Sasha
Moderator
Một trong những điều đầu tiên Steve Jobs làm khi trở lại Apple vào năm 1997 là đơn giản hóa dòng sản phẩm của Apple. Vào thời điểm đó, điều đó có nghĩa là bốn máy tính: Hai máy tính xách tay và hai máy tính để bàn, mỗi máy có phiên bản chuyên nghiệp và phiên bản cho người tiêu dùng thông thường.
"Nếu chúng tôi có bốn sản phẩm tuyệt vời, thì đó là tất cả những gì chúng tôi cần", Jobs nói tại buổi ra mắt sản phẩm năm 1998.
Ba thập kỷ sau, dòng sản phẩm của Apple rộng hơn nhiều. Vào năm 2024, công ty đã ra mắt bốn chiếc iPad, bốn chiếc MacBook, hai máy Mac để bàn, một tai nghe Vision Pro, hai mẫu Apple Watch và ba loại AirPods. Nhưng khi nói đến iPhone, bốn vẫn là con số kỳ diệu.
Đó là số lượng iPhone mà công ty đã phát hành mỗi năm kể từ năm 2020 và vào tháng 9, công ty đã phát hành iPhone 16, iPhone 16 Plus, iPhone 16 Pro và iPhone 16 Pro Max.
Apple giới thiệu dòng iPhone với 4 sản phẩm vì theo truyền thống, doanh số bán iPhone của công ty đã chứng kiến mức tăng trưởng mạnh nhất khi mở rộng dòng sản phẩm. Nếu Apple có thể cho thấy sự tăng trưởng từ bốn điện thoại mới mà họ phát hành mỗi năm mà không làm ảnh hưởng đến nhau, thì đó là cơ hội tốt nhất để công ty chứng kiến doanh số bán iPhone tăng trưởng có ý nghĩa lần đầu tiên kể từ năm 2022.
Công ty không đưa ra số liệu bán hàng cho từng sản phẩm của mình và tổng doanh số bán iPhone trong năm tài chính 2024 đạt 201,18 tỷ USD. Con số này tương đối ổn định kể từ năm 2022.
Thật không may cho Apple, không phải tất cả các mẫu iPhone đều phổ biến như nhau.
Mỗi năm kể từ năm 2020, một trong những mẫu iPhone mới đều tụt hậu so với các mẫu iPhone khác về doanh số. Năm nay là iPhone 16 Plus, nằm ở giữa dòng sản phẩm. Với mức giá 26 triệu đồng tại Việt Nam, sản phẩm này đắt hơn iPhone 16 cơ bản nhưng rẻ hơn iPhone 16 Pro và Pro Max, có màn hình tốt hơn.
DSCC, một công ty nghiên cứu tập trung vào ngành công nghiệp màn hình smartphone với các ước tính có được từ chuỗi cung ứng tấm nền, đã nắm bắt được xu hướng này. Theo dữ liệu của DSCC về hoạt động mua tấm nền hàng năm tính đến tháng 10, thị phần của điện thoại Pro và Pro Max đã tăng hàng năm trong khi mẫu Plus giảm từ khoảng 21% tổng đơn đặt hàng màn hình của Apple vào năm 2022 xuống còn 10% vào năm 2023. Theo DSCC, mặc dù đã phục hồi phần nào lên 16% trong năm nay, nhưng đây vẫn là khối lượng thấp nhất trong số các mẫu iPhone mới của công ty.
"Họ vẫn đang thực sự vật lộn với mẫu thứ tư này", người sáng lập DSCC Ross Young cho biết.
Dữ liệu khác cho thấy Plus cũng đang tụt hậu. Theo kết quả khảo sát của Consumer Intelligence Research Partners (CIRP), iPhone 16 Plus chiếm 4% tổng doanh số bán iPhone tại Mỹ trong quý 3 trong khi cả Pro và Pro Max đều chiếm 6% doanh số. Theo CIRP, mẫu iPhone 16 thông thường cũng chiếm 4%, mặc dù doanh số bán iPhone chu kỳ đầu chủ yếu tập trung vào những người dùng sớm và các mẫu Pro.
Chỉ số này chỉ bao gồm một vài tuần bán mẫu mới nhất trong quý 3, nhưng những phát hiện của năm 2024 phù hợp với năm ngoái, khi mẫu 15 Plus chiếm 3% tổng doanh số khoảng một tháng sau khi ra mắt.
iPhone 15, iPhone 15 Pro và iPhone 15 Pro Max của Apple lần lượt chiếm ba vị trí đầu bảng trong dữ liệu của Counterpoint về các mẫu điện thoại thông minh bán chạy nhất trên toàn thế giới trong quý 3 năm 2024. Mẫu Plus không lọt vào danh sách 10 mẫu hàng đầu.
Những thất bại của mẫu Mini và Plus
Khi iPhone được giới thiệu vào năm 2007, mỗi năm chỉ có một mẫu mới. Dòng sản phẩm đã mở rộng khá nhiều kể từ đó, trong khi Apple vẫn giữ các mẫu cũ hơn trên kệ hàng như những lựa chọn tiết kiệm.
Năm 2014, Apple giới thiệu iPhone 6 Plus, lần đầu tiên iPhone có hai kích thước, dẫn đến ba quý liên tiếp tăng trưởng hơn 27% vào năm 2015. Sau khi Apple phát hành iPhone X vào năm 2017, tăng giá điện thoại cao cấp nhất và tạo ra dòng sản phẩm ba mẫu, công ty đã chứng kiến ba quý liên tiếp tăng trưởng hơn 15%.
Sau khi Apple chuyển sang dòng sản phẩm bốn điện thoại vào năm 2020, tốc độ tăng trưởng tăng vọt, đạt 54% trong một quý, mặc dù một phần là do đại dịch thúc đẩy. Nhưng kể từ đó, doanh số bán iPhone về cơ bản là không đổi.
Khi công ty giới thiệu iPhone Mini vào năm 2020, đây là chiếc iPhone mới có giá thấp nhất vào thời điểm đó, ở mức 699 USD.
Apple vẫn giữ nguyên chiến lược này vào năm 2021, hy vọng rằng nhóm thiểu số người tiêu dùng trước đây yêu cầu điện thoại nhỏ hơn sẽ đổ xô đến thiết bị này. Chiến lược này không hiệu quả và Apple không còn bán thiết bị có màn hình 5,4 inch nữa.
Đến năm 2022, Apple đã thay đổi cách tiếp cận và giới thiệu iPhone 14 Plus, có cùng chip và tính năng như iPhone 14 cấp thấp của công ty nhưng màn hình lớn hơn. Điều đó phản ánh chiến lược thành công của Apple từ năm 2014. Theo DSCC, Apple đã tăng cường mua sắm tấm nền cho iPhone 14 Plus lên tới 21% tổng số màn hình mà họ đã đặt hàng trong chu kỳ đó.
Nhưng chiến lược Plus giờ không hiệu quả như trước.
iPhone Air có phải là mục tiêu tiếp theo không?
Nhìn về phía trước, Apple vẫn giữ nguyên chiến lược bốn chiếc iPhone của mình, nhưng có thể sẽ thay đổi cách tiếp cận để tìm ra mẫu thứ tư thành công cho dòng sản phẩm năm 2025 của mình.
Thay vì mẫu Mini thứ tư ở phân khúc thấp hơn hoặc mẫu Plus ở giữa, Apple có thể giới thiệu mẫu Air ở phân khúc cao cấp nhất. Theo báo cáo tháng 8 của Bloomberg News, một sản phẩm Air có thể được phân biệt bằng thiết bị nhẹ hơn và giá khởi điểm cao hơn.
Mặc dù có mức giá cao hơn, Apple có thể phải đánh đổi thiết bị Air bằng cách giới hạn nó ở một camera, do trọng lượng nhẹ hơn và thiết kế mỏng hơn. Các điện thoại cao cấp hiện tại của Apple, Pro và Pro Max, có ba camera lớn giúp tăng khả năng chụp ảnh nhưng cũng tăng trọng lượng. Young của DSCC cho biết ông dự kiến kích thước màn hình của Air sẽ là 6,55 inch, nằm giữa kích thước Pro và Pro Max của năm nay.
Một chiếc điện thoại cao cấp mới có thể có ý nghĩa đối với Apple. Trong những năm gần đây, các mẫu Max đã vượt trội hơn các mẫu cấp thấp hơn về doanh số, cho thấy nhu cầu về những chiếc điện thoại mạnh mẽ và nhiều tính năng hơn ở đầu dòng sản phẩm của Apple cao hơn so với các mẫu giá rẻ hơn.
Vào tháng 10, Apple đã báo hiệu rằng công ty có đủ lượng iPhone 16 và iPhone 16 Plus để đáp ứng nhu cầu nhưng Pro và Pro Max đắt tiền hơn vẫn đang khan hiếm.
Ngoài Mỹ, các mẫu đắt tiền hơn của Apple đã cho thấy sự tăng trưởng nhiều hơn trong những năm gần đây. Trong ba tuần đầu tiên bán iPhone 16 tại Trung Quốc, các mẫu 16 Pro và Pro Max đã tăng 44% so với các mẫu cao cấp của năm ngoái.
Nhà phân tích Varun Mishra của Counterpoint chia sẻ với CNBC rằng sở thích về mẫu máy cũng khác nhau giữa các khu vực.
"Tại Trung Quốc, dòng Pro đang hoạt động tốt vì người tiêu dùng ở đó có xu hướng ưa chuộng các mẫu Pro", Mishra cho biết trong một email. "Tại Ấn Độ, dòng Pro rất mạnh, một phần là do giá ra mắt thấp hơn so với năm ngoái, nhờ vào hoạt động sản xuất tại địa phương".
Trước đây, Apple đã tung ra các mẫu sản phẩm hiện có mỏng hơn, nhẹ hơn để tăng giá và vượt qua giới hạn về kỹ thuật. Năm 2008, Apple đã giới thiệu MacBook Air, được tiếp thị bằng cách nói rằng nó đủ mỏng để bỏ vừa vào một chiếc phong bì. Lúc đầu, nó đắt hơn các máy Mac khác của Apple, với giá khởi điểm là 1.799 USD nhưng trong những năm qua, MacBook Air đã trở thành máy tính xách tay giá rẻ của Apple.
Năm 2013, công ty đã làm điều tương tự với iPad của mình, giới thiệu iPad Air, với thiết kế mỏng hơn, mặc dù đây là mẫu iPad mới hàng đầu của Apple được phát hành vào năm đó. Apple hiện sử dụng iPad Air làm tùy chọn ở giữa trong dòng sản phẩm iPad của mình.
Đối với Apple, việc chuyển từ Plus sang Air có thể có nghĩa là doanh số bán iPhone cao hơn, đặc biệt là nếu mẫu mới có giá cao hơn các mẫu iPhone khác, điều này có thể giúp Apple mở rộng biên lợi nhuận và tiếp tục xu hướng gần đây là giá bán iPhone trung bình cao hơn. Nó cũng có thể giúp tập trung những người dùng đầu tiên và người hâm mộ Apple vào một mẫu iPhone cao cấp duy nhất.
"Năm tới, họ sẽ thử một cái gì đó khác biệt", Young cho biết.
"Nếu chúng tôi có bốn sản phẩm tuyệt vời, thì đó là tất cả những gì chúng tôi cần", Jobs nói tại buổi ra mắt sản phẩm năm 1998.
Ba thập kỷ sau, dòng sản phẩm của Apple rộng hơn nhiều. Vào năm 2024, công ty đã ra mắt bốn chiếc iPad, bốn chiếc MacBook, hai máy Mac để bàn, một tai nghe Vision Pro, hai mẫu Apple Watch và ba loại AirPods. Nhưng khi nói đến iPhone, bốn vẫn là con số kỳ diệu.
Đó là số lượng iPhone mà công ty đã phát hành mỗi năm kể từ năm 2020 và vào tháng 9, công ty đã phát hành iPhone 16, iPhone 16 Plus, iPhone 16 Pro và iPhone 16 Pro Max.
Apple giới thiệu dòng iPhone với 4 sản phẩm vì theo truyền thống, doanh số bán iPhone của công ty đã chứng kiến mức tăng trưởng mạnh nhất khi mở rộng dòng sản phẩm. Nếu Apple có thể cho thấy sự tăng trưởng từ bốn điện thoại mới mà họ phát hành mỗi năm mà không làm ảnh hưởng đến nhau, thì đó là cơ hội tốt nhất để công ty chứng kiến doanh số bán iPhone tăng trưởng có ý nghĩa lần đầu tiên kể từ năm 2022.
Công ty không đưa ra số liệu bán hàng cho từng sản phẩm của mình và tổng doanh số bán iPhone trong năm tài chính 2024 đạt 201,18 tỷ USD. Con số này tương đối ổn định kể từ năm 2022.
Thật không may cho Apple, không phải tất cả các mẫu iPhone đều phổ biến như nhau.
Mỗi năm kể từ năm 2020, một trong những mẫu iPhone mới đều tụt hậu so với các mẫu iPhone khác về doanh số. Năm nay là iPhone 16 Plus, nằm ở giữa dòng sản phẩm. Với mức giá 26 triệu đồng tại Việt Nam, sản phẩm này đắt hơn iPhone 16 cơ bản nhưng rẻ hơn iPhone 16 Pro và Pro Max, có màn hình tốt hơn.
DSCC, một công ty nghiên cứu tập trung vào ngành công nghiệp màn hình smartphone với các ước tính có được từ chuỗi cung ứng tấm nền, đã nắm bắt được xu hướng này. Theo dữ liệu của DSCC về hoạt động mua tấm nền hàng năm tính đến tháng 10, thị phần của điện thoại Pro và Pro Max đã tăng hàng năm trong khi mẫu Plus giảm từ khoảng 21% tổng đơn đặt hàng màn hình của Apple vào năm 2022 xuống còn 10% vào năm 2023. Theo DSCC, mặc dù đã phục hồi phần nào lên 16% trong năm nay, nhưng đây vẫn là khối lượng thấp nhất trong số các mẫu iPhone mới của công ty.
"Họ vẫn đang thực sự vật lộn với mẫu thứ tư này", người sáng lập DSCC Ross Young cho biết.
Dữ liệu khác cho thấy Plus cũng đang tụt hậu. Theo kết quả khảo sát của Consumer Intelligence Research Partners (CIRP), iPhone 16 Plus chiếm 4% tổng doanh số bán iPhone tại Mỹ trong quý 3 trong khi cả Pro và Pro Max đều chiếm 6% doanh số. Theo CIRP, mẫu iPhone 16 thông thường cũng chiếm 4%, mặc dù doanh số bán iPhone chu kỳ đầu chủ yếu tập trung vào những người dùng sớm và các mẫu Pro.
Chỉ số này chỉ bao gồm một vài tuần bán mẫu mới nhất trong quý 3, nhưng những phát hiện của năm 2024 phù hợp với năm ngoái, khi mẫu 15 Plus chiếm 3% tổng doanh số khoảng một tháng sau khi ra mắt.
iPhone 15, iPhone 15 Pro và iPhone 15 Pro Max của Apple lần lượt chiếm ba vị trí đầu bảng trong dữ liệu của Counterpoint về các mẫu điện thoại thông minh bán chạy nhất trên toàn thế giới trong quý 3 năm 2024. Mẫu Plus không lọt vào danh sách 10 mẫu hàng đầu.
Những thất bại của mẫu Mini và Plus
Khi iPhone được giới thiệu vào năm 2007, mỗi năm chỉ có một mẫu mới. Dòng sản phẩm đã mở rộng khá nhiều kể từ đó, trong khi Apple vẫn giữ các mẫu cũ hơn trên kệ hàng như những lựa chọn tiết kiệm.
Năm 2014, Apple giới thiệu iPhone 6 Plus, lần đầu tiên iPhone có hai kích thước, dẫn đến ba quý liên tiếp tăng trưởng hơn 27% vào năm 2015. Sau khi Apple phát hành iPhone X vào năm 2017, tăng giá điện thoại cao cấp nhất và tạo ra dòng sản phẩm ba mẫu, công ty đã chứng kiến ba quý liên tiếp tăng trưởng hơn 15%.
Sau khi Apple chuyển sang dòng sản phẩm bốn điện thoại vào năm 2020, tốc độ tăng trưởng tăng vọt, đạt 54% trong một quý, mặc dù một phần là do đại dịch thúc đẩy. Nhưng kể từ đó, doanh số bán iPhone về cơ bản là không đổi.
Khi công ty giới thiệu iPhone Mini vào năm 2020, đây là chiếc iPhone mới có giá thấp nhất vào thời điểm đó, ở mức 699 USD.
Apple vẫn giữ nguyên chiến lược này vào năm 2021, hy vọng rằng nhóm thiểu số người tiêu dùng trước đây yêu cầu điện thoại nhỏ hơn sẽ đổ xô đến thiết bị này. Chiến lược này không hiệu quả và Apple không còn bán thiết bị có màn hình 5,4 inch nữa.
Đến năm 2022, Apple đã thay đổi cách tiếp cận và giới thiệu iPhone 14 Plus, có cùng chip và tính năng như iPhone 14 cấp thấp của công ty nhưng màn hình lớn hơn. Điều đó phản ánh chiến lược thành công của Apple từ năm 2014. Theo DSCC, Apple đã tăng cường mua sắm tấm nền cho iPhone 14 Plus lên tới 21% tổng số màn hình mà họ đã đặt hàng trong chu kỳ đó.
Nhưng chiến lược Plus giờ không hiệu quả như trước.
iPhone Air có phải là mục tiêu tiếp theo không?
Nhìn về phía trước, Apple vẫn giữ nguyên chiến lược bốn chiếc iPhone của mình, nhưng có thể sẽ thay đổi cách tiếp cận để tìm ra mẫu thứ tư thành công cho dòng sản phẩm năm 2025 của mình.
Thay vì mẫu Mini thứ tư ở phân khúc thấp hơn hoặc mẫu Plus ở giữa, Apple có thể giới thiệu mẫu Air ở phân khúc cao cấp nhất. Theo báo cáo tháng 8 của Bloomberg News, một sản phẩm Air có thể được phân biệt bằng thiết bị nhẹ hơn và giá khởi điểm cao hơn.
Mặc dù có mức giá cao hơn, Apple có thể phải đánh đổi thiết bị Air bằng cách giới hạn nó ở một camera, do trọng lượng nhẹ hơn và thiết kế mỏng hơn. Các điện thoại cao cấp hiện tại của Apple, Pro và Pro Max, có ba camera lớn giúp tăng khả năng chụp ảnh nhưng cũng tăng trọng lượng. Young của DSCC cho biết ông dự kiến kích thước màn hình của Air sẽ là 6,55 inch, nằm giữa kích thước Pro và Pro Max của năm nay.
Một chiếc điện thoại cao cấp mới có thể có ý nghĩa đối với Apple. Trong những năm gần đây, các mẫu Max đã vượt trội hơn các mẫu cấp thấp hơn về doanh số, cho thấy nhu cầu về những chiếc điện thoại mạnh mẽ và nhiều tính năng hơn ở đầu dòng sản phẩm của Apple cao hơn so với các mẫu giá rẻ hơn.
Vào tháng 10, Apple đã báo hiệu rằng công ty có đủ lượng iPhone 16 và iPhone 16 Plus để đáp ứng nhu cầu nhưng Pro và Pro Max đắt tiền hơn vẫn đang khan hiếm.
Ngoài Mỹ, các mẫu đắt tiền hơn của Apple đã cho thấy sự tăng trưởng nhiều hơn trong những năm gần đây. Trong ba tuần đầu tiên bán iPhone 16 tại Trung Quốc, các mẫu 16 Pro và Pro Max đã tăng 44% so với các mẫu cao cấp của năm ngoái.
Nhà phân tích Varun Mishra của Counterpoint chia sẻ với CNBC rằng sở thích về mẫu máy cũng khác nhau giữa các khu vực.
"Tại Trung Quốc, dòng Pro đang hoạt động tốt vì người tiêu dùng ở đó có xu hướng ưa chuộng các mẫu Pro", Mishra cho biết trong một email. "Tại Ấn Độ, dòng Pro rất mạnh, một phần là do giá ra mắt thấp hơn so với năm ngoái, nhờ vào hoạt động sản xuất tại địa phương".
Trước đây, Apple đã tung ra các mẫu sản phẩm hiện có mỏng hơn, nhẹ hơn để tăng giá và vượt qua giới hạn về kỹ thuật. Năm 2008, Apple đã giới thiệu MacBook Air, được tiếp thị bằng cách nói rằng nó đủ mỏng để bỏ vừa vào một chiếc phong bì. Lúc đầu, nó đắt hơn các máy Mac khác của Apple, với giá khởi điểm là 1.799 USD nhưng trong những năm qua, MacBook Air đã trở thành máy tính xách tay giá rẻ của Apple.
Năm 2013, công ty đã làm điều tương tự với iPad của mình, giới thiệu iPad Air, với thiết kế mỏng hơn, mặc dù đây là mẫu iPad mới hàng đầu của Apple được phát hành vào năm đó. Apple hiện sử dụng iPad Air làm tùy chọn ở giữa trong dòng sản phẩm iPad của mình.
Đối với Apple, việc chuyển từ Plus sang Air có thể có nghĩa là doanh số bán iPhone cao hơn, đặc biệt là nếu mẫu mới có giá cao hơn các mẫu iPhone khác, điều này có thể giúp Apple mở rộng biên lợi nhuận và tiếp tục xu hướng gần đây là giá bán iPhone trung bình cao hơn. Nó cũng có thể giúp tập trung những người dùng đầu tiên và người hâm mộ Apple vào một mẫu iPhone cao cấp duy nhất.
"Năm tới, họ sẽ thử một cái gì đó khác biệt", Young cho biết.
