Bui Nhat Minh
Intern Writer
Người ta tin rằng sự tuyệt chủng của loài khủng long là do một vụ va chạm tiểu hành tinh lớn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu xem liệu con người có thể sống sót sau một sự kiện tương tự hay không.
Khủng long là loài thống trị nhất trên Trái Đất trong hàng triệu năm, nhưng giống như mọi thứ khác, sự thống trị của chúng phải kết thúc vào một thời điểm nào đó. Và đúng như vậy… với sự kiện tuyệt chủng hàng loạt kỷ Phấn trắng-Paleogen (K-Pg), gây ra sự tuyệt chủng của hầu hết các loài khủng long trên hành tinh (các loài chim vẫn sống sót).
Lý do chính xác cho sự diệt vong của chúng và sự kiện tuyệt chủng này nói chung vẫn chưa được biết. Tuy nhiên, vô số nghiên cứu và một lượng lớn bằng chứng có sẵn cho thấy rằng tác động của tiểu hành tinh là lý do có khả năng xảy ra nhất.
Vụ va chạm này không chỉ tiêu diệt hầu hết các loài khủng long mà còn dẫn đến sự tuyệt chủng của các loài như thằn lằn bay, cúc đá, plesiosaur và mosasaur.
Mặc dù vậy, một số sinh vật khác, bao gồm côn trùng, động vật có vú, cá và san hô, đã sống sót sau sự kiện này và tiếp tục tiến hóa theo những cách đáng kể.
Đây là hình ảnh hóa thạch amonit, một trong những loài đã tuyệt chủng cùng với khủng long trong sự kiện K-Pg.
Ngày nay, con người rõ ràng là loài thống trị nhất trên hành tinh Trái đất, giống như loài khủng long ngày xưa. Thật tự nhiên khi vào một thời điểm nào đó trong tương lai xa, con người sẽ tuyệt chủng.
Với suy nghĩ đó, thật thú vị khi đặt ra câu hỏi: nếu sự tuyệt chủng của loài khủng long xảy ra do va chạm với tiểu hành tinh, liệu con người có thể sống sót sau sự kiện như vậy không?
Câu trả lời ngắn gọn là có, con người rất có thể sẽ sống sót sau một sự cố thảm khốc như vậy. Tất nhiên, sẽ có hàng tỷ người chết, và toàn bộ sự kiện sẽ là một thử thách thay đổi loài, nhưng có lẽ sẽ không dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người.
Để bắt đầu, chúng ta hãy tìm hiểu về tác động của tiểu hành tinh có thể gây ra sự tuyệt chủng của loài khủng long.
Sự kiện va chạm tiểu hành tinh K-Pg
Bằng chứng cho thấy vị trí va chạm là hố Chicxulub, nằm ở trung tâm Bán đảo Yucatán ở Mexico. Các nhà khoa học tin rằng tiểu hành tinh tạo ra hố này đã gây ra sự kiện tuyệt chủng của khủng long. Bằng chứng cho thấy mốc thời gian của sự kiện tuyệt chủng trùng khớp chặt chẽ với tuổi của hố.
Đây là bản đồ vị trí hố va chạm Chicxulub, được tạo ra bởi tiểu hành tinh có khả năng giết chết loài khủng long.
Các nhà khoa học ước tính kích thước của tiểu hành tinh này phải vào khoảng 10 đến 15 km, nhưng do tốc độ mà tiểu hành tinh đâm vào Trái Đất nên hố va chạm có chiều rộng lên tới 150 km.
Các nghiên cứu cho thấy luôn có một khả năng nhỏ là các tiểu hành tinh lớn sẽ đâm vào Trái Đất. Xác suất va chạm của một tiểu hành tinh có thể gây ra sự tuyệt chủng hàng loạt là một lần trong một trăm triệu năm. Tác động tàn khốc của một tiểu hành tinh lên Trái Đất càng lớn thì khả năng xảy ra càng hiếm.
Bất chấp những khả năng nhỏ này, không còn nghi ngờ gì nữa rằng những sự kiện như vậy sẽ xảy ra trong tương lai, bao gồm cả các tiểu hành tinh thậm chí còn lớn hơn cả tiểu hành tinh đã gây ra sự tuyệt chủng của loài khủng long.
Trước đó, bài viết này khẳng định rằng con người gần như chắc chắn sẽ sống sót sau vụ va chạm tiểu hành tinh ở cấp độ tuyệt chủng của khủng long, nhưng các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một tiểu hành tinh có đường kính khoảng 100 km (lớn hơn khoảng mười lần so với tiểu hành tinh đã gây ra sự tuyệt chủng của khủng long) sẽ gây bất lợi cho hầu hết mọi sự sống trên Trái đất. Nếu không có sự chuẩn bị trước cho vụ va chạm tiểu hành tinh như vậy, loài người chúng ta rất có thể sẽ tuyệt chủng.
Hình minh họa này cho thấy một tiểu hành tinh có kích thước đủ lớn sẽ có khả năng hủy diệt hầu hết sự sống trên Trái Đất, bao gồm cả khả năng tuyệt chủng của loài người.
Trong trường hợp tiểu hành tinh gây ra sự kiện tuyệt chủng K-Pg, các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp phân tích thống kê để nghiên cứu hóa thạch và xác định tuổi của chúng. Kết quả phân tích chỉ ra rằng động vật có vú nhau thai đã tồn tại, cùng với khủng long, trong khoảng thời gian khoảng vài triệu năm.
Động vật có vú nhau thai bao gồm các loài như con người và chó. Do đó, có vẻ như tổ tiên của loài người thời kỳ đầu có thể đã sống cùng với khủng long trong một thời gian.
Sự cùng tồn tại của khủng long và động vật có vú
Các nhà khoa học thực hiện phân tích này đã sử dụng nhiều mẫu hóa thạch, một số mẫu có niên đại lên tới 66 triệu năm, bao gồm cả mẫu của động vật có vú nhau thai. Nghiên cứu này cho phép họ xác định thời điểm xuất hiện và cách thức quá trình tiến hóa cho phép đa dạng hóa các loài tương ứng.
Một trong những kết quả họ tìm thấy là động vật có vú có nguồn gốc trước khi khủng long tuyệt chủng , bao gồm cả tổ tiên đầu tiên của loài người.
Sau khi khủng long tuyệt chủng, quá trình tiến hóa dẫn đến sự đa dạng hóa nhanh chóng của động vật có vú. Các loài động vật có vú khác cũng tồn tại trước sự kiện tuyệt chủng K-Pg bao gồm nhóm có thỏ và thỏ rừng (Lagomorpha), cũng như nhóm chó và mèo (Carnivora).
Bây giờ, nếu tổ tiên loài người có thể sống sót sau sự kiện tuyệt chủng của khủng long (và thậm chí còn phát triển mạnh mẽ sau đó), thì con người hiện đại có lẽ cũng sẽ sống sót sau một sự kiện tương tự.
Ngoài ra còn có thực tế là con người đã tiến hóa hơn nhiều về mặt công nghệ trong những năm qua. Ngày nay, chúng ta có toàn bộ cơ sở dữ liệu về các tiểu hành tinh gần hoặc đang tiến đến Trái đất. Cơ sở dữ liệu này cũng bao gồm các tiểu hành tinh có thể gây nguy hiểm cho sự sống trên Trái đất, cùng với tác động có thể xảy ra của chúng được theo dõi trong vài thế kỷ tới.
Đây là hình minh họa về tàu vũ trụ NEOWISE, đang quay quanh Trái Đất. Tàu vũ trụ này cho phép chúng tôi phát hiện các tiểu hành tinh và các vật thể khác gần Trái Đất.
Ngoài ra, tàu vũ trụ WISE/NEOWISE còn săn tìm các vật thể không gian gần Trái Đất. NEO là viết tắt của Near-Earth Objects (Vật thể gần Trái Đất) và WISE là viết tắt của Wide-field Infrared Survey Explorer (Tàu thám hiểm hồng ngoại trường rộng). Nhiệm vụ của tàu vũ trụ là theo dõi các tiểu hành tinh và sao chổi đang hoặc sẽ đến gần khu vực lân cận của Trái Đất và xác định xem chúng có thể đâm vào Trái Đất hay không.
Sống sót sau vụ va chạm tiểu hành tinh
Để rõ ràng hơn, nếu một vụ va chạm tiểu hành tinh được xác định là sắp xảy ra, chúng ta có thể thực hiện các bước chuẩn bị để tránh nó bằng cách đẩy hoặc phá hủy nó hoặc giảm tác động va chạm của nó. Chúng ta thậm chí có thể đưa nhân loại đến một hành tinh khác! Mặc dù điều này nghe có vẻ như một cơn ác mộng về mặt hậu cần và thời gian cảnh báo ít nhất là một thế kỷ, các nhà khoa học đã cân nhắc đến những khả năng này.
Kế hoạch này là thiết lập một môi trường cho con người và động vật giúp họ có thể tự cung tự cấp và sống được trong điều kiện khắc nghiệt trên bề mặt Mặt Trăng hoặc Sao Hỏa.
Một kế hoạch khác là thành lập một nơi trú ẩn sinh tồn. Điều này cũng khó khăn, vì các vấn đề về khả năng tự cung tự cấp cũng sẽ phát sinh. Con người sẽ phải sống trong những nơi trú ẩn này trong nhiều năm, và có thể là nhiều thập kỷ. Ngoài ra, chúng ta sẽ cần trả lời các câu hỏi như nơi trú ẩn này nên được thành lập, cùng với các cách để có được các nguồn lực cần thiết.
Hình minh họa về diện mạo của một thuộc địa của con người trên sao Hỏa.
Mọi người cũng đưa ra ý tưởng để làm chệch hướng hoặc phá hủy tiểu hành tinh đang lao tới. Mặc dù có thể phá hủy các tiểu hành tinh nhỏ, nhưng kho vũ khí hiện tại của chúng ta lại hạn chế khi nói đến các tiểu hành tinh lớn hơn. Trong những trường hợp như vậy, việc thay đổi hướng chuyển động của chúng sẽ là cách tiếp cận hợp lý. Tuy nhiên, đối với các tiểu hành tinh lớn, việc sử dụng vũ khí để phá hủy hoặc định tuyến lại chúng sẽ trở nên bất khả thi và có thể không khả thi.
Nếu con người thực hiện đúng một số ý tưởng trên, cơ hội sống sót sau sự kiện tuyệt chủng do va chạm tiểu hành tinh là rất cao, nhưng không được đảm bảo!
Phần kết luận
Vì vậy, có vẻ như chúng ta có thể sống sót sau một sự kiện tuyệt chủng như sự kiện đã xóa sổ tất cả các loài khủng long. Mặc dù chúng ta đã thu thập dữ liệu về hàng trăm tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm và thời điểm chúng có thể va vào Trái đất, các nhà khoa học vẫn liên tục tìm kiếm những tiểu hành tinh mới có thể đã trốn tránh được sự phát hiện.
Phát hiện sớm các vật thể như vậy là cần thiết để chuẩn bị đầy đủ, đảm bảo cứu được càng nhiều sinh mạng càng tốt. Với công nghệ hiện tại và vệ tinh không gian, chúng ta có thể đảm bảo sự chuẩn bị đầy đủ khi va chạm tiểu hành tinh là điều không thể tránh khỏi.
Ngoài ra, hệ mặt trời là một khu vực khá hỗn loạn, mặc dù phần lớn nó là rỗng. Lực hấp dẫn của Sao Mộc ảnh hưởng nghiêm trọng đến các vật thể trong vành đai tiểu hành tinh, đòi hỏi chúng ta phải liên tục theo dõi chúng. Ngoài ra, va chạm giữa các tiểu hành tinh này có thể khiến một tiểu hành tinh bị ném về phía Trái đất với tốc độ cao.
Vì vậy, việc liên tục cảnh giác và cập nhật thông tin về các tiểu hành tinh này có thể là điều duy nhất cứu chúng ta khỏi nguy cơ tuyệt chủng!
Khủng long là loài thống trị nhất trên Trái Đất trong hàng triệu năm, nhưng giống như mọi thứ khác, sự thống trị của chúng phải kết thúc vào một thời điểm nào đó. Và đúng như vậy… với sự kiện tuyệt chủng hàng loạt kỷ Phấn trắng-Paleogen (K-Pg), gây ra sự tuyệt chủng của hầu hết các loài khủng long trên hành tinh (các loài chim vẫn sống sót).
Lý do chính xác cho sự diệt vong của chúng và sự kiện tuyệt chủng này nói chung vẫn chưa được biết. Tuy nhiên, vô số nghiên cứu và một lượng lớn bằng chứng có sẵn cho thấy rằng tác động của tiểu hành tinh là lý do có khả năng xảy ra nhất.
Vụ va chạm này không chỉ tiêu diệt hầu hết các loài khủng long mà còn dẫn đến sự tuyệt chủng của các loài như thằn lằn bay, cúc đá, plesiosaur và mosasaur.
Mặc dù vậy, một số sinh vật khác, bao gồm côn trùng, động vật có vú, cá và san hô, đã sống sót sau sự kiện này và tiếp tục tiến hóa theo những cách đáng kể.
Đây là hình ảnh hóa thạch amonit, một trong những loài đã tuyệt chủng cùng với khủng long trong sự kiện K-Pg.
Ngày nay, con người rõ ràng là loài thống trị nhất trên hành tinh Trái đất, giống như loài khủng long ngày xưa. Thật tự nhiên khi vào một thời điểm nào đó trong tương lai xa, con người sẽ tuyệt chủng.
Với suy nghĩ đó, thật thú vị khi đặt ra câu hỏi: nếu sự tuyệt chủng của loài khủng long xảy ra do va chạm với tiểu hành tinh, liệu con người có thể sống sót sau sự kiện như vậy không?
Câu trả lời ngắn gọn là có, con người rất có thể sẽ sống sót sau một sự cố thảm khốc như vậy. Tất nhiên, sẽ có hàng tỷ người chết, và toàn bộ sự kiện sẽ là một thử thách thay đổi loài, nhưng có lẽ sẽ không dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người.
Để bắt đầu, chúng ta hãy tìm hiểu về tác động của tiểu hành tinh có thể gây ra sự tuyệt chủng của loài khủng long.
Sự kiện va chạm tiểu hành tinh K-Pg
Bằng chứng cho thấy vị trí va chạm là hố Chicxulub, nằm ở trung tâm Bán đảo Yucatán ở Mexico. Các nhà khoa học tin rằng tiểu hành tinh tạo ra hố này đã gây ra sự kiện tuyệt chủng của khủng long. Bằng chứng cho thấy mốc thời gian của sự kiện tuyệt chủng trùng khớp chặt chẽ với tuổi của hố.
Đây là bản đồ vị trí hố va chạm Chicxulub, được tạo ra bởi tiểu hành tinh có khả năng giết chết loài khủng long.
Các nhà khoa học ước tính kích thước của tiểu hành tinh này phải vào khoảng 10 đến 15 km, nhưng do tốc độ mà tiểu hành tinh đâm vào Trái Đất nên hố va chạm có chiều rộng lên tới 150 km.
Các nghiên cứu cho thấy luôn có một khả năng nhỏ là các tiểu hành tinh lớn sẽ đâm vào Trái Đất. Xác suất va chạm của một tiểu hành tinh có thể gây ra sự tuyệt chủng hàng loạt là một lần trong một trăm triệu năm. Tác động tàn khốc của một tiểu hành tinh lên Trái Đất càng lớn thì khả năng xảy ra càng hiếm.
Bất chấp những khả năng nhỏ này, không còn nghi ngờ gì nữa rằng những sự kiện như vậy sẽ xảy ra trong tương lai, bao gồm cả các tiểu hành tinh thậm chí còn lớn hơn cả tiểu hành tinh đã gây ra sự tuyệt chủng của loài khủng long.
Trước đó, bài viết này khẳng định rằng con người gần như chắc chắn sẽ sống sót sau vụ va chạm tiểu hành tinh ở cấp độ tuyệt chủng của khủng long, nhưng các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một tiểu hành tinh có đường kính khoảng 100 km (lớn hơn khoảng mười lần so với tiểu hành tinh đã gây ra sự tuyệt chủng của khủng long) sẽ gây bất lợi cho hầu hết mọi sự sống trên Trái đất. Nếu không có sự chuẩn bị trước cho vụ va chạm tiểu hành tinh như vậy, loài người chúng ta rất có thể sẽ tuyệt chủng.
Hình minh họa này cho thấy một tiểu hành tinh có kích thước đủ lớn sẽ có khả năng hủy diệt hầu hết sự sống trên Trái Đất, bao gồm cả khả năng tuyệt chủng của loài người.
Trong trường hợp tiểu hành tinh gây ra sự kiện tuyệt chủng K-Pg, các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp phân tích thống kê để nghiên cứu hóa thạch và xác định tuổi của chúng. Kết quả phân tích chỉ ra rằng động vật có vú nhau thai đã tồn tại, cùng với khủng long, trong khoảng thời gian khoảng vài triệu năm.
Động vật có vú nhau thai bao gồm các loài như con người và chó. Do đó, có vẻ như tổ tiên của loài người thời kỳ đầu có thể đã sống cùng với khủng long trong một thời gian.
Sự cùng tồn tại của khủng long và động vật có vú
Các nhà khoa học thực hiện phân tích này đã sử dụng nhiều mẫu hóa thạch, một số mẫu có niên đại lên tới 66 triệu năm, bao gồm cả mẫu của động vật có vú nhau thai. Nghiên cứu này cho phép họ xác định thời điểm xuất hiện và cách thức quá trình tiến hóa cho phép đa dạng hóa các loài tương ứng.
Một trong những kết quả họ tìm thấy là động vật có vú có nguồn gốc trước khi khủng long tuyệt chủng , bao gồm cả tổ tiên đầu tiên của loài người.
Sau khi khủng long tuyệt chủng, quá trình tiến hóa dẫn đến sự đa dạng hóa nhanh chóng của động vật có vú. Các loài động vật có vú khác cũng tồn tại trước sự kiện tuyệt chủng K-Pg bao gồm nhóm có thỏ và thỏ rừng (Lagomorpha), cũng như nhóm chó và mèo (Carnivora).
Bây giờ, nếu tổ tiên loài người có thể sống sót sau sự kiện tuyệt chủng của khủng long (và thậm chí còn phát triển mạnh mẽ sau đó), thì con người hiện đại có lẽ cũng sẽ sống sót sau một sự kiện tương tự.
Ngoài ra còn có thực tế là con người đã tiến hóa hơn nhiều về mặt công nghệ trong những năm qua. Ngày nay, chúng ta có toàn bộ cơ sở dữ liệu về các tiểu hành tinh gần hoặc đang tiến đến Trái đất. Cơ sở dữ liệu này cũng bao gồm các tiểu hành tinh có thể gây nguy hiểm cho sự sống trên Trái đất, cùng với tác động có thể xảy ra của chúng được theo dõi trong vài thế kỷ tới.
Đây là hình minh họa về tàu vũ trụ NEOWISE, đang quay quanh Trái Đất. Tàu vũ trụ này cho phép chúng tôi phát hiện các tiểu hành tinh và các vật thể khác gần Trái Đất.
Ngoài ra, tàu vũ trụ WISE/NEOWISE còn săn tìm các vật thể không gian gần Trái Đất. NEO là viết tắt của Near-Earth Objects (Vật thể gần Trái Đất) và WISE là viết tắt của Wide-field Infrared Survey Explorer (Tàu thám hiểm hồng ngoại trường rộng). Nhiệm vụ của tàu vũ trụ là theo dõi các tiểu hành tinh và sao chổi đang hoặc sẽ đến gần khu vực lân cận của Trái Đất và xác định xem chúng có thể đâm vào Trái Đất hay không.
Sống sót sau vụ va chạm tiểu hành tinh
Để rõ ràng hơn, nếu một vụ va chạm tiểu hành tinh được xác định là sắp xảy ra, chúng ta có thể thực hiện các bước chuẩn bị để tránh nó bằng cách đẩy hoặc phá hủy nó hoặc giảm tác động va chạm của nó. Chúng ta thậm chí có thể đưa nhân loại đến một hành tinh khác! Mặc dù điều này nghe có vẻ như một cơn ác mộng về mặt hậu cần và thời gian cảnh báo ít nhất là một thế kỷ, các nhà khoa học đã cân nhắc đến những khả năng này.
Kế hoạch này là thiết lập một môi trường cho con người và động vật giúp họ có thể tự cung tự cấp và sống được trong điều kiện khắc nghiệt trên bề mặt Mặt Trăng hoặc Sao Hỏa.
Một kế hoạch khác là thành lập một nơi trú ẩn sinh tồn. Điều này cũng khó khăn, vì các vấn đề về khả năng tự cung tự cấp cũng sẽ phát sinh. Con người sẽ phải sống trong những nơi trú ẩn này trong nhiều năm, và có thể là nhiều thập kỷ. Ngoài ra, chúng ta sẽ cần trả lời các câu hỏi như nơi trú ẩn này nên được thành lập, cùng với các cách để có được các nguồn lực cần thiết.
Hình minh họa về diện mạo của một thuộc địa của con người trên sao Hỏa.
Mọi người cũng đưa ra ý tưởng để làm chệch hướng hoặc phá hủy tiểu hành tinh đang lao tới. Mặc dù có thể phá hủy các tiểu hành tinh nhỏ, nhưng kho vũ khí hiện tại của chúng ta lại hạn chế khi nói đến các tiểu hành tinh lớn hơn. Trong những trường hợp như vậy, việc thay đổi hướng chuyển động của chúng sẽ là cách tiếp cận hợp lý. Tuy nhiên, đối với các tiểu hành tinh lớn, việc sử dụng vũ khí để phá hủy hoặc định tuyến lại chúng sẽ trở nên bất khả thi và có thể không khả thi.
Nếu con người thực hiện đúng một số ý tưởng trên, cơ hội sống sót sau sự kiện tuyệt chủng do va chạm tiểu hành tinh là rất cao, nhưng không được đảm bảo!
Phần kết luận
Vì vậy, có vẻ như chúng ta có thể sống sót sau một sự kiện tuyệt chủng như sự kiện đã xóa sổ tất cả các loài khủng long. Mặc dù chúng ta đã thu thập dữ liệu về hàng trăm tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm và thời điểm chúng có thể va vào Trái đất, các nhà khoa học vẫn liên tục tìm kiếm những tiểu hành tinh mới có thể đã trốn tránh được sự phát hiện.
Phát hiện sớm các vật thể như vậy là cần thiết để chuẩn bị đầy đủ, đảm bảo cứu được càng nhiều sinh mạng càng tốt. Với công nghệ hiện tại và vệ tinh không gian, chúng ta có thể đảm bảo sự chuẩn bị đầy đủ khi va chạm tiểu hành tinh là điều không thể tránh khỏi.
Ngoài ra, hệ mặt trời là một khu vực khá hỗn loạn, mặc dù phần lớn nó là rỗng. Lực hấp dẫn của Sao Mộc ảnh hưởng nghiêm trọng đến các vật thể trong vành đai tiểu hành tinh, đòi hỏi chúng ta phải liên tục theo dõi chúng. Ngoài ra, va chạm giữa các tiểu hành tinh này có thể khiến một tiểu hành tinh bị ném về phía Trái đất với tốc độ cao.
Vì vậy, việc liên tục cảnh giác và cập nhật thông tin về các tiểu hành tinh này có thể là điều duy nhất cứu chúng ta khỏi nguy cơ tuyệt chủng!
