Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
"Ở bộ phận này, lịch trình làm việc dày đặc đến chết người là chuyện thường ngày." Đây là lời chia sẻ của A, một cựu nhân viên gia nhập Nikon năm 2023. Do làm việc quá sức kéo dài và bị sếp quấy rối tinh thần, A đã mắc chứng trầm cảm và phải nghỉ việc vào năm sau đó.
Nikon là nhà sản xuất thiết bị chính xác hàng đầu Nhật Bản, từng nổi tiếng với máy ảnh phản xạ ống kính đơn (SLR). Tuy nhiên, thị phần máy ảnh kỹ thuật số toàn cầu của hãng hiện chỉ đứng thứ ba sau Canon và Sony. Tại chính Nikon, một "tình trạng bất thường" đang diễn ra. Mặc dù được biết đến là nhà sản xuất camera nhưng trên thực tế, mảng kinh doanh này chỉ chiếm khoảng 40% trong tổng doanh số Nikon.
Một phóng viên kinh tế cho biết: "Thị trường máy ảnh số đã suy giảm liên tục trong 15 năm qua và dự kiến tiếp tục thu hẹp. Một mảng kinh doanh chủ lực khác là thiết bị quang khắc không thể thiếu trong sản xuất chất bán dẫn, nhưng Nikon đang gặp khó khăn trong lĩnh vực này do đối thủ cạnh tranh chiếm hơn 90% thị phần."
Chính vì vậy, vào năm 2019, Nikon đã thành lập "Trụ sở dự án thế hệ mới" để tạo ra trụ cột kinh doanh mới. Bộ phận này có khoảng 150-200 kỹ sư, làm việc tại cơ sở phát triển lớn nhất của Nikon ở Kumagaya, Saitama. A cũng là một thành viên của bộ phận này, và đây chính là nơi vấn đề bắt đầu.
Vào tháng 9 năm 2023, vài tháng sau khi vào làm, A bị trưởng phòng gọi lên và yêu cầu: "Trong vòng ba tháng tới, hãy phát triển một thiết bị gia công laser mới." Thiết bị này sử dụng công nghệ được gọi là "gia công Riblet", một trong những công nghệ tiên tiến mà Nikon đang quảng bá cho thế hệ tiếp theo. Thông thường, việc phát triển mất từ sáu tháng đến một năm.
Khi A trả lời rằng "không thể hoàn thành trong thời gian ngắn như vậy", trưởng phòng đã gạt đi và nói: "Đó là việc của anh." Khi A tiếp tục phản đối, ông ta quát: "Im đi, cứ làm đi." Không chỉ trưởng phòng, mà cả trưởng bộ phận cũng đưa ra những yêu cầu vô lý. Trong một cuộc họp dự án với 30-40 người tham gia, trưởng bộ phận đã lớn tiếng chất vấn: "Tại sao lại chậm trễ như vậy? Bằng mọi giá phải hoàn thành đúng tiến độ."
A kể lại: "Mọi người đều im lặng trước thái độ hung hăng của trưởng bộ phận. Sau đó, ông ta quát lên: 'Không ai nói gì à?'. Đó đúng là một cuộc họp quấy rối." Dưới áp lực từ cấp trên, nhân viên chỉ biết tuân lệnh. Một đồng nghiệp đã nhắn tin cho A: "Vì trưởng bộ phận đã đích thân nói 'làm đi' nên chúng ta không còn lý do gì để từ chối nữa. Hôm nay, ngày mai, ngày kia, chúng ta chỉ còn cách thức trắng đêm mà làm thôi."
Người đồng nghiệp này còn nói thêm: "Bây giờ đã khổ sở rồi, nhưng ở dự án trước, thức 3-4 ngày là chuyện bình thường. Cà phê không đủ đô, nên tôi phải nghiền nát viên caffeine rồi uống để chống buồn ngủ."
Phiên bản điện tử của tạp chí Weekly Bunshun hiện đang đăng tải chi tiết về tình trạng làm việc quá sức tại Nikon, với số giờ làm thêm lên tới 169 giờ/tháng và 850 giờ/năm. Các nhân viên trẻ đã mỉa mai gọi hệ thống này là "Chiến dịch Imphal" ví von với một chiến dịch quân sự thất bại trong Thế chiến II. Bài báo cũng bao gồm phản hồi của Nikon về vấn đề này.
Nikon là nhà sản xuất thiết bị chính xác hàng đầu Nhật Bản, từng nổi tiếng với máy ảnh phản xạ ống kính đơn (SLR). Tuy nhiên, thị phần máy ảnh kỹ thuật số toàn cầu của hãng hiện chỉ đứng thứ ba sau Canon và Sony. Tại chính Nikon, một "tình trạng bất thường" đang diễn ra. Mặc dù được biết đến là nhà sản xuất camera nhưng trên thực tế, mảng kinh doanh này chỉ chiếm khoảng 40% trong tổng doanh số Nikon.
Một phóng viên kinh tế cho biết: "Thị trường máy ảnh số đã suy giảm liên tục trong 15 năm qua và dự kiến tiếp tục thu hẹp. Một mảng kinh doanh chủ lực khác là thiết bị quang khắc không thể thiếu trong sản xuất chất bán dẫn, nhưng Nikon đang gặp khó khăn trong lĩnh vực này do đối thủ cạnh tranh chiếm hơn 90% thị phần."
Chính vì vậy, vào năm 2019, Nikon đã thành lập "Trụ sở dự án thế hệ mới" để tạo ra trụ cột kinh doanh mới. Bộ phận này có khoảng 150-200 kỹ sư, làm việc tại cơ sở phát triển lớn nhất của Nikon ở Kumagaya, Saitama. A cũng là một thành viên của bộ phận này, và đây chính là nơi vấn đề bắt đầu.
Vào tháng 9 năm 2023, vài tháng sau khi vào làm, A bị trưởng phòng gọi lên và yêu cầu: "Trong vòng ba tháng tới, hãy phát triển một thiết bị gia công laser mới." Thiết bị này sử dụng công nghệ được gọi là "gia công Riblet", một trong những công nghệ tiên tiến mà Nikon đang quảng bá cho thế hệ tiếp theo. Thông thường, việc phát triển mất từ sáu tháng đến một năm.
Khi A trả lời rằng "không thể hoàn thành trong thời gian ngắn như vậy", trưởng phòng đã gạt đi và nói: "Đó là việc của anh." Khi A tiếp tục phản đối, ông ta quát: "Im đi, cứ làm đi." Không chỉ trưởng phòng, mà cả trưởng bộ phận cũng đưa ra những yêu cầu vô lý. Trong một cuộc họp dự án với 30-40 người tham gia, trưởng bộ phận đã lớn tiếng chất vấn: "Tại sao lại chậm trễ như vậy? Bằng mọi giá phải hoàn thành đúng tiến độ."
A kể lại: "Mọi người đều im lặng trước thái độ hung hăng của trưởng bộ phận. Sau đó, ông ta quát lên: 'Không ai nói gì à?'. Đó đúng là một cuộc họp quấy rối." Dưới áp lực từ cấp trên, nhân viên chỉ biết tuân lệnh. Một đồng nghiệp đã nhắn tin cho A: "Vì trưởng bộ phận đã đích thân nói 'làm đi' nên chúng ta không còn lý do gì để từ chối nữa. Hôm nay, ngày mai, ngày kia, chúng ta chỉ còn cách thức trắng đêm mà làm thôi."
Người đồng nghiệp này còn nói thêm: "Bây giờ đã khổ sở rồi, nhưng ở dự án trước, thức 3-4 ngày là chuyện bình thường. Cà phê không đủ đô, nên tôi phải nghiền nát viên caffeine rồi uống để chống buồn ngủ."
Phiên bản điện tử của tạp chí Weekly Bunshun hiện đang đăng tải chi tiết về tình trạng làm việc quá sức tại Nikon, với số giờ làm thêm lên tới 169 giờ/tháng và 850 giờ/năm. Các nhân viên trẻ đã mỉa mai gọi hệ thống này là "Chiến dịch Imphal" ví von với một chiến dịch quân sự thất bại trong Thế chiến II. Bài báo cũng bao gồm phản hồi của Nikon về vấn đề này.
