Linh Pham
Intern Writer
1. Điều hòa là gì?
Máy điều hòa, hay còn gọi là máy lạnh, là một thiết bị điện tử được thiết kế để điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí trong một không gian kín, nhằm mang lại sự thoải mái cho người sử dụng. Không chỉ dừng lại ở chức năng làm mát, nhiều máy điều hòa hiện đại còn có khả năng sưởi ấm, lọc không khí, và thậm chí kiểm soát độ ẩm, phù hợp với nhiều điều kiện thời tiết khác nhau. Điều hòa được sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình, văn phòng, nhà xưởng, bệnh viện, và nhiều không gian khác, nơi mà việc duy trì môi trường dễ chịu là cần thiết.Khác với quạt thông gió hay các thiết bị làm mát đơn giản, điều hòa hoạt động dựa trên nguyên lý trao đổi nhiệt, sử dụng môi chất lạnh để hấp thụ nhiệt từ không gian bên trong và thải ra môi trường bên ngoài. Nhờ đó, nó có thể giảm nhiệt độ phòng một cách hiệu quả, ngay cả trong những ngày nóng nhất. Ngoài ra, các tính năng bổ sung như chế độ quạt (Fan), hút ẩm, hay lọc không khí giúp điều hòa trở thành một giải pháp toàn diện cho việc cải thiện chất lượng không gian sống.

2. Cấu tạo cơ bản của 1 máy điều hoà

STT | Tên bộ phận | Mô tả - Ý nghĩa |
1 | Dàn lạnh điều hòa | - Gồm các ống đồng được uốn thành nhiều lớp và được đặt trong một dàn lá nhôm rất dày có tác dụng hấp thụ nhiệt trong phòng để môi chất lạnh mang ra bên ngoài. Bên cạnh đó, dàn lạnh còn có các bộ phận sau: Mặt nạ, lưới lọc, cảm biến hoạt động, cánh đảo gió dọc, đầu gió ra, cánh đảo gió ngang,... |
2 | Dàn nóng điều hòa | - Bộ phận này cũng có cấu tạo giống dàn lạnh gồm các ống đồng được uốn thành nhiều lớp đặt trong dàn lá nhôm. Chúng có nhiệm vụ xả nhiệt ra ngoài môi trường khi môi chất lạnh đã hấp thụ nhiệt tại dàn lạnh và di chuyển đến dàn nóng. |
3 | Lốc điều hòa | - Lốc điều hòa còn được gọi là máy nén điều hòa, có tác dụng hút chân không ở dàn lạnh, nén gas sang dạng lỏng ở dàn nóng nhằm giúp quá trình xả nhiệt hiệu quả nhất. |
4 | Quạt dàn lạnh | - Bộ phận này tạo ra luồng không khí lưu thông liên tục qua dàn lạnh để việc hấp thụ nhiệt tốt hơn. Nếu quạt dàn lạnh chạy yếu hoặc không chạy, điều hòa sẽ không thể làm mát. |
5 | Quạt dàn nóng | - Quạt dàn nóng thổi không khí xuyên qua dàn nóng, giúp việc xả nhiệt ra môi trường bên ngoài hiệu quả nhất. |
6 | Van tiết lưu | - Đây bộ phận hạ áp gas sau khi gas qua dàn nóng để tản nhiệt. Gas đi qua van tiết lưu sẽ được chuyển sang dạng khí với áp suất thấp và nhiệt độ thấp. |
7 | Ống dẫn gas | - Là một bộ phận quan trọng, ống dẫn gas có nhiệm vụ dẫn ga từ dàn lạnh đến dàn nóng. Ống dẫn gas thường được làm bằng đồng, chịu được áp suất và nhiệt độ cao, không bị oxi hóa. |
8 | Bảng điều khiển | - Được lắp trên cục lạnh, bảng điều khiển là bộ phận điều hành và kiểm soát toàn bộ hoạt động của điều hòa. |
9 | Tụ điện | - Tụ điện có tác dụng giúp động cơ điện của máy nén khởi động. |
10 | Các bộ phận khác | - Ngoài những bộ phận chính trên, cấu tạo của điều hòa, điều hòa còn có nhiều bộ phận khác như: cảm biến nhiệt dàn lạnh, khung vỏ, máng nước, bộ phận an toàn,… |
3. Nguyên lý hoạt động của máy điều hòa
Nguyên lý hoạt động của máy điều hòa dựa trên quá trình trao đổi nhiệt thông qua sự tuần hoàn của môi chất lạnh (thường là các loại gas như R32, R410A, hoặc R134A). Quá trình này diễn ra liên tục trong một chu trình khép kín, bao gồm các giai đoạn nén, ngưng tụ, giãn nở, và bay hơi. Dưới đây là cách mà máy điều hòa hoạt động, được giải thích một cách dễ hiểu.
Bước 1: Khi bạn bật máy điều hòa ở chế độ làm lạnh, máy nén trong dàn nóng bắt đầu hoạt động, nén môi chất lạnh từ trạng thái khí áp suất thấp thành khí áp suất cao. Quá trình nén làm tăng nhiệt độ của môi chất, khiến nó trở nên rất nóng.
Bước 2: Môi chất nóng này sau đó được chuyển qua các ống dẫn trong dàn nóng, nơi nó được làm mát bằng quạt và ngưng tụ thành dạng lỏng. Trong quá trình ngưng tụ, nhiệt lượng từ môi chất được thải ra môi trường bên ngoài qua dàn nóng, lý do tại sao bạn cảm thấy luồng khí nóng thổi ra từ bộ phận này.
Bước 3: Môi chất lạnh ở dạng lỏng tiếp tục chảy qua van tiết lưu, nơi áp suất của nó được giảm đột ngột, làm môi chất trở nên rất lạnh.
Bước 4: Môi chất lạnh này được dẫn vào dàn lạnh, nơi nó đi qua các ống dẫn bên trong. Tại đây, quạt trong dàn lạnh thổi không khí từ phòng qua các ống dẫn chứa môi chất lạnh.
Bước 5: Không khí ấm trong phòng bị môi chất lạnh hấp thụ nhiệt, làm giảm nhiệt độ của không khí trước khi được thổi trở lại phòng. Đồng thời, môi chất lạnh sau khi hấp thụ nhiệt sẽ bay hơi, chuyển từ dạng lỏng sang dạng khí và quay trở lại máy nén để bắt đầu một chu trình mới.

Quá trình này lặp đi lặp lại, giúp duy trì nhiệt độ phòng ở mức bạn cài đặt. Điều đáng chú ý là máy điều hòa không tạo ra không khí lạnh mà chỉ chuyển nhiệt từ trong phòng ra ngoài, dựa trên nguyên lý bảo toàn năng lượng. Ngoài ra, trong các chế độ khác như chế độ quạt (Fan), máy chỉ sử dụng quạt trong dàn lạnh để luân chuyển không khí mà không kích hoạt máy nén, giúp tiết kiệm điện năng. Một số máy điều hòa hiện đại còn có cảm biến nhiệt độ và độ ẩm, tự động điều chỉnh hoạt động để đạt hiệu quả tối ưu.