Meta AI sẽ đọc tin nhắn chưa mở của bạn, bạn thấy ổn không?

[Nguyễn Hoàng]

Bạn có muốn AI đọc giùm tin nhắn chưa đọc trên WhatsApp không? Dù nghe có vẻ tiện lợi, nhưng đổi lại bạn có sẵn sàng để Meta AI “nhìn lén” cuộc trò chuyện cá nhân?

Khi AI bắt đầu đọc thay bạn​

WhatsApp vừa tung ra một tính năng mới: Meta AI có thể đọc tin nhắn chưa đọc của bạn và tóm tắt nhanh gọn lại. Tính năng này hiện có ở Mỹ và mang tên “Summarize Privately”. Về lý thuyết, nó chỉ hoạt động khi bạn đồng ý, và việc xử lý dữ liệu diễn ra trong một khu vực “bảo mật phần cứng” trên đám mây của Meta.

Khi bạn bấm vào biểu tượng AI, hệ thống sẽ mở rộng và hiển thị các gạch đầu dòng tóm tắt tin nhắn chưa đọc. Đáng chú ý, để làm được điều này, Meta phải giải mã tạm thời nội dung cuộc trò chuyện ngay trong vùng xử lý an toàn, sau đó mới tạo bản tóm tắt, rồi tuyên bố rằng dữ liệu được xóa ngay sau đó, không lưu lại gì cả.

Tuy nhiên, bạn có cảm thấy an tâm khi ai đó, dù là AI, được quyền truy cập nội dung tin nhắn cá nhân, chỉ vì bạn “muốn đỡ mệt khi đọc”?

Vấn đề không nằm ở tóm tắt, mà là những gì đằng sau​

Meta gọi đây là “xử lý riêng tư”, nhưng với ai từng theo dõi các bê bối dữ liệu trước đây, từ việc để lộ bản sao lưu chưa mã hóa trên iCloud và Google Drive cho tới chuyện trợ lý AI của WhatsApp từng gửi số điện thoại cá nhân cho người lạ, thì “riêng tư” nghe chẳng còn mấy tin cậy.

Ngay cả khi Meta không lưu nội dung tin nhắn, họ vẫn có thể thu thập “metadata”: bạn yêu cầu tóm tắt bao nhiêu lần, ở nhóm nào, vào khung giờ nào... Những dữ liệu tưởng như vô hại này lại có thể vẽ nên bức tranh hành vi rất chi tiết về bạn, từ chuyện công việc đến drama trong gia đình.

“Tùy chọn” chỉ là nói cho có​

Tính năng này được quảng cáo là “opt-in”, tức là người dùng phải chủ động bật. Nhưng thực tế thì sao? Một biểu tượng nhỏ xíu xuất hiện trong cửa sổ chat, và lần sau có thể sẽ là cửa sổ pop-up hoặc tự động gợi ý. Cài đặt kiểm soát thì nằm sâu trong nhiều lớp menu, khiến đa số người dùng chỉ “OK” cho xong.

Câu hỏi lớn hơn là: đây có phải chỉ là bước khởi đầu? Sau khi AI tóm tắt tin nhắn, sẽ tới trả lời thông minh, dịch trực tiếp, phân tích cuộc trò chuyện theo chủ đề… Tất cả đều nghe hợp lý nếu nhìn dưới góc độ “giúp bạn tiết kiệm thời gian”, nhưng thực chất là dần dà khiến AI chen chân vào mọi ngóc ngách trong cách bạn giao tiếp.

Và rồi một ngày, bạn nhận tin nhắn từ bạn thân, đọc bản tóm tắt do AI viết, rồi trả lời lại bằng nội dung do AI gợi ý, để rồi người kia cũng nhờ AI tóm tắt và trả lời tiếp. Cuối cùng, chỉ còn bot nói chuyện với bot, còn con người thì... đọc lướt qua phần tổng hợp.

Nguồn makeuseof