Bỉ Ngạn Hoa
Moderator
Công ty ARM Holdings Plc công bố sẽ hủy bỏ giấy phép cho phép đối tác lâu năm Qualcomm sử dụng tài sản trí tuệ của ARM để thiết kế chip, làm leo thang tranh chấp pháp lý giữa hai hãng có ảnh hưởng nhất trong ngành bán dẫn toàn cầu hiện nay.
ARM, có trụ sở tại Vương quốc Anh, đã thông báo cho Qualcomm thời hạn 60 ngày để hủy bỏ thỏa thuận cấp phép kiến trúc, theo một tài liệu mà hãng tin Bloomberg tiếp cận được. Thỏa thuận cấp phép kiến trúc của ARM cho phép Qualcomm tạo ra chip của riêng mình dựa trên các tiêu chuẩn do ARM sở hữu.
Cuộc đối đầu này đe dọa làm chao đảo thị trường smartphone và laptop cũng như làm gián đoạn tài chính và hoạt động của hai công ty có ảnh hưởng nhất trong ngành công nghiệp bán dẫn.
Qualcomm bán hàng trăm triệu bộ xử lý hàng năm, công nghệ được sử dụng trong phần lớn điện thoại thông minh Android. Nếu việc hủy bỏ có hiệu lực, Qualcomm có thể phải ngừng bán các sản phẩm chiếm phần lớn trong doanh thu 39 tỷ USD của hãng này hoặc phải đối mặt với các yêu cầu bồi thường thiệt hại lớn.
Động thái này làm gia tăng cuộc chiến pháp lý bắt đầu khi ARM kiện Qualcomm — một trong những khách hàng lớn nhất của mình — vì vi phạm hợp đồng và xâm phạm nhãn hiệu vào năm 2022. Với thông báo hủy bỏ, ARM sẽ cho công ty Hoa Kỳ thời hạn tám tuần để khắc phục tranh chấp.
Theo hãng tin Bloomberg, cả hai đang tiến tới phiên tòa để giải quyết khiếu nại vi phạm hợp đồng của ARM và vụ kiện ngược của Qualcomm. Bất đồng tập trung vào việc Qualcomm mua lại một bên được cấp phép khác của ARM vào năm 2021 và thất bại trong việc đàm phán lại các điều khoản hợp đồng. Qualcomm lập luận rằng thỏa thuận hiện tại của họ bao gồm các hoạt động của công ty mà họ đã mua, công ty khởi nghiệp thiết kế chip Nuvia.
Công việc thiết kế vi xử lý của Nuvia đã trở thành trọng tâm đối với các chip máy tính cá nhân mới mà Qualcomm bán cho các công ty như HP và Microsoft. Các bộ xử lý này là thành phần chính của dòng máy tính xách tay tập trung vào trí tuệ nhân tạo mới được gọi là PC AI. Đầu tuần này, Qualcomm đã công bố kế hoạch đưa thiết kế của Nuvia — được gọi là Oryon — vào các chip Snapdragon được sử dụng rộng rãi hơn cho điện thoại thông minh.
ARM cho biết động thái này vi phạm giấy phép của Qualcomm và yêu cầu công ty này hủy bỏ các thiết kế của Nuvia được tạo ra trước khi Nuvia được mua lại. Theo đơn kiện ban đầu do ARM đệ trình lên Tòa án Hoa Kỳ tại Delaware, các thiết kế này không thể được chuyển giao cho Qualcomm mà không được phép. Các giấy phép của Nuvia đã bị chấm dứt vào tháng 2 năm 2023 sau khi các cuộc đàm phán không đạt được giải pháp.
Giống như nhiều công ty khác trong ngành chip, Qualcomm dựa vào kiến trúc tập lệnh từ ARM, công ty đã tạo ra phần lớn công nghệ cơ bản cho thiết bị điện tử di động. Kiến trúc tập lệnh là mã máy tính cơ bản mà chip sử dụng để chạy phần mềm như hệ điều hành.
Nếu ARM thực hiện chấm dứt giấy phép, Qualcomm sẽ không thể tự thiết kế bằng bộ kiến trúc tập lệnh (instruction set) của ARM. Công ty vẫn có thể mua giấy phép sử dụng các bản thiết kế chip của ARM theo các thỏa thuận sản phẩm riêng biệt, nhưng con đường đó sẽ gây ra sự chậm trễ đáng kể và buộc công ty phải lãng phí công sức đã bỏ ra.
Trước khi xảy ra tranh chấp, hai công ty là đối tác thân thiết giúp thúc đẩy ngành công nghiệp điện thoại thông minh. Giờ đây, dưới sự dẫn dắt của các lãnh đạo mới, cả hai đều đang theo đuổi các chiến lược ngày càng biến họ thành đối thủ cạnh tranh.
Dưới thời Tổng giám đốc điều hành Rene Haas, ARM đã chuyển sang cung cấp các thiết kế hoàn thiện hơn, những thiết kế mà các công ty có thể đưa trực tiếp đến các nhà sản xuất theo hợp đồng. Haas tin rằng công ty của ông, vẫn do SoftBank Group Corp của Nhật Bản nắm giữ phần lớn cổ phần, nên được khen thưởng nhiều hơn cho công việc kỹ thuật mà họ thực hiện. Sự thay đổi đó xâm phạm đến hoạt động kinh doanh của các khách hàng truyền thống của ARM, như Qualcomm, những người sử dụng công nghệ của ARM trong các thiết kế chip cuối cùng của họ.
Trong khi đó, dưới thời Tổng giám đốc điều hành Cristiano Amon, Qualcomm đang dần từ bỏ việc sử dụng các thiết kế của ARM và ưu tiên công việc của riêng mình, điều này có khả năng khiến họ trở thành khách hàng ít sinh lợi hơn đối với ARM. Cristiano Amon cũng đang mở rộng sang các lĩnh vực mới, đáng chú ý nhất là điện toán, nơi ARM đang tự thúc đẩy. Nhưng công nghệ của hai công ty vẫn đan xen vào nhau và Qualcomm vẫn chưa ở vị thế có thể tách biệt hoàn toàn khỏi ARM.
ARM đã được SoftBank mua lại vào năm 2016 và một phần của công ty đã được bán cho công chúng trong một đợt chào bán vào tháng 9 năm ngoái. Công ty Nhật Bản này vẫn sở hữu hơn 80% ARM.
ARM có hai loại khách hàng: các công ty sử dụng thiết kế của hãng này làm cơ sở cho chip của họ và các công ty tự tạo ra chất bán dẫn và chỉ mua giấy phép kiến trúc tập lệnh của ARM.
Qualcomm không còn xa lạ với các tranh chấp cấp phép. Công ty này thu được một phần lớn lợi nhuận từ việc bán quyền đối với công nghệ của riêng mình, một phần quan trọng của truyền thông không dây di động. Khách hàng của công ty bao gồm Samsung Electronics và Apple, hai nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất.
Qualcomm đã giành chiến thắng vào năm 2019 sau một cuộc chiến pháp lý rộng khắp với Apple. Công ty cũng đã giành được phán quyết của tòa án khi kháng cáo Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ, cáo buộc rằng công ty đã sử dụng các hoạt động cấp phép săn mồi.
ARM, có trụ sở tại Vương quốc Anh, đã thông báo cho Qualcomm thời hạn 60 ngày để hủy bỏ thỏa thuận cấp phép kiến trúc, theo một tài liệu mà hãng tin Bloomberg tiếp cận được. Thỏa thuận cấp phép kiến trúc của ARM cho phép Qualcomm tạo ra chip của riêng mình dựa trên các tiêu chuẩn do ARM sở hữu.
Cuộc đối đầu này đe dọa làm chao đảo thị trường smartphone và laptop cũng như làm gián đoạn tài chính và hoạt động của hai công ty có ảnh hưởng nhất trong ngành công nghiệp bán dẫn.
Qualcomm bán hàng trăm triệu bộ xử lý hàng năm, công nghệ được sử dụng trong phần lớn điện thoại thông minh Android. Nếu việc hủy bỏ có hiệu lực, Qualcomm có thể phải ngừng bán các sản phẩm chiếm phần lớn trong doanh thu 39 tỷ USD của hãng này hoặc phải đối mặt với các yêu cầu bồi thường thiệt hại lớn.
Động thái này làm gia tăng cuộc chiến pháp lý bắt đầu khi ARM kiện Qualcomm — một trong những khách hàng lớn nhất của mình — vì vi phạm hợp đồng và xâm phạm nhãn hiệu vào năm 2022. Với thông báo hủy bỏ, ARM sẽ cho công ty Hoa Kỳ thời hạn tám tuần để khắc phục tranh chấp.
Theo hãng tin Bloomberg, cả hai đang tiến tới phiên tòa để giải quyết khiếu nại vi phạm hợp đồng của ARM và vụ kiện ngược của Qualcomm. Bất đồng tập trung vào việc Qualcomm mua lại một bên được cấp phép khác của ARM vào năm 2021 và thất bại trong việc đàm phán lại các điều khoản hợp đồng. Qualcomm lập luận rằng thỏa thuận hiện tại của họ bao gồm các hoạt động của công ty mà họ đã mua, công ty khởi nghiệp thiết kế chip Nuvia.
Công việc thiết kế vi xử lý của Nuvia đã trở thành trọng tâm đối với các chip máy tính cá nhân mới mà Qualcomm bán cho các công ty như HP và Microsoft. Các bộ xử lý này là thành phần chính của dòng máy tính xách tay tập trung vào trí tuệ nhân tạo mới được gọi là PC AI. Đầu tuần này, Qualcomm đã công bố kế hoạch đưa thiết kế của Nuvia — được gọi là Oryon — vào các chip Snapdragon được sử dụng rộng rãi hơn cho điện thoại thông minh.
ARM cho biết động thái này vi phạm giấy phép của Qualcomm và yêu cầu công ty này hủy bỏ các thiết kế của Nuvia được tạo ra trước khi Nuvia được mua lại. Theo đơn kiện ban đầu do ARM đệ trình lên Tòa án Hoa Kỳ tại Delaware, các thiết kế này không thể được chuyển giao cho Qualcomm mà không được phép. Các giấy phép của Nuvia đã bị chấm dứt vào tháng 2 năm 2023 sau khi các cuộc đàm phán không đạt được giải pháp.
Giống như nhiều công ty khác trong ngành chip, Qualcomm dựa vào kiến trúc tập lệnh từ ARM, công ty đã tạo ra phần lớn công nghệ cơ bản cho thiết bị điện tử di động. Kiến trúc tập lệnh là mã máy tính cơ bản mà chip sử dụng để chạy phần mềm như hệ điều hành.
Nếu ARM thực hiện chấm dứt giấy phép, Qualcomm sẽ không thể tự thiết kế bằng bộ kiến trúc tập lệnh (instruction set) của ARM. Công ty vẫn có thể mua giấy phép sử dụng các bản thiết kế chip của ARM theo các thỏa thuận sản phẩm riêng biệt, nhưng con đường đó sẽ gây ra sự chậm trễ đáng kể và buộc công ty phải lãng phí công sức đã bỏ ra.
Trước khi xảy ra tranh chấp, hai công ty là đối tác thân thiết giúp thúc đẩy ngành công nghiệp điện thoại thông minh. Giờ đây, dưới sự dẫn dắt của các lãnh đạo mới, cả hai đều đang theo đuổi các chiến lược ngày càng biến họ thành đối thủ cạnh tranh.
Dưới thời Tổng giám đốc điều hành Rene Haas, ARM đã chuyển sang cung cấp các thiết kế hoàn thiện hơn, những thiết kế mà các công ty có thể đưa trực tiếp đến các nhà sản xuất theo hợp đồng. Haas tin rằng công ty của ông, vẫn do SoftBank Group Corp của Nhật Bản nắm giữ phần lớn cổ phần, nên được khen thưởng nhiều hơn cho công việc kỹ thuật mà họ thực hiện. Sự thay đổi đó xâm phạm đến hoạt động kinh doanh của các khách hàng truyền thống của ARM, như Qualcomm, những người sử dụng công nghệ của ARM trong các thiết kế chip cuối cùng của họ.
Trong khi đó, dưới thời Tổng giám đốc điều hành Cristiano Amon, Qualcomm đang dần từ bỏ việc sử dụng các thiết kế của ARM và ưu tiên công việc của riêng mình, điều này có khả năng khiến họ trở thành khách hàng ít sinh lợi hơn đối với ARM. Cristiano Amon cũng đang mở rộng sang các lĩnh vực mới, đáng chú ý nhất là điện toán, nơi ARM đang tự thúc đẩy. Nhưng công nghệ của hai công ty vẫn đan xen vào nhau và Qualcomm vẫn chưa ở vị thế có thể tách biệt hoàn toàn khỏi ARM.
ARM đã được SoftBank mua lại vào năm 2016 và một phần của công ty đã được bán cho công chúng trong một đợt chào bán vào tháng 9 năm ngoái. Công ty Nhật Bản này vẫn sở hữu hơn 80% ARM.
ARM có hai loại khách hàng: các công ty sử dụng thiết kế của hãng này làm cơ sở cho chip của họ và các công ty tự tạo ra chất bán dẫn và chỉ mua giấy phép kiến trúc tập lệnh của ARM.
Qualcomm không còn xa lạ với các tranh chấp cấp phép. Công ty này thu được một phần lớn lợi nhuận từ việc bán quyền đối với công nghệ của riêng mình, một phần quan trọng của truyền thông không dây di động. Khách hàng của công ty bao gồm Samsung Electronics và Apple, hai nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất.
Qualcomm đã giành chiến thắng vào năm 2019 sau một cuộc chiến pháp lý rộng khắp với Apple. Công ty cũng đã giành được phán quyết của tòa án khi kháng cáo Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ, cáo buộc rằng công ty đã sử dụng các hoạt động cấp phép săn mồi.
