Không cần phẫu thuật đau đớn, nhiều loài vật có thể tự chuyển giới

[thuha19051234]

Sự thay đổi giới tính ở động vật đã được xác nhận tồn tại, với khoảng 500 loài cá. Tuy nhiên, chúng diễn ra hoàn toàn tự nhiên nhờ sự trợ giúp của một loại enzyme đặc biệt gọi là aromatase. Không cần phẫu thuật đau đớn, nhiều loài đã có thể tự chuyển giới khi muốn. Điều này nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng hóa ra việc tự chuyển còn xảy ra ở nhiều loài động vật khác.
Mọi sinh vật dường như luôn tìm ra cách của riêng để tồn tại, chúng sinh sản và truyền lại gen từ cha mẹ sang con cái. Có hai cách sinh sản được biết đến là vô tính - trong đó một tế bào sẽ phân chia để tạo ra hai tế bào con, hoặc hữu tính - đó là khi một trứng từ con cái và một tinh trùng từ con đực kết hợp với nhau để hình thành sự sống mới.

Quá trình phân chia tế bào ở sinh vật
Để sinh sản hữu tính một quần thể cần cả con đực và con cái, nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu quá trình này thiếu đi một trong hai. Điều này chưa thấy ở người nhưng đã xuất hiện ở các loài như Wrasse -một loài cá làm sạch miệng của các loài cá khác. Vậy chúng đã làm gì trong tình huống đó, có phải chúng đã thay đổi giới tính?

Sự thay đổi giới tính thú vị ở loài cá​

Tình trạng lưỡng tính tuần tự (hay đơn giản là đảo ngược giới tính) là khi một sinh vật đực trở thành cái, hoặc ngược lại. Điều này xảy ra vì nhiều lý do: số lượng một giới giảm dần, hoặc đó chỉ đơn giản là cách thức hoạt động của thuộc địa của loài.
Có một số thuật ngữ liên quan đến sự đảo ngược giới tính ở động vật mà chúng ta cần hiểu. Protandry được ghép bởi hai từ khác nhau gồm proto (có nghĩa là đầu tiên) và andry (có nghĩa là giống đực). Protandry có nghĩa là đực thành cái. Tương tự, protogyny là thuật ngữ chỉ cái trở thành đực.
Có những ví dụ về việc đảo ngược giới tính ở loài cá. Chẳng hạn như khi nói đến cá hề, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến bộ phim Đi tìm Nemo. Tuy nhiên, bạn có biết rằng có điều gì đó khá kỳ lạ với bộ phim này không?
Nếu mẹ của Nemo phải chết, thì người cha - Marlin - sẽ trở thành mẹ của Nemo.

Bãi cá hề có 3 loại: đầu tiên là những con đực nhỏ chưa trưởng thành, thứ hai là cá đực đang ở độ tuổi sinh sản và thứ 3 là con cá lớn nhất, là con cái duy nhất trong nhóm. Nếu con cái này chết, con cá lớn thứ hai - một con đực sẽ trở thành con cái. Con đực lớn nhất sẽ trưởng thành và biến chúng thành một cặp giao phối mới.
Một ví dụ tiếp theo là về loài Kobudai - một giống cá Nhật Bản, được giới thiệu trong bộ phim tài liệu Blue Planet II của BBC. Kobudai còn được gọi là Asian Sheepshead wrasse, và sống thành từng nhóm (được gọi là harem - hậu cung). Hậu cung gồm 1 con cá đực lớn và nhiều con cái. Cá đực có trán lớn hơn và răng sắc nhọn hơi hướng ra ngoài. Nếu con đực chết, con cái lớn nhất sẽ bắt đầu "tán tỉnh" những con cái khác. Không lâu sau, con cái này sẽ hoán đổi giới tính "nam giới" kể cả về ngoại hình.
Nếu một con cái đủ lớn, nó có thể tách khỏi nhóm thậm chí còn có khả năng "phân thân" biến thành con đực và chiến đấu với những con đực khác để giành quyền kiểm soát "hậu cung".

Một con Kobudai đực

Thực chất sự thay đổi này diễn ra như thế nào?​

Điều gì quyết định một con vật sẽ là con đực hay con cái? Đơn giản đó là do hormone sinh dục: testosterone và estrogen. Testosterone là nội tiết tố nam, đặc trưng nhất, nhưng đầy đủ các nội tiết tố nam được gọi là nội tiết tố androgen. Còn Estrogen được gọi chung là tất cả các nội tiết tố nữ, mặc dù estrogen chỉ là một trong số chúng. Các hormone này giúp phát triển các cơ quan sinh dục phù hợp với giới tính của họ.
Nếu một con vật có lượng estrogen cao, nó sẽ trở thành con cái, còn nếu có lượng nội tiết tố androgen cao, nó sẽ trở thành con đực. Vậy chúng sẽ thay đổi giới tính như thế nào? Với sự hỗ trợ của một loại enzyme đặc biệt có tên là aromatase, có khả năng chuyển đổi hormone giới tính. Enzyme này làm thay đổi về mặt hóa học các hormone sinh dục nam thành hormone sinh dục nữ và cũng làm thay đổi các cơ quan sinh dục.
Vì vậy, khi một cá thể cần chuyển đổi giới tính, chúng sẽ tiết ra enzym aromatase và bắt đầu chuyển hướng.
Lý do chính xác vì sao những loài cá này lại thay đổi giới tính vẫn chưa được biết đến. Một giả thuyết lợi thế về hình thể loài được đặt ra, nói cụ thể hơn, một con vật sẽ thay đổi giới tính sau khi nó đạt đến một kích thước cụ thể. Khoa học vẫn chưa giải đáp được cơ chế đằng sau của điều này. Kích thước giới hạn mà ở đó một cá thể thay đổi giới tính cũng có thể bị ảnh hưởng bởi bất kỳ yếu tố môi trường nào.
Những điều chúng ta biết về thế giới loài cá cũng chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Có thể sự thay đổi giới tính xảy ra phức tạp hơn thế nhiều. Thậm chí ở một số loài cá, sự thay đổi giới tính còn phụ thuộc vào tình trạng của chúng, có thể tùy thuộc vào các yếu tố môi trường và tình huống, hoặc cả hai. Chúng có thể chuyển từ nam sang nữ và ngược lại.

>>> Hóa thạch 50 năm trước là 1 loài cá mập mới?
Nguồn scienceabc