiện khác khiến dân số loài người giảm xuống còn khoảng 2.000 người. Tuy nhiên, loài người đã phục hồi và dân số đạt 1 triệu người vào khoảng 12.000 năm trước, và dự kiến đạt 8 tỷ người vào năm 2022.
Các chuyên gia gọi thảm họa này là "hồi kết của khí hậu". Mặc dù xác suất xảy ra thấp, nhưng do không chắc chắn về lượng khí thải trong tương lai và hệ thống khí hậu, kịch bản đại hồng thủy không thể bị loại trừ.
Các nhà khoa học cảnh báo rằng, với một tương lai biến đổi khí hậu ngày càng tăng tốc, có nhiều lý do để lo ngại rằng sự nóng lên toàn cầu có thể dẫn đến thảm họa tận thế. Do đó, nhóm chuyên gia quốc tế cho rằng thế giới cần chuẩn bị cho khả năng xảy ra một cuộc chiến khí hậu. Phân tích các cơ chế gây ra hậu quả cực đoan này có thể thúc đẩy hành động, cải thiện khả năng phục hồi và cung cấp thông tin cho chính sách.
Phân tích mới đề xuất một chương trình nghiên cứu, bao gồm bốn vấn đề chính được gọi là "4 kỵ sĩ" của hồi kết khí hậu: nạn đói, thời tiết khắc nghiệt, chiến tranh và bệnh tật. Các nhà khoa học cũng kêu gọi Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) đưa ra một báo cáo đặc biệt về vấn đề này.
Tiến sĩ Luke Kemp tại Trung tâm Nghiên cứu Rủi ro Hiện sinh của Đại học Cambridge, người đứng đầu phân tích, chia sẻ: "Có rất nhiều lý do để tin rằng biến đổi khí hậu có thể trở thành thảm họa, ngay cả khi nhiệt độ Trái đất nóng lên ở mức độ thấp."
Biến đổi khí hậu được cho là đã đóng một vai trò nhất định trong mọi sự kiện tuyệt chủng hàng loạt, góp phần vào sự sụp đổ của các đế chế và định hình lịch sử. Các con đường dẫn đến thảm họa không chỉ giới hạn ở tác động trực tiếp của nhiệt độ cao, chẳng hạn như hiện tượng thời tiết cực đoan. Các phản ứng dây chuyền như khủng hoảng tài chính, xung đột và dịch bệnh mới cũng có thể gây ra thảm họa.
Tuy nhiên, hậu quả của việc nóng lên toàn cầu vượt quá 3°C vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ. Cần có đánh giá rủi ro toàn diện, xem xét cách thức rủi ro lan truyền, tương tác và khuếch đại lẫn nhau. Ví dụ, một cơn lốc xoáy phá hủy cơ sở hạ tầng điện có thể khiến con người dễ bị tổn thương hơn trước đợt nắng nóng chết người sau đó.
Điểm tới hạn trong hệ thống khí hậu là một vấn đề đặc biệt đáng quan tâm. Đây là thời điểm mà hệ sinh thái và khí hậu thay đổi đến mức không thể đảo ngược, ngay cả khi con người ngừng tàn phá môi trường và tăng lượng khí thải carbon. Ví dụ, nếu vượt qua điểm tới hạn, rừng nhiệt đới Amazon, nơi hấp thụ carbon khổng lồ của Trái đất, có thể bị hạn hán và cháy rừng trên diện rộng.
Các điểm tới hạn có thể kích hoạt hiệu ứng domino, gây ra các điểm tới hạn khác. Một số điểm tới hạn vẫn chưa được hiểu rõ, chẳng hạn như sự biến mất đột ngột của các đám mây tầng tích có thể làm nhiệt độ Trái đất tăng thêm 8°C.
Biến đổi khí hậu có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề như thiếu nước, mất mùa và nghèo đói, đồng thời kích hoạt các nguy cơ thảm họa khác như đại dịch và chiến tranh quốc tế. Các siêu cường quốc có thể xung đột về các kế hoạch geoengineering (kỹ thuật làm mát Trái đất) hoặc quyền phát thải carbon. Nếu tình trạng "mong manh" hiện tại không được cải thiện đáng kể trong những thập kỷ tới, một vành đai bất ổn với nguy cơ chia rẽ nghiêm trọng có thể xuất hiện.
Mô hình mới cho thấy nhiệt độ cực cao (nhiệt độ trung bình hàng năm trên 29°C) có thể ảnh hưởng đến 2 tỷ người vào năm 2070 nếu lượng khí thải carbon tiếp tục tăng. "Nhiệt độ cao như vậy hiện đang ảnh hưởng đến khoảng 30 triệu người ở Sahara và vùng Vịnh Mexico", nhà nghiên cứu Chi Xu tại Đại học Nam Kinh, Trung Quốc, cho biết.
Một nghiên cứu gần đây của nhà khoa học khí hậu Kunio Kaiho từ Đại học Tohoku, Nhật Bản, được công bố trên tạp chí Biosciences, dự đoán rằng sự kiện tuyệt chủng hàng loạt lần thứ sáu sẽ không thảm khốc như 5 lần trước. Phân tích mối quan hệ giữa sự ổn định nhiệt độ bề mặt Trái đất và đa dạng sinh học cho thấy mức độ tuyệt chủng tăng lên khi nhiệt độ thay đổi. Tuy nhiên, việc dự đoán cường độ tuyệt chủng trong tương lai chỉ dựa trên nhiệt độ bề mặt là rất khó, vì nguyên nhân tuyệt chủng do con người gây ra khác với nguyên nhân tuyệt chủng hàng loạt trong quá khứ.
Sự nóng lên toàn cầu hiện nay diễn ra nhanh hơn nhiều do khí thải nhà kính của con người, có thể dẫn đến nhiều loài tuyệt chủng hơn trong sự kiện tuyệt chủng hàng loạt lần thứ sáu. Không phải do mức độ nóng lên quá lớn, mà vì tốc độ thay đổi quá nhanh khiến nhiều loài không kịp thích nghi.
Loài người đã từng trải qua những giai đoạn suy giảm dân số nghiêm trọng, thậm chí gần như tuyệt chủng. Khoảng 190.000 năm trước, trong thời kỳ băng hà kéo dài 60.000 năm, dân số loài người giảm xuống chỉ còn khoảng 600 người sinh sản. Khoảng 70.000 năm trước, một sự kiện khác khiến dân số loài người giảm xuống còn khoảng 2.000 người. Tuy nhiên, loài người đã phục hồi và dân số đạt 1 triệu người vào khoảng 12.000 năm trước, và dự kiến đạt 8 tỷ người vào năm 2022.
