Ngày 29/9, tập đoàn Sony đã tái niêm yết công ty con về tài chính trên thị trường Prime của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo, đánh dấu 1 bước tiến trong quá trình tái cơ cấu tập đoàn. Với tham vọng đưa lĩnh vực kinh doanh giải trí sánh ngang kinh doanh bán dẫn, trở thành nguồn thu trụ cột và dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực này, Sony đang đặt mục tiêu nội bộ vượt qua gã khổng lồ giải trí toàn cầu Walt Disney. Vậy những thách thức nào đang chờ đợi trên con đường hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này?
Vào ngày 12/9, bộ phim hoạt hình "Demon Slayer: Vô Hạn Thành" do Sony phát hành tại Bắc Mỹ đã tạo nên cơn sốt phòng vé với doanh thu ước tính 70 triệu USD tính đến ngày 14. Thành tích này phá vỡ kỷ lục doanh thu công chiếu cao nhất mọi thời đại đối với 1 phim hoạt hình Nhật Bản tại Mỹ. Hiện tại, nó là phim Nhật đầu tiên vượt qua mốc 100 triệu USD ở đây.
Thành công vang dội này củng cố niềm tin rằng Sony đang hướng tới mục tiêu vượt qua Walt Disney trong ngành kinh doanh nội dung. Trong những năm gần đây, Sony đã nhanh chóng củng cố các đơn vị kinh doanh nội dung như phim ảnh, video game và âm nhạc, đạt được những kết quả đáng kể.
Khác với chiến lược mua lại ồ ạt của Disney trong những năm 1990 (điển hình là Pixar với "Toy Story" và nhiều studio khác để mở rộng danh mục nội dung), Sony tập trung mài giũa khả năng tự sáng tạo nội dung. Điều này có được nhờ năng lực cạnh tranh sẵn có của ngành công nghiệp nội dung Nhật Bản. Nắm bắt thế mạnh này, Sony đẩy mạnh phát triển và gặt hái thành công với các siêu phẩm như "Demon Slayer".
Mặc dù có những dấu hiệu tích cực, họ vẫn cần vượt qua nhiều thách thức để thực sự vượt lên Disney.
Ngành công nghiệp anime Nhật Bản dù nổi tiếng toàn cầu nhưng không phải lúc nào cũng mang lại lợi nhuận cao. Studio Ghibli nổi tiếng với 1 số tác phẩm như "My Neighbor Totoro" và "Spirited Away" phải sáp nhập vào Nippon TV năm 2023 nhằm ổn định nguồn lực (con người, vật chất và tài chính) là minh chứng. Điều này đặt ra câu hỏi về cách Sony sẽ tiếp tục nâng cao năng lực sáng tạo nội dung, liệu tập đoàn có thể thu hút toàn bộ ngành công nghiệp phim ảnh và anime trong nước tham gia vào chiến lược của mình hay không.
Ông Toshio Suzuki, Giám đốc đại diện của Studio Ghibli, từng chia sẻ rằng "ngay cả khi có 1 tác phẩm điện ảnh đạt doanh thu vượt 10 tỷ Yên, công ty vẫn không có nhiều tiền tích lũy." Điều này cho thấy chi phí sản xuất nội dung xuất sắc là rất lớn. Các nhà sáng tạo làm việc không ngừng nghỉ, nhưng không có gì đảm bảo thành công. Tình trạng này có thể làm giảm số lượng người trẻ muốn hoạt động trong ngành phim ảnh và anime, ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp nội dung Nhật Bản.
"Demon Slayer" là 1 trong những IP anime hàng đầu của Sony
Để giải quyết vấn đề này, cần có nhiều giải pháp. Ở Mỹ có Hiệp hội Phim ảnh Mỹ (AFI), ở Anh có Trường Điện ảnh và Truyền hình Quốc gia (NFTS) dưới sự bảo trợ của Bộ Văn hóa, ở Hàn Quốc có Học viện Điện ảnh Hàn Quốc (KAFA) do Ủy ban Xúc tiến Điện ảnh Hàn Quốc điều hành, tất cả đều chịu trách nhiệm đào tạo nhân tài. Ngược lại, tại Nhật Bản, việc đào tạo nhân lực ngành phim chủ yếu do trường đại học và trường chuyên môn đảm nhiệm, rất ít sự hỗ trợ từ chính phủ. Cải thiện điều kiện làm việc trong ngành như tính chất công việc không đều, sựthiếu minh bạch về deadline, chi phí và lập hợp đồng chặt chẽ, cũng là những yêu cầu cấp thiết từ phía nhà sáng tạo.
Hiện tại, có ý kiến cho rằng chiến lược nội dung của Nhật Bản chưa có định hướng rõ ràng ở cấp quốc gia. Thực tế, thành công của các công ty như Aniplex và Crunchyroll (thuộc Sony), hay Toho chủ yếu đến từ chiến lược của từng doanh nghiệp phù hợp với nhu cầu toàn cầu. Việc thúc đẩy phối hợp giữa các bộ, ngành liên quan và toàn bộ ngành công nghiệp là yếu tố then chốt, nhằm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của ngành nội dung trong nước.
Doanh thu từ video game, âm nhạc và phim ảnh của Sony Group đang trên đà tăng trưởng. Theo BCTC quý 1 năm tài chính 2025 (tháng 4-6), ba bộ phận kinh doanh này đều ghi nhận lợi nhuận hoạt động tăng trưởng. Sony đã điều chỉnh tăng dự báo lợi nhuận hoạt động cả năm tài chính 2026 lên 1,330 tỷ yên (tăng 4% so với năm trước), không gồm tài chính.
Trong 10 năm qua, chiến lược kinh doanh đã thay đổi đáng kể. Ban đầu, Sony tập trung vào thu hút nội dung nước ngoài và phân phối cả trong và ngoài nước, điển hình mua lại Columbia Pictures năm 1989. Tuy nhiên, do kinh doanh phim nước ngoài gặp khó khăn, hiện nay Sony đang đặt trọng tâm vào việc đưa nội dung trong nước ra toàn cầu.
Nhiều sự kiện giải trí trực tiếp được tổ chức dựa trên IP Sony
Disney là 1 trong những hình mẫu mà Sony đã tham khảo, chiến lược mở rộng sở hữu trí tuệ thông qua mua lại (Pixar, Lucasfilm, Marvel), kết nối với việc sản xuất phim, phân phối video và vận hành công viên giải trí. Disney đã thành công trong việc thích ứng với số hóa và xu hướng giảm dần xem TV truyền thống. Họ đang tích cực xây dựng Disney+ để thay thế truyền hình cáp trong tương lai.
Sony cũng đang nỗ lực tăng cường các điểm tiếp xúc với người dùng trên cả phương diện thực tế và kỹ thuật số thông qua tận dụng nội dung. Việc mua lại Crunchyroll của Mỹ vào năm 2021 là động thái mang tính biểu tượng. Crunchyroll đã áp dụng chiến lược cung cấp toàn diện những gì người hâm mộ anime mong muốn, bao gồm figure, manga, game, tất nhiên là cả dịch vụ phân phối video. Với Crunchyroll, Sony đã tiếp cận được lượng lớn người hâm mộ anime trên toàn thế giới, xây dựng nền tảng để thu thập dữ liệu cần thiết cho việc tạo ra nhu cầu mới. Họ đang có 17 triệu thuê bao trả phí để xem anime bản quyền.
Ngoài ra, vào năm 2022, Sony đã khai trương công viên giải trí mang thương hiệu Columbia Pictures ở Thái Lan. Tại Nhật Bản, công ty cung cấp dịch vụ trải nghiệm âm thanh "Locatone" tại các điểm du lịch nổi tiếng, cho phép du khách hòa mình vào thế giới anime.
Hiện tại, tốc độ tăng giá cổ phiếu 1 năm trở lại đây của Sony đã vượt trội so với Disney, với mức tăng 48.45% so với 20.1% của Disney. Vốn hóa thị trường của Sony đã mở rộng lên ~175 tỷ USD so với ~205 tỷ USD của Disney, đưa mục tiêu "vượt Disney" vào tầm ngắm. Các nhà đầu tư lớn đang kỳ vọng Sony tiếp tục bám đuổi và vượt qua Disney trong tương lai.
Vốn hóa của Sony
Vốn hóa của Disney
Sức mạnh sáng tạo nội dung này là 1 trong những lợi thế của Nhật Bản. Theo "Dự thảo tổng kết giữa kỳ chiến lược ngành công nghiệp giải trí và sáng tạo" do Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp công bố vào tháng 3, năng lực cạnh tranh quốc tế của Nhật Bản trong lĩnh vực này rất cao. Kim ngạch xuất khẩu nội dung đã tăng từ 1.5 nghìn tỷ Yên lên 5.8 nghìn tỷ Yên giai đoạn 2011-2023. Tốc độ tăng trưởng doanh thu nước ngoài của ngành công nghiệp nội dung giai đoạn 2010-2022 vượt quá 14% mỗi năm cho anime, 16% cho video game và hơn 20% cho lĩnh vực hình ảnh (phim ảnh, v.v...).
Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều biến động mạnh mẽ như khủng hoảng tài chính ở châu Âu, căng thẳng Mỹ-Trung, đại dịch và lạm phát gia tăng, các ngành giải trí như phim ảnh, video game và manga không chỉ có tốc độ tăng trưởng cao mà còn ít bị ảnh hưởng bởi biến động kinh tế. Đây là lĩnh vực tăng trưởng ổn định với tiềm năng mở rộng nhu cầu lớn cho Nhật Bản, đồng thời tạo ra hiệu ứng lan tỏa như thúc đẩy thời trang, nghệ thuật, khách du lịch nước ngoài đến Nhật Bản vì mục đích "hành hương" theo các địa điểm nổi tiếng trong anime/manga.
Những yếu tố hỗ trợ sự tăng trưởng đó chính là kỹ năng thủ công bậc thầy của nhà sáng tạo nội dung Nhật Bản. 1 trong những lý do khiến "Demon Slayer" thành công trên toàn cầu là cốt truyện rõ ràng và dễ hiểu. Cốt truyện về chiến đấu bằng kiếm và những mô tả về bối cảnh thời Taisho đặc trưng Nhật Bản cũng rất được người nước ngoài yêu thích. Khi kết hợp với công nghệ xử lý hình ảnh tiên tiến nhất của Sony, tác phẩm đã được hoàn thiện với hình ảnh tuyệt đẹp và trải nghiệm sống động, chân thực.
Sony có thể đạt được tầm cao mới bằng cách tăng cường mối quan hệ với nhà sáng tạo trong nước. Tiềm năng tăng trưởng của tập đoàn đã ảnh hưởng đến sự khác biệt về hiệu suất giá cổ phiếu so với Disney.
https://business.facebook.com/photo...GEdE_Hoa57SbLTIKTZl2lkIjqfNrrx2Wi&__tn__=EH-R
Vào ngày 12/9, bộ phim hoạt hình "Demon Slayer: Vô Hạn Thành" do Sony phát hành tại Bắc Mỹ đã tạo nên cơn sốt phòng vé với doanh thu ước tính 70 triệu USD tính đến ngày 14. Thành tích này phá vỡ kỷ lục doanh thu công chiếu cao nhất mọi thời đại đối với 1 phim hoạt hình Nhật Bản tại Mỹ. Hiện tại, nó là phim Nhật đầu tiên vượt qua mốc 100 triệu USD ở đây.
Thành công vang dội này củng cố niềm tin rằng Sony đang hướng tới mục tiêu vượt qua Walt Disney trong ngành kinh doanh nội dung. Trong những năm gần đây, Sony đã nhanh chóng củng cố các đơn vị kinh doanh nội dung như phim ảnh, video game và âm nhạc, đạt được những kết quả đáng kể.
Khác với chiến lược mua lại ồ ạt của Disney trong những năm 1990 (điển hình là Pixar với "Toy Story" và nhiều studio khác để mở rộng danh mục nội dung), Sony tập trung mài giũa khả năng tự sáng tạo nội dung. Điều này có được nhờ năng lực cạnh tranh sẵn có của ngành công nghiệp nội dung Nhật Bản. Nắm bắt thế mạnh này, Sony đẩy mạnh phát triển và gặt hái thành công với các siêu phẩm như "Demon Slayer".
Mặc dù có những dấu hiệu tích cực, họ vẫn cần vượt qua nhiều thách thức để thực sự vượt lên Disney.
Ngành công nghiệp anime Nhật Bản dù nổi tiếng toàn cầu nhưng không phải lúc nào cũng mang lại lợi nhuận cao. Studio Ghibli nổi tiếng với 1 số tác phẩm như "My Neighbor Totoro" và "Spirited Away" phải sáp nhập vào Nippon TV năm 2023 nhằm ổn định nguồn lực (con người, vật chất và tài chính) là minh chứng. Điều này đặt ra câu hỏi về cách Sony sẽ tiếp tục nâng cao năng lực sáng tạo nội dung, liệu tập đoàn có thể thu hút toàn bộ ngành công nghiệp phim ảnh và anime trong nước tham gia vào chiến lược của mình hay không.
Ông Toshio Suzuki, Giám đốc đại diện của Studio Ghibli, từng chia sẻ rằng "ngay cả khi có 1 tác phẩm điện ảnh đạt doanh thu vượt 10 tỷ Yên, công ty vẫn không có nhiều tiền tích lũy." Điều này cho thấy chi phí sản xuất nội dung xuất sắc là rất lớn. Các nhà sáng tạo làm việc không ngừng nghỉ, nhưng không có gì đảm bảo thành công. Tình trạng này có thể làm giảm số lượng người trẻ muốn hoạt động trong ngành phim ảnh và anime, ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp nội dung Nhật Bản.
"Demon Slayer" là 1 trong những IP anime hàng đầu của Sony
Để giải quyết vấn đề này, cần có nhiều giải pháp. Ở Mỹ có Hiệp hội Phim ảnh Mỹ (AFI), ở Anh có Trường Điện ảnh và Truyền hình Quốc gia (NFTS) dưới sự bảo trợ của Bộ Văn hóa, ở Hàn Quốc có Học viện Điện ảnh Hàn Quốc (KAFA) do Ủy ban Xúc tiến Điện ảnh Hàn Quốc điều hành, tất cả đều chịu trách nhiệm đào tạo nhân tài. Ngược lại, tại Nhật Bản, việc đào tạo nhân lực ngành phim chủ yếu do trường đại học và trường chuyên môn đảm nhiệm, rất ít sự hỗ trợ từ chính phủ. Cải thiện điều kiện làm việc trong ngành như tính chất công việc không đều, sựthiếu minh bạch về deadline, chi phí và lập hợp đồng chặt chẽ, cũng là những yêu cầu cấp thiết từ phía nhà sáng tạo.
Hiện tại, có ý kiến cho rằng chiến lược nội dung của Nhật Bản chưa có định hướng rõ ràng ở cấp quốc gia. Thực tế, thành công của các công ty như Aniplex và Crunchyroll (thuộc Sony), hay Toho chủ yếu đến từ chiến lược của từng doanh nghiệp phù hợp với nhu cầu toàn cầu. Việc thúc đẩy phối hợp giữa các bộ, ngành liên quan và toàn bộ ngành công nghiệp là yếu tố then chốt, nhằm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của ngành nội dung trong nước.
Doanh thu từ video game, âm nhạc và phim ảnh của Sony Group đang trên đà tăng trưởng. Theo BCTC quý 1 năm tài chính 2025 (tháng 4-6), ba bộ phận kinh doanh này đều ghi nhận lợi nhuận hoạt động tăng trưởng. Sony đã điều chỉnh tăng dự báo lợi nhuận hoạt động cả năm tài chính 2026 lên 1,330 tỷ yên (tăng 4% so với năm trước), không gồm tài chính.
Trong 10 năm qua, chiến lược kinh doanh đã thay đổi đáng kể. Ban đầu, Sony tập trung vào thu hút nội dung nước ngoài và phân phối cả trong và ngoài nước, điển hình mua lại Columbia Pictures năm 1989. Tuy nhiên, do kinh doanh phim nước ngoài gặp khó khăn, hiện nay Sony đang đặt trọng tâm vào việc đưa nội dung trong nước ra toàn cầu.
Nhiều sự kiện giải trí trực tiếp được tổ chức dựa trên IP Sony
Disney là 1 trong những hình mẫu mà Sony đã tham khảo, chiến lược mở rộng sở hữu trí tuệ thông qua mua lại (Pixar, Lucasfilm, Marvel), kết nối với việc sản xuất phim, phân phối video và vận hành công viên giải trí. Disney đã thành công trong việc thích ứng với số hóa và xu hướng giảm dần xem TV truyền thống. Họ đang tích cực xây dựng Disney+ để thay thế truyền hình cáp trong tương lai.
Sony cũng đang nỗ lực tăng cường các điểm tiếp xúc với người dùng trên cả phương diện thực tế và kỹ thuật số thông qua tận dụng nội dung. Việc mua lại Crunchyroll của Mỹ vào năm 2021 là động thái mang tính biểu tượng. Crunchyroll đã áp dụng chiến lược cung cấp toàn diện những gì người hâm mộ anime mong muốn, bao gồm figure, manga, game, tất nhiên là cả dịch vụ phân phối video. Với Crunchyroll, Sony đã tiếp cận được lượng lớn người hâm mộ anime trên toàn thế giới, xây dựng nền tảng để thu thập dữ liệu cần thiết cho việc tạo ra nhu cầu mới. Họ đang có 17 triệu thuê bao trả phí để xem anime bản quyền.
Ngoài ra, vào năm 2022, Sony đã khai trương công viên giải trí mang thương hiệu Columbia Pictures ở Thái Lan. Tại Nhật Bản, công ty cung cấp dịch vụ trải nghiệm âm thanh "Locatone" tại các điểm du lịch nổi tiếng, cho phép du khách hòa mình vào thế giới anime.
Hiện tại, tốc độ tăng giá cổ phiếu 1 năm trở lại đây của Sony đã vượt trội so với Disney, với mức tăng 48.45% so với 20.1% của Disney. Vốn hóa thị trường của Sony đã mở rộng lên ~175 tỷ USD so với ~205 tỷ USD của Disney, đưa mục tiêu "vượt Disney" vào tầm ngắm. Các nhà đầu tư lớn đang kỳ vọng Sony tiếp tục bám đuổi và vượt qua Disney trong tương lai.
Vốn hóa của Sony
Vốn hóa của Disney
Sức mạnh sáng tạo nội dung này là 1 trong những lợi thế của Nhật Bản. Theo "Dự thảo tổng kết giữa kỳ chiến lược ngành công nghiệp giải trí và sáng tạo" do Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp công bố vào tháng 3, năng lực cạnh tranh quốc tế của Nhật Bản trong lĩnh vực này rất cao. Kim ngạch xuất khẩu nội dung đã tăng từ 1.5 nghìn tỷ Yên lên 5.8 nghìn tỷ Yên giai đoạn 2011-2023. Tốc độ tăng trưởng doanh thu nước ngoài của ngành công nghiệp nội dung giai đoạn 2010-2022 vượt quá 14% mỗi năm cho anime, 16% cho video game và hơn 20% cho lĩnh vực hình ảnh (phim ảnh, v.v...).
Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều biến động mạnh mẽ như khủng hoảng tài chính ở châu Âu, căng thẳng Mỹ-Trung, đại dịch và lạm phát gia tăng, các ngành giải trí như phim ảnh, video game và manga không chỉ có tốc độ tăng trưởng cao mà còn ít bị ảnh hưởng bởi biến động kinh tế. Đây là lĩnh vực tăng trưởng ổn định với tiềm năng mở rộng nhu cầu lớn cho Nhật Bản, đồng thời tạo ra hiệu ứng lan tỏa như thúc đẩy thời trang, nghệ thuật, khách du lịch nước ngoài đến Nhật Bản vì mục đích "hành hương" theo các địa điểm nổi tiếng trong anime/manga.
Những yếu tố hỗ trợ sự tăng trưởng đó chính là kỹ năng thủ công bậc thầy của nhà sáng tạo nội dung Nhật Bản. 1 trong những lý do khiến "Demon Slayer" thành công trên toàn cầu là cốt truyện rõ ràng và dễ hiểu. Cốt truyện về chiến đấu bằng kiếm và những mô tả về bối cảnh thời Taisho đặc trưng Nhật Bản cũng rất được người nước ngoài yêu thích. Khi kết hợp với công nghệ xử lý hình ảnh tiên tiến nhất của Sony, tác phẩm đã được hoàn thiện với hình ảnh tuyệt đẹp và trải nghiệm sống động, chân thực.
Sony có thể đạt được tầm cao mới bằng cách tăng cường mối quan hệ với nhà sáng tạo trong nước. Tiềm năng tăng trưởng của tập đoàn đã ảnh hưởng đến sự khác biệt về hiệu suất giá cổ phiếu so với Disney.
https://business.facebook.com/photo...GEdE_Hoa57SbLTIKTZl2lkIjqfNrrx2Wi&__tn__=EH-R
