404 Not Found
Writer
Trong nhịp sống số hiện nay, Wi-Fi gần như trở thành mặc định trên điện thoại của nhiều người. Chỉ cần bước ra khỏi nhà, thiết bị lập tức dò tìm mạng khả dụng, kết nối và duy trì trạng thái trực tuyến liên tục. Sự tiện lợi này giúp người dùng truy cập Internet mọi lúc mọi nơi, nhưng theo giới chuyên gia an ninh mạng, đây lại là một trong những rủi ro lớn nhất đối với người dùng di động hiện nay.
Nhiều người cho rằng điện thoại chỉ gặp nguy hiểm khi tải nhầm ứng dụng độc hại hoặc bấm vào liên kết lừa đảo. Thực tế cho thấy, ngay cả khi tránh được những hành vi này, thiết bị vẫn có thể bị xâm nhập chỉ vì kết nối vào một mạng Wi-Fi không an toàn. Đáng lo ngại hơn, người dùng thường không nhận ra mình đang gặp nguy hiểm cho đến khi dữ liệu cá nhân đã bị đánh cắp.
Theo các báo cáo an ninh mạng gần đây tại châu Âu và Bắc Mỹ, Wi-Fi công cộng đang trở thành một trong những điểm yếu phổ biến nhất trên smartphone hiện đại. Những mạng được cung cấp miễn phí tại quán cà phê, sân bay hay khách sạn thường thiếu cơ chế bảo vệ chặt chẽ, tạo điều kiện để kẻ tấn công can thiệp vào quá trình trao đổi dữ liệu giữa thiết bị và Internet.
Một kịch bản thường gặp là tin tặc bí mật theo dõi luồng kết nối của người dùng, từ đó thu thập thông tin đăng nhập, dữ liệu cá nhân hoặc điều hướng nạn nhân sang các trang web giả mạo. Trong một số trường hợp, chỉ cần truy cập Internet qua mạng Wi-Fi bị kiểm soát, điện thoại đã có nguy cơ bị cài mã độc mà người dùng không hề hay biết.
Nguy hiểm hơn, các đối tượng tấn công có thể dựng lên những điểm phát Wi-Fi giả với tên gọi quen thuộc, khiến người dùng lầm tưởng đó là mạng chính thức của địa điểm đang sử dụng dịch vụ. Khi kết nối vào những mạng này, thiết bị gần như nằm trong tầm kiểm soát của kẻ xấu, mở đường cho việc đánh cắp dữ liệu hoặc chiếm quyền điều khiển từ xa.
Không chỉ Wi-Fi, các kết nối không dây khác cũng tiềm ẩn rủi ro nếu không được quản lý đúng cách. Những mạng di động cũ như 2G vốn tồn tại nhiều lỗ hổng bảo mật vẫn có thể được sử dụng trong một số tình huống, khiến thiết bị trở nên kém an toàn hơn so với khi dùng 4G hoặc 5G.
Trước thực tế này, các chuyên gia khuyến cáo người dùng cần thay đổi thói quen sử dụng điện thoại. Việc tắt Wi-Fi và Bluetooth khi không cần thiết được xem là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để hạn chế nguy cơ bị theo dõi hoặc tấn công. Với một số thiết bị, thao tác tắt nhanh chưa đủ để vô hiệu hóa hoàn toàn kết nối, do đó người dùng cần kiểm tra kỹ trong phần cài đặt hệ thống.
Ngoài ra, việc tránh kết nối vào các mạng Wi-Fi công cộng không rõ nguồn gốc, tắt tính năng tự động kết nối và hạn chế sử dụng NFC khi không cần thiết cũng được đánh giá là những bước cần thiết để giảm thiểu rủi ro. Trong các tình huống yêu cầu mức độ an toàn cao, cắt toàn bộ kết nối không dây có thể giúp bảo vệ thiết bị tốt hơn, dù phải đánh đổi sự tiện lợi.
Khi điện thoại thông minh ngày càng gắn liền với tài khoản ngân hàng, công việc và đời sống cá nhân, an toàn không còn là câu chuyện của riêng các chuyên gia công nghệ. Đôi khi, chính những thói quen tưởng như vô hại trong sinh hoạt hằng ngày lại là điểm yếu lớn nhất mà tin tặc có thể khai thác.
Tổng hợp
Được phối hợp thực hiện bởi các chuyên gia của Bkav,
cộng đồng An ninh mạng Việt Nam WhiteHat
và cộng đồng Khoa học công nghệ VnReview
