Nội soi tiêu hoá bằng AI, hi vọng mới cho bệnh nhân ung thư tại Việt Nam

[Linh Pham]

Ung thư tiêu hóa là một trong những căn bệnh nguy hiểm hàng đầu tại Việt Nam do triệu chứng không rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI) trong nội soi tiêu hóa đã giúp bác sĩ phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư.

Anh Hoàng (45 tuổi, Hà Nội) thường xuyên đau bụng âm ỉ nhưng chủ quan không đi khám. Đến khi đau dữ dội phải nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai, nội soi bằng AI phát hiện tổn thương nhỏ ở dạ dày - dấu hiệu ung thư giai đoạn sớm. Nhờ phát hiện kịp thời, anh được điều trị thành công mà không cần hóa trị hay xạ trị.

"Anh đã rất may mắn", bác sĩ Nam nói với Hoàng. "Nếu để lâu hơn, khối u có thể đã phát triển và di căn". Anh Hoàng được điều trị bằng phương pháp cắt hớt dưới niêm mạc dạ dày (ESD), loại bỏ hoàn toàn khối u mà không cần hóa trị hay xạ trị.

"Nhờ AI, các bác sĩ có thể phát hiện và chẩn đoán tổn thương dù nhỏ nhất, khó thấy bằng mắt thường. Hệ thống nội soi tiêu hóa ứng dụng AI là bước đột phá trong lĩnh vực này, giúp tối ưu kết quả chẩn đoán", TS Nam nói hôm 29/3.

Tại Bệnh viện Bạch Mai, mỗi ngày có 800 - 1.000 ca nội soi, trong đó 1-2% bệnh nhân được chẩn đoán ung thư. Việc phát hiện tổn thương nhỏ bằng mắt thường là thách thức, nhưng AI đã giúp cải thiện đáng kể độ chính xác.

• CADe (Computer-Assisted Detection): Phát hiện tổn thương theo thời gian thực, tăng tỷ lệ nhận diện polyp lên 14%.
• CADx (Computer-Assisted Diagnosis): Phân tích hình ảnh để xác định tổn thương lành tính hay ác tính, hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định chính xác hơn.

ThS.BS Nguyễn Thế Phương, Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, cũng nhấn mạnh vai trò của AI trong việc hỗ trợ đào tạo bác sĩ nội soi. "AI không chỉ hỗ trợ chẩn đoán mà còn cung cấp phản hồi lập tức về chất lượng nội soi, hướng dẫn bác sĩ cải thiện kỹ năng nhận diện các vùng bất thường. Hơn nữa, hệ thống AI còn có thể đánh giá mức độ làm sạch ruột, cảnh báo những vùng chưa được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo nội soi đạt hiệu quả toàn diện", ông nói.

Ngoài ra, AI còn hỗ trợ đào tạo bác sĩ nội soi, đánh giá chất lượng nội soi và phát hiện những vùng chưa kiểm tra kỹ. Công nghệ nội soi viên nang ứng dụng AI cũng đang được nghiên cứu để phân tích hình ảnh toàn bộ ruột non.

Với khả năng giảm thiểu sai sót và phát hiện ung thư sớm, AI đang thay đổi hoàn toàn phương pháp nội soi tiêu hóa. Nếu được ứng dụng rộng rãi, công nghệ này sẽ giúp cứu sống nhiều bệnh nhân và tối ưu hóa quy trình điều trị.