Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc

Áp lực cải thiện thành tích phòng vé đang đè nặng lên vai CEO Bob Iger, khi các nhà đầu tư thẳng thừng chỉ trích sự yếu kém của hãng phim tại thị trường chiếu rạp.
Khi một CEO lên tiếng thừa nhận họ đã sai khiến cho công ty đi chệch hướng, đó là lúc mọi chuyện tồi tệ đến mức không còn gì để bào chữa được nữa. Không còn lời biện minh nào có thể xoa dịu trừ khi dũng cảm nhận lỗi. Thật hiếm khi chuyện đó lại xảy ra ở Disney, tập đoàn truyền thông mang tính biểu tượng của nước Mỹ.
CEO Bob Iger mới đây đã thừa nhận họ đã phạm sai lầm trong việc sáng tạo nội dung khiến lợi nhuận tại phòng vé bị “bốc hơi” triền miên 1 năm rưỡi qua.

Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
CEO Disney hiện nay - ông Bob Iger
“Khi tôi xem xét số lượng tác phẩm của hãng phim ra lò, rõ ràng nó phản ánh vô vàn thách thức mà đại dịch đã tạo ra cho những nhà sáng tạo nội dung mà có cả Disney. Tôi cảm thấy rất rõ rằng số lượng đã được ưu tiên hơn chất lượng, đó là chính xác chuyện đã xảy ra. Chúng tôi đã bị xao nhãng” - Iger nói trong cuộc họp công bố báo cáo tài chính quý mới nhất.

Bổn cũ soạn lại

Cách đây gần 20 năm khi Bob Iger được trao quyền lãnh đạo Disney, ông đã ra chỉ thị cắt giảm số lượng phim ra rạp mỗi năm. Lúc đó công ty đang chìm trong khó khăn, hàng loạt dự án hoạt hình và live-action đều không đạt kì vọng tại phòng vé. Các thất bại có thể kể ra như The Alamo, Home on the Ranger, Pooh Heffalump Movie. Vâng, khá chắc là chẳng ai trong số chúng ta biết đến các phim này.
Iger đã rất mạnh tay cải tổ Disney bằng việc sa thải 650 người ở xưởng phim, giảm sản lượng xuống còn 1 nửa để đầu tư nhiều hơn vào quy mô mỗi dự án. Đồng thời, 1 trong những quyết định quan trọng mang tính chiến lược là thâu tóm Pixar, nhằm giành lấy đội ngũ sáng tạo có thể đưa ra những bộ phim chất lượng cao. Chưa kể thâu tóm hàng loạt thương hiệu trong tay Pixar đã giúp họ thống trị phân khúc phim hoạt hình.

Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Mua lại xưởng phim hoạt hình Pixar là 1 trong những thành công lớn dưới thời ông Iger
Đó là ở thời điểm năm 2005 nhưng ngay cả bây giờ, năm 2023, dường như ông sẽ lặp lại chính sách đó 1 lần nữa. Sau khi ra mắt Disney+ năm 2019 và sản xuất ồ ạt để lấp đầy thị trường streaming video, Iger đang cắt giảm mạnh mẽ hòng tăng khả năng sinh lời và cải thiện dòng tiền tự do. Ông tuyên bố cắt giảm 7.500 vị trí và tập trung vào các IP hàng đầu có tính nhận diện cao.
Một trong những động thái rõ ràng nhất là số lượng phim siêu anh hùng đã vơi đi nhiều. Năm 2021, họ đưa ra rạp 4 phim, năm 2022 và 2023 đều có 3 phim. Nhưng hiện tại, Marvel Studios mới chỉ xác nhận 1 dự án duy nhất cho năm 2024 là Deadpool 3. Kế hoạch cho Phase 5 và 6 của MCU cũng đang bị gác lại và xem xét kĩ lưỡng, bất kì dự án nào có dấu hiệu thất bại đều có nguy cơ khai tử để tập trung cho cái khác.
Và nếu bạn là 1 fan của thần lực và gươm ánh sáng, hẳn đã nhận ra kể từ sau phần The Rise of Skywalker năm 2019, Disney cũng chưa tung ra thêm phần phim Star Wars nào mới.

Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Lịch chiếu phim dày đặc gồm hơn 20 dự án trong giai đoạn 2023 - 2024, gồm cả ra rạp lẫn phát trực tiếp Disney+
Năm 2006, Pixar đã nhanh chóng cải thiện chất lượng và thành tích phòng vé cho Disney. Họ có hàng loạt hit mới dưới thời Disney cầm quyền như Frozen, Zootopia,... Tuy nhiên, vài năm gần đây dường như phép màu đó đã không còn.
Nhận thức rõ tình hình của các studio trong tay, Iger mạnh dạn thừa nhận trong cuộc họp tài chính: “Tôi cảm thấy hài lòng về hướng đi đang hướng tới, nhưng cũng rất lưu tâm đến thực tế là hiệu suất dựa trên khía cạnh chất lượng đã không đạt được những tiêu chuẩn mà chúng tôi đặt ra cho chính mình.” CEO Disney cam kết thay đổi tình trạng số lượng vượt qua chất lượng như hiện nay, bắt đầu bằng việc làm ít lại và đầu tư hơn.
“Tất cả đều đang xắn tay áo lên để theo đuổi kế hoạch đó, ngay cả chính bản thân tôi” - ông Iger hứa hẹn.

Bom tấn hóa bom xịt quá nhiều

Đội hình dự kiến của năm 2024 sẽ bao gồm Deadpool 3 từ Marvel Studios, Inside Out 2Mufasa: The Lion King (phim live-action CGI) của Pixar. Cả 3 sẽ là dự án trọng điểm của hãng phim ở năm sau nhằm lấy lại niềm tin của người hâm mộ. Dựa trên hồ sơ, cả 3 hậu truyện lẫn tiền truyện này đều có chỗ dựa vững chắc. Deadpool 2 từng kiếm được 785 triệu USD, Inside Out là 859 triệu USD, phim live-action CGI The Lion King đạt kỷ lục 1,6 tỷ USD tiền bán vé.
Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Ngoại trừ "Avatar" vốn nằm trong thương vụ 71 tỷ USD thâu tóm 20th Century Fox, các xưởng phim còn lại của Disney không đưa ra được bom tấn tỷ đô nào
Dù vậy, đó là câu chuyện ở tương lai còn thực tế, hãng phim đã trượt dài kể từ sau năm 2019 bùng nổ. Ngoài bom tấn thế kỷ Avatar: The Way of Water năm ngoái, được coi là 1 phần trong thương vụ thâu tóm 21st Century Fox trị giá 71 tỷ USD, Disney chưa có tác phẩm nào đạt doanh thu 1 tỷ USD trở lên kể từ sau phim Star Wars cuối cùng năm 2019. Sở dĩ có chuyện này là do Disney duy trì 2 bộ phận phát hành riêng.
Tất cả phim siêu anh hùng nằm trong Vũ trụ Điện ảnh Marvel do Marvel Studios sản xuất, phim hoạt hình của Pixar và các phim của Lucasfilm đều được phân phối qua cùng công ty phát hành của Disney. Công ty này cũng chịu trách nhiệm cho tất cả dự án live-action lẫn hoạt hình mà Walt Disney Pictures và Walt Disney Pictures Animation sản xuất. Còn 20th Century Studios và Searchlight Pictures tự phát hành phim của họ.
Có 1 trường hợp đặc biệt là bom tấn Spider-Man: No Way Home năm 2021 có Marvel Studios tham gia. Bộ phim thu về 1,9 tỷ USD nhưng lại do Sony sản xuất và phân phối, trở thành phim thu lãi nhiều nhất lẫn doanh thu cao nhất lịch sử hãng phim. Về phần Disney, họ góp 25% kinh phí và nhận về tương ứng 25% tiền lãi thông qua phần công việc của Marvel Studios. Tuy nhiên đây không được xem là phim của hãng.

Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Trong khi Sony kiếm bộn tiền nhờ bản quyền làm phim Spider-Man, Disney lại phải chứng kiến hàng tỷ USD đổ vào các dự án thuộc Phase 4 và 5 của MCU thất bại
Như vậy, từ những studio flagship quan trọng nhất như Walt Disney Pictures và Walt Disney Pictures Animation, cho đến Marvel Studios, Pixar và Lucasfilm, Disney đang khủng hoảng thực sự khi liên tiếp chịu thất bại thương mại. Đối với trường hợp của Avatar, franchise này đủ mạnh để có thể thành công mà không cần đến công ty. Nếu không bị thâu tóm thì 21st Century Fox vẫn dư sức cá kiếm nhờ bom tấn của James Cameron.
Suốt từ năm 2021 đến nay (năm 2020 bùng nổ đại dịch), Disney đã đưa ra bao nhiêu dự án bom tấn để rồi thành bom xịt phòng vé, gây thiệt hại kinh tế cho hãng?

Những cú ngã sấp mặt ở phòng vé

Thành công đáng kể nhất gần đây là Guardians of the Galaxy Vol. 3, bộ phim vớt vát lại 1 chút hy vọng của khán giả nơi Marvel Studios. Song, Elemental không mang lại thành công tài chính như kì vọng, chủ yếu bởi ngân sách khổng lồ 200 triệu USD không thể thỏa mãn với doanh thu gần 500 triệu toàn cầu. Dù vậy, giới phân tích vẫn coi đây là 1 thành tích đáng ghi nhận khi nó đã lội ngược dòng ngoạn mục ở những tuần tiếp theo.
Một trường hợp khác là The Little Mermaid live-action. Bản remake kiếm được 570 triệu USD toàn cầu nhờ khả năng trụ rạp phi thường nhưng với tổng ngân sách gần 300 triệu USD, dự án vẫn không thể đáp ứng kì vọng ban đầu. Với sức mạnh thương hiệu và bệ đỡ từ Disney, đáng lẽ nó đã có thể đem về ít nhất 1 tỷ USD và nối tiếp mạch chiến thắng của chuỗi phim remake live-action.

Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Trong 5 phim lỗ nặng nhất năm ngoái thì Disney có 2, liệu năm 2023 này con số là bao nhiêu?
Năm ngoái, Disney đã có 2 bom xịt Lightyear Strange World thuộc top phim gây lỗ nhiều nhất năm đó. Đến 2023, họ đang có hàng loạt ứng cử viên sáng giá tiếp nối thành tích đáng xấu hổ này như Ant-Man and the Wasp: Quantumania, Haunted Mansion Indiana Jones and the Dial of Destiny. Cả 3 đều thu về không nổi 500 triệu USD ở phòng vé, trong khi kinh phí thực hiện đắt đỏ. Cá biệt, Indiana Jones 5 ngốn tới 300 triệu USD có thể gây lỗ ít nhất 100 triệu USD cho hãng.
Và bây giờ, Disney lại chuẩn bị đón nhận thêm 1 thảm họa phòng vé nữa. Bộ phim The Marvels đã trở thành phần phim có
doanh thu mở màn tệ hại nhất thuộc MCU. Với kinh phí dao động từ 220 đến 270 triệu USD, kết quả phòng vé cảnh báo nó khó chạm tới mốc 300 triệu USD sau cùng chứ đừng mơ tới chuyện hòa vốn sản xuất. Hiện tại, tác phẩm mới nhất đến từ Marvel Studios mới chỉ thu được 120 triệu USD, cầm chắc thua lỗ. Disney chắc chắn đang phải ngồi trên đống lửa!
Niềm hy vọng cuối cùng của hãng đặt cả vào Wish, bộ phim hoạt hình kỉ niệm 100 năm thành lập. Được đầu tư 200 triệu USD, liệu đây có trở thành quả bom xịt cuối cùng chôn vùi Disney trong 1 năm 2023 bết bát hay không, câu trả lời sẽ có vào cuối tháng 11 này.

Thua lỗ triền miên

Hẳn lúc này nhiều người sẽ đặt câu hỏi - nhiều dự án thất bại như vậy thì Disney có kiếm được lãi từ sản xuất phim hay không?
Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Disney thua lỗ nặng nề ở bộ phận kinh doanh nội dung
Tập đoàn đặt các xưởng phim của mình vào 1 bộ phận gọi là “Content Sales/Licensing and Other,” có thể hiểu ngắn gọn là kinh doanh nội dung. Hoạt động gồm kinh doanh phim chiếu rạo, bán băng đĩa, bán bản quyền phim lẫn chương trình TV cho các dịch vụ trực tuyến và bên thứ 3 khác. Như vậy, hiệu suất tài chính của loạt dự án chiếu rạp sẽ được phản ánh qua đây.
Ở quý tài chính thứ 4 gần nhất, Disney cho biết bộ phận kinh doanh nội dung này đã bị âm 149 triệu USD mà nguyên nhân thuộc về “thành tích phòng vé của Haunted Mansion”. Không nằm ngoài dự đoán, Haunted Mansion thu về còn chưa bằng tiền bỏ ra thực hiện đã gây lỗ trực tiếp cho tập đoàn mẹ.
Ở 3 quý tài chính trước đó, hãng cũng thừa nhận bộ phận kinh doanh nội dung bao gồm phim chiếu rạp đã âm liên tiếp, lần lượt là 243 triệu USD, 50 triệu USD và 98 triệu USD. Tức là suốt 1 năm tài khóa qua (năm tài khóa của Disney bắt đầu từ tháng 10 năm ngoái đến hết tháng 9 năm nay), sản xuất phim chỉ toàn lỗ và lỗ.

Khủng hoảng Disney: sản xuất phim thua lỗ suốt 1 năm rưỡi vừa qua, cả Pixar lẫn Marvel đều xuống dốc
Pixar và Marvel liên tiếp thất bại trong việc kiếm lợi nhuận ở phòng vé
Tuy nhiên, những con số thâm hụt này mới chỉ là 1 phần của câu chuyện. Lần cuối cùng Disney ghi nhận kinh doanh nội dung có lợi nhuận là quý 2 năm 2022, kết thúc vào ngày 2/4/2022. Họ thu được 16 triệu USD tiền lãi ở bộ phận này, giảm 95% so với 1 năm trước. Suốt 6 quý liền tức khoảng 1,5 năm qua, công ty chưa kiếm được 1 xu tiền lãi nào từ những xưởng phim của mình.
Hàng loạt bom tấn đắt đỏ cứ lần lượt ra rạp rồi gây thất vọng, mang về chỉ là những khoản thâm hụt hàng triệu USD cho Disney. Phép thuật Pixar hay siêu anh hùng Marvel giờ cũng hết cứu!


>>> “BÓC PHỐT” MARVEL STUDIOS: NHỮNG LẦN QUẢNG CÁO “ĐẦU VOI ĐUÔI CHUỘT” TRONG MCU KHIẾN FAN NGÁN NGẨM, ANTIFAN ĐƯỢC DỊP CÀ KHỊA.
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Top