Thủ lĩnh Al Qaeda Ayman al-Zawahiri đã bị lính Mỹ tiêu diệt trong một cuộc tấn công ở Afghanistan vào cuối tuần qua, đòn giáng mạnh nhất vào nhóm chiến binh kể từ khi người sáng lập Osama bin Laden bị giết vào năm 2011.
Zawahiri đã lẩn trốn trong nhiều năm nên theo một quan chức cao cấp của Mỹ, hoạt động xác định vị trí và tiêu diệt ông ta là kết quả của công việc "kiên nhẫn và cẩn thận" của cộng đồng tình báo và chống khủng bố.
Cho đến khi có thông báo của Hoa Kỳ, Zawahiri được đồn đại là sống ở khu vực bộ lạc của Pakistan hoặc bên trong Afghanistan.
Vị quan chức Mỹ giấu tên này cung cấp các chi tiết sau về hoạt động của Zawahiri mà tình báo Mỹ thu được:
* Trong vài năm, chính phủ Hoa Kỳ đã biết về một mạng lưới mà họ cho là đã hỗ trợ Zawahiri, và trong năm qua, sau khi Hoa Kỳ rút khỏi Afghanistan, các quan chức đã theo dõi các dấu hiệu về sự hiện diện của Al Qaeda ở nước này.
Năm nay, các quan chức xác định rằng gia đình của Zawahiri – gồm vợ, con gái và các con - đã chuyển đến một ngôi nhà ở Kabul và sau đó xác định Zawahiri ở cùng một địa điểm.
Ngôi nhà được cho là nơi ẩn náu của thủ lĩnh tối cao al-Qaeda Ayman al-Zawahiri.
* Trong vài tháng, các quan chức tình báo ngày càng tin tưởng rằng họ đã xác định chính xác Zawahiri tại một ngôi nhà ở Kabul và vào đầu tháng 4/2022 điệp viên Mỹ bắt đầu giao ban với các quan chức chính quyền cấp cao. Jake Sullivan, Cố vấn An ninh Quốc gia, sau đó đã thông báo tóm tắt thông tin cho Tổng thống Joe Biden.
"Chúng tôi có thể xây dựng một mô hình cuộc sống của thủ lĩnh Al Qaeda thông qua nhiều nguồn thông tin độc lập để cung cấp thông tin cho hoạt động", quan chức này cho biết.
Khi Zawahiri đến ngôi nhà an toàn ở Kabul, các quan chức Mỹ nhiều lần không hề hay biết về việc ông ta rời khỏi đó, nhưng họ có xác định ông ta trên ban công - nơi ông ta cuối cùng đã bị tấn công.
* Các quan chức đã điều tra việc xây dựng và bản chất của ngôi nhà và xem xét kỹ lưỡng những người cư ngụ để đảm bảo Hoa Kỳ có thể tự tin tiến hành một chiến dịch tiêu diệt Zawahiri mà không đe dọa đến tính toàn vẹn cấu trúc của tòa nhà và giảm thiểu rủi ro cho dân thường và gia đình của Zawahiri, quan chức này cho biết.
* Trong những tuần gần đây, tổng thống Mỹ đã triệu tập các cuộc họp với các cố vấn chủ chốt và các thành viên Nội các để xem xét kỹ lưỡng thông tin tình báo, đánh giá đường lối hành động tốt nhất. Vào ngày 1/7, Tổng thống Biden đã được các thành viên trong nội các bao gồm Giám đốc CIA William Burns, thông báo tóm tắt về một hoạt động được đề xuất trong Phòng Tình huống của Nhà Trắng.
Biden đã "hỏi những câu hỏi chi tiết về những gì chúng tôi biết và làm thế nào chúng tôi biết nó" và kiểm tra kỹ lưỡng một mô hình ngôi nhà mà cộng đồng tình báo đã xây dựng và mang đến cuộc họp.
Ông hỏi về ánh sáng, thời tiết, vật liệu xây dựng và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sự thành công của hoạt động. Tổng thống cũng yêu cầu phân tích các phân nhánh tiềm tàng của một cuộc đình công ở Kabul.
* Một vòng chặt chẽ gồm các luật sư cao cấp của liên cơ quan đã kiểm tra báo cáo tình báo và xác nhận rằng Zawahiri là một mục tiêu hợp pháp dựa trên việc tiếp tục lãnh đạo Al Qaeda.
Vào ngày 25/7, tổng thống đã triệu tập các thành viên Nội các chủ chốt và các cố vấn để thảo luận về việc giết Zawahiri sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mối quan hệ của Mỹ với Taliban, và các vấn đề khác. Sau khi trưng cầu ý kiến từ những người khác trong phòng, Biden cho phép "một cuộc không kích được điều chỉnh chính xác" với điều kiện nó giảm thiểu nguy cơ thương vong dân sự.
* Cuộc tấn công cuối cùng được thực hiện lúc 9:48 tối ngày 30/7 bởi một máy bay không người lái bắn cái gọi là tên lửa Hellfire "hỏa ngục".
Máy bay không người lái của không quân Mỹ.
Zawahiri, một bác sĩ phẫu thuật người Ai Cập, đã trở thành một trong những phần tử khủng bố bị truy nã gắt gao nhất thế giới do được xác định là chủ mưu của vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 nhằm vào nước Mỹ, khiến gần 3.000 người thiệt mạng. Sau vụ khủng bố, Zawahiri đã lẩn trốn và tiếp quản quyền lãnh đạo Al-Qaeda sau cái chết của trùm khủng bố Osama bin Laden.
Mỹ đã treo thưởng 25 triệu USD cho ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ hoặc tiêu diệt tên này. Nhiều nguồn tin cho rằng Zawahiri đã chết, nhưng tên này đã xuất hiện trên một đoạn video vào năm ngoái nhân kỷ niệm 20 năm xảy ra vụ tấn công khủng bố 11/9.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn của Taliban, Zabihullah Mujahid, đã xác nhận vụ không kích vào sáng 30/7 và cực lực lên án vụ tấn công, coi đây là hành động vi phạm "các nguyên tắc quốc tế".
Zawahiri đã lẩn trốn trong nhiều năm nên theo một quan chức cao cấp của Mỹ, hoạt động xác định vị trí và tiêu diệt ông ta là kết quả của công việc "kiên nhẫn và cẩn thận" của cộng đồng tình báo và chống khủng bố.
Cho đến khi có thông báo của Hoa Kỳ, Zawahiri được đồn đại là sống ở khu vực bộ lạc của Pakistan hoặc bên trong Afghanistan.
Vị quan chức Mỹ giấu tên này cung cấp các chi tiết sau về hoạt động của Zawahiri mà tình báo Mỹ thu được:
* Trong vài năm, chính phủ Hoa Kỳ đã biết về một mạng lưới mà họ cho là đã hỗ trợ Zawahiri, và trong năm qua, sau khi Hoa Kỳ rút khỏi Afghanistan, các quan chức đã theo dõi các dấu hiệu về sự hiện diện của Al Qaeda ở nước này.
Năm nay, các quan chức xác định rằng gia đình của Zawahiri – gồm vợ, con gái và các con - đã chuyển đến một ngôi nhà ở Kabul và sau đó xác định Zawahiri ở cùng một địa điểm.
* Trong vài tháng, các quan chức tình báo ngày càng tin tưởng rằng họ đã xác định chính xác Zawahiri tại một ngôi nhà ở Kabul và vào đầu tháng 4/2022 điệp viên Mỹ bắt đầu giao ban với các quan chức chính quyền cấp cao. Jake Sullivan, Cố vấn An ninh Quốc gia, sau đó đã thông báo tóm tắt thông tin cho Tổng thống Joe Biden.
"Chúng tôi có thể xây dựng một mô hình cuộc sống của thủ lĩnh Al Qaeda thông qua nhiều nguồn thông tin độc lập để cung cấp thông tin cho hoạt động", quan chức này cho biết.
Khi Zawahiri đến ngôi nhà an toàn ở Kabul, các quan chức Mỹ nhiều lần không hề hay biết về việc ông ta rời khỏi đó, nhưng họ có xác định ông ta trên ban công - nơi ông ta cuối cùng đã bị tấn công.
* Các quan chức đã điều tra việc xây dựng và bản chất của ngôi nhà và xem xét kỹ lưỡng những người cư ngụ để đảm bảo Hoa Kỳ có thể tự tin tiến hành một chiến dịch tiêu diệt Zawahiri mà không đe dọa đến tính toàn vẹn cấu trúc của tòa nhà và giảm thiểu rủi ro cho dân thường và gia đình của Zawahiri, quan chức này cho biết.
* Trong những tuần gần đây, tổng thống Mỹ đã triệu tập các cuộc họp với các cố vấn chủ chốt và các thành viên Nội các để xem xét kỹ lưỡng thông tin tình báo, đánh giá đường lối hành động tốt nhất. Vào ngày 1/7, Tổng thống Biden đã được các thành viên trong nội các bao gồm Giám đốc CIA William Burns, thông báo tóm tắt về một hoạt động được đề xuất trong Phòng Tình huống của Nhà Trắng.
Biden đã "hỏi những câu hỏi chi tiết về những gì chúng tôi biết và làm thế nào chúng tôi biết nó" và kiểm tra kỹ lưỡng một mô hình ngôi nhà mà cộng đồng tình báo đã xây dựng và mang đến cuộc họp.
Ông hỏi về ánh sáng, thời tiết, vật liệu xây dựng và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sự thành công của hoạt động. Tổng thống cũng yêu cầu phân tích các phân nhánh tiềm tàng của một cuộc đình công ở Kabul.
Vào ngày 25/7, tổng thống đã triệu tập các thành viên Nội các chủ chốt và các cố vấn để thảo luận về việc giết Zawahiri sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mối quan hệ của Mỹ với Taliban, và các vấn đề khác. Sau khi trưng cầu ý kiến từ những người khác trong phòng, Biden cho phép "một cuộc không kích được điều chỉnh chính xác" với điều kiện nó giảm thiểu nguy cơ thương vong dân sự.
* Cuộc tấn công cuối cùng được thực hiện lúc 9:48 tối ngày 30/7 bởi một máy bay không người lái bắn cái gọi là tên lửa Hellfire "hỏa ngục".
Zawahiri, một bác sĩ phẫu thuật người Ai Cập, đã trở thành một trong những phần tử khủng bố bị truy nã gắt gao nhất thế giới do được xác định là chủ mưu của vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 nhằm vào nước Mỹ, khiến gần 3.000 người thiệt mạng. Sau vụ khủng bố, Zawahiri đã lẩn trốn và tiếp quản quyền lãnh đạo Al-Qaeda sau cái chết của trùm khủng bố Osama bin Laden.
Mỹ đã treo thưởng 25 triệu USD cho ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ hoặc tiêu diệt tên này. Nhiều nguồn tin cho rằng Zawahiri đã chết, nhưng tên này đã xuất hiện trên một đoạn video vào năm ngoái nhân kỷ niệm 20 năm xảy ra vụ tấn công khủng bố 11/9.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn của Taliban, Zabihullah Mujahid, đã xác nhận vụ không kích vào sáng 30/7 và cực lực lên án vụ tấn công, coi đây là hành động vi phạm "các nguyên tắc quốc tế".
