Lỗ hổng chết người từ thói quen của phần lớn người dùng khi lắp camera an ninh

[Dũng Đỗ]

Theo thông tin từ Công an tỉnh Cà Mau, tình trạng tội phạm mạng tấn công và xâm nhập vào hệ thống camera an ninh của các hộ gia đình đang có chiều hướng gia tăng. Nhiều hình ảnh, video ghi lại sinh hoạt đời thường, bao gồm cả những nội dung nhạy cảm, riêng tư đã bị các đối tượng xấu trích xuất, phát tán và thậm chí rao bán công khai trên các nền tảng mạng xã hội.

Hệ lụy nghiêm trọng từ việc mất an toàn thông tin

Cơ quan chức năng ghi nhận thực tế rằng các dữ liệu hình ảnh bị đánh cắp không chỉ dừng lại ở mức độ xâm phạm quyền riêng tư cá nhân mà còn bị lợi dụng cho nhiều mục đích vi phạm pháp luật khác. Các đối tượng xấu thường sử dụng nguồn dữ liệu này để thực hiện hành vi tống tiền, bôi nhọ danh dự và nhân phẩm của công dân hoặc phát tán văn hóa phẩm đồi trụy. Những hành vi này không chỉ gây bức xúc mạnh mẽ trong dư luận xã hội mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an ninh, trật tự tại địa phương.

Vấn đề cốt lõi nằm ở việc hệ thống camera giám sát tại nhiều hộ gia đình hiện nay đang tồn tại những lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng. Đây chính là mục tiêu mà tội phạm mạng tập trung khai thác. Thông qua các công cụ dò quét sẵn có trên Internet, các đối tượng có thể dễ dàng xâm nhập trái phép vào hệ thống, từ đó chiếm quyền kiểm soát thiết bị và âm thầm đánh cắp dữ liệu mà chủ nhà không hề hay biết.

Nguyên nhân chủ quan từ thói quen sử dụng

Qua quá trình điều tra và phân tích, cơ quan công an chỉ ra rằng một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng trên xuất phát từ sự chủ quan của người dùng. Phần lớn người dân sau khi lắp đặt thiết bị vẫn giữ nguyên mật khẩu mặc định của nhà sản xuất hoặc thiết lập các mật khẩu đơn giản, dễ đoán và không có thói quen thay đổi định kỳ. Sự lơ là này vô tình tạo điều kiện thuận lợi cho kẻ gian tấn công vào hệ thống.

Bên cạnh đó, vị trí lắp đặt thiết bị cũng là một yếu tố rủi ro đáng kể. Nhiều hộ gia đình có nhu cầu lắp đặt camera tại các khu vực mang tính riêng tư cao như phòng ngủ hay phòng thay đồ để phục vụ mục đích giám sát cá nhân. Tuy nhiên, khi hệ thống bảo mật bị vô hiệu hóa, chính những vị trí này lại trở thành nguồn cung cấp các dữ liệu nhạy cảm nhất. Các đối tượng xấu sẽ trích xuất, cắt ghép và phát tán những hình ảnh này lên mạng xã hội hoặc các diễn đàn trái phép, gây ra những hậu quả khó lường cho nạn nhân.

Khuyến cáo các biện pháp tăng cường bảo mật

Trước diễn biến phức tạp của tình trạng xâm phạm dữ liệu camera, cơ quan Công an khuyến cáo người dân cần chủ động nâng cao ý thức cảnh giác và thực hiện đồng bộ các biện pháp bảo mật. Cụ thể, người dùng cần thay đổi ngay mật khẩu mặc định ngay sau khi lắp đặt. Một mật khẩu mạnh nên là sự kết hợp của chữ hoa, chữ thường, chữ số và các ký tự đặc biệt. Đồng thời, người dân cần tránh sử dụng các thông tin cá nhân dễ đoán như họ tên, ngày sinh để đặt làm mật khẩu và nên thực hiện việc thay đổi mật khẩu định kỳ.

Về mặt kỹ thuật, người dùng nên thường xuyên kiểm tra và cập nhật phần mềm (firmware) cho thiết bị camera nhằm vá các lỗ hổng bảo mật mới phát sinh. Đối với các thiết bị có hỗ trợ, việc kích hoạt chế độ xác thực hai lớp (2FA) là vô cùng cần thiết để tạo thêm một lớp rào chắn an toàn. Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng đưa ra lời khuyên hạn chế lắp đặt camera tại những khu vực nhạy cảm nếu không thực sự cần thiết. Trong trường hợp bắt buộc phải lắp đặt, người dùng nên sử dụng các biện pháp che chắn ống kính khi không có nhu cầu giám sát. Việc chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa.

 

Được phối hợp thực hiện bởi các chuyên gia của Bkav, cộng đồng An ninh mạng Việt Nam WhiteHat và cộng đồng Khoa học công nghệ VnReview