Thật khó để tưởng tượng cuộc sống của chúng ta trước khi có tai nghe và danh sách phát tùy chỉnh, thời điểm mà bạn không thể mang theo những giai điệu yêu thích của mình cho dù bạn đang đi đâu hay đang làm gì. Tuy nhiên, đó chỉ là cuộc sống của những người sống trước cuối những năm 1970.
Trước đó, âm nhạc là một hoạt động có đích đến. Trong quá khứ, âm nhạc là thứ bạn chỉ có thể nghe trực tiếp từ ca sĩ hay ai đó hát cho bạn nghe. Sau đó, âm nhạc bắt đầu được ghi lại nhưng vẫn gắn liền với một điểm đến. Để nghe, bạn phải ở trong ô tô, tại một địa điểm hoặc gần các thiết bị âm thanh cồng kềnh ở nhà. Nghe nhạc nhất thiết phải mang tính cộng đồng. Mọi người phải đồng ý về những gì nên nghe và trẻ em ở khắp mọi nơi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chế giễu thị hiếu âm nhạc ngày xưa của cha mẹ chúng. Việc phát minh ra Sony Walkman vào năm 1979 đã thay đổi tất cả những điều đó. Bằng cách kết hợp một số công nghệ hiện có theo một cách mới lạ, mọi người có thể mang theo âm nhạc của họ đến bất cứ nơi đâu và lần đầu trong lịch sử được nghe nó một cách riêng tư. Sự thống trị của Walkman đối với ngành công nghiệp âm nhạc đã kết thúc từ lâu, nhưng tác động của nói đối với văn hóa đại chúng vẫn còn tồn tại ở cách nó tượng trưng cho một thời đại và tác động của nó đối với xã hội hiện đại.
Walkman hoàn toàn không thể tồn tại nếu không có tiền đề phát minh về việc ghi lại âm nhạc, Vì vậy, để kể đúng câu chuyện của nó, chúng ta phải quay trở lại giữa thế kỉ 19. Thomas Edison thường được coi là cha đẻ của ghi âm, nhờ chiếc máy hát quay đĩa được phát minh vào năm 1877. Tuy nhiên, vào năm 2007, các nhà sử học đã phát hiện ra rằng Edison đã theo sau nhà phát minh người Pháp Edouard-Leon Scott khoảng 20 năm. Cụ thể, năm 1857, Scott giao một số bản ghi giấy cho văn phòng cấp bằng sáng chế của Pháp, tạo ra một thứ mà ông gọi là "máy ghi âm" (Phonautograph). Sự khác biệt chính giữa phát minh của Scott và Edison là Scott không có ý định thực sự về âm thanh phát lại. Thay vào đó, ông tưởng tượng ra một thế giới mà mọi người học cách đọc sóng âm trên giấy giống như bạn đọc một ngôn ngữ viết, thu nhận mọi thông tin thính giác có liên quan. Phát minh của Scott hoạt động theo cách tương tự như máy hát đĩa bằng cách thu âm thanh và chuyển các dao động sang một phương tiện vật lý. Tuy nhiên, chúng không thể bắt kịp, có thể là do ngay cả các kỹ sư âm thanh hiện đại cũng gặp khó khăn trong việc nhận dạng các dạng sóng âm thanh. May mắn thay, Scott đã có một kết thúc có hậu khi các bản ghi âm được tìm lại và sử dụng công nghệ hiện đại để lần đầu tiên được phát lại. Những bản ghi âm đó hiện được lưu trữ như một phần của dự án First Sounds.
Sau khi Edison phát minh ra máy hát và được công bố rộng rãi, công nghệ tiếp tục được cải tiến trong những năm sau đó, cả Edison lẫn những người người khác, chuyển từ bản ghi bằng giấy thiếc ban đầu sang việc sử dụng các trụ sáp. Vào những năm 1880, Emile Berliner đã thực hiện một bước cải tiến hơn nữa với việc giới thiệu bản ghi phẳng. Những bản ghi đầu tiên này được làm bằng thủy tinh và sau đó là kẽm. Bền bỉ hơn các trụ sáp, chúng cho phép ghi âm lâu dài hơn và cuối cùng là sản xuất hàng loạt. Thu âm vẫn là cách chính để tiêu thụ âm thanh đã ghi trong gần một thế kỉ và chẳng có mấy đối thủ cạnh tranh. Năm 1964, William Lear đã phát minh ra loại băng 8 rãnh, nhưng chỉ được ghi nhớ trong tiềm thức thay vì phổ biến rộng rãi trong thực tế. Sự nổi tiếng ngắn ngủi của chúng phần lớn đến từ một thỏa thuận với Ford Motor Company, công ty đã lắp đặt chúng như một tiêu chuẩn trên những chiếc xe hơi mới. Hệ thống stereo trên ô tô đã tồn tại từ những năm 1930 và Chrysler đã thực hiện một nỗ lực ngắn hạn để tạo ra âm thanh stereo đầu tiên được ghi lại trên ô tô với bàn xoay đĩa trên xe của họ vào những năm 1950. Và dẫu hoạt động tốt, công nghệ này không thực sự bắt kịp những đầu phát băng 8 rãnh trên ô tô. Tuy nhiên, ở thời điểm đó, công nghệ âm thanh đã không còn sơ khai và phát triển nhanh chóng. Những ngày tồn tại của băng 8 rãnh thực sự rất ngắn ngủi.
Ghi từ tính, vốn sử dụng dây thép, xuất hiện lần đầu tiên vào đầu thế kỉ 20 nhưng phải mất gần 4 thập kỉ để chuyển sang băng từ. Định dạng mới đã cải thiện đáng kể chất lượng đầu ra âm thanh nhưng công nghệ còn quá cồng kềnh. Nó không phải là thứ bạn có thể dễ dàng mang theo bên mình. Đến năm 1958, RCA đã phát hành 1 cuộn băng cassette nhỏ hơn so với công nghệ cuộn băng trước đó, trong khi vẫn có kích thước lớn đến mức nghiêm trọng. Chúng có kích thước gần gấp 3 lần kích thước mà cuộn băng cassette chúng ta đã biết và yêu thích, tương đương với kích thước của một cuộn băng cassette video. Vào những năm 1960, Lou Otten – người đang làm việc cho Philips vào thời điểm đó – đã đặt ra kế hoạch thu nhỏ công nghệ này thành 1 thứ có thể nhét trong túi quần. Vài năm sau, ông đã chính thức triển khai cuốn băng cassette mà chúng ta quen thuộc. Đến năm 1966, các album được thu âm trên băng cassette và đến những năm 1970, những đầu phát cassette đã xuất hiện trên ô tô, nhanh chóng thay thế đầu phát 8 rãnh phổ biến trước đây.
Sự ra đời của băng cassette làm cho việc ghi âm trở nên di động hơn và ngoài các album được sản xuất hàng loạt, những ứng dụng ban đầu tập trung vào việc ghi âm cá nhân. Với ý nghĩ đó, Sony đã phát hành TC-100 vào năm 1966. Nó có kích thước bằng một chiếc máy trả lời điện thoại cũ kỹ, đồng nghĩa rằng nó quá lớn để mang theo một cách thoải mái nhưng lại hoàn hảo để đặt trên bàn hoặc bàn làm việc Hai năm sau, Sony tung ra một phiên bản mới có tên là TC-50 với kích thước đủ nhỏ để vừa vặn cầm bằng 1 tay và tích hợp micrô. NASA đã đưa thiết bị này vào các phi hành gia vũ trụ trong những sứ mệnh Apollo để dễ dàng ghi lại các hoạt động của họ. Các thiết bị ghi âm băng cassette cầm tay thực sự đạt được bước tiến lớn: 10 năm sau, Sony phát hành Pressman – một chiếc máy ghi âm cải tiến với thiết kế đẹp mắt hơn thường được sử dụng bởi các phóng viên và doanh nhân. Nó được đón nhận nồng nhiệt đến nỗi Sony cho biết rằng công ty đã sản xuất được hơn nửa triệu chiếc, một cột mốc khá ấn tượng đối với một mặt hàng như thế vào thời điểm đó. Thời điểm đó, Pressman gần như hoàn hảo nhưng thiếu 1 hoặc 2 thành phần thiết yếu, đó chính là tiền đề để Walkman ra đời.
Vào cuối những năm 1970, âm nhạc theo yêu cầu đã trở thành một phần vĩnh viễn của văn hóa đại chúng. Mọi người đã có thể dễ dàng nhận được các bản ghi âm của những nghệ sĩ họ yêu thích để phát ở nhà hoặc khi đang lái xe. Điều đó giúp các loa boombox dần bùng nổ, cho phép mọi người đưa âm nhạc của họ ra thế giới. Tuy nhiên, âm nhạc vẫn chưa được đưa đến mọi ngóc ngách trong cuộc sống của chúng ta. Có những tình huống nhất định mà những loa boombox đó trở nên bất lịch sự và kích thước vẫn là vấn đề gặp phải. Đó chính là mục tiêu để máy phát cassette cá nhân cầm tay ra đời. Năm 1979, ngay sau khi phát hành Pressman, chủ tịch của Sony, Masaru Ibuka, đã hỏi một nhân viên có tên là Norio Ohga rằng liệu anh ta có thể tạo ra một ra một thiết bị cho phép Ibuka nghe băng cassette khi đang ngồi trên các chuyến bay quốc tế. Với nền tảng từ Pressman, Ohga đã chế tạo ra một thiết bị nguyên mẫu vừa kịp cho chuyến bay tiếp theo của Ibuka. Ibuka đã rất ấn tượng với thiết bị này và sau đó nó đã được đưa vào sản xuất vào cuối năm đó. Sony gọi thiết bị này là Walkman, biến khả năng nghe nhạc riêng tư trong khi đang ở ngoài đường trở nên khả thi và thực tế hơn.
Theo Google Patents, năm 1977, Andreas Pavel đăng ký bằng sáng chế cho một thiết bị mà ông gọi là Stereobelt. Cái tên này đề cập đến khả năng người dùng đeo một thiết bị được gắn vào cơ thể của họ. Khi Walkman tung ra thị trường, Pavel bắt đầu đàm phán với Sony về tiền bản quyền. Ban đầu, công ty đồng ý chỉ trả tiền bản quyền cho các thiết bị được bán ở Đức nhưng Pavel vẫn kiên trì, tiếp tục kiện tụng trong gần 25 năm, nhấn mạnh rằng ông là nhà phát minh hợp pháp của Walkman. Dẫu Sony liên tục khẳng định là những người sáng tạo hợp pháp và bác bỏ tuyên bố về nguồn gốc của Pavel, công ty đã nối lại các cuộc đàm phán với Pavel vào năm 2001. Những cuộc đàm phán đó cuối cùng đã dẫn đến một vụ dàn xếp ngoài tòa án với số tiền trao đổi không được tiết lộ nhằm chấm dứt bất kỳ vụ kiện tụng nào. Không rõ liệu Sony có bao giờ biết đến các bằng sáng chế của Pavel hay không và bối cảnh công nghệ thời điểm đó chắc chắn đã sẵn sàng cho sự xuất hiện của một thiết bị như vậy. Tuy nhiên, theo nguồn tin thân cận với vụ việc, Sony đã trả cho Pavel số tiền tương đương vài triệu USD. Thỏa thuận này đồng nghĩa rằng Sony có thể sẽ giữ được hào quang lịch sử về việc phát minh ra máy nghe nhạc Walkman. Pavel không thể yêu cầu quyền sở hữu sáng chế của mình, có thể làm tổn thương lòng tự tôn của ông, nhưng hàng triệu USD cũng là thứ xoa dịu không hề tồi.
Máy nghe nhạc Walkman đầu tiên, TPS-L2, được tung ra thị trường Nhật Bản vào cuối năm 1979, được triển khai một cách thận trọng. Dẫu Sony tự tin rằng đó là một ý tưởng hay, nhưng họ không chắc công chúng sẽ phản ứng như thế nào. Hoạt động sản xuất ban đầu chỉ dành cho 30.000 chiếc. Ban đầu, Sony dự đoán rằng con số đó sẽ kéo dài nửa năm, ước tính bán được khoảng 5.000 chiếc mỗi tháng. Sự thận trọng ban đầu đó đã được chứng minh là hiệu quả khi doanh số bán hàng trong tháng đầu tiên rất chậm. Tuy nhiên, giới trẻ Nhật Bản nhanh chóng say mê đồ chơi mới của họ và doanh số bán hàng tăng vọt. Tính đến thời điểm Walkman được 60 ngày tuổi, công ty đã bán được 50.000 chiếc. Walkman cập bến Mỹ vào giữa năm 1980 với tên gọi Soundabout. Cuối cùng, Sony đã quyết định không muốn tiếp thị dưới một cái tên khác ở mỗi quốc gia và biệt danh Walkman đã trở nên phổ biến. Công nghệ thời đó chắc chắn sẽ không tốt hơn khi so sánh với những gì chúng ta đang sử dụng ngày nay. Chất lượng âm thanh không tuyệt vời, thiết bị vẫn lớn hơn những gì mà Sony mong muốn cũng như các chiếc tai nghe công kềnh. Bất chấp những thách thức đó, Walkman đã chứng tỏ rằng mình là một đặc điểm nổi bật của những năm 1980.
Sau tháng bán đầu tiên mờ nhạt, Walkman đã đạt được thành công. Có giá ban đầu là 200 USD, tương đương với 700 USD ngày nay, thiết bị này được chứng minh là không quá đắt đối với người tiêu dùng. Nó nhanh chóng trở thành một biểu tượng trạng thái cho những người hiểu biết về công nghệ trên toàn thế giới. Sau khi công chúng chú ý đến những gì Walkman cung cấp, Sony nhanh chóng bán hết 30.000 thiết bị ban đầu và phải tăng cường sản xuất. Kết quả là nhu cầu về âm nhạc cá nhân khi di chuyển đã vượt quá nguồn cung đáng kể và người tiêu dùng được xếp vào danh sách chờ tại các cửa hàng trên khắp đất nước. Nhu cầu của công chúng đối với Walkman là rất lớn và cách nó thay đổi văn hóa âm nhạc bằng cách đeo tai nghe vào đầu có sức ảnh hưởng lớn đến mức các học giả tự hỏi liệu chúng ta có mắc phải một sai lầm không thể sửa chữa, làm hỏng cách chúng ta giao tiếp với nhau mãi mãi hay không. Con số 50.000 thiết bị ban đầu đó chỉ là chỉ là một gợi ý về những gì sắp xảy ra. Trong những năm sau đó, Walkman đã trở thành trụ cột của văn hóa đại chúng, không chỉ xác định cách chúng ta tiêu thụ âm nhạc mà còn xác định cách chúng ta tương tác với thế giới xung quanh. Vào cuối thời gian hoạt động, Walkman bán được hơn 200 triệu chiếc.
Trong hầu hết thời gian của thế kỷ trước, các bản thu âm đã có một sự hạn chế về sản xuất âm nhạc và bán album. Băng 8 rảnh đã đến và đi trong một hào quang mà chẳng làm ảnh hưởng nhiều đến sự thống trị của bản ghi. Sự xuất hiện của băng cassette đã đưa định dạng này lên bản đồ, và nó phát triển chậm rãi, phần lớn là do sự ra đời của băng từ trên ô tô. Sự xuất hiện của Walkman sẽ đẩy băng cassette phát triển. Đến năm 1983, chỉ vài năm sau khi Walkman ra mắt, doanh số bán băng cassette lần đầu tiên trong lịch sử đã làm lu mờ những bản ghi. Sự ra đời của đĩa compact (CD) bắt đầu khiến vị trí dần đầu đó giảm xuống trong 2 năm sau đó, tức vào năm 1985, nhưng băng cassette vẫn là hình thức phương tiện âm thanh thống trị cho đến năm 1990, phần lớn là do sự phổ biến của Walkman. Ngay cả sau khi sự phổ biến của băng cassette bắt đầu suy yếu vào những năm 90, doanh số của Walkman vẫn tăng mạnh trong suốt phần còn lại của thập kỷ, với hơn 100 triệu thiết bị được xuất xưởng.
Mixtape tồn tại trước khi máy nghe nhạc Walkman được phát minh và nó được các nghệ sĩ hip-hop và DJ thời kì đầu phổ biến như một cách để thể hiện khả năng tạo ra âm thanh mới của họ bằng cách kết hợp âm nhạc hiện có. Sự phổ biến của Walkman đã đưa các mixtape đến với đông đảo công chúng hơn, cho phép trẻ em tự tạo soundtrack cho chính mình hoặc bạn bè. Sự xuất hiện này là một bước ngoặt của một hiện tượng lớn hơn mà Walkman phổ biến, đó là văn hóa tai nghe. Walkman có thể đã bắt đầu như một cách để mọi người mang theo những bản nhạc nổi tiếng khi chạy ra ngoài, hoặc làm việc trong vườn, hoặc hoàn thành những hoạt động khác ngoài hệ thống stereo lớn hơn của họ, nhưng sự riêng tư khi đeo tai nghe là một tính năng chứ không phải một lỗi. Do bạn có thể nghe một cách riêng tư mà không phải lo người khác tò mò hoặc làm phiền họ, Walkman đã trở thành một cách để chia sẻ và tiêu thụ âm nhạc mà phụ huynh hoặc những người có thẩm quyền không chấp nhận. Nó cho phép các phong trào âm nhạc như punk và hip-hop tìm được chỗ đứng vững chắc trong văn hóa giới trẻ mà không nhanh chóng bị dậm chân tại chỗ. Tai nghe là một phần phổ biến của cuộc sống ngày nay, nhưng nhiều đứa trẻ của những năm 1980 đã trở thành thế hệ đầu tiên có thể tạo các các bản nhạc riêng cho mọi khoảnh khắc trong cuộc sống của chúng.
Dựa trên sự phổ biến của Walkman như một máy nghe nhạc cá nhân cũng như việc sử dụng đĩa CD làm định dạng âm thanh mới được ưa chuộng dần tăng lên, Sony đã phát hành Discman vào tháng 11/1984. Do kích thước của đĩa CD, Discman mỏng hơn nhưng chiếm nhiều diện tích hơn, khiến nó khó nhét vào túi. Điều đó có thể đã ảnh hưởng đến văn hóa thời trang trong những năm 90, tạo ra sự xuất hiện của các chiếc quần khổng lồ có túi lớn hơn. Một nhược điểm lớn của Discman, khi so sánh với đàn anh của nó, chính là xu hướng tự skip bài nếu nó không được "nâng như nâng trứng". Vào đầu những năm 1990, vấn đề đó đã được giải quyết, ít nhất một phần, bằng cách giới thiệu tính năng skip protection. Công nghệ này hoạt động bằng cách xây dựng bộ nhớ đệm. Discman sẽ đọc trước và lưu trữ thông tin trên bộ nhớ trong. Nếu hoạt động bình thường bị gián đoạn, nó sẽ chuyển sang bộ nhớ cho đến khi mọi thứ trở lại bình thường. Trải nghiệm người dùng phần lớn giống như với Walkman, ngoại trừ đáng chú ý là đĩa CD cho phép người nghe dễ dàng chuyển đến bản nhạc mong muốn. Tính năng này đóng một vai trò trong việc chuyển hướng nghe đến các bài hát cụ thể thay vì toàn bộ album – một điều gì đó đã đạt đến cực độ thông qua media kỹ thuật số và danh sách phát tùy chỉnh.
Dĩ nhiên, không có gì tồn tại mãi mãi, ngay cả những cuộc cách mạng công nghệ thay đổi cách chúng ta sống. Sau khi bán được hàng trăm triệu chiếc, Sony đã ngừng sản xuất Walkman vào tháng 10/2010. Theo một cách nào đó, thật đáng ngạc nhiên khi nó tồn tại lâu đến như vậy. Đến năm 2010, công nghệ tiêu thụ âm thanh đã phát triển đến mức các phương tiện truyền thông vật lý nói chung đang suy giảm. Apple đã phát hành chiếc iPod đầu tiên của mình gần một thập kỷ trước đó, cùng với nền tảng iTunes cho phép mọi người truy cập vào mọi bản nhạc yêu thích của họ mà không cần đến cửa hàng âm nhạc. Hơn nữa, iPod có kiểu dáng đẹp và có thể mang theo một thư viện lớn, loại bỏ giới hạn chọn một vài cuộn băng để mang theo bên mình. Cũng giống như video đã giết chết “ngôi sao” radio, nhạc số đã đóng vai trò như chiếc đinh cuối cùng cho chiếc quan tài chôn Sony Walkman. Tuy nhiên, nếu bạn thực sự cần một máy cassette di động để nghe nhạc cổ điển yêu thích bên mình, vẫn có một số thiết bị trên thị trường. Giá của chúng cũng đã được cải thiện đáng kể từ khi chúng được giới thiệu. Tuy nhiên, nếu bạn muốn giải tỏa cơn khát hoài cổ của mình bằng đồ thật, bạn sẽ phải thử vận may của mình trên thị trường đồ cũ.
Nếu không có Walkman và tác động của nó đối với nền văn hóa của chúng ta, thế giới sẽ rẽ sang một hướng hoàn toàn khác. Dẫu cho có đến và có đi, phát minh này đã thay đổi thế giới mãi mãi. Nếu không có Walkman, chúng ta sẽ không bao giờ có Discman hoặc iPod. Nếu không có sự xuất hiện của văn hóa tai nghe, chúng ta sẽ không có AirPods và stream nhạc mọi lúc mọi nơi. Nếu đã từng nghe một playlist, podcast hoặc một sách nói trong khi rửa bát, cắt cỏ hoặc tập thể dục tại phòng tập thể dục, bạn nợ Walkman một lời cảm ơn. Bất kể trải nghiệm cá nhân riêng biệt được tạo ra bởi những người chơi âm thanh cá nhân, không có gì phải bàn cãi rằng công nghệ đã thay đổi quỹ đạo của trải nghiệm con người. Phần lớn thế giới hiện đại bắt nguồn từ Andreas Pavel và một giám đốc điều hành của Sony, người chỉ muốn nghe nhạc trên máy bay. Nguồn: Slash Gear
Khởi nguyên của âm thanh được ghi lại
Sự phát triển của âm nhạc được ghi lại
Phát minh băng cassette
Sony Pressman đã giúp việc ghi âm diễn ra ở mọi nơi
Walkman, giải pháp cho một vấn đề cá nhân nhưng phổ biến
Andreas Pavel, nhà phát minh thực sự của Walkman?
Ra mắt Walkman TPS-L2
Walkman nhanh chóng trở thành một ngôi sao
Tác động của Walkman đối với ngành công nghiệp âm nhạc
Mixtape và bản sắc cá nhân thông qua soundtrack
Discman: một sự thay đổi về định dạng
Cái chết của Walkman
Di sản của Walkman
