Dân Moscow nay đã có thể trả tiền tàu điện bằng… khuôn mặt

[VNR Content]

Sử dụng khuôn mặt để thanh toán, người dân Moscow có thể trả tiền tiền tàu điện nhanh gọn và đơn giản.
Các hệ thống thanh toán phi tiếp xúc đang ngày càng trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Một trong những bước tiến lớn gần đây nhất là bạn đã có thể trả tiền tàu điện bằng khuôn mặt của chính mình.
Nếu bạn đặt câu hỏi “tôi đăng ký xài nó ở đâu đây?”, thì xin trả lời luôn là hệ thống thanh toán bằng nhận diện khuôn mặt mới này hiện đang được triển khai tại Nga. Hiển nhiên, đã có những quan ngại nảy sinh xoay quanh việc liệu dữ liệu của hệ thống có bị chính phủ sử dụng để làm công cụ theo dõi người dân hay không!

Hệ thống Face Pay​

Theo trang tin Gizmodo, hôm thứ 6 tuần trước, thành phố Moscow đã mở Face Pay, một hệ thống thanh toán bằng nhận diện khuôn mặt, tại hơn 240 ga tàu điện của mình. Người dùng Face Pay có thể thanh toán vé tàu bằng cách nhìn vào camera gắn tại cửa xoay, không cần đến thẻ, điện thoại, tiền mặt... Maxim Liksutov, Phó thị trưởng phụ trách giao thông vận tải, cho biết đây là hệ thống đầu tiên trên thế giới được triển khai trên quy mô lớn như thế này.
Dẫu vậy, Liksutov khẳng định việc đưa vào sử dụng hệ thống Face Pay không đồng nghĩa thành phố sẽ tạm dừng các phương thức thanh toán khác. Ông cho biết người dùng có thể lựa chọn Face Pay hay bất kỳ hệ thống thanh toán nào phù hợp với nhu cầu.

“Trên thế giới, không có hệ thống nào sánh được với Face Pay xét về chất lượng và tính dễ sử dụng đối với hành khách cả" - Liksutov nói. “Tôi muốn nhấn mạnh rằng Face Pay chỉ là một cách khác để bạn thanh toán phí đi lại. Việc sử dụng dịch vụ này là tự nguyện, nếu như bản thân hành khách nhận thấy phương thức thanh toán này thuận tiện cho họ. Các phương thức thanh toán khác sẽ không bị dẹp bỏ”.
Để sử dụng Face Pay, hành khách phải liên kết ảnh, thẻ tín dụng hoặc thẻ debit, và thẻ đi tàu đến dịch vụ này trong ứng dụng tàu điện của Moscow. Nghe có vẻ khá dễ dàng, nhưng chính quyền Moscow cảnh báo rằng người dùng có hứng thú nên đăng ký sớm nhất có thể, bởi quy trình này có thể mất nhiều giờ mới hoàn tất.

Lo ngại quyền riêng tư​

Việc triển khai Face Pay đã khiến các nhà hoạt động quyền riêng tư sôi sục. Họ lo ngại Nga sẽ sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt để tìm cách kiểm soát người dân trong nước chặt hơn. Stanislav Shakirov, sáng lập tổ chức quyền số và tự do thông tin Roskomsvoboda, cho biết chính quyền phải hoàn toàn minh bạch trong cách vận hành của Face Pay.
“Chúng ta đang ngày càng giống Trung Quốc, nơi nổi tiếng về công nghệ nhận dạng khuôn mặt. Hệ thống tàu điện ở Moscow là một thể chế chính phủ, và mọi dữ liệu liên quan có thể rơi vào tay của các cơ quan an ninh” - ông nói.

Về phần mình, chính quyền Moscow đã xoa dịu dư luận rằng mọi thông tin sẽ được mã hoá bảo mật và camera đặt ở các cửa xoay chỉ đọc dữ liệu sinh trắc học, không phải khuôn mặt hay các dữ liệu riêng tư khác. Xét việc đọc dữ liệu sinh trắc học trong nhận dạng khuôn mặt là “hành động đo đạc những đặc điểm riêng biệt của khuôn mặt một người bằng cách so sánh và phân tích những đường nét khuôn mặt”, theo giải thích của công ty bảo mật Norton, thì lời nói của chính quyền Moscow có vẻ không làm người ta an tâm hơn chút nào.
Bên cạnh đó, việc hệ thống này được sử dụng tại Nga, nơi mà tổ chức Giám sát Nhân quyền gần đây cho biết đang mở rộng hoạt động sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt nhưng không hề có sự quản lý, giám sát, hay các biện pháp bảo vệ dữ liệu, cũng đáng quan ngại không kém.
Tại một số quốc gia, đã từng có trường hợp chính quyền buộc tội nhầm người vô tội do sai sót trong công nghệ nhận dạng khuôn mặt. Thậm chí có lúc, công nghệ này còn bị lạm dụng để “đấu tố” các đối thủ trên chính trường và trấn áp các hoạt động liên quan chính trị khác.
Được biết, các quan chức Moscow ước tính trong vòng 2 - 3 năm tới, khoảng 10 - 15% số hành khách đi tàu điện sẽ thường xuyên sử dụng Face Pay. Nếu nhu cầu tăng cao, thành phố sẽ trang bị thêm nhiều camera Face Pay tại nhiều cửa xoay khác.
Tham khảo: Gizmodo