Khi lộ thông tin cá nhân trên mạng, bạn còn kịp làm gì để tự cứu mình?

Trần Anh Quân · 09:12

Bạn đã bao giờ nghĩ, chỉ một lần nhấp vào một đường link lạ, bạn có thể đã “trao tay” toàn bộ thông tin cá nhân của mình cho kẻ xấu chưa? Khi thông tin cá nhân bị lộ, bị chia sẻ ra ngoài với mục đích trục lợi, người dùng như bạn có thể làm gì? Để bảo vệ thông tin, dữ liệu của mình trong thế giới mạng cần trang bị những kiến thức gì, phòng vệ ra sao?

Nguy cơ lộ thông tin và con đường tự mở cửa cho kẻ tấn công

Mỗi ngày có tới hơn hàng nghìn dòng mã độc mới xuất hiện trên điện thoại di động, trong đó trojan là loại phổ biến nhất. Chúng có khả năng âm thầm thu thập tin nhắn, mật khẩu, dữ liệu ngân hàng mà người dùng không hề hay biết. Điều đáng nói, nhiều người vô tình tự mở cửa cho chúng bằng cách nhấp vào đường dẫn lạ, tải phần mềm không bản quyền hoặc cài đặt ứng dụng trôi nổi. Khi ấy, thiết bị của bạn gần như trở thành “kho dữ liệu miễn phí” cho kẻ tấn công.

Nguy cơ không chỉ dừng lại ở cá nhân, các doanh nghiệp cũng là mục tiêu bị nhắm đến, bởi thông tin nội bộ, kế hoạch kinh doanh hay dữ liệu khách hàng đều có giá trị rất lớn. Những cuộc tấn công có mục tiêu rõ ràng thường nhằm mục đích kinh tế và cạnh tranh, để lại hậu quả nặng nề hơn nhiều.

Khi thông tin đã lộ, phải làm gì?

Theo các chuyên gia, một khi dữ liệu đã rơi ra ngoài, rất khó để lấy lại. Việc cần làm đầu tiên là liên hệ ngay các chuyên gia bảo mật hoặc đơn vị ứng cứu sự cố để được hỗ trợ. Song song đó, người dùng phải rà soát lại hệ thống, tìm điểm yếu và vá ngay lỗ hổng để ngăn ngừa lần tiếp theo.

Với những thông tin đã bị đánh cắp, cần nhanh chóng vô hiệu hóa, chẳng hạn đổi mật khẩu ngay lập tức cho email, tài khoản ngân hàng, mạng xã hội. Nếu thiết bị có dấu hiệu nhiễm mã độc, hãy dùng phần mềm an ninh đáng tin cậy và nhờ kỹ thuật viên hỗ trợ xử lý triệt để.

Để tự bảo vệ mình giữa xã hội thông tin mạng và nền kinh tế internet rộng lớn, ông Võ Đỗ Thắng, giám đốc trung tâm đào tạo quản trị mạng và an ninh mạng quốc tế Athena, khuyên người dùng nên trang bị cho mình những kiến thức an ninh mạng cơ bản.

“Nếu không có kiến thức thì rất dễ bị sập bẫy, giống như bạn chạy xe trên đường mà không biết luật an toàn giao thông thì có thể sẽ gây tai nạn cho người khác hoặc chính bạn là nạn nhân của tai nạn. Khi có kiến thức, người dùng sẽ nhận biết các nguy cơ, cạm bẫy có thể xảy ra và hạn chế được việc rò rỉ thông tin cá nhân”, ông Thắng nói.

Ngoài ra, chuyên gia Trần Quang Chiến, Giám đốc công ty VNIST, chia sẻ mọi người dùng internet nên có ý thức bảo vệ các thông tin, hết sức cân nhắc khi nhập vào bất cứ đâu các dữ liệu cá nhân của mình để tránh các rủi ro hoặc phiền toái không đang có.

"Để phòng tránh, người sử dụng cần cẩn trọng khi cài một ứng dụng mới, không nên cài từ các chợ không chính thống, xem kỹ thông tin về nhà sản xuất. Tốt nhất, cần trang bị phần mềm an ninh cho điện thoại di động để được bảo vệ một cách tự động".

"Trong trường hợp phát hiện điện thoại di động có mã độc hoặc thông tin, dữ liệu cá nhân của mình đã bị lộ, người dùng cần ngay lập tức đổi mật khẩu các dịch vụ trực tuyến như tài khoản ngân hàng, email, trang mạng xã hội… và nhờ sự trợ giúp của đội ngũ kỹ thuật", ông Ngô Tuấn Anh nói.

Cách tự bảo vệ trong thế giới số

Điều quan trọng nhất là trang bị kiến thức an ninh mạng cơ bản. Giống như khi tham gia giao thông phải biết luật, lên mạng mà không có hiểu biết thì rất dễ “gây tai nạn” cho chính mình. Người dùng cần cân nhắc thật kỹ trước khi nhập dữ liệu cá nhân vào bất kỳ nền tảng nào, chỉ cài ứng dụng từ nguồn chính thống, và tốt nhất là dùng phần mềm bảo mật cho điện thoại cũng như máy tính.

Vậy nên, câu hỏi đáng để suy nghĩ là: bạn đã thực sự sẵn sàng để bảo vệ thông tin cá nhân của mình, hay vẫn đang thờ ơ cho đến khi sự cố xảy ra mới cuống cuồng tìm cách xử lý?

Nguồn bài viết: Vietbao.vn