Các nhà khoa học tại Mỹ vừa công bố một bước tiến mang tính đột phá trong lĩnh vực y học sinh sản: lần đầu tiên, họ đã thành công trong việc tạo ra tế bào trứng người từ tế bào da, sau đó sử dụng chúng để tạo ra phôi thai trong phòng thí nghiệm. Nghiên cứu này, dù mới chỉ ở mức chứng minh khái niệm, đã mở ra một hy vọng mới cho việc điều trị vô sinh trong tương lai.
Trong một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí khoa học uy tín Nature Communications, một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Khoa học và Sức khỏe Oregon (OHSU) đã sử dụng một kỹ thuật có tên là chuyển nhân tế bào soma (SCNT). Đây cũng chính là quy trình đã từng được sử dụng để nhân bản thành công cừu Dolly nổi tiếng.
Cụ thể, các nhà khoa học đã lấy nhân (chứa bộ DNA hoàn chỉnh) từ một tế bào da của người, sau đó cấy nó vào "vỏ" của một tế bào trứng đã được loại bỏ nhân. Tuy nhiên, thay vì tạo ra một bản sao y hệt, mục tiêu của họ là "ép" tế bào mới này phải trải qua một quá trình giảm phân, loại bỏ đi một nửa số nhiễm sắc thể để nó có thể sẵn sàng kết hợp với một tinh trùng trong quá trình thụ tinh.
Bằng cách sử dụng các xung điện và một loại thuốc đặc biệt, nhóm nghiên cứu đã tạo ra được 82 tế bào trứng nhân tạo.
Sau khi được tạo ra, các tế bào trứng này đã được tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Kết quả cho thấy, có khoảng 9% trong số chúng đã phát triển thành công đến giai đoạn phôi nang – một giai đoạn quan trọng khi phôi đã sẵn sàng để có thể được cấy vào tử cung.
Dù 9% là một tỷ lệ còn khiêm tốn và phần lớn các phôi khác đã không thể phát triển, nhưng đây vẫn được xem là một thành công mang tính đột phá. Nó đã chứng minh rằng, về mặt lý thuyết, việc tạo ra trứng có khả năng thụ tinh từ tế bào da là hoàn toàn có thể.
Nguyên nhân của tỷ lệ thành công còn thấp được cho là đến từ việc các gen từ tế bào da chưa được "lập trình lại" một cách hoàn chỉnh để có thể hoạt động như một tế bào ở giai đoạn đầu của phôi thai, dẫn đến các bất thường về nhiễm sắc thể.
"Nghiên cứu này không chỉ mở ra hy vọng cho những người bị vô sinh, mà còn có thể giúp các cặp đôi đồng giới có con mang quan hệ di truyền với cả hai người," Tiến sĩ Paula Amato, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh rằng đây mới chỉ là một nghiên cứu ở mức chứng minh khái niệm và sẽ cần thêm nhiều năm nữa để có thể cải thiện hiệu quả và tính an toàn.
Bên cạnh những hy vọng, thành tựu này cũng đặt ra hàng loạt các câu hỏi lớn về mặt đạo đức. Về mặt lý thuyết, nó mở ra khả năng một người nào đó có thể thu thập tế bào da của người khác và tạo ra trứng của họ mà không cần có sự cho phép. Điều này đòi hỏi phải có những quy định pháp lý cực kỳ nghiêm ngặt đi kèm với sự phát triển của công nghệ.
Dù con đường để có thể biến ý tưởng này thành một phương pháp điều trị lâm sàng vẫn còn rất xa, nhưng nghiên cứu này đã thắp lên một hy vọng mới cho hàng triệu người đang phải đối mặt với vô sinh, đồng thời mở ra một chương mới đầy hứa hẹn nhưng cũng đầy thách thức trong lĩnh vực y học sinh sản.
Quy trình tương tự nhân bản cừu Dolly
Trong một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí khoa học uy tín Nature Communications, một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Khoa học và Sức khỏe Oregon (OHSU) đã sử dụng một kỹ thuật có tên là chuyển nhân tế bào soma (SCNT). Đây cũng chính là quy trình đã từng được sử dụng để nhân bản thành công cừu Dolly nổi tiếng.
Cụ thể, các nhà khoa học đã lấy nhân (chứa bộ DNA hoàn chỉnh) từ một tế bào da của người, sau đó cấy nó vào "vỏ" của một tế bào trứng đã được loại bỏ nhân. Tuy nhiên, thay vì tạo ra một bản sao y hệt, mục tiêu của họ là "ép" tế bào mới này phải trải qua một quá trình giảm phân, loại bỏ đi một nửa số nhiễm sắc thể để nó có thể sẵn sàng kết hợp với một tinh trùng trong quá trình thụ tinh.
Bằng cách sử dụng các xung điện và một loại thuốc đặc biệt, nhóm nghiên cứu đã tạo ra được 82 tế bào trứng nhân tạo.
Thành công ban đầu và những thách thức lớn
Sau khi được tạo ra, các tế bào trứng này đã được tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Kết quả cho thấy, có khoảng 9% trong số chúng đã phát triển thành công đến giai đoạn phôi nang – một giai đoạn quan trọng khi phôi đã sẵn sàng để có thể được cấy vào tử cung.
Dù 9% là một tỷ lệ còn khiêm tốn và phần lớn các phôi khác đã không thể phát triển, nhưng đây vẫn được xem là một thành công mang tính đột phá. Nó đã chứng minh rằng, về mặt lý thuyết, việc tạo ra trứng có khả năng thụ tinh từ tế bào da là hoàn toàn có thể.
Nguyên nhân của tỷ lệ thành công còn thấp được cho là đến từ việc các gen từ tế bào da chưa được "lập trình lại" một cách hoàn chỉnh để có thể hoạt động như một tế bào ở giai đoạn đầu của phôi thai, dẫn đến các bất thường về nhiễm sắc thể.
Hy vọng cho tương lai và những câu hỏi về đạo đức
"Nghiên cứu này không chỉ mở ra hy vọng cho những người bị vô sinh, mà còn có thể giúp các cặp đôi đồng giới có con mang quan hệ di truyền với cả hai người," Tiến sĩ Paula Amato, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh rằng đây mới chỉ là một nghiên cứu ở mức chứng minh khái niệm và sẽ cần thêm nhiều năm nữa để có thể cải thiện hiệu quả và tính an toàn.
Bên cạnh những hy vọng, thành tựu này cũng đặt ra hàng loạt các câu hỏi lớn về mặt đạo đức. Về mặt lý thuyết, nó mở ra khả năng một người nào đó có thể thu thập tế bào da của người khác và tạo ra trứng của họ mà không cần có sự cho phép. Điều này đòi hỏi phải có những quy định pháp lý cực kỳ nghiêm ngặt đi kèm với sự phát triển của công nghệ.
Dù con đường để có thể biến ý tưởng này thành một phương pháp điều trị lâm sàng vẫn còn rất xa, nhưng nghiên cứu này đã thắp lên một hy vọng mới cho hàng triệu người đang phải đối mặt với vô sinh, đồng thời mở ra một chương mới đầy hứa hẹn nhưng cũng đầy thách thức trong lĩnh vực y học sinh sản.
