Khôi Nguyên
Writer
Trong một động thái quyết liệt nhằm cải thiện chất lượng không khí và giải quyết vấn nạn ùn tắc, Hội đồng Nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội vừa chính thức thông qua một nghị quyết mang tính bước ngoặt. Theo đó, bắt đầu từ ngày 1/7/2026, các loại xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng sẽ bị cấm lưu thông theo khung giờ hoặc khu vực cụ thể trong vùng phát thải thấp thí điểm thuộc Vành đai 1. Đây là bước đi đầu tiên trong lộ trình dài hơi nhằm "xanh hóa" giao thông thủ đô.
Vùng phát thải thấp: "lá chắn" môi trường mới của thủ đô
Nghị quyết mới được thông qua với 100% đại biểu tán thành, nhằm cụ thể hóa các quy định của Luật Thủ đô 2024. Theo đó, "vùng phát thải thấp" được định nghĩa là những khu vực được xác định để hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường. Các tiêu chí để xác định vùng này bao gồm: khu vực thường xuyên ùn tắc giao thông (mức độ D đến F), có chỉ số chất lượng không khí (AQI) dưới mức trung bình trong ít nhất 1 năm, và thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt theo quy hoạch của Thủ đô.
Trong các vùng này, thành phố sẽ áp dụng các biện pháp mạnh tay:
Lộ trình 3 giai đoạn: từ thí điểm đến mở rộng toàn diện
Để đảm bảo tính khả thi và hạn chế tác động tiêu cực đến đời sống người dân, Hà Nội đã "chốt" một lộ trình triển khai thận trọng, chia làm 3 giai đoạn cụ thể:
Thách thức và giải pháp đồng bộ
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang ở mức báo động. Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia giai đoạn 2016-2020 cho thấy nồng độ bụi mịn PM2.5 tại Hà Nội cao gần gấp đôi quy chuẩn, trong đó phương tiện giao thông đóng góp tới 74% lượng phát thải, với xe máy là "thủ phạm" chính.
Tuy nhiên, việc cấm xe máy xăng chắc chắn sẽ tác động lớn đến đời sống của hàng triệu người dân, đặc biệt là những người lao động thu nhập thấp và những người sống dựa vào nghề xe ôm công nghệ. Để giải quyết bài toán này, thành phố đã đề ra các giải pháp đi kèm:
#hànộihạnchếxemáyxăng
Vùng phát thải thấp: "lá chắn" môi trường mới của thủ đô
Nghị quyết mới được thông qua với 100% đại biểu tán thành, nhằm cụ thể hóa các quy định của Luật Thủ đô 2024. Theo đó, "vùng phát thải thấp" được định nghĩa là những khu vực được xác định để hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường. Các tiêu chí để xác định vùng này bao gồm: khu vực thường xuyên ùn tắc giao thông (mức độ D đến F), có chỉ số chất lượng không khí (AQI) dưới mức trung bình trong ít nhất 1 năm, và thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt theo quy hoạch của Thủ đô.
Trong các vùng này, thành phố sẽ áp dụng các biện pháp mạnh tay:
- Cấm xe máy xăng theo giờ: Xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch (xăng) sẽ bị cấm lưu thông vào các khung giờ cao điểm hoặc tại các khu vực, tuyến phố nhất định.
- Siết chặt xe công nghệ: Các loại xe mô tô, xe gắn máy hoạt động kinh doanh trên nền tảng ứng dụng (như Grab, Gojek...) cũng sẽ bị cấm lưu thông trong vùng phát thải thấp nếu sử dụng xe xăng.
- Hạn chế ô tô cũ: Ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 sẽ bị hạn chế và tiến tới cấm hoàn toàn theo lộ trình.
- Cấm xe tải: Cấm hoàn toàn xe tải trên 3,5 tấn chạy xăng, dầu đi vào khu vực này.
Lộ trình 3 giai đoạn: từ thí điểm đến mở rộng toàn diện
Để đảm bảo tính khả thi và hạn chế tác động tiêu cực đến đời sống người dân, Hà Nội đã "chốt" một lộ trình triển khai thận trọng, chia làm 3 giai đoạn cụ thể:
- Giai đoạn 1 (Từ 1/7/2026): Thí điểm tại 9 phường thuộc Vành đai 1, bao gồm: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm (quận Hoàn Kiếm); Ô Chợ Dừa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám (quận Đống Đa); Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà (quận Ba Đình); và phường Tây Hồ (quận Tây Hồ).
- Giai đoạn 2 (Từ 1/1/2028): Mở rộng phạm vi ra toàn bộ Vành đai 1 và một phần Vành đai 2, bổ sung thêm các phường Láng, Đống Đa, Kim Liên, Bạch Mai và Vĩnh Tuy.
- Giai đoạn 3 (Từ 1/1/2030): Mở rộng phạm vi ra vùng Vành đai 3 trở vào, bao gồm tổng cộng 36 phường, xã. Các khu vực mới bao gồm các phường tại Cầu Giấy, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Long Biên và một số xã thuộc huyện Đông Anh.
Thách thức và giải pháp đồng bộ
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang ở mức báo động. Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia giai đoạn 2016-2020 cho thấy nồng độ bụi mịn PM2.5 tại Hà Nội cao gần gấp đôi quy chuẩn, trong đó phương tiện giao thông đóng góp tới 74% lượng phát thải, với xe máy là "thủ phạm" chính.
Tuy nhiên, việc cấm xe máy xăng chắc chắn sẽ tác động lớn đến đời sống của hàng triệu người dân, đặc biệt là những người lao động thu nhập thấp và những người sống dựa vào nghề xe ôm công nghệ. Để giải quyết bài toán này, thành phố đã đề ra các giải pháp đi kèm:
- Phát triển giao thông công cộng: Tăng cường mạng lưới xe buýt, đường sắt đô thị để đáp ứng nhu cầu đi lại.
- Khuyến khích xe điện: Ưu tiên phát triển hạ tầng trạm sạc công cộng, trạm đổi pin và có cơ chế khuyến khích người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh.
- Lộ trình chuyển đổi: Đặt mục tiêu xe máy phải hoàn tất chuyển đổi sang năng lượng sạch trước năm 2030; taxi từ 1/7/2026 chỉ được đầu tư mới bằng xe điện hoặc xe năng lượng xanh.
#hànộihạnchếxemáyxăng