Điều gì đang bị hiểu sai khi nói về an ninh các sự kiện thể thao lớn?

Quang Trương · 09:37

Điều gì sẽ xảy ra nếu một sự kiện thể thao được tổ chức rất hoành tráng, nhưng lại khiến một phần khán giả cảm thấy mình không thuộc về nơi đó?

Thể thao không chỉ là thi đấu, mà là cách xã hội đối xử với nhau

Khi hàng triệu người cùng tụ họp tại một sự kiện thể thao lớn, thứ kết nối họ không chỉ là bóng đá, điền kinh hay lễ khai mạc rực rỡ. Đó còn là cảm giác được chào đón, được tôn trọng và được tham gia một cách an toàn, dù mỗi người có khả năng khác nhau.

Đó là lý do vì sao Văn phòng Chống khủng bố của Liên Hợp Quốc đã tổ chức một cuộc họp chuyên gia toàn cầu, tập trung vào một câu hỏi tưởng như quen mà lại rất mới: làm thế nào để khả năng tiếp cận và hòa nhập trở thành nguyên tắc cốt lõi của an ninh sự kiện thể thao. Cuộc họp diễn ra trực tuyến vào tháng 11 năm 2025, với sự phối hợp của Chiến lược Hòa nhập Người khuyết tật của Liên Hợp Quốc.

Các chuyên gia cùng thống nhất một điểm then chốt, thể thao mang trong mình các giá trị về tinh thần đồng đội, sự tôn trọng và đoàn kết, nhưng những giá trị này chỉ thật sự có ý nghĩa khi mọi người đều có thể tham gia, không bị loại trừ vì khuyết tật hay hạn chế thể chất.

Khi khả năng tiếp cận trở thành một phần của an ninh

Thay vì coi khả năng tiếp cận là một hạng mục phụ, các chuyên gia nhấn mạnh rằng nó cần được tích hợp ngay từ đầu vào toàn bộ khung an toàn và vận hành sự kiện. Từ cách thiết kế sân vận động, lối đi, khu vực chỗ ngồi, cho tới quản lý đám đông, giao thông và hệ thống thông tin, tất cả đều phải được xây dựng với tư duy hòa nhập.

Cách tiếp cận này phù hợp với các chuẩn mực quốc tế như Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền của Người khuyết tật, Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững và Công ước Saint Denis của Hội đồng châu Âu. Điểm chung của các khuôn khổ này là coi hòa nhập không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà là nền tảng của an ninh, phòng ngừa rủi ro và xây dựng niềm tin xã hội.

Khi khả năng tiếp cận được nhìn nhận vừa là quyền con người, vừa là trách nhiệm chung của cộng đồng, các mối quan hệ xã hội trở nên gắn kết hơn. Sự tôn trọng và cảm thông giữa con người với con người giúp giảm phân cực, tăng niềm tin vào các thể chế công cộng và tạo ra một lớp bảo vệ mềm nhưng bền vững trước các tư tưởng cực đoan.

Những bài học thực tế từ khắp thế giới

Cuộc họp quy tụ đại diện từ nhiều quốc gia, liên đoàn thể thao, cơ quan Liên Hợp Quốc và tổ chức xã hội dân sự. Mỗi bên mang đến một lát cắt thực tế về cách xây dựng môi trường thể thao an toàn và toàn diện.

Ủy ban Paralympic Quốc tế chia sẻ kinh nghiệm hợp tác với Liên Hợp Quốc và các đối tác toàn cầu để thúc đẩy sự hòa nhập của người khuyết tật. Hội đồng châu Âu trình bày mô hình tích hợp an toàn, an ninh và dịch vụ thông qua Công ước Saint Denis. Các tổ chức chuyên về tiếp cận người hâm mộ và thiết kế sân vận động đưa ra những bài học cụ thể từ thực tiễn triển khai.

Từ góc nhìn câu lạc bộ và liên đoàn, FC Porto, Liên đoàn bóng đá châu Phi và FIFA cùng nêu bật các sáng kiến cải thiện khả năng tiếp cận tại các sự kiện lớn. Trong khi đó, các đơn vị của Liên Hợp Quốc tại Guyana và các tổ chức người khuyết tật địa phương chia sẻ kinh nghiệm xây dựng văn hóa hòa nhập xung quanh thể thao ở cấp cộng đồng.

Tất cả những chia sẻ này cho thấy một điều rõ ràng, tích hợp khả năng tiếp cận vào an ninh sự kiện không chỉ là lựa chọn đạo đức, mà còn là một khoản đầu tư chiến lược cho hòa bình và ổn định lâu dài.

Ở Việt Nam, khi các giải đấu và sự kiện thể thao ngày càng lớn, câu hỏi đặt ra không chỉ là tổ chức bao nhiêu người, an ninh nghiêm đến đâu, mà là bao nhiêu người thực sự cảm thấy mình được chào đón. Có lẽ, tương lai của an ninh thể thao sẽ không nằm ở hàng rào hay máy quét, mà nằm ở cách chúng ta thiết kế không gian cho tất cả mọi người. (un.org)