VNR Content
Pearl
Người bị nhiễm Covid-19 thường gặp các triệu chứng như mất vị giác, khứu giác trong một thời gian dài dù cho đã khỏi bệnh và đang trong quá trình phục hồi. Tuy nhiên, việc bị suy giảm chức năng vị giác và khứu giác ít nhiều sẽ làm ảnh hưởng đến cuộc sống, khẩu vị và sức khỏe của người bệnh hậu nhiễm. Do đó, việc luyện tập để lấy lại chức năng của vị giác và khứu giác là rất cần thiết.
Theo BS. Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng đơn vị Điều trị Ban ngày, Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM Cơ sở 3 cho biết: nCoV có thể gây ra các tổn thương ở tế bào hỗ trợ thần kinh trong mũi dẫn đến mất khứu giác. Có hai loại tế bào liên quan, gồm tế bào cảm nhận mùi và tế bào hỗ trợ thần kinh. Việc bị mất khứu giác sẽ không ảnh hưởng đến khả năng nhận thức về các chất mặn, ngọt, chua và đắng. Tuy nhiên, sẽ rất khó khăn để người bệnh có thể phân biệt được mùi và hương vị của thức ăn. Do đó, họ thường phàn nàn về việc mất vị giác, khiến ăn uống không được ngon miệng. BS. Vũ cho biết thêm: "Mất khứu giác có xu hướng diễn ra trong thời gian ngắn thường dưới hai tuần và phục hồi nhanh chóng trong vòng 10 ngày, tuy nhiên ở một số bệnh nhân, triệu chứng này có thể tồn tại lâu hơn, thậm chí không thể phục hồi, đặc biệt là với bệnh nhân mắc Covid kéo dài”.
Tuy nhiên, việc mất khứu giác vẫn có thể cải thiện bằng một số bài tập đơn giản mà người bệnh có thể thực hiện tại nhà. Trong đó có một số động tác xoa bóp bấm huyệt, tác động vào vùng mũi xoang, vùng miệng. Các động tác này sẽ tác dụng đến việc tuần hoàn máu, đến chúng đến các khu vực bị tổn thương và gia tăng quá trình thực bào, tiêu diệt mầm bệnh, lưu thông khí huyết. Bên cạnh đó, dòng máu mang dinh dưỡng giúp các tế bào khứu giác, vị giác bị tổn thương được nuôi dưỡng và phục hồi nhanh chóng.
Dưới đây là một số hướng dẫn để giúp người bệnh cải thiện vị giác và khứu giác hậu nhiễm. Ngoài tác dụng cải thiện chức năng nó còn tác dụng làm ấm mũi và khí huyết lưu thông vùng mũi. Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ cải thiện các chứng nghẹt mũi, viêm mũi dị ứng, sổ mũi, khứu giác kém...
Chuẩn bị: Người bệnh ngồi trong thư thế thẳng lưng, thoải mái và dùng 2 ngón tay trỏ và giữa của 2 bàn tay khép lại xoa liên tục các vị trí sau:
- Xoa thân mũi: Dùng 2 ngón trỏ và ngón giữa xoa mũi từ dưới lên và trên xuống cho ấm đều kết hợp với hít thở mạnh từ 10-20 lần.
- Day sụn mũi, xương mũi: Để ngón tay chỗ giáp giới giữa xương mũi và xương sụn mũi, day huyệt 10-20 lần.
- Day huyệt nghinh hương: Dùng 2 ngón tay trỏ ấn mạnh vào huyệt Nghinh hương ngang cánh mũi, trên rãnh mũi - má và day huyệt ấy 10-20 lần.
- Xoa chân cánh mũi: Dùng bàn tay cạnh ngón tay trỏ bên này áp vào cánh mũi bên kia, xoa mạnh lên xuống 10-20 lần.
- Vuốt và bẻ mũi: Vuốt đều mũi và bẻ đầu mũi qua lại.
Hướng dẫn các động tác cải thiện vị giác:
- Đảo lưỡi kết hợp với đảo mắt: Đảo lưỡi trong miệng kết hợp với đảo mắt cùng một hướng theo vòng tròn từ 5 đến 10 lần rồi đảo ngược lại. Động tác này có tác dụng giúp các cơ vùng lưỡi trở nên linh hoạt, khí huyết lưu thông.
- Súc miệng kết hợp với đảo mắt qua lại và đánh răng: Đưa một ngụm hơi vào miệng như ngậm một ngụm nước cho má phình lên rồi đảo từ má bên này sang má bên kia, kết hợp đảo mắt cùng một hướng, đảo xong thì gõ răng một lần. Lập lại động tác này từ 10 đến 20 lần.
- Tróc lưỡi: Đưa lưỡi lên vòm họng và tróc lưỡi. Tróc 10-20 lần. Bài tập này có tác dụng tập cho lưỡi hoạt động linh hoạt, khí huyết lưu thông, tránh nói năng khó khăn trong lúc tuổi già, làm thông tai, cải thiện tuyến nước bọt. Trong các động tác lưỡi, thường nước bọt trào ra, ngừng động tác và nuốt nước bọt cho mạnh để tăng cường tiêu hóa và làm thông tai, cải thiện vị giác.
Ngoài ra, người bệnh cần kiên trì tập luyện, tự xoa bóp bấm huyệt như hướng dẫn và tuân thủ chỉ định điều trị. Bên cạnh đó, người bệnh nên chia nhỏ bữa, ăn đủ chất, thức phẩm mềm, dễ tiêu, tái khám khi có các triệu chứng trở nặng để có sự tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Mai Trần
Theo BS. Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng đơn vị Điều trị Ban ngày, Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM Cơ sở 3 cho biết: nCoV có thể gây ra các tổn thương ở tế bào hỗ trợ thần kinh trong mũi dẫn đến mất khứu giác. Có hai loại tế bào liên quan, gồm tế bào cảm nhận mùi và tế bào hỗ trợ thần kinh. Việc bị mất khứu giác sẽ không ảnh hưởng đến khả năng nhận thức về các chất mặn, ngọt, chua và đắng. Tuy nhiên, sẽ rất khó khăn để người bệnh có thể phân biệt được mùi và hương vị của thức ăn. Do đó, họ thường phàn nàn về việc mất vị giác, khiến ăn uống không được ngon miệng. BS. Vũ cho biết thêm: "Mất khứu giác có xu hướng diễn ra trong thời gian ngắn thường dưới hai tuần và phục hồi nhanh chóng trong vòng 10 ngày, tuy nhiên ở một số bệnh nhân, triệu chứng này có thể tồn tại lâu hơn, thậm chí không thể phục hồi, đặc biệt là với bệnh nhân mắc Covid kéo dài”.
Dưới đây là một số hướng dẫn để giúp người bệnh cải thiện vị giác và khứu giác hậu nhiễm. Ngoài tác dụng cải thiện chức năng nó còn tác dụng làm ấm mũi và khí huyết lưu thông vùng mũi. Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ cải thiện các chứng nghẹt mũi, viêm mũi dị ứng, sổ mũi, khứu giác kém...
Chuẩn bị: Người bệnh ngồi trong thư thế thẳng lưng, thoải mái và dùng 2 ngón tay trỏ và giữa của 2 bàn tay khép lại xoa liên tục các vị trí sau:
- Xoa thân mũi: Dùng 2 ngón trỏ và ngón giữa xoa mũi từ dưới lên và trên xuống cho ấm đều kết hợp với hít thở mạnh từ 10-20 lần.
- Day sụn mũi, xương mũi: Để ngón tay chỗ giáp giới giữa xương mũi và xương sụn mũi, day huyệt 10-20 lần.
- Day huyệt nghinh hương: Dùng 2 ngón tay trỏ ấn mạnh vào huyệt Nghinh hương ngang cánh mũi, trên rãnh mũi - má và day huyệt ấy 10-20 lần.
- Xoa chân cánh mũi: Dùng bàn tay cạnh ngón tay trỏ bên này áp vào cánh mũi bên kia, xoa mạnh lên xuống 10-20 lần.
- Vuốt và bẻ mũi: Vuốt đều mũi và bẻ đầu mũi qua lại.
- Đảo lưỡi kết hợp với đảo mắt: Đảo lưỡi trong miệng kết hợp với đảo mắt cùng một hướng theo vòng tròn từ 5 đến 10 lần rồi đảo ngược lại. Động tác này có tác dụng giúp các cơ vùng lưỡi trở nên linh hoạt, khí huyết lưu thông.
- Súc miệng kết hợp với đảo mắt qua lại và đánh răng: Đưa một ngụm hơi vào miệng như ngậm một ngụm nước cho má phình lên rồi đảo từ má bên này sang má bên kia, kết hợp đảo mắt cùng một hướng, đảo xong thì gõ răng một lần. Lập lại động tác này từ 10 đến 20 lần.
- Tróc lưỡi: Đưa lưỡi lên vòm họng và tróc lưỡi. Tróc 10-20 lần. Bài tập này có tác dụng tập cho lưỡi hoạt động linh hoạt, khí huyết lưu thông, tránh nói năng khó khăn trong lúc tuổi già, làm thông tai, cải thiện tuyến nước bọt. Trong các động tác lưỡi, thường nước bọt trào ra, ngừng động tác và nuốt nước bọt cho mạnh để tăng cường tiêu hóa và làm thông tai, cải thiện vị giác.
Mai Trần
