Thoại Viết Hoàng
Writer
Gần đây, ngành thiết bị gia dụng Trung Quốc xuất hiện một thay đổi đáng chú ý liên quan trực tiếp đến máy điều hòa không khí.
Tại hội nghị kỹ thuật ngành vào cuối năm 2025, các doanh nghiệp lớn gồm Haier, Midea, Hisense, TCL, Oaks và Xiaomi đã thống nhất thúc đẩy tiêu chuẩn “nhôm thay đồng”. Nói đơn giản, các hãng này có kế hoạch từng bước thay thế đồng truyền thống bằng nhôm trong các linh kiện cốt lõi của điều hòa, như bộ tản nhiệt và một số bộ phận dẫn nhiệt.
Nguyên nhân của sự thay đổi này khá rõ ràng. Trong nhiều năm, đồng luôn là vật liệu chủ đạo trong điều hòa nhờ khả năng dẫn nhiệt tốt và chống ăn mòn cao, giúp thiết bị vận hành ổn định và bền bỉ. Tuy nhiên, từ đầu năm nay, giá đồng trên thị trường quốc tế đã tăng hơn một phần ba, lên mức cao nhất trong nhiều năm. Trong khi đó, phần lớn đồng dùng cho sản xuất điều hòa tại Trung Quốc phụ thuộc vào nhập khẩu, khiến chi phí của các nhà sản xuất tăng mạnh.
Vấn đề là người tiêu dùng rất nhạy cảm với giá. Điều hòa không khí là mặt hàng cạnh tranh cao, khó tăng giá bán. Trước áp lực chi phí, các hãng buộc phải tìm vật liệu thay thế rẻ hơn.
Nhôm vì thế trở thành lựa chọn thực tế. So với đồng, nhôm có giá thấp hơn đáng kể, nguồn cung lại ổn định vì Trung Quốc là nước sản xuất nhôm lớn nhất thế giới, chiếm hơn 60% sản lượng nhôm điện phân toàn cầu. Việc dùng nhôm không chỉ giúp giảm chi phí mà còn giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, qua đó ổn định chuỗi cung ứng.
Tuy nhiên, tranh cãi nảy sinh khi Gree, một “ông lớn” khác trong ngành, không tham gia xây dựng tiêu chuẩn này. Trước đó, Gree nhiều lần bày tỏ lo ngại rằng nhôm có thể kém ổn định hơn đồng trong sử dụng lâu dài, đặc biệt về độ bền và khả năng chống ăn mòn, nên tỏ ra thận trọng.
Điều này dẫn tới một kịch bản rất thực tế trên thị trường tương lai. Một bên là đa số thương hiệu chuyển sang dùng linh kiện nhôm, giá bán có thể mềm hơn. Bên còn lại là những sản phẩm nhấn mạnh sử dụng nhiều đồng hơn trong phần lõi, giá cao hơn một chút. Cả hai đều cam kết hiệu suất cơ bản tương đương và bảo hành mười năm.
Vậy người tiêu dùng nên chọn điều hòa nhôm hay đồng?
Với những người ưu tiên giá và hiệu suất chi phí, các mẫu điều hòa sử dụng vật liệu mới có thể hấp dẫn hơn, nhất là nếu được bảo hành rõ ràng và đến từ thương hiệu lớn. Ngược lại, những người coi trọng độ bền dài hạn và tin tưởng vào vật liệu truyền thống có thể sẵn sàng trả thêm tiền cho các sản phẩm dùng nhiều đồng hơn.
Xét cho cùng, với người sử dụng, điều quan trọng nhất vẫn là hiệu quả làm lạnh thực tế và độ bền sau nhiều năm vận hành. Việc toàn ngành thúc đẩy “nhôm thay đồng” về bản chất là phản ứng của doanh nghiệp trước áp lực chi phí. Thành công hay thất bại của xu hướng này không nằm trên giấy tờ tiêu chuẩn, mà sẽ được kiểm chứng bằng thời gian và trải nghiệm thực tế của người dùng.
Nếu nhôm giúp giảm giá mà vẫn giữ được chất lượng, người tiêu dùng là bên hưởng lợi. Ngược lại, nếu việc cắt giảm chi phí làm ảnh hưởng đến độ bền cốt lõi, thị trường sẽ tự điều chỉnh. Sự thận trọng của Gree và sự tích cực của các hãng còn lại phản ánh hai cách tiếp cận khác nhau, và câu trả lời cuối cùng sẽ nằm trong lựa chọn của người mua.
Tại hội nghị kỹ thuật ngành vào cuối năm 2025, các doanh nghiệp lớn gồm Haier, Midea, Hisense, TCL, Oaks và Xiaomi đã thống nhất thúc đẩy tiêu chuẩn “nhôm thay đồng”. Nói đơn giản, các hãng này có kế hoạch từng bước thay thế đồng truyền thống bằng nhôm trong các linh kiện cốt lõi của điều hòa, như bộ tản nhiệt và một số bộ phận dẫn nhiệt.
Nguyên nhân của sự thay đổi này khá rõ ràng. Trong nhiều năm, đồng luôn là vật liệu chủ đạo trong điều hòa nhờ khả năng dẫn nhiệt tốt và chống ăn mòn cao, giúp thiết bị vận hành ổn định và bền bỉ. Tuy nhiên, từ đầu năm nay, giá đồng trên thị trường quốc tế đã tăng hơn một phần ba, lên mức cao nhất trong nhiều năm. Trong khi đó, phần lớn đồng dùng cho sản xuất điều hòa tại Trung Quốc phụ thuộc vào nhập khẩu, khiến chi phí của các nhà sản xuất tăng mạnh.
Vấn đề là người tiêu dùng rất nhạy cảm với giá. Điều hòa không khí là mặt hàng cạnh tranh cao, khó tăng giá bán. Trước áp lực chi phí, các hãng buộc phải tìm vật liệu thay thế rẻ hơn.
Nhôm vì thế trở thành lựa chọn thực tế. So với đồng, nhôm có giá thấp hơn đáng kể, nguồn cung lại ổn định vì Trung Quốc là nước sản xuất nhôm lớn nhất thế giới, chiếm hơn 60% sản lượng nhôm điện phân toàn cầu. Việc dùng nhôm không chỉ giúp giảm chi phí mà còn giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, qua đó ổn định chuỗi cung ứng.
Tuy nhiên, tranh cãi nảy sinh khi Gree, một “ông lớn” khác trong ngành, không tham gia xây dựng tiêu chuẩn này. Trước đó, Gree nhiều lần bày tỏ lo ngại rằng nhôm có thể kém ổn định hơn đồng trong sử dụng lâu dài, đặc biệt về độ bền và khả năng chống ăn mòn, nên tỏ ra thận trọng.
Điều này dẫn tới một kịch bản rất thực tế trên thị trường tương lai. Một bên là đa số thương hiệu chuyển sang dùng linh kiện nhôm, giá bán có thể mềm hơn. Bên còn lại là những sản phẩm nhấn mạnh sử dụng nhiều đồng hơn trong phần lõi, giá cao hơn một chút. Cả hai đều cam kết hiệu suất cơ bản tương đương và bảo hành mười năm.
Vậy người tiêu dùng nên chọn điều hòa nhôm hay đồng?
Với những người ưu tiên giá và hiệu suất chi phí, các mẫu điều hòa sử dụng vật liệu mới có thể hấp dẫn hơn, nhất là nếu được bảo hành rõ ràng và đến từ thương hiệu lớn. Ngược lại, những người coi trọng độ bền dài hạn và tin tưởng vào vật liệu truyền thống có thể sẵn sàng trả thêm tiền cho các sản phẩm dùng nhiều đồng hơn.
Xét cho cùng, với người sử dụng, điều quan trọng nhất vẫn là hiệu quả làm lạnh thực tế và độ bền sau nhiều năm vận hành. Việc toàn ngành thúc đẩy “nhôm thay đồng” về bản chất là phản ứng của doanh nghiệp trước áp lực chi phí. Thành công hay thất bại của xu hướng này không nằm trên giấy tờ tiêu chuẩn, mà sẽ được kiểm chứng bằng thời gian và trải nghiệm thực tế của người dùng.
Nếu nhôm giúp giảm giá mà vẫn giữ được chất lượng, người tiêu dùng là bên hưởng lợi. Ngược lại, nếu việc cắt giảm chi phí làm ảnh hưởng đến độ bền cốt lõi, thị trường sẽ tự điều chỉnh. Sự thận trọng của Gree và sự tích cực của các hãng còn lại phản ánh hai cách tiếp cận khác nhau, và câu trả lời cuối cùng sẽ nằm trong lựa chọn của người mua.
