The Storm Riders
Writer
Từng là "niềm tự hào" của ngành công nghiệp bán dẫn Hàn Quốc, Samsung Electronics giờ đang phải vật lộn trong cuộc khủng hoảng chưa từng có tiền lệ. Giữa lúc cơn bão AI đang làm thay đổi toàn bộ cuộc chơi, họ lại liên tiếp ghi nhận những kết quả kinh doanh thảm hại.
Nhưng vấn đề không chỉ nằm ở những con số. Nguyên nhân sâu xa nằm ở chính văn hóa tổ chức, một vấn đề mang tính cấu trúc đang khiến những bộ óc tài năng nhất phải "dứt áo ra đi". Để hiểu rõ hơn, tờ Chosun Biz đã thực hiện một cuộc phỏng vấn độc quyền với những kỹ sư cấp thạc sĩ, tiến sĩ đã từng làm việc tại bộ phận bán dẫn của Samsung.
Sau đây là những gì họ tiết lộ.
Anh A (43 tuổi), một kỹ sư đã có 10 năm kinh nghiệm phụ trách quy trình DRAM tại bộ phận bộ nhớ của Samsung, đã quyết định chấp nhận lời mời chuyển việc của SK Hynix vào năm 2023. Và anh đã bị sốc. Sự khác biệt lớn nhất là sự giải thoát khỏi "những bản báo cáo".
Tại Samsung, khi phát hiện ra những sai sót về quy trình hay thiết kế trong một dự án chung, việc "thu nhỏ hoặc bóp méo sự thật" trong báo cáo là chuyện thường ngày. Tại sao phải làm vậy? Để tránh bộ phận của mình bị bất lợi. Bởi vì khi vấn đề nổ ra, một cuộc "đấu đá đổ lỗi" sẽ ngay lập tức bắt đầu.
Anh B (30 tuổi), kỹ sư tốt nghiệp từ một trường đại học công nghệ hàng đầu và có 8 năm kinh nghiệm tại Samsung, cũng cảm thấy thất vọng với nền văn hóa "truy cứu trách nhiệm" luôn được đặt lên trước sự "thử thách". Anh từng nghĩ rằng "công ty Hàn Quốc nào cũng na ná nhau", nhưng sau khi gia nhập SK Hynix, anh đã cảm nhận được một sự khác biệt rõ rệt.
Tại SK Hynix, nhiều nhóm phát triển cạnh tranh quyết liệt với nhau, và ban lãnh đạo sẽ xem xét nhiều lựa chọn khác nhau dựa trên những ý tưởng được đưa ra từ cuộc cạnh tranh đó. Đó là một quy trình ra quyết định từ dưới lên. Ngược lại, tại Samsung, trước khi định hướng công nghệ được xác định, việc đầu tiên họ làm là tìm người để đổ lỗi. "Trong một tổ chức mà câu đầu tiên bạn nghe thấy là 'Nếu việc này không thành, cậu có chịu trách nhiệm không?', thì sẽ không ai dám thử những điều mới mẻ cả," anh nói.
Khi vị thế siêu việt của Samsung bị lung lay, hàng loạt kỹ sư đã quá mệt mỏi với nền văn hóa tổ chức cứng nhắc, đang nối đuôi nhau tìm đến SK Hynix.
Trong quá trình phát triển HBM, yếu tố quyết định cục diện của cuộc cạnh tranh bộ nhớ AI, sự đối lập trong văn hóa R&D giữa hai công ty đã được thể hiện rõ. Anh B giải thích rằng tại SK Hynix, nhiều nhóm cạnh tranh quyết liệt với nhau về công nghệ xếp chồng HBM. Nhưng ở Samsung, cấu trúc gần như là "nếu thất bại, người đưa ra ý tưởng mới phải chịu toàn bộ trách nhiệm."
Anh cho biết thêm: "Ví dụ, trong đội ngũ đóng gói của SK Hynix, nhóm phát triển MR-MUF và nhóm phát triển Hybrid Bonding cạnh tranh quyết liệt với nhau bằng công nghệ của riêng mình. Quyết định lựa chọn quy trình nào sẽ dựa trên các dữ liệu khách quan như hiệu suất và chi phí." Văn hóa cạnh tranh này đã trở thành động lực để vượt qua các giới hạn kỹ thuật.
Ngược lại, văn hóa R&D của Samsung lại hoàn toàn trái ngược. "Ở Samsung, khi một nhân viên đưa ra ý tưởng mới, câu đầu tiên họ nghe là 'Cậu có làm được không? Nếu không được thì cậu có chịu trách nhiệm không?', khiến cho việc thử thách trở nên rất khó khăn," anh B nói.
Cuộc "chảy máu chất xám" này không chỉ dừng lại ở bộ phận chip nhớ. Gần đây, nó đã lan sang cả bộ phận xưởng đúc (foundry). Khi SK Hynix nhận ra quy trình xưởng đúc tiên tiến là cực kỳ quan trọng cho HBM4, họ bắt đầu thu hút những nhân tài có hiểu biết sâu về lĩnh vực này. Trường hợp các kỹ sư phụ trách quy trình FinFET của Samsung chuyển sang SK Hynix theo từng nhóm 2-3 người đã được ghi nhận.
Sự khác biệt về văn hóa còn thể hiện ở trọng dụng nhân tài. Một nhà nghiên cứu cấp cao làm việc hơn 15 năm tại Viện Nghiên cứu Bán dẫn Samsung cho biết: "Bộ phận chip nhớ của Samsung là một nơi có chủ nghĩa 'thuần huyết' rất nặng nề... Một nền văn hóa mà ở đó, trừ một số rất ít trường hợp, những người không phải 'dân Samsung' rất khó có thể leo lên các vị trí chủ chốt đã trở nên phổ biến." Ngược lại, "điều làm tôi ngạc nhiên khi đến SK Hynix là không chỉ những người từ Samsung, mà cả những người từ các công ty phần mềm ít tên tuổi hơn cũng được công nhận thành tích ở các vị trí cốt lõi."
Và văn hóa cởi mở này đã mang lại kết quả thực tế. Mảng kinh doanh flash NAND từng là "gót chân Achilles" của SK Hynix là ví dụ điển hình. Sau khi chiêu mộ hàng loạt kỹ sư "hạng nặng" tại Samsung từ năm 2017, họ đã bắt đầu tăng cường năng lực cạnh tranh công nghệ. Gần đây, họ đã cho ra mắt các sản phẩm có hiệu suất vượt qua cả Samsung và Micron trên thị trường sản phẩm giá trị gia tăng cao.
Các chuyên gia nhận định để Samsung thoát khỏi khủng hoảng, việc cải thiện hệ thống là cực kỳ cần thiết. Giáo sư Kim Yong-jin thuộc Khoa Quản trị Kinh doanh của Đại học Sogang phân tích: "Samsung từ lâu đã có đặc tính của một 'tổ chức quản lý', nơi quyền lực của bộ phận nhân sự và tài chính là rất lớn. Khi một tổ chức thiếu chuyên môn kỹ thuật lại đưa ra quyết định chỉ dựa trên các tiêu chí tài chính, năng lực cạnh tranh kinh doanh chắc chắn sẽ suy giảm."
"Nếu không có sự quyết đoán của ban lãnh đạo cao nhất để thay đổi hệ thống này, sẽ rất khó đảm bảo tương lai cho mảng bán dẫn Samsung," ông cảnh báo.
Con số "giật mình" về tình hình đáng lo ngại của Samsung Electronics hiện tại
Vào ngày 9 tháng 7, dựa trên báo cáo sơ bộ được công bố một ngày trước đó, Samsung cho thấy những con số không thể đáng buồn hơn. Trong quý 2, doanh thu đạt 74 nghìn tỷ won trong khi lợi nhuận hoạt động chỉ vỏn vẹn 4,6 nghìn tỷ won. So với cùng kỳ năm ngoái, doanh thu giảm nhẹ 0,09%, nhưng lợi...vnreview.vn
Nhưng vấn đề không chỉ nằm ở những con số. Nguyên nhân sâu xa nằm ở chính văn hóa tổ chức, một vấn đề mang tính cấu trúc đang khiến những bộ óc tài năng nhất phải "dứt áo ra đi". Để hiểu rõ hơn, tờ Chosun Biz đã thực hiện một cuộc phỏng vấn độc quyền với những kỹ sư cấp thạc sĩ, tiến sĩ đã từng làm việc tại bộ phận bán dẫn của Samsung.
Sau đây là những gì họ tiết lộ.
Bóp méo báo cáo
Anh A (43 tuổi), một kỹ sư đã có 10 năm kinh nghiệm phụ trách quy trình DRAM tại bộ phận bộ nhớ của Samsung, đã quyết định chấp nhận lời mời chuyển việc của SK Hynix vào năm 2023. Và anh đã bị sốc. Sự khác biệt lớn nhất là sự giải thoát khỏi "những bản báo cáo".
Tại Samsung, khi phát hiện ra những sai sót về quy trình hay thiết kế trong một dự án chung, việc "thu nhỏ hoặc bóp méo sự thật" trong báo cáo là chuyện thường ngày. Tại sao phải làm vậy? Để tránh bộ phận của mình bị bất lợi. Bởi vì khi vấn đề nổ ra, một cuộc "đấu đá đổ lỗi" sẽ ngay lập tức bắt đầu.
Anh B (30 tuổi), kỹ sư tốt nghiệp từ một trường đại học công nghệ hàng đầu và có 8 năm kinh nghiệm tại Samsung, cũng cảm thấy thất vọng với nền văn hóa "truy cứu trách nhiệm" luôn được đặt lên trước sự "thử thách". Anh từng nghĩ rằng "công ty Hàn Quốc nào cũng na ná nhau", nhưng sau khi gia nhập SK Hynix, anh đã cảm nhận được một sự khác biệt rõ rệt.
Tại SK Hynix, nhiều nhóm phát triển cạnh tranh quyết liệt với nhau, và ban lãnh đạo sẽ xem xét nhiều lựa chọn khác nhau dựa trên những ý tưởng được đưa ra từ cuộc cạnh tranh đó. Đó là một quy trình ra quyết định từ dưới lên. Ngược lại, tại Samsung, trước khi định hướng công nghệ được xác định, việc đầu tiên họ làm là tìm người để đổ lỗi. "Trong một tổ chức mà câu đầu tiên bạn nghe thấy là 'Nếu việc này không thành, cậu có chịu trách nhiệm không?', thì sẽ không ai dám thử những điều mới mẻ cả," anh nói.
Chảy máu chất xám
Khi vị thế siêu việt của Samsung bị lung lay, hàng loạt kỹ sư đã quá mệt mỏi với nền văn hóa tổ chức cứng nhắc, đang nối đuôi nhau tìm đến SK Hynix.
Trong quá trình phát triển HBM, yếu tố quyết định cục diện của cuộc cạnh tranh bộ nhớ AI, sự đối lập trong văn hóa R&D giữa hai công ty đã được thể hiện rõ. Anh B giải thích rằng tại SK Hynix, nhiều nhóm cạnh tranh quyết liệt với nhau về công nghệ xếp chồng HBM. Nhưng ở Samsung, cấu trúc gần như là "nếu thất bại, người đưa ra ý tưởng mới phải chịu toàn bộ trách nhiệm."
Anh cho biết thêm: "Ví dụ, trong đội ngũ đóng gói của SK Hynix, nhóm phát triển MR-MUF và nhóm phát triển Hybrid Bonding cạnh tranh quyết liệt với nhau bằng công nghệ của riêng mình. Quyết định lựa chọn quy trình nào sẽ dựa trên các dữ liệu khách quan như hiệu suất và chi phí." Văn hóa cạnh tranh này đã trở thành động lực để vượt qua các giới hạn kỹ thuật.
Ngược lại, văn hóa R&D của Samsung lại hoàn toàn trái ngược. "Ở Samsung, khi một nhân viên đưa ra ý tưởng mới, câu đầu tiên họ nghe là 'Cậu có làm được không? Nếu không được thì cậu có chịu trách nhiệm không?', khiến cho việc thử thách trở nên rất khó khăn," anh B nói.
Cuộc "chảy máu chất xám" này không chỉ dừng lại ở bộ phận chip nhớ. Gần đây, nó đã lan sang cả bộ phận xưởng đúc (foundry). Khi SK Hynix nhận ra quy trình xưởng đúc tiên tiến là cực kỳ quan trọng cho HBM4, họ bắt đầu thu hút những nhân tài có hiểu biết sâu về lĩnh vực này. Trường hợp các kỹ sư phụ trách quy trình FinFET của Samsung chuyển sang SK Hynix theo từng nhóm 2-3 người đã được ghi nhận.
Sự khác biệt về văn hóa còn thể hiện ở trọng dụng nhân tài. Một nhà nghiên cứu cấp cao làm việc hơn 15 năm tại Viện Nghiên cứu Bán dẫn Samsung cho biết: "Bộ phận chip nhớ của Samsung là một nơi có chủ nghĩa 'thuần huyết' rất nặng nề... Một nền văn hóa mà ở đó, trừ một số rất ít trường hợp, những người không phải 'dân Samsung' rất khó có thể leo lên các vị trí chủ chốt đã trở nên phổ biến." Ngược lại, "điều làm tôi ngạc nhiên khi đến SK Hynix là không chỉ những người từ Samsung, mà cả những người từ các công ty phần mềm ít tên tuổi hơn cũng được công nhận thành tích ở các vị trí cốt lõi."
Và văn hóa cởi mở này đã mang lại kết quả thực tế. Mảng kinh doanh flash NAND từng là "gót chân Achilles" của SK Hynix là ví dụ điển hình. Sau khi chiêu mộ hàng loạt kỹ sư "hạng nặng" tại Samsung từ năm 2017, họ đã bắt đầu tăng cường năng lực cạnh tranh công nghệ. Gần đây, họ đã cho ra mắt các sản phẩm có hiệu suất vượt qua cả Samsung và Micron trên thị trường sản phẩm giá trị gia tăng cao.
Tương lai mù mịt
Các chuyên gia nhận định để Samsung thoát khỏi khủng hoảng, việc cải thiện hệ thống là cực kỳ cần thiết. Giáo sư Kim Yong-jin thuộc Khoa Quản trị Kinh doanh của Đại học Sogang phân tích: "Samsung từ lâu đã có đặc tính của một 'tổ chức quản lý', nơi quyền lực của bộ phận nhân sự và tài chính là rất lớn. Khi một tổ chức thiếu chuyên môn kỹ thuật lại đưa ra quyết định chỉ dựa trên các tiêu chí tài chính, năng lực cạnh tranh kinh doanh chắc chắn sẽ suy giảm."
"Nếu không có sự quyết đoán của ban lãnh đạo cao nhất để thay đổi hệ thống này, sẽ rất khó đảm bảo tương lai cho mảng bán dẫn Samsung," ông cảnh báo.
