Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Bộ phim hoạt hình “Elio” của Disney và Pixar vừa ra mắt đã gây thất vọng lớn khi chỉ thu về 21 triệu USD tại thị trường Bắc Mỹ và 35 triệu USD toàn cầu, trở thành phim mở màn thấp nhất trong lịch sử 30 năm của Pixar. Với ngân sách sản xuất 150 triệu USD chưa kể chi phí tiếp thị toàn cầu, “Elio” đang đối mặt với nguy cơ lỗ nặng.
Thất bại này không chỉ là cú sảy chân của một bộ phim mà còn phản ánh những thách thức lớn mà Pixar đang gặp phải trong việc ra mắt các tác phẩm gốc.
“Elio” ra mắt tại 3.750 rạp ở Bắc Mỹ nhưng chỉ đạt doanh thu 21 triệu USD trong tuần đầu tiên, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng ban đầu là 25-30 triệu USD. Trên thị trường quốc tế, phim thu về 14 triệu USD, đưa tổng doanh thu toàn cầu lên 35 triệu USD. Con số này vượt qua “Elemental” năm 2023 (29,6 triệu USD nội địa, 44,5 triệu USD toàn cầu) để trở thành mở màn tệ nhất trong lịch sử Pixar. Để so sánh, “Inside Out 2” năm 2024 mở màn với 154 triệu USD tại Bắc Mỹ và đạt tổng cộng 1,69 tỷ USD toàn cầu, cho thấy sự chênh lệch rõ rệt giữa phim gốc và phần tiếp theo.
Ngân sách sản xuất 150 triệu USD của “Elio” đòi hỏi doanh thu gấp đôi, tức khoảng 300 triệu USD để hòa vốn, chưa tính chi phí tiếp thị ước tính từ 50-100 triệu USD. Với khởi đầu yếu ớt, “Elio” khó đạt được con số này nếu không có sự bứt phá mạnh mẽ trong những tuần tới. Chuyên gia David A. Gross từ Franchise Entertainment Research, nhận định: “Đây là con số chấp nhận được với một phim hoạt hình gốc khác, nhưng với Pixar, mở màn này quá yếu.” Thất bại của “Elio” đặt ra câu hỏi lớn về khả năng Pixar tiếp tục duy trì danh tiếng với các dự án mới.
Thời điểm ra mắt “Elio” là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thất bại ban đầu. Phim ra mắt chỉ 1 tuần sau “How to Train Your Dragon” bản live-action của Universal cũng nhắm đến đối tượng gia đình tương tự, đạt doanh thu 37 triệu USD trong tuần thứ hai. Đồng thời, “Lilo & Stitch” bản live-action của Disney vẫn duy trì sức hút với 9,5 triệu USD trong tuần thứ năm, đạt tổng doanh thu toàn cầu 910 triệu USD. Khi khán giả gia đình có nhiều lựa chọn, họ ưu tiên các thương hiệu quen thuộc hơn là một câu chuyện mới như “Elio”.
Shawn Robbins, giám đốc phân tích phim của Fandango, cho rằng: “Cạnh tranh từ các phim gia đình khiến ‘Elio’ khó thu hút khán giả. Phim có thể đã hoạt động tốt hơn nếu ra mắt vào mùa xuân hoặc muộn hơn vài tuần.” Sự chồng chéo về đối tượng khán giả và lịch chiếu không thuận lợi khiến “Elio” bị lu mờ. Ngoài ra, “28 Years Later” của Sony dù nhắm đến khán giả trưởng thành cũng góp phần phân tán sự chú ý với doanh thu mở màn 30 triệu USD. Những yếu tố này cho thấy Pixar và Disney đã không tính toán kỹ lưỡng khi chọn thời điểm phát hành.
Pixar từng là biểu tượng của sự sáng tạo với các phim gốc như “Toy Story”, “Finding Nemo” hay “Coco” (2017) – bộ phim gốc cuối cùng đạt thành công lớn. Trong bối cảnh hậu đại dịch, phim hoạt hình gốc đang gặp khó khăn nghiêm trọng tại phòng vé. “Elio” là ví dụ mới nhất trong chuỗi thất bại của Pixar với các dự án mới, bao gồm “Onward” (2020), “Lightyear” (2022) và “Elemental” (2023). Không chỉ Pixar, những hãng khác như DreamWorks với “Ruby Gillman: Teenage Kraken” (5,5 triệu USD mở màn) hay Illumination với “Migration” (12 triệu USD mở màn) cũng đối mặt với tình trạng tương tự.
Nguyên nhân một phần đến từ thói quen khán giả thay đổi sau đại dịch. Trong giai đoạn 2020-2022, Pixar phát hành “Soul”, “Luca” và “Turning Red” trực tiếp trên Disney+ khiến khán giả gia đình quen với việc xem phim tại nhà. Điều này làm giảm sức hút của các phim gốc khi trở lại rạp. Robbins nhận xét: “Chiến lược phát trực tuyến có thể không phải nguyên nhân chính, nhưng nó đã thúc đẩy vấn đề của Pixar với phim gốc.” Khi các phim như “Onward” hay “Lightyear” trở lại rạp nhưng thất bại do chất lượng không đồng đều hoặc tiếp thị yếu, Pixar càng khó thuyết phục khán giả mạo hiểm với câu chuyện mới.
Nhà phân tích Doug Creutz từ TD Cowan chỉ ra từ năm 2022, doanh thu trung bình phim hoạt hình gốc từ Disney (bao gồm Pixar) và Universal (bao gồm Illumination) chỉ đạt 412 triệu USD, so với 844 triệu USD của các phần tiếp theo. Ngay cả “The Super Mario Bros. Movie” (1,36 tỷ USD) – được Creutz xếp vào phim gốc – cũng dựa trên thương hiệu trò chơi nổi tiếng. Càng cho thấy khán giả ưu ái các tài sản trí tuệ quen thuộc. Thách thức của Pixar là tạo ra những bộ phim vừa độc đáo vừa dễ tiếp thị, nhưng “Elio” dường như chưa làm được điều này.
So với các đối thủ, phim của Pixar thường có chi phí sản xuất cao hơn đáng kể. “Elio” tiêu tốn 150 triệu USD thấp hơn “Elemental” (200 triệu USD), nhưng vẫn cao hơn nhiều so với “The Wild Robot” của DreamWorks (80 triệu USD) hay “Migration” của Illumination (72 triệu USD). Chủ tịch Jim Morris giải thích với Variety rằng Pixar sản xuất hoàn toàn tại Mỹ, toàn bộ nghệ sĩ làm việc dưới một mái nhà dẫn đến chi phí lao động cao hơn. Ông nói: “Hầu hết đối thủ của chúng tôi sản xuất ở nước ngoài để giảm chi phí, nhưng chúng tôi tin rằng cách tiếp cận tập thể giúp phim của chúng tôi khác biệt.”
Tuy nhiên, chi phí cao đồng nghĩa với áp lực doanh thu lớn hơn. Trong khi “The Wild Robot” hay “Migration” có thể hòa vốn với doanh thu 150-200 triệu USD, “Elio” cần ít nhất 300 triệu USD để không lỗ. Việc giảm chi phí sản xuất mà không ảnh hưởng đến chất lượng là bài toán khó với Pixar, đặc biệt khi khán giả ngày càng khắt khe với phim gốc. Creutz cảnh báo rằng xu hướng thất bại của phim gốc có thể khiến các hãng giảm đầu tư vào các dự án mới, ảnh hưởng đến sự phát triển dài hạn của danh mục tài sản trí tuệ.
Chiến lược tiếp thị của “Elio” bị đánh giá là thiếu hiệu quả. Trước khi ra mắt, Disney không đầu tư mạnh vào quảng bá, khiến phim không tạo được sự chú ý. Các đoạn trailer bị chỉ trích vì tập trung vào yếu tố phiêu lưu không gian chung chung, không làm nổi bật câu chuyện cảm xúc – thế mạnh của Pixar.
Deadline nhận xét rằng trailer của “Elio” thiếu sự gần gũi, khiến phim trông như một sản phẩm thương mại hơn là một tác phẩm nghệ thuật. Ngoài ra, việc thay đổi đạo diễn và chỉnh sửa kịch bản trong quá trình sản xuất có thể đã ảnh hưởng đến đường dây gắn kết của câu chuyện.
Việc Disney trì hoãn “Elio” từ năm 2024 sang 2025 để tránh xung đột với các phim khác và hỗ trợ CEO Bob Iger trong cuộc chiến ủy quyền cũng cho thấy sự thận trọng. Tuy nhiên, quyết định này không đủ để cứu vãn mở màn của phim. Pixar đã cố gắng tạo sự nhận diện sớm cho dự án “Hoppers” (ra mắt tháng 3/2026) bằng cách thêm một cảnh post-credits trong “Elio”. Tuy nhiên, cốt truyện phức tạp về một cô gái chuyển ý thức vào cơ thể hải ly, “Hoppers” cũng đối mặt với thách thức tiếp thị tương tự.
Thất bại của “Elio” không chỉ là vấn đề của 1 bộ phim mà còn phản ánh một xu hướng đáng lo ngại cho Pixar và Disney. Creutz nhận định khoảng cách giữa phim gốc và phần tiếp theo ngày càng lớn, khán giả có xu hướng ưu ái các thương hiệu quen thuộc. Điều này có thể khiến Disney giảm đầu tư vào phim gốc, ảnh hưởng đến khả năng phát triển tài sản trí tuệ mới – yếu tố quan trọng để duy trì cỗ máy công nghiệp từ phim ảnh đến công viên chủ đề và hàng hóa tiêu dùng.
Disney hiện thu về khoảng 34 tỷ USD mỗi năm từ công viên giải trí, vượt xa các đối thủ. Tuy nhiên, những điểm tham quan mới phụ thuộc vào tài sản trí tuệ phát sinh từ phim. Trong khi “Inside Out 2” và “Moana 2” tạo nền tảng cho các trải nghiệm công viên mới, “Elio” không đủ sức đóng góp vào danh mục này. “Toy Story 5” ra mắt tháng 6/2026 hứa hẹn sẽ là 1 cỗ máy kiếm tiền, nhưng Pixar cần dự án kịch bản gốc để làm mới thương hiệu. CEO International Theme Park Services Dennis Spiegel nhấn mạnh: “Tài sản trí tuệ là nền tảng của ngành công viên hiện đại. Disney cần các câu chuyện mới để duy trì sự phát triển.”
Phản ứng của thị trường chứng khoán cũng phần nào phản ánh lo ngại này. Sau mở màn của “Elio” thì cổ phiếu của Disney giảm 2% vào sáng thứ Hai nhưng sau đó phục hồi, đóng cửa ở mức 117,75 USD. USD. Mặc dù hiệu suất của từng bộ phim ít ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, nhưng triển vọng dài hạn của Pixar với phim gốc là một vấn đề lớn hơn đối với các nhà đầu tư.
Thất bại này không chỉ là cú sảy chân của một bộ phim mà còn phản ánh những thách thức lớn mà Pixar đang gặp phải trong việc ra mắt các tác phẩm gốc.
Pixar "ngã ngựa" ở phòng vé, nguy cơ lỗ nặng và thảm họa tệ nhất lịch sử
“Elio” ra mắt tại 3.750 rạp ở Bắc Mỹ nhưng chỉ đạt doanh thu 21 triệu USD trong tuần đầu tiên, thấp hơn đáng kể so với kỳ vọng ban đầu là 25-30 triệu USD. Trên thị trường quốc tế, phim thu về 14 triệu USD từ 43 quốc gia đưa tổng doanh thu toàn cầu lên 35 triệu USD. So với “Elemental” – từng giữ...vnreview.vn
Doanh thu kém cỏi
“Elio” ra mắt tại 3.750 rạp ở Bắc Mỹ nhưng chỉ đạt doanh thu 21 triệu USD trong tuần đầu tiên, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng ban đầu là 25-30 triệu USD. Trên thị trường quốc tế, phim thu về 14 triệu USD, đưa tổng doanh thu toàn cầu lên 35 triệu USD. Con số này vượt qua “Elemental” năm 2023 (29,6 triệu USD nội địa, 44,5 triệu USD toàn cầu) để trở thành mở màn tệ nhất trong lịch sử Pixar. Để so sánh, “Inside Out 2” năm 2024 mở màn với 154 triệu USD tại Bắc Mỹ và đạt tổng cộng 1,69 tỷ USD toàn cầu, cho thấy sự chênh lệch rõ rệt giữa phim gốc và phần tiếp theo.
Ngân sách sản xuất 150 triệu USD của “Elio” đòi hỏi doanh thu gấp đôi, tức khoảng 300 triệu USD để hòa vốn, chưa tính chi phí tiếp thị ước tính từ 50-100 triệu USD. Với khởi đầu yếu ớt, “Elio” khó đạt được con số này nếu không có sự bứt phá mạnh mẽ trong những tuần tới. Chuyên gia David A. Gross từ Franchise Entertainment Research, nhận định: “Đây là con số chấp nhận được với một phim hoạt hình gốc khác, nhưng với Pixar, mở màn này quá yếu.” Thất bại của “Elio” đặt ra câu hỏi lớn về khả năng Pixar tiếp tục duy trì danh tiếng với các dự án mới.
Ra mắt sai thời điểm
Thời điểm ra mắt “Elio” là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thất bại ban đầu. Phim ra mắt chỉ 1 tuần sau “How to Train Your Dragon” bản live-action của Universal cũng nhắm đến đối tượng gia đình tương tự, đạt doanh thu 37 triệu USD trong tuần thứ hai. Đồng thời, “Lilo & Stitch” bản live-action của Disney vẫn duy trì sức hút với 9,5 triệu USD trong tuần thứ năm, đạt tổng doanh thu toàn cầu 910 triệu USD. Khi khán giả gia đình có nhiều lựa chọn, họ ưu tiên các thương hiệu quen thuộc hơn là một câu chuyện mới như “Elio”.
Shawn Robbins, giám đốc phân tích phim của Fandango, cho rằng: “Cạnh tranh từ các phim gia đình khiến ‘Elio’ khó thu hút khán giả. Phim có thể đã hoạt động tốt hơn nếu ra mắt vào mùa xuân hoặc muộn hơn vài tuần.” Sự chồng chéo về đối tượng khán giả và lịch chiếu không thuận lợi khiến “Elio” bị lu mờ. Ngoài ra, “28 Years Later” của Sony dù nhắm đến khán giả trưởng thành cũng góp phần phân tán sự chú ý với doanh thu mở màn 30 triệu USD. Những yếu tố này cho thấy Pixar và Disney đã không tính toán kỹ lưỡng khi chọn thời điểm phát hành.
Khán giả đang xa rời phim kịch bản gốc
Pixar từng là biểu tượng của sự sáng tạo với các phim gốc như “Toy Story”, “Finding Nemo” hay “Coco” (2017) – bộ phim gốc cuối cùng đạt thành công lớn. Trong bối cảnh hậu đại dịch, phim hoạt hình gốc đang gặp khó khăn nghiêm trọng tại phòng vé. “Elio” là ví dụ mới nhất trong chuỗi thất bại của Pixar với các dự án mới, bao gồm “Onward” (2020), “Lightyear” (2022) và “Elemental” (2023). Không chỉ Pixar, những hãng khác như DreamWorks với “Ruby Gillman: Teenage Kraken” (5,5 triệu USD mở màn) hay Illumination với “Migration” (12 triệu USD mở màn) cũng đối mặt với tình trạng tương tự.
Nguyên nhân một phần đến từ thói quen khán giả thay đổi sau đại dịch. Trong giai đoạn 2020-2022, Pixar phát hành “Soul”, “Luca” và “Turning Red” trực tiếp trên Disney+ khiến khán giả gia đình quen với việc xem phim tại nhà. Điều này làm giảm sức hút của các phim gốc khi trở lại rạp. Robbins nhận xét: “Chiến lược phát trực tuyến có thể không phải nguyên nhân chính, nhưng nó đã thúc đẩy vấn đề của Pixar với phim gốc.” Khi các phim như “Onward” hay “Lightyear” trở lại rạp nhưng thất bại do chất lượng không đồng đều hoặc tiếp thị yếu, Pixar càng khó thuyết phục khán giả mạo hiểm với câu chuyện mới.
Nhà phân tích Doug Creutz từ TD Cowan chỉ ra từ năm 2022, doanh thu trung bình phim hoạt hình gốc từ Disney (bao gồm Pixar) và Universal (bao gồm Illumination) chỉ đạt 412 triệu USD, so với 844 triệu USD của các phần tiếp theo. Ngay cả “The Super Mario Bros. Movie” (1,36 tỷ USD) – được Creutz xếp vào phim gốc – cũng dựa trên thương hiệu trò chơi nổi tiếng. Càng cho thấy khán giả ưu ái các tài sản trí tuệ quen thuộc. Thách thức của Pixar là tạo ra những bộ phim vừa độc đáo vừa dễ tiếp thị, nhưng “Elio” dường như chưa làm được điều này.
Gánh nặng tài chính
So với các đối thủ, phim của Pixar thường có chi phí sản xuất cao hơn đáng kể. “Elio” tiêu tốn 150 triệu USD thấp hơn “Elemental” (200 triệu USD), nhưng vẫn cao hơn nhiều so với “The Wild Robot” của DreamWorks (80 triệu USD) hay “Migration” của Illumination (72 triệu USD). Chủ tịch Jim Morris giải thích với Variety rằng Pixar sản xuất hoàn toàn tại Mỹ, toàn bộ nghệ sĩ làm việc dưới một mái nhà dẫn đến chi phí lao động cao hơn. Ông nói: “Hầu hết đối thủ của chúng tôi sản xuất ở nước ngoài để giảm chi phí, nhưng chúng tôi tin rằng cách tiếp cận tập thể giúp phim của chúng tôi khác biệt.”
Tuy nhiên, chi phí cao đồng nghĩa với áp lực doanh thu lớn hơn. Trong khi “The Wild Robot” hay “Migration” có thể hòa vốn với doanh thu 150-200 triệu USD, “Elio” cần ít nhất 300 triệu USD để không lỗ. Việc giảm chi phí sản xuất mà không ảnh hưởng đến chất lượng là bài toán khó với Pixar, đặc biệt khi khán giả ngày càng khắt khe với phim gốc. Creutz cảnh báo rằng xu hướng thất bại của phim gốc có thể khiến các hãng giảm đầu tư vào các dự án mới, ảnh hưởng đến sự phát triển dài hạn của danh mục tài sản trí tuệ.
Quảng bá kém hiệu quả
Chiến lược tiếp thị của “Elio” bị đánh giá là thiếu hiệu quả. Trước khi ra mắt, Disney không đầu tư mạnh vào quảng bá, khiến phim không tạo được sự chú ý. Các đoạn trailer bị chỉ trích vì tập trung vào yếu tố phiêu lưu không gian chung chung, không làm nổi bật câu chuyện cảm xúc – thế mạnh của Pixar.
Deadline nhận xét rằng trailer của “Elio” thiếu sự gần gũi, khiến phim trông như một sản phẩm thương mại hơn là một tác phẩm nghệ thuật. Ngoài ra, việc thay đổi đạo diễn và chỉnh sửa kịch bản trong quá trình sản xuất có thể đã ảnh hưởng đến đường dây gắn kết của câu chuyện.
Việc Disney trì hoãn “Elio” từ năm 2024 sang 2025 để tránh xung đột với các phim khác và hỗ trợ CEO Bob Iger trong cuộc chiến ủy quyền cũng cho thấy sự thận trọng. Tuy nhiên, quyết định này không đủ để cứu vãn mở màn của phim. Pixar đã cố gắng tạo sự nhận diện sớm cho dự án “Hoppers” (ra mắt tháng 3/2026) bằng cách thêm một cảnh post-credits trong “Elio”. Tuy nhiên, cốt truyện phức tạp về một cô gái chuyển ý thức vào cơ thể hải ly, “Hoppers” cũng đối mặt với thách thức tiếp thị tương tự.
Disney là bên chịu thiệt hại sau cùng
Thất bại của “Elio” không chỉ là vấn đề của 1 bộ phim mà còn phản ánh một xu hướng đáng lo ngại cho Pixar và Disney. Creutz nhận định khoảng cách giữa phim gốc và phần tiếp theo ngày càng lớn, khán giả có xu hướng ưu ái các thương hiệu quen thuộc. Điều này có thể khiến Disney giảm đầu tư vào phim gốc, ảnh hưởng đến khả năng phát triển tài sản trí tuệ mới – yếu tố quan trọng để duy trì cỗ máy công nghiệp từ phim ảnh đến công viên chủ đề và hàng hóa tiêu dùng.
Disney hiện thu về khoảng 34 tỷ USD mỗi năm từ công viên giải trí, vượt xa các đối thủ. Tuy nhiên, những điểm tham quan mới phụ thuộc vào tài sản trí tuệ phát sinh từ phim. Trong khi “Inside Out 2” và “Moana 2” tạo nền tảng cho các trải nghiệm công viên mới, “Elio” không đủ sức đóng góp vào danh mục này. “Toy Story 5” ra mắt tháng 6/2026 hứa hẹn sẽ là 1 cỗ máy kiếm tiền, nhưng Pixar cần dự án kịch bản gốc để làm mới thương hiệu. CEO International Theme Park Services Dennis Spiegel nhấn mạnh: “Tài sản trí tuệ là nền tảng của ngành công viên hiện đại. Disney cần các câu chuyện mới để duy trì sự phát triển.”
Phản ứng của thị trường chứng khoán cũng phần nào phản ánh lo ngại này. Sau mở màn của “Elio” thì cổ phiếu của Disney giảm 2% vào sáng thứ Hai nhưng sau đó phục hồi, đóng cửa ở mức 117,75 USD. USD. Mặc dù hiệu suất của từng bộ phim ít ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, nhưng triển vọng dài hạn của Pixar với phim gốc là một vấn đề lớn hơn đối với các nhà đầu tư.
