Mai Nhung
Writer
Để nói về thành công của Alibaba trong lĩnh vực AI thì phải thừa nhận một điều: Trung Quốc giờ đã đủ "sức gồng" để đấu tay đôi với những gã khổng lồ của thế giới như OpenAI, Google, và Meta. Và câu hỏi lớn nhất hiện nay là, liệu mấy anh bên Mỹ có thể giữ vững ngai vàng AI thêm bao lâu nữa?
Alibaba tung chiêu, Qwen lộ diện, cả thế giới "hít khói"!
Trong làng công nghệ AI, tưởng chừng như mọi thứ đều nằm trong tay mấy công ty lớn của Mỹ, nhưng rồi bùm! Qwen của Alibaba xuất hiện và làm lung lay cả bảng xếp hạng. Mấy tháng qua, Qwen cứ leo top trên các bảng xếp hạng hiệu suất AI khiến cả thế giới phải há hốc mồm.
Nói không ngoa, thành công của Qwen chính là một cú "plot twist" bất ngờ trong ngành AI Trung Quốc. Người ta cứ tưởng Trung Quốc gặp khó khăn do thiếu chip xịn hay không đủ sức mạnh tính toán, nhưng Alibaba với Qwen đã chứng minh điều ngược lại. Đặc biệt, Clem Delangue, CEO của Hugging Face, từng viết vào tháng 6 rằng: "Qwen 72B là vua, và mô hình AI của Trung Quốc đang thống trị!" – nghe đã thấy quá tự hào rồi!
Qwen "cá mập" cạnh tranh với cá lớn, không ngán ai cả
Thành công của Qwen không chỉ thể hiện rằng Trung Quốc có thể cạnh tranh với các mô hình AI hàng đầu thế giới, mà còn đặt ra câu hỏi to đùng: "Mấy anh ở Mỹ liệu còn thống trị lĩnh vực này bao lâu nữa?" Thay vì tập trung vào những khả năng phổ biến như chatbot thông thường, Qwen mở ra một lối đi mới, hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau. Thế mới nói, nó đang làm điều mà ít mô hình AI nào làm được, đặc biệt ở thị trường Trung Quốc.
Thậm chí, những người phát triển chính mô hình này còn thấy bất ngờ. Chẳng hạn, nhà phát triển AI David Ng từng làm việc với nhiều mô hình khác như của Meta và Google, nhưng lại thừa nhận rằng: "Vì lý do nào đó, Qwen hoạt động tốt nhất khi áp dụng vào các mô hình AI của Trung Quốc!" Đấy, kể cả người làm cũng không ngờ, huống chi chúng ta!
Thành công "chắc như bắp" nhờ vị thế độc đáo tại Trung Quốc
Chắc chắn một điều, phần lớn sự thành công của Qwen đến từ sự độc đáo của nó trong thị trường Trung Quốc. Khi ra mắt, Alibaba đã khẳng định khoảng 90.000 khách hàng đang dùng các mô hình từ loạt LLM Tongyi Qianwen. (À, Qwen là từ viết tắt của cụm từ này nhé, có nghĩa là "kiến thức toàn diện" – nghe tên thôi đã thấy rất "công nghệ"). Và tất nhiên, khách hàng phần lớn là các công ty Trung Quốc, không muốn "bén duyên" với mấy anh ở Mỹ như OpenAI hay Anthropic.
Các công ty trên toàn cầu đang rầm rộ tích hợp AI vào sản phẩm và dịch vụ của họ, và mấy doanh nghiệp Trung Quốc cũng không ngoại lệ. Alibaba tuyên bố có hơn 2,2 triệu người dùng doanh nghiệp đang thử nghiệm với Qwen, nhưng phần lớn các quan hệ đối tác vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm thôi.
Ví dụ thú vị nhất là sản phẩm của Qwen dành cho bộ phận di động của Xiaomi. Nó giúp người dùng tạo công thức nấu ăn chỉ từ một bức ảnh chụp món ăn – đúng là "biến hình" không tưởng! Qwen cũng đứng sau trợ lý ảo trên điện thoại và hệ thống xe hơi của Xiaomi. Chưa biết "ra gì" nhưng thế này là đủ để thấy Qwen đang lan tỏa mạnh mẽ.
Qwen không chỉ gói gọn trong biên giới Trung Quốc
Mặc dù Alibaba tập trung nhiều vào khách hàng trong nước, nhưng mấy anh đang xây dựng Qwen không chỉ cho Trung Quốc đâu nhé! Với khả năng hiểu được nhiều ngôn ngữ, bao gồm cả những ngôn ngữ ít tài nguyên như tiếng Miến Điện, tiếng Bengal và tiếng Urdu, Qwen đã khẳng định mình trên bản đồ thế giới. Trong khi đó, mấy anh đối thủ từ Meta với mô hình Llama thì chỉ dừng lại ở tiếng Anh thôi!
Một số người trong ngành công nghệ thì cho rằng, Alibaba đang nhắm đến thị trường toàn cầu. "Tôi tin rằng chiến lược của Qwen chính là minh họa cho sứ mệnh ban đầu của Alibaba – làm cho việc kinh doanh trở nên dễ dàng ở bất cứ đâu", Tiezhen Wang, kỹ sư tại Hugging Face, chia sẻ. Ông còn cho biết Qwen có tiềm năng thay đổi cuộc chơi bằng cách vượt qua ranh giới ngôn ngữ và thậm chí là văn hóa.
So găng với GPT-4, chưa ăn thua nhưng đủ "làm khó"
Dylan Patel từ SemiAnalysis, một công ty nghiên cứu độc lập, thừa nhận rằng dù Qwen chưa đạt đến trình độ của GPT-4, nhưng "đủ gần tốt" để gây chú ý. Ông cho biết mô hình của Alibaba thường vượt trội trong các lĩnh vực như toán học chính thức và hoạt động đa ngôn ngữ – không phải dạng vừa đâu!
Nói đến khó khăn thì phải nhắc tới lệnh cấm vận chip của Mỹ. Từ năm 2022, Mỹ đã chặn xuất khẩu các chip tiên tiến của Nvidia – loại chip đang là "vũ khí bí mật" cung cấp năng lượng cho thế hệ mô hình AI mới nhất. Không những thế, các công ty công nghệ Trung Quốc như Huawei còn gặp khó trong việc sản xuất chip tiên tiến trong nước vì thiếu thiết bị quan trọng.
Bất chấp khó khăn, AI Trung Quốc vẫn "lên như diều gặp gió"
Tuy nhiên, dù có những rào cản về thương mại, ngành AI Trung Quốc vẫn không bị "đè bẹp". Thành công của Qwen là minh chứng rõ ràng rằng bối cảnh chính trị và thương mại không thể ngăn chặn hoàn toàn sự phát triển của công nghệ AI tại Trung Quốc.
"Những thành công trong ngành LLM của Trung Quốc ít nhất đã chứng minh rằng hệ sinh thái công nghệ của nước này tinh vi đến mức nào", Karman Lucero, thành viên tại Trung tâm Paul Tsai China thuộc Trường Luật Yale, nhận xét. Ông còn nhấn mạnh: "Các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ không thể làm được điều này nếu không có một trình độ tài năng nhất định". Nói cách khác, Qwen chính là minh chứng cho sự trưởng thành của ngành công nghiệp AI ở Trung Quốc!
Alibaba tung chiêu, Qwen lộ diện, cả thế giới "hít khói"!
Trong làng công nghệ AI, tưởng chừng như mọi thứ đều nằm trong tay mấy công ty lớn của Mỹ, nhưng rồi bùm! Qwen của Alibaba xuất hiện và làm lung lay cả bảng xếp hạng. Mấy tháng qua, Qwen cứ leo top trên các bảng xếp hạng hiệu suất AI khiến cả thế giới phải há hốc mồm.
Nói không ngoa, thành công của Qwen chính là một cú "plot twist" bất ngờ trong ngành AI Trung Quốc. Người ta cứ tưởng Trung Quốc gặp khó khăn do thiếu chip xịn hay không đủ sức mạnh tính toán, nhưng Alibaba với Qwen đã chứng minh điều ngược lại. Đặc biệt, Clem Delangue, CEO của Hugging Face, từng viết vào tháng 6 rằng: "Qwen 72B là vua, và mô hình AI của Trung Quốc đang thống trị!" – nghe đã thấy quá tự hào rồi!
Qwen "cá mập" cạnh tranh với cá lớn, không ngán ai cả
Thành công của Qwen không chỉ thể hiện rằng Trung Quốc có thể cạnh tranh với các mô hình AI hàng đầu thế giới, mà còn đặt ra câu hỏi to đùng: "Mấy anh ở Mỹ liệu còn thống trị lĩnh vực này bao lâu nữa?" Thay vì tập trung vào những khả năng phổ biến như chatbot thông thường, Qwen mở ra một lối đi mới, hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau. Thế mới nói, nó đang làm điều mà ít mô hình AI nào làm được, đặc biệt ở thị trường Trung Quốc.
Thậm chí, những người phát triển chính mô hình này còn thấy bất ngờ. Chẳng hạn, nhà phát triển AI David Ng từng làm việc với nhiều mô hình khác như của Meta và Google, nhưng lại thừa nhận rằng: "Vì lý do nào đó, Qwen hoạt động tốt nhất khi áp dụng vào các mô hình AI của Trung Quốc!" Đấy, kể cả người làm cũng không ngờ, huống chi chúng ta!
Thành công "chắc như bắp" nhờ vị thế độc đáo tại Trung Quốc
Chắc chắn một điều, phần lớn sự thành công của Qwen đến từ sự độc đáo của nó trong thị trường Trung Quốc. Khi ra mắt, Alibaba đã khẳng định khoảng 90.000 khách hàng đang dùng các mô hình từ loạt LLM Tongyi Qianwen. (À, Qwen là từ viết tắt của cụm từ này nhé, có nghĩa là "kiến thức toàn diện" – nghe tên thôi đã thấy rất "công nghệ"). Và tất nhiên, khách hàng phần lớn là các công ty Trung Quốc, không muốn "bén duyên" với mấy anh ở Mỹ như OpenAI hay Anthropic.
Các công ty trên toàn cầu đang rầm rộ tích hợp AI vào sản phẩm và dịch vụ của họ, và mấy doanh nghiệp Trung Quốc cũng không ngoại lệ. Alibaba tuyên bố có hơn 2,2 triệu người dùng doanh nghiệp đang thử nghiệm với Qwen, nhưng phần lớn các quan hệ đối tác vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm thôi.
Ví dụ thú vị nhất là sản phẩm của Qwen dành cho bộ phận di động của Xiaomi. Nó giúp người dùng tạo công thức nấu ăn chỉ từ một bức ảnh chụp món ăn – đúng là "biến hình" không tưởng! Qwen cũng đứng sau trợ lý ảo trên điện thoại và hệ thống xe hơi của Xiaomi. Chưa biết "ra gì" nhưng thế này là đủ để thấy Qwen đang lan tỏa mạnh mẽ.
Qwen không chỉ gói gọn trong biên giới Trung Quốc
Mặc dù Alibaba tập trung nhiều vào khách hàng trong nước, nhưng mấy anh đang xây dựng Qwen không chỉ cho Trung Quốc đâu nhé! Với khả năng hiểu được nhiều ngôn ngữ, bao gồm cả những ngôn ngữ ít tài nguyên như tiếng Miến Điện, tiếng Bengal và tiếng Urdu, Qwen đã khẳng định mình trên bản đồ thế giới. Trong khi đó, mấy anh đối thủ từ Meta với mô hình Llama thì chỉ dừng lại ở tiếng Anh thôi!
Một số người trong ngành công nghệ thì cho rằng, Alibaba đang nhắm đến thị trường toàn cầu. "Tôi tin rằng chiến lược của Qwen chính là minh họa cho sứ mệnh ban đầu của Alibaba – làm cho việc kinh doanh trở nên dễ dàng ở bất cứ đâu", Tiezhen Wang, kỹ sư tại Hugging Face, chia sẻ. Ông còn cho biết Qwen có tiềm năng thay đổi cuộc chơi bằng cách vượt qua ranh giới ngôn ngữ và thậm chí là văn hóa.
So găng với GPT-4, chưa ăn thua nhưng đủ "làm khó"
Dylan Patel từ SemiAnalysis, một công ty nghiên cứu độc lập, thừa nhận rằng dù Qwen chưa đạt đến trình độ của GPT-4, nhưng "đủ gần tốt" để gây chú ý. Ông cho biết mô hình của Alibaba thường vượt trội trong các lĩnh vực như toán học chính thức và hoạt động đa ngôn ngữ – không phải dạng vừa đâu!
Nói đến khó khăn thì phải nhắc tới lệnh cấm vận chip của Mỹ. Từ năm 2022, Mỹ đã chặn xuất khẩu các chip tiên tiến của Nvidia – loại chip đang là "vũ khí bí mật" cung cấp năng lượng cho thế hệ mô hình AI mới nhất. Không những thế, các công ty công nghệ Trung Quốc như Huawei còn gặp khó trong việc sản xuất chip tiên tiến trong nước vì thiếu thiết bị quan trọng.
Bất chấp khó khăn, AI Trung Quốc vẫn "lên như diều gặp gió"
Tuy nhiên, dù có những rào cản về thương mại, ngành AI Trung Quốc vẫn không bị "đè bẹp". Thành công của Qwen là minh chứng rõ ràng rằng bối cảnh chính trị và thương mại không thể ngăn chặn hoàn toàn sự phát triển của công nghệ AI tại Trung Quốc.
"Những thành công trong ngành LLM của Trung Quốc ít nhất đã chứng minh rằng hệ sinh thái công nghệ của nước này tinh vi đến mức nào", Karman Lucero, thành viên tại Trung tâm Paul Tsai China thuộc Trường Luật Yale, nhận xét. Ông còn nhấn mạnh: "Các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ không thể làm được điều này nếu không có một trình độ tài năng nhất định". Nói cách khác, Qwen chính là minh chứng cho sự trưởng thành của ngành công nghiệp AI ở Trung Quốc!
