Hoàng Khang
Writer
Chính sách “hoàn trả trong 7 ngày không cần lý do” vốn được thiết lập để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng lại trở thành "vũ khí" để một số cá nhân trục lợi. Một vụ việc tại Bắc Kinh vừa được đưa ra ánh sáng đã phơi bày hành vi lừa đảo tinh vi, gây thiệt hại lớn cho các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT).
Hai năm trước, ông Hồ, một cư dân Bắc Kinh, mua một ống kính máy ảnh trên sàn TMĐT. Sau khi phát hiện sản phẩm lỗi, ông yêu cầu hoàn trả và gửi lại hàng. Tuy nhiên, trước khi món hàng được hoàn tất trả về kho ở nước ngoài, ông đã nhận được tiền hoàn lại. Phát hiện lỗ hổng trong quy trình này, ông Hồ nảy sinh ý định lừa đảo bằng cách tráo đổi sản phẩm thật bằng các món đồ rẻ tiền trước khi hoàn trả.
Từ đó, ông Hồ thực hiện hàng loạt đơn đặt mua các sản phẩm có giá trị cao như ổ cứng, card đồ họa, túi xách, và đồng hồ. Sau khi nhận hàng, ông giữ lại các sản phẩm này và thay bằng những vật phẩm rẻ tiền như dây cáp hoặc đồ chơi nhựa để trả lại, đồng thời nhận tiền hoàn. Các sản phẩm giữ lại được ông rao bán trên các nền tảng giao dịch đồ cũ nhằm kiếm lời.
Những bất thường trong hoạt động giao dịch của tài khoản ông Hồ đã khiến sàn TMĐT nghi ngờ và báo cáo cơ quan chức năng. Kết quả điều tra cho thấy ông Hồ đã sử dụng 35 tài khoản đăng ký, 12 số điện thoại, và 36 địa chỉ giao hàng khác nhau để thực hiện hành vi lừa đảo. Tổng cộng, có hơn 300 đơn hàng bị tráo đổi, gây thiệt hại ước tính 2,2 triệu nhân dân tệ (khoảng 7,7 tỷ đồng).
Tại nơi cư trú của ông Hồ, cảnh sát thu giữ một lượng lớn hàng hóa giá trị, bao gồm máy ảnh, card đồ họa, và 41 bưu kiện chưa mở. Tổng giá trị các món đồ bị thu giữ ước tính khoảng 600.000 nhân dân tệ (hơn 2 tỷ đồng).
Trong phiên xét xử tại Bắc Kinh vào năm 2024, ông Hồ bị cáo buộc tội lừa đảo với tổng thiệt hại hơn 2,2 triệu nhân dân tệ. Tòa án nhận định hành vi của ông không chỉ vi phạm nguyên tắc giao dịch trên thị trường mà còn làm suy giảm lòng tin giữa người tiêu dùng và nhà cung cấp.
Kết quả, ông Hồ bị tuyên án 11 năm tù giam, tước quyền chính trị trong 2 năm và phạt tiền 110.000 nhân dân tệ (khoảng 384 triệu đồng). Tòa án khẳng định đây không chỉ là vi phạm hợp đồng mà là hành vi lừa đảo có chủ ý từ đầu.
Vụ việc này chỉ ra những lỗ hổng trong cơ chế quản lý của các nền tảng TMĐT, đặc biệt trong khâu kiểm soát hàng hóa trả lại. Các sàn TMĐT cần tăng cường quy trình kiểm tra, xây dựng hệ thống cảnh báo và có biện pháp giám sát chặt chẽ hơn nhằm ngăn chặn hành vi gian lận.
Về phía người tiêu dùng, việc tuân thủ nguyên tắc trung thực trong giao dịch là yếu tố then chốt. Trả lại hàng đúng quy định không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn giúp xây dựng một môi trường TMĐT lành mạnh, phát triển bền vững.
Bắt đầu từ một hành vi nhỏ lẻ
Hai năm trước, ông Hồ, một cư dân Bắc Kinh, mua một ống kính máy ảnh trên sàn TMĐT. Sau khi phát hiện sản phẩm lỗi, ông yêu cầu hoàn trả và gửi lại hàng. Tuy nhiên, trước khi món hàng được hoàn tất trả về kho ở nước ngoài, ông đã nhận được tiền hoàn lại. Phát hiện lỗ hổng trong quy trình này, ông Hồ nảy sinh ý định lừa đảo bằng cách tráo đổi sản phẩm thật bằng các món đồ rẻ tiền trước khi hoàn trả.
Từ đó, ông Hồ thực hiện hàng loạt đơn đặt mua các sản phẩm có giá trị cao như ổ cứng, card đồ họa, túi xách, và đồng hồ. Sau khi nhận hàng, ông giữ lại các sản phẩm này và thay bằng những vật phẩm rẻ tiền như dây cáp hoặc đồ chơi nhựa để trả lại, đồng thời nhận tiền hoàn. Các sản phẩm giữ lại được ông rao bán trên các nền tảng giao dịch đồ cũ nhằm kiếm lời.
Hành vi bị phát giác
Những bất thường trong hoạt động giao dịch của tài khoản ông Hồ đã khiến sàn TMĐT nghi ngờ và báo cáo cơ quan chức năng. Kết quả điều tra cho thấy ông Hồ đã sử dụng 35 tài khoản đăng ký, 12 số điện thoại, và 36 địa chỉ giao hàng khác nhau để thực hiện hành vi lừa đảo. Tổng cộng, có hơn 300 đơn hàng bị tráo đổi, gây thiệt hại ước tính 2,2 triệu nhân dân tệ (khoảng 7,7 tỷ đồng).
Tại nơi cư trú của ông Hồ, cảnh sát thu giữ một lượng lớn hàng hóa giá trị, bao gồm máy ảnh, card đồ họa, và 41 bưu kiện chưa mở. Tổng giá trị các món đồ bị thu giữ ước tính khoảng 600.000 nhân dân tệ (hơn 2 tỷ đồng).
Phiên tòa và phán quyết
Trong phiên xét xử tại Bắc Kinh vào năm 2024, ông Hồ bị cáo buộc tội lừa đảo với tổng thiệt hại hơn 2,2 triệu nhân dân tệ. Tòa án nhận định hành vi của ông không chỉ vi phạm nguyên tắc giao dịch trên thị trường mà còn làm suy giảm lòng tin giữa người tiêu dùng và nhà cung cấp.
Kết quả, ông Hồ bị tuyên án 11 năm tù giam, tước quyền chính trị trong 2 năm và phạt tiền 110.000 nhân dân tệ (khoảng 384 triệu đồng). Tòa án khẳng định đây không chỉ là vi phạm hợp đồng mà là hành vi lừa đảo có chủ ý từ đầu.
Bài học rút ra
Vụ việc này chỉ ra những lỗ hổng trong cơ chế quản lý của các nền tảng TMĐT, đặc biệt trong khâu kiểm soát hàng hóa trả lại. Các sàn TMĐT cần tăng cường quy trình kiểm tra, xây dựng hệ thống cảnh báo và có biện pháp giám sát chặt chẽ hơn nhằm ngăn chặn hành vi gian lận.
Về phía người tiêu dùng, việc tuân thủ nguyên tắc trung thực trong giao dịch là yếu tố then chốt. Trả lại hàng đúng quy định không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn giúp xây dựng một môi trường TMĐT lành mạnh, phát triển bền vững.
