ThanhDat
Intern Writer
Sữa mẹ không chỉ là thực phẩm, đó là liều vắc-xin, là tình yêu, là kỷ niệm mà người mẹ dành cho con. Hãy tin tưởng vào khả năng của cơ thể bạn!
Nuôi con bằng sữa mẹ không hoàn hảo, nhưng là điều tự nhiên nhất, tuyệt vời nhất mà mỗi người mẹ có thể làm cho khởi đầu của con mình.
1. Sữa mẹ là gì?
Sữa mẹ là loại thực phẩm tự nhiên được tiết ra từ tuyến vú của người mẹ ngay sau sinh, chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin, kháng thể và enzyme cần thiết cho trẻ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, sau đó tiếp tục bú đến 2 tuổi hoặc lâu hơn.
2. Tại sao sữa mẹ lại quý giá đến vậy?
Sữa mẹ là món quà sinh học vô giá, với những “siêu năng lực” mà không loại sữa công thức nào sao chép được:
Sữa mẹ giàu DHA, ARA, lactose, vitamin A, B, C, D, E... đảm bảo sự phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất.
Sữa mẹ chứa kháng thể IgA, IgG, IgM, tế bào bạch cầu, enzyme, kháng khuẩn giúp trẻ đề kháng tiêu chảy, viêm hô hấp, viêm tai...
Các đạm trong sữa mẹ chủ yếu là đạm dạng lỏng hòa tan, giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn sữa công thức hoặc sữa động vật.
Sữa non – vắc-xin đầu đời: Trong 72 giờ đầu sau sinh, người mẹ tiết ra sữa non, tuy sữa non số lượng ít nhưng độ đậm cao. Sữa non giàu kháng thể, nhiều protein kháng khuẩn và nhiều tế bào bạch cầu hơn sữa trưởng thành, giúp trẻ phòng chống nhiễm khuẩn, dị ứng và có khả năng miễn dịch chống lại nhiều bệnh mà trẻ có thể mắc phải sau khi ra đời. Sữa non giúp thải phân su và bilirubin ra khỏi ruột, làm giảm mức độ vàng da của trẻ. Sữa non có nhiều yếu tố tăng trưởng giúp cho ruột phát triển hoàn thiện chức năng, phòng chống dị ứng và không dung nạp thức ăn khác. Sữa non giàu vitamin A, giúp giảm mức độ nhiễm khuẩn nếu trẻ mắc phải; đồng thời chứa nhiều natri, kali, vitamin E và kẽm. Vì vậy, cần cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh để trẻ nhận được nguồn sữa non quý giá. Không nên cho trẻ ăn/uống bất cứ thứ gì khác trước bữa bú đầu tiên.
3. Nuôi con bằng sữa mẹ mang lại lợi ích gì cho mẹ?
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mất máu và thiếu máu sau sinh.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ ung thư vú và ung thư buồng trứng.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bà mẹ chậm có thai trở lại. Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu là biện pháp ngừa thai hữu hiệu nhất.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bà mẹ giảm cân và lấy lại vóc dáng sau sinh.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp tăng sự gắn bó tình cảm mẹ con, giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh.
4. Lợi ích cho sức khoẻ trẻ khi bú mẹ
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ trong quá trình tăng trưởng:
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp trẻ không tăng cân quá nhiều (thừa cân, béo phì), đặc biệt là trong 2 năm đầu đời. Việc này cũng giúp trẻ giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khi trưởng thành (ví dụ: tiểu đường, tim mạch, cao huyết áp).
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp não bộ của trẻ phát triển tối ưu.
Cung cấp đủ năng lượng, vitamin, chất xơ, khoáng chất phù hợp với sinh lý của trẻ.
5. Tại sao sữa công thức không phải lựa chọn tối ưu?
Sữa công thức có thể bắt chước thành phần dinh dưỡng của sữa mẹ nhưng không thể thay thế các kháng thể, enzyme và các hormone sinh học như sữa mẹ. Việc dùng sữa công thức có nguy cơ:
Giảm gắn bó mẹ-con.
Dễ bị tiêu chảy và tiêu chảy kéo dài vì các chất đạm trong sữa động vật khiến trẻ khó tiêu hóa và hấp thụ.
Dễ bị nhiễm khuẩn, đặc biệt là nhiễm khuẩn hỗ hấp vì các sản phẩm thay thế không có các yếu tố kháng khuẩn.
Dễ bị dị ứng như chàm, hen suyễn và không dung nạp sữa.
Dễ bị suy dinh dưỡng và thiếu vi chất, đặc biệt là thiếu Vitamin A do trẻ ăn quá ít hoặc sữa quá loãng.
Tăng nguy cơ thừa cân béo phì nếu trẻ được cho uống quá nhiều sữa công thức.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khi trưởng thành (tiểu đường, tim mạch…).
Giảm chỉ số IQ so với trẻ bú mẹ.
Bà mẹ không cho con bú có khả năng có thai trở lại sớm hơn hoặc tăng nguy cơ thiếu máu, ung thư vú, và ung thư buồng trứng sau này.
6. Thực hành nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả
Cho bé bú sớm trong 1 giờ đầu sau sinh: nhận sữa non và kích thích sản xuất sữa.
Cho bú theo nhu cầu của trẻ.
Cho bú đạt tư thế đúng: mặt trẻ đối diện với vú, miệng mở rộng, ngậm đủ quầng vú.
Duy trì tăng sữa: cho bé bú thường xuyên, vắt sữa khi bé không bú.
Tránh những thói quen sai: Tránh cho bé ngậm núm vú cao su hoặc uống nước khi chưa cần thiết.
BS. Lê Trương Tuyết Minh
Khoa Nhi – Bệnh viện Trung Ương Quân đội 108
Đọc chi tiết tại đây: https://www.benhvien108.vn/y-hoc-th...sua-me-lua-chon-vang-cho-khoi-dau-cua-tre.htm
Nuôi con bằng sữa mẹ không hoàn hảo, nhưng là điều tự nhiên nhất, tuyệt vời nhất mà mỗi người mẹ có thể làm cho khởi đầu của con mình.

1. Sữa mẹ là gì?
Sữa mẹ là loại thực phẩm tự nhiên được tiết ra từ tuyến vú của người mẹ ngay sau sinh, chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin, kháng thể và enzyme cần thiết cho trẻ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, sau đó tiếp tục bú đến 2 tuổi hoặc lâu hơn.
2. Tại sao sữa mẹ lại quý giá đến vậy?
Sữa mẹ là món quà sinh học vô giá, với những “siêu năng lực” mà không loại sữa công thức nào sao chép được:
Sữa mẹ giàu DHA, ARA, lactose, vitamin A, B, C, D, E... đảm bảo sự phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất.
Sữa mẹ chứa kháng thể IgA, IgG, IgM, tế bào bạch cầu, enzyme, kháng khuẩn giúp trẻ đề kháng tiêu chảy, viêm hô hấp, viêm tai...
Các đạm trong sữa mẹ chủ yếu là đạm dạng lỏng hòa tan, giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn sữa công thức hoặc sữa động vật.
Sữa non – vắc-xin đầu đời: Trong 72 giờ đầu sau sinh, người mẹ tiết ra sữa non, tuy sữa non số lượng ít nhưng độ đậm cao. Sữa non giàu kháng thể, nhiều protein kháng khuẩn và nhiều tế bào bạch cầu hơn sữa trưởng thành, giúp trẻ phòng chống nhiễm khuẩn, dị ứng và có khả năng miễn dịch chống lại nhiều bệnh mà trẻ có thể mắc phải sau khi ra đời. Sữa non giúp thải phân su và bilirubin ra khỏi ruột, làm giảm mức độ vàng da của trẻ. Sữa non có nhiều yếu tố tăng trưởng giúp cho ruột phát triển hoàn thiện chức năng, phòng chống dị ứng và không dung nạp thức ăn khác. Sữa non giàu vitamin A, giúp giảm mức độ nhiễm khuẩn nếu trẻ mắc phải; đồng thời chứa nhiều natri, kali, vitamin E và kẽm. Vì vậy, cần cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh để trẻ nhận được nguồn sữa non quý giá. Không nên cho trẻ ăn/uống bất cứ thứ gì khác trước bữa bú đầu tiên.
3. Nuôi con bằng sữa mẹ mang lại lợi ích gì cho mẹ?
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mất máu và thiếu máu sau sinh.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ ung thư vú và ung thư buồng trứng.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bà mẹ chậm có thai trở lại. Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu là biện pháp ngừa thai hữu hiệu nhất.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bà mẹ giảm cân và lấy lại vóc dáng sau sinh.
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp tăng sự gắn bó tình cảm mẹ con, giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh.
4. Lợi ích cho sức khoẻ trẻ khi bú mẹ
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ trong quá trình tăng trưởng:
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp trẻ không tăng cân quá nhiều (thừa cân, béo phì), đặc biệt là trong 2 năm đầu đời. Việc này cũng giúp trẻ giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khi trưởng thành (ví dụ: tiểu đường, tim mạch, cao huyết áp).
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp não bộ của trẻ phát triển tối ưu.
Cung cấp đủ năng lượng, vitamin, chất xơ, khoáng chất phù hợp với sinh lý của trẻ.
5. Tại sao sữa công thức không phải lựa chọn tối ưu?
Sữa công thức có thể bắt chước thành phần dinh dưỡng của sữa mẹ nhưng không thể thay thế các kháng thể, enzyme và các hormone sinh học như sữa mẹ. Việc dùng sữa công thức có nguy cơ:
Giảm gắn bó mẹ-con.
Dễ bị tiêu chảy và tiêu chảy kéo dài vì các chất đạm trong sữa động vật khiến trẻ khó tiêu hóa và hấp thụ.
Dễ bị nhiễm khuẩn, đặc biệt là nhiễm khuẩn hỗ hấp vì các sản phẩm thay thế không có các yếu tố kháng khuẩn.
Dễ bị dị ứng như chàm, hen suyễn và không dung nạp sữa.
Dễ bị suy dinh dưỡng và thiếu vi chất, đặc biệt là thiếu Vitamin A do trẻ ăn quá ít hoặc sữa quá loãng.
Tăng nguy cơ thừa cân béo phì nếu trẻ được cho uống quá nhiều sữa công thức.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khi trưởng thành (tiểu đường, tim mạch…).
Giảm chỉ số IQ so với trẻ bú mẹ.
Bà mẹ không cho con bú có khả năng có thai trở lại sớm hơn hoặc tăng nguy cơ thiếu máu, ung thư vú, và ung thư buồng trứng sau này.
6. Thực hành nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả
Cho bé bú sớm trong 1 giờ đầu sau sinh: nhận sữa non và kích thích sản xuất sữa.
Cho bú theo nhu cầu của trẻ.
Cho bú đạt tư thế đúng: mặt trẻ đối diện với vú, miệng mở rộng, ngậm đủ quầng vú.
Duy trì tăng sữa: cho bé bú thường xuyên, vắt sữa khi bé không bú.
Tránh những thói quen sai: Tránh cho bé ngậm núm vú cao su hoặc uống nước khi chưa cần thiết.
BS. Lê Trương Tuyết Minh
Khoa Nhi – Bệnh viện Trung Ương Quân đội 108
Đọc chi tiết tại đây: https://www.benhvien108.vn/y-hoc-th...sua-me-lua-chon-vang-cho-khoi-dau-cua-tre.htm