Du lịch tối: vì sao nhiều người thích đến thăm các địa điểm chết chóc và bi kịch

[nhhgiap]

Khi nói về chủ đề lựa chọn địa điểm du lịch, đa số thường nghĩ ngay đến các bảo tàng, công viên, nhà hàng và bãi biển nổi tiếng, những nơi luôn chật kín hơi người. Nhưng có một bộ phận lại thích đến những nơi có lịch sử gắn liền với cái chết và bi kịch, như các trại tập trung, khu di tích lịch sử của các trận chiến nổi tiếng hay thậm chí cả những nơi liên quan đến các hoạt động tra tấn hàng loạt.

Ngày nay, loại hình du lịch này được gọi là du lịch tối, một ngành công nghiệp không mới kiếm về hàng tỷ đô la mỗi năm. Luôn có một bộ phận người chán ngán với du lịch truyền thông và muốn khám phá những trải nghiệm lạ như cái chết, hai ví dụ phổ biến nhất là nơi từng diễn ra các màn hành quyết công khai và trận đấu sống còn giữa 2 đấu sĩ La Mã. Đấu trường La Mã là một trong những điểm du lịch tối nổi tiếng cho người mới gia nhập loại hình này.
Điều gì khiến du lịch tối hút khách như vậy?

Sự mê hoặc của cái chết và bi kịch​

Theo một nghiên cứu năm 2021 trên tạp chí International Hospitality Review, động cơ của khách du lịch khi thăm các điểm du lịch tối thường liên quan đến 4 chủ đề chung. Đầu tiên và cũng lớn nhất là sự tò mò, sau đó là kết nối cá nhân.
Heather Lewis, trợ lý giáo sư tại Đại học Troy, người tham gia nghiên cứu năm 2021, cho biết nhiều khách du lịch tham gia vì họ cảm thấy muốn được kết nối với các sự kiện diễn ra tại một địa điểm cụ thể.

Số khác lựa chọn vì mục đích giáo dục, trong khi một nhóm nhỏ đến vì tình cờ, sau đó phát hiện điều gì đó thú vị và quyết định tham gia tour. Đối với một số người, đến thăm mộ của những người họ thần tượng là một cách để kỷ niệm sự sống, nhắc nhở họ không nên tập trung vào khó khăn của cuộc đời, hoặc những viễn cảnh đáng sợ đằng sau cái chết.
“Du lịch tối là thứ hàng hóa của những nơi chứa đầy nỗi đau và xấu hổ, sau đó, trở thành tấm gương soi vào xã hội đương đại về cách chúng ta tưởng niệm hay người chúng ta tưởng nhớ”, Philip Stone, giám đốc điều hành của Viện Nghiên cứu Du lịch tối cho biết.
Khái niệm du lịch tối mang sắc thái văn hóa và có ý nghĩa khác nhau đối với từng người. Đó có thể là trung gian cho nỗi sợ chết và cái chết thật sự, cái chết lúc này hiện lên như lời cảnh báo về những cuộc chiến sinh tử, cái giá phải trả cho hành động thiếu suy xét hay đơn giản là sự kém may mắn, Stone cho biết. Ngoài mối quan tâm đến chủ đề cái chết, khách du lịch còn thích thú với di sản văn hóa và giáo dục.

Di sản phức tạp​

Tuy nhiên, bất chấp ý nghĩa nhân văn như vậy, du lịch tối vẫn thường bị chỉ trích. Đối với khách du lịch, nó có thể là một bãi mìn sa lầy trong “sự mơ hồ về đạo đức và quản lý yếu kém”, Stone nói.

Ở Việt Nam, loại hình du lịch tối thu hút được nhiều du khách cả trong và ngoài nước
Ngành công nghiệp này về cơ bản là để quản lý trí nhớ tập thể của số đông dưới cái mác tưởng niệm những người đã chết bi thảm. Ngoài ra, nó cũng thu hút du khách tiêu thụ những câu chuyện về cái chết đã được sắp xếp hợp lý, nói đơn giản là thương mại hóa những địa điểm chìm ngập trong chết chóc và bi kịch mà bình thường chẳng ai muốn đến.
“Tưởng nhớ lịch sử về cơ bản là quá trình chính trị có chọn lọc về những gì, ai và ở đâu nên được tưởng nhớ hoặc bị lãng quên. Như vậy, du lịch đen tối cho thấy ngay cả nỗi đau hay cái chết của một người nào đó cũng có thể được đóng gói và bán”, Stone nói. Về cốt lõi, du lịch đen tối phần nào đó cố ý khai thác niềm đam mê với những thứ rùng rợn của con người, từ đó khuấy động những vấn đề đạo đức và luân lý trong hành động của họ.

Du lịch tối không chỉ là về cái chết mà còn phải tôn trọng những mất mát, đau thương
Đối với Lewis, du lịch tối không nhất thiết phải là thứ gì xấu xa, miễn là nó được quản lý đúng cách. Chi phí mở các tour du lịch tối có thể giúp duy trì những địa điểm đó, nhưng nhất thiết không được phá hủy hoặc giảm tính toàn vẹn của khu vực theo thời gian. Ví dụ, tour cơn bão Katrina (Katrina là cơn bão gây thiệt hại vật chất lớn nhất, và thiệt hại nhân mạng nhiều thứ 5 trong lịch sử nước Mỹ) sẽ không đến thăm một số khu vực nhất định trong thành phố vì sự tôn trọng cho những người còn sống ở đó.
Mọi người phải luôn tôn trọng những người đã trải qua mất mát và khó khăn ở các điểm du lịch tối. Du lịch có trách nhiệm và giảm thiểu tác động lên người dân là 2 yếu tố rất quan trọng với ngành du lịch độc lạ này, bởi vì nỗi đau cũ có thể bị những đoàn du khách vô tình khơi lại, giày xéo.
“Mối quan tâm chung mà chúng ta nên có với ngành du lịch tối là luôn làm mọi thứ dựa trên quan điểm nhân đạo và có đạo đức”, Lewis cho biết. “Chúng ta không bao giờ nên kiếm chác từ nỗi đau và mất mát của người khác”.
>> Khoa học tìm ra nhóm máu mới, chỉ có 11 người trên thế giới có
Nguồn: Discover Magazine