Cũng bị áp thuế đối ứng, Nhật Bản vốn đồng minh với Mỹ có phản ứng ra sao?

A-Train The Seven
A-Train The Seven
Phản hồi: 0

A-Train The Seven

...'cause for once, I didn't hate myself.
Chính sách thuế đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump được công bố vào ngày 2/4/2025 đang tạo ra những phản ứng trái chiều trên toàn cầu. Trong khi các quốc gia lớn như châu Âu và Trung Quốc có động thái chuẩn bị áp thuế trả đũa, Nhật Bản lại tỏ ra thận trọng, gần như không thể đáp trả bằng thuế trả đũa. Là một quốc gia từng bị Mỹ chiếm đóng sau Thế chiến II và sau đó phát triển kinh tế nhờ sự hỗ trợ của Mỹ, Nhật Bản đối mặt với bài toán khó khi phải cân nhắc mối quan hệ đồng minh chiến lược cả về kinh tế lẫn quốc phòng.

Theo tờ Mainichi Shimbun ngày 4/4/2025, Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Muto Yoji đã thẳng thắn thừa nhận rằng việc áp thuế trả đũa lên Mỹ là “rất khó khăn”. Ông nhấn mạnh rằng Nhật Bản cần “đánh giá một cách bình tĩnh” để tìm ra giải pháp hiệu quả nhất trong bối cảnh hiện tại. Muto cũng bày tỏ sự tiếc nuối khi Nhật Bản không được loại trừ khỏi danh sách các quốc gia chịu thuế đối ứng mức 24% mà Mỹ áp lên hàng hóa Nhật Bản. Điều này cho thấy Nhật Bản vẫn hy vọng vào một sự ưu ái từ Mỹ dựa trên mối quan hệ đồng minh lâu dài và vị thế như một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại Mỹ.

Chủ tịch Ủy ban Điều tra Chính sách của Đảng Dân chủ Tự do (LDP), ông Onodera, cũng chia sẻ sự thất vọng: “Chúng tôi tin rằng Nhật Bản đã đóng góp lớn cho nền kinh tế Mỹ và Mỹ cũng sẽ nhìn nhận điều đó. Mức thuế 24% là quá khắc nghiệt.” Lời phát biểu này phản ánh kỳ vọng của Nhật Bản rằng Mỹ sẽ đối xử đặc biệt với họ, nhưng thực tế lại không như mong đợi. Điều này đặt Nhật Bản vào thế khó, bởi việc áp thuế trả đũa không chỉ mạo hiểm làm căng thẳng quan hệ với Mỹ – đồng minh lớn nhất về quốc phòng và kinh tế – mà còn có thể gây ra những hệ lụy không mong muốn cho chính nền kinh tế Nhật Bản.

1743755574488.png


Chính sách thuế đối ứng của Mỹ được dự báo sẽ gây ra những tác động tiêu cực đáng kể lên nền kinh tế Nhật Bản. Theo nhà kinh tế Nobuhide Kiuchi từ Viện Nghiên cứu Nomura, thuế đối ứng sẽ khiến GDP thực tế của Nhật Bản giảm 0,59%. Nếu tính cả thuế áp lên ngành ô tô – một trong những lĩnh vực xuất khẩu chủ lực của Nhật Bản – mức giảm có thể lên đến 0,7%. Đây là kịch bản gần với “tình huống xấu nhất” mà các nhà phân tích đã dự báo. Một số ước tính trong nước còn cho rằng tổng sản lượng nội địa của Nhật Bản có thể giảm tới 6 nghìn tỷ yên, một con số đáng báo động đối với nền kinh tế vốn đã đối mặt với nhiều thách thức như lạm phát, tiền lương đình trệ và tăng trưởng chậm.

Nhật Bản từ lâu đã phụ thuộc vào xuất khẩu, đặc biệt là ô tô và thiết bị điện tử để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thuế đối ứng của Mỹ không chỉ làm tăng chi phí xuất khẩu mà còn có thể làm giảm nhu cầu đối với hàng hóa Nhật Bản tại một trong những thị trường lớn nhất nước này. Hơn nữa, nếu các quốc gia khác như Trung Quốc và châu Âu áp thuế trả đũa lên Mỹ, một cuộc chiến thương mại toàn cầu có thể nổ ra, kéo theo những hệ lụy nghiêm trọng hơn cho Nhật Bản vốn là nền kinh tế hướng ngoại.

Trong nước, nội các của Thủ tướng Ishiba Shigeru đang phải đối mặt với làn sóng chỉ trích từ cả đảng cầm quyền và phe đối lập vì cách xử lý vấn đề thuế đối ứng. Bà Sanae Takaichi, cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế và là một đối thủ chính trị của Ishiba trong LDP, đã công khai bày tỏ sự thất vọng: “Chúng ta không thấy rõ ai là người đứng đầu xử lý vấn đề này. Đây là một điều rất đáng tiếc.” Lời chỉ trích này ám chỉ sự thiếu quyết đoán và chuẩn bị của chính phủ Ishiba trước chính sách thuế của Trump.

Đảng đối lập cũng không đứng ngoài cuộc. Ông Noda, lãnh đạo Đảng Dân chủ Lập hiến (CDP) – đảng đối lập lớn nhất, chỉ trích rằng trong cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nhật vào tháng 2/2025, Thủ tướng Ishiba đã không thảo luận cụ thể về vấn đề thuế đối ứng với Trump. Điều này cho thấy chính phủ Nhật Bản có thể đã đánh giá thấp nguy cơ từ chính sách của Trump. Ông Seiji Maehara, đồng lãnh đạo của Hội Phục hưng Nhật Bản (Japan Innovation Party), cũng nhấn mạnh rằng Trump đã nhắc đến thuế đối ứng từ đầu nhiệm kỳ, chính phủ Nhật Bản cần “suy ngẫm” vì đã không chuẩn bị đầy đủ để đối phó.

1743755603720.png


Những chỉ trích này không chỉ làm suy yếu vị thế của Thủ tướng Ishiba mà còn làm nổi bật sự bất mãn trong nội bộ chính trị Nhật Bản. Ishiba vừa lên nắm quyền vào cuối năm 2024 đã phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm scandal quỹ chính trị trong LDP và áp lực từ lạm phát trong nước. Việc xử lý không tốt vấn đề thuế đối ứng có thể làm gia tăng áp lực chính trị lên ông, đặc biệt khi các đối thủ như bà Takaichi đang tìm cách củng cố vị thế của mình.

Sự do dự của Nhật Bản trong việc áp thuế trả đũa có thể được hiểu rõ hơn khi nhìn vào bối cảnh lịch sử. Sau Thế chiến II, Nhật Bản bị Mỹ chiếm đóng và sau đó được Mỹ hỗ trợ để tái thiết kinh tế, trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. Mối quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật không chỉ dừng lại ở kinh tế mà còn mở rộng sang quốc phòng, hiện diện các căn cứ quân sự Mỹ tại Nhật Bản đặc biệt ở Okinawa. Hiệp ước An ninh Mỹ-Nhật (U.S.-Japan Security Treaty) đã tạo ra một sự phụ thuộc chiến lược, khiến Nhật Bản khó có thể đối đầu trực tiếp với Mỹ, ngay cả khi bị áp đặt các chính sách bất lợi như thuế đối ứng.

Hơn nữa, Nhật Bản từng trải qua những giai đoạn căng thẳng thương mại với Mỹ, chẳng hạn vào những năm 1980 khi Mỹ áp đặt các biện pháp hạn chế thương mại để giảm thâm hụt thương mại với Nhật Bản. Tuy nhiên, Nhật Bản thường chọn cách đàm phán và nhượng bộ thay vì đối đầu trực diện. Lần này, với mức thuế 24% mà Trump áp lên hàng hóa Nhật Bản, chính phủ Nhật Bản dường như vẫn ưu tiên con đường ngoại giao, như việc liên tục yêu cầu Mỹ loại trừ Nhật Bản khỏi danh sách chịu thuế thay vì áp thuế trả đũa.

#mỹápthuếviệtnam
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top