Năm 2024 đánh dấu cột mốc đáng buồn cho Samsung khi doanh số smartphone toàn cầu của hãng sụt giảm nghiêm trọng, cùng với đó là khoản lỗ khổng lồ từ mảng kinh doanh đúc chip (foundry).
Theo dữ liệu từ IDC, trong năm 2024, Samsung xuất xưởng 223,4 triệu chiếc smartphone, giảm 1,4% so với năm 2023 và chiếm 18% thị phần toàn cầu. Đây là con số đáng thất vọng, đặc biệt khi so sánh với thời kỳ đỉnh cao năm 2014 khi hãng xuất xưởng tới 318,2 triệu máy. Sự sụt giảm gần 100 triệu máy trong vòng một thập kỷ cho thấy Samsung đang mất dần vị thế trên thị trường. Mặc dù Galaxy S24 ra mắt đầu năm 2024 với AI tạo sinh tích hợp đầu tiên có doanh số tăng so với thế hệ tiền nhiệm, nhưng dòng điện thoại gập Galaxy Z lại không đạt được kỳ vọng. Theo Korea Herald, trong báo cáo kinh doanh mới nhất, Samsung công bố doanh số smartphone và tablet cả năm 2024 lần lượt là 224 và 28 triệu đơn vị.
Không chỉ khó khăn ở mảng điện thoại, bộ phận đúc chip vốn được kỳ vọng là động lực tăng trưởng mới lại đang "đốt tiền" của Samsung. Ước tính, khoản lỗ hoạt động của bộ phận này trong năm 2024 khoảng 4-5 nghìn tỷ won, chỉ riêng quý 4 năm ngoái đã bị âm hơn 2.000 tỷ won. Tính cả khoản lỗ của năm 2023, tổng thiệt hại trong 2 năm qua đã lên tới 7-9 nghìn tỷ won (khoảng 5-6 tỷ USD). Điều này càng đáng lo ngại khi Samsung đã đầu tư hàng chục nghìn tỷ won vào bộ phận này trong hai năm đó. Tổng vốn đầu tư vào cơ sở vật chất của bộ phận DS (Device Solutions) của Samsung Electronics là 48,4 nghìn tỷ won vào năm 2023 và 46,3 nghìn tỷ won năm 2024. Dây chuyền đúc chip đã gây thiệt hại nghiêm trọng.
Sự sa sút của Samsung trên thị trường smartphone có thể được lý giải bởi nhiều nguyên nhân. Thứ nhất là sự cạnh tranh gay gắt từ các thương hiệu Trung Quốc như Xiaomi, Huawei, Vivo và Transsion. Các hãng này không chỉ mạnh ở phân khúc giá rẻ và tầm trung mà còn đang lấn sân sang phân khúc cao cấp, đặc biệt Huawei rất tích cực mở rộng thị phần cao cấp tại thị trường nội địa.
Thứ hai, chu kỳ thay thế smartphone ngày càng kéo dài. Người tiêu dùng không còn mặn mà với việc nâng cấp điện thoại hàng năm như trước, đặc biệt khi các cải tiến trên smartphone ngày càng ít đột phá.
Doanh số Samsung chạm đáy thấp nhất 10 năm qua
Thứ ba, sự trỗi dậy của "chủ nghĩa tiêu dùng yêu nước" tại Trung Quốc, được chính phủ nước này khuyến khích, đã tác động tiêu cực đến doanh số của iPhone và cả các dòng điện thoại cao cấp của Samsung, khi doanh thu iPhone trong dịp mua sắm lớn nhất Trung Quốc, lễ hội Singles' Day (11/11), đã giảm hơn 10% so với năm trước, trong khi doanh thu của Huawei tăng 7%. Chưa kể khoản trợ cấp từ chính phủ nước này nhằm kích thích mua sắm đồ điện tử mới, giải quyết khủng hoảng thừa, càng đẩy các thương hiệu nước ngoài như Samsung vào thế khó.
Đối với dây chuyền đúc chip, nguyên nhân chính dẫn đến thua lỗ là do Samsung chưa thể bắt kịp đối thủ cạnh tranh chính TSMC, cả về công nghệ lẫn hiệu suất. Samsung vẫn bị mắc kẹt trong "văn hóa bộ nhớ", tập trung vào sản xuất hàng loạt và tối ưu hóa chi phí thay vì tập trung vào dịch vụ khách hàng và tùy biến sản phẩm, vốn là yếu tố then chốt trong ngành đúc chip. Ví dụ điển hình là việc Samsung gặp khó khăn trong việc vượt qua bài kiểm tra chất lượng của NVIDIA, một khách hàng lớn của bộ nhớ băng thông cao (HBM). Việc bổ nhiệm Han Jin-man có kinh nghiệm chủ yếu trong lĩnh vực bộ nhớ vào vị trí lãnh đạo bộ phận kinh doanh đúc chip, cũng đã cho thấy sự thiếu hụt về chuyên môn và tầm nhìn ở lĩnh vực này.
Để vực dậy kinh doanh smartphone, Samsung đang tập trung vào phân khúc cao cấp và dự kiến sẽ mở rộng dòng sản phẩm có giá trên 1 triệu won (khoảng 750 USD) trong năm nay. Galaxy S25 được trang bị các tính năng AI tiên tiến kì vọng dẫn đầu phân khúc smartphone AI. Đồng thời, hãng cũng đa dạng hóa dòng điện thoại màn hình gập bằng cách thêm phiên bản giá rẻ (Fan Edition).
Tuy nhiên, thành công của chiến lược này không được đảm bảo, đặc biệt khi các công ty Trung Quốc cũng đang có những bước tiến đáng kể về công nghệ. Việc Samsung đặt nhiều kỳ vọng vào AI trên Galaxy S25 cho thấy hãng đang nỗ lực tìm kiếm một yếu tố đột phá để cạnh tranh. Tập đoàn tuyên bố hướng đến tăng trưởng 2 chữ số cả doanh thu lẫn lợi nhuận ở phân khúc flagship.
Đối với mảng đúc chip, Samsung cần một cuộc "cách mạng" toàn diện. Trước hết, cần thay đổi văn hóa tổ chức, từ bỏ tư duy tập trung vào bộ nhớ và chuyển sang tư duy "đúc chip" với thái độ phục vụ khách hàng. Học hỏi từ TSMC, công ty đã thành công nhờ tiếp cận ngành sản xuất đúc chip với tư duy của một ngành dịch vụ, tập trung vào "của khách hàng, do khách hàng, vì khách hàng".
Thứ hai, cần cải thiện năng suất và nâng cao công nghệ. Samsung cần phải bắt kịp, thậm chí vượt qua TSMC về công nghệ sản xuất chip, đặc biệt là trong bối cảnh AI đang trở thành xu hướng chủ đạo.
Thứ ba, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ. Việc cạnh tranh trong ngành công nghiệp bán dẫn đòi hỏi nguồn lực khổng lồ, và các công ty riêng lẻ khó có thể tự mình gánh vác. Chính phủ Hàn Quốc cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể, chẳng hạn như tài trợ trực tiếp cho nghiên cứu và phát triển công nghệ AI, để giúp các công ty như Samsung nâng cao năng lực cạnh tranh.
Tóm lại, Samsung đang đối mặt với những thách thức lớn trên cả hai mặt trận smartphone và đúc chip. Để vượt qua giai đoạn khó khăn này, hãng cần có những thay đổi chiến lược mạnh mẽ, tập trung vào đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đồng thời tìm kiếm sự hỗ trợ từ chính phủ. Nếu không, vị thế của Samsung trên thị trường công nghệ toàn cầu có thể sẽ tiếp tục suy giảm.
Hiện trạng đáng báo động
Theo dữ liệu từ IDC, trong năm 2024, Samsung xuất xưởng 223,4 triệu chiếc smartphone, giảm 1,4% so với năm 2023 và chiếm 18% thị phần toàn cầu. Đây là con số đáng thất vọng, đặc biệt khi so sánh với thời kỳ đỉnh cao năm 2014 khi hãng xuất xưởng tới 318,2 triệu máy. Sự sụt giảm gần 100 triệu máy trong vòng một thập kỷ cho thấy Samsung đang mất dần vị thế trên thị trường. Mặc dù Galaxy S24 ra mắt đầu năm 2024 với AI tạo sinh tích hợp đầu tiên có doanh số tăng so với thế hệ tiền nhiệm, nhưng dòng điện thoại gập Galaxy Z lại không đạt được kỳ vọng. Theo Korea Herald, trong báo cáo kinh doanh mới nhất, Samsung công bố doanh số smartphone và tablet cả năm 2024 lần lượt là 224 và 28 triệu đơn vị.
Không chỉ khó khăn ở mảng điện thoại, bộ phận đúc chip vốn được kỳ vọng là động lực tăng trưởng mới lại đang "đốt tiền" của Samsung. Ước tính, khoản lỗ hoạt động của bộ phận này trong năm 2024 khoảng 4-5 nghìn tỷ won, chỉ riêng quý 4 năm ngoái đã bị âm hơn 2.000 tỷ won. Tính cả khoản lỗ của năm 2023, tổng thiệt hại trong 2 năm qua đã lên tới 7-9 nghìn tỷ won (khoảng 5-6 tỷ USD). Điều này càng đáng lo ngại khi Samsung đã đầu tư hàng chục nghìn tỷ won vào bộ phận này trong hai năm đó. Tổng vốn đầu tư vào cơ sở vật chất của bộ phận DS (Device Solutions) của Samsung Electronics là 48,4 nghìn tỷ won vào năm 2023 và 46,3 nghìn tỷ won năm 2024. Dây chuyền đúc chip đã gây thiệt hại nghiêm trọng.
Nguyên nhân dẫn đến sa sút
Sự sa sút của Samsung trên thị trường smartphone có thể được lý giải bởi nhiều nguyên nhân. Thứ nhất là sự cạnh tranh gay gắt từ các thương hiệu Trung Quốc như Xiaomi, Huawei, Vivo và Transsion. Các hãng này không chỉ mạnh ở phân khúc giá rẻ và tầm trung mà còn đang lấn sân sang phân khúc cao cấp, đặc biệt Huawei rất tích cực mở rộng thị phần cao cấp tại thị trường nội địa.
Thứ hai, chu kỳ thay thế smartphone ngày càng kéo dài. Người tiêu dùng không còn mặn mà với việc nâng cấp điện thoại hàng năm như trước, đặc biệt khi các cải tiến trên smartphone ngày càng ít đột phá.
Doanh số Samsung chạm đáy thấp nhất 10 năm qua
Thứ ba, sự trỗi dậy của "chủ nghĩa tiêu dùng yêu nước" tại Trung Quốc, được chính phủ nước này khuyến khích, đã tác động tiêu cực đến doanh số của iPhone và cả các dòng điện thoại cao cấp của Samsung, khi doanh thu iPhone trong dịp mua sắm lớn nhất Trung Quốc, lễ hội Singles' Day (11/11), đã giảm hơn 10% so với năm trước, trong khi doanh thu của Huawei tăng 7%. Chưa kể khoản trợ cấp từ chính phủ nước này nhằm kích thích mua sắm đồ điện tử mới, giải quyết khủng hoảng thừa, càng đẩy các thương hiệu nước ngoài như Samsung vào thế khó.
Đối với dây chuyền đúc chip, nguyên nhân chính dẫn đến thua lỗ là do Samsung chưa thể bắt kịp đối thủ cạnh tranh chính TSMC, cả về công nghệ lẫn hiệu suất. Samsung vẫn bị mắc kẹt trong "văn hóa bộ nhớ", tập trung vào sản xuất hàng loạt và tối ưu hóa chi phí thay vì tập trung vào dịch vụ khách hàng và tùy biến sản phẩm, vốn là yếu tố then chốt trong ngành đúc chip. Ví dụ điển hình là việc Samsung gặp khó khăn trong việc vượt qua bài kiểm tra chất lượng của NVIDIA, một khách hàng lớn của bộ nhớ băng thông cao (HBM). Việc bổ nhiệm Han Jin-man có kinh nghiệm chủ yếu trong lĩnh vực bộ nhớ vào vị trí lãnh đạo bộ phận kinh doanh đúc chip, cũng đã cho thấy sự thiếu hụt về chuyên môn và tầm nhìn ở lĩnh vực này.
Giải pháp nào cho Samsung?
Để vực dậy kinh doanh smartphone, Samsung đang tập trung vào phân khúc cao cấp và dự kiến sẽ mở rộng dòng sản phẩm có giá trên 1 triệu won (khoảng 750 USD) trong năm nay. Galaxy S25 được trang bị các tính năng AI tiên tiến kì vọng dẫn đầu phân khúc smartphone AI. Đồng thời, hãng cũng đa dạng hóa dòng điện thoại màn hình gập bằng cách thêm phiên bản giá rẻ (Fan Edition).
Tuy nhiên, thành công của chiến lược này không được đảm bảo, đặc biệt khi các công ty Trung Quốc cũng đang có những bước tiến đáng kể về công nghệ. Việc Samsung đặt nhiều kỳ vọng vào AI trên Galaxy S25 cho thấy hãng đang nỗ lực tìm kiếm một yếu tố đột phá để cạnh tranh. Tập đoàn tuyên bố hướng đến tăng trưởng 2 chữ số cả doanh thu lẫn lợi nhuận ở phân khúc flagship.
Đối với mảng đúc chip, Samsung cần một cuộc "cách mạng" toàn diện. Trước hết, cần thay đổi văn hóa tổ chức, từ bỏ tư duy tập trung vào bộ nhớ và chuyển sang tư duy "đúc chip" với thái độ phục vụ khách hàng. Học hỏi từ TSMC, công ty đã thành công nhờ tiếp cận ngành sản xuất đúc chip với tư duy của một ngành dịch vụ, tập trung vào "của khách hàng, do khách hàng, vì khách hàng".
Thứ hai, cần cải thiện năng suất và nâng cao công nghệ. Samsung cần phải bắt kịp, thậm chí vượt qua TSMC về công nghệ sản xuất chip, đặc biệt là trong bối cảnh AI đang trở thành xu hướng chủ đạo.
Thứ ba, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ. Việc cạnh tranh trong ngành công nghiệp bán dẫn đòi hỏi nguồn lực khổng lồ, và các công ty riêng lẻ khó có thể tự mình gánh vác. Chính phủ Hàn Quốc cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể, chẳng hạn như tài trợ trực tiếp cho nghiên cứu và phát triển công nghệ AI, để giúp các công ty như Samsung nâng cao năng lực cạnh tranh.
Tóm lại, Samsung đang đối mặt với những thách thức lớn trên cả hai mặt trận smartphone và đúc chip. Để vượt qua giai đoạn khó khăn này, hãng cần có những thay đổi chiến lược mạnh mẽ, tập trung vào đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đồng thời tìm kiếm sự hỗ trợ từ chính phủ. Nếu không, vị thế của Samsung trên thị trường công nghệ toàn cầu có thể sẽ tiếp tục suy giảm.
