Bui Nhat Minh
Intern Writer
Tại một di chỉ khảo cổ ở Vân Nam, Trung Quốc, các nhà khoa học đã phát hiện ra dấu vết di truyền chưa từng được ghi nhận từ một bộ xương cổ đại. Đây là hài cốt của một người phụ nữ sống cách đây 7.100 năm, được chôn trong tư thế đầu gối chạm cằm, tại di chỉ Xingyi.
Khi phân tích DNA trích xuất từ xương, nhóm nghiên cứu bất ngờ phát hiện một dòng gen không trùng khớp với bất kỳ dòng dõi nào từng được biết đến ở Đông Á hay Đông Nam Á. Họ gọi đây là “dòng dõi ma” một nhánh di truyền từng tồn tại nhưng chưa từng được xác định.
Dòng dõi này hoàn toàn không liên quan đến người Denisovan, cũng không giống với các nhóm người cổ đại từ thung lũng sông Hoàng Hà hay vùng Amur. Thậm chí, người phụ nữ này sống sớm hơn 1.500 năm so với các cá thể khác chôn cùng địa điểm cho thấy bà thuộc về một quần thể người tách biệt cả về thời gian lẫn di truyền.
Dựa trên các dữ liệu so sánh gen, dòng dõi ma này có khả năng tách ra khỏi các quần thể châu Á khác từ khoảng 40.000 năm trước, có thể trong thời kỳ băng hà khi phần lớn lục địa chìm trong băng tuyết. Trong khi đó, vùng Vân Nam với khí hậu ấm áp hơn có thể đã trở thành nơi trú ẩn của họ.
Theo các giả thuyết trước đây, người Tây Tạng có thể mang gen của người Denisovan, hoặc là hậu duệ của các nhóm người Âu-Á thời kỳ đồ đá cũ. Tuy nhiên, kết quả phân tích từ mẫu vật Xingyi đã làm thay đổi bức tranh đó: có thể người Tây Tạng mang một phần di sản từ dòng dõi ma một nhánh tổ tiên tách biệt sâu sắc với phần còn lại của châu Á.
Việc thiếu dữ liệu di truyền từ người cổ ở miền nam Trung Quốc khiến giới nghiên cứu gặp khó trong việc lần theo dấu vết dòng dõi này. Nhưng với phát hiện mới, khả năng vẽ lại bản đồ di truyền Đông Á và Đông Nam Á là rất hứa hẹn.
Các nhà khoa học tin rằng nếu tìm thêm được các bộ xương cổ mang dấu vết tương tự, họ sẽ dần lắp ghép được câu chuyện tiến hóa còn thiếu về các nhóm người từng sống tại khu vực này và có thể, hé lộ rõ hơn nguồn gốc thật sự của người Tây Tạng. (popularmechanics)
Khi phân tích DNA trích xuất từ xương, nhóm nghiên cứu bất ngờ phát hiện một dòng gen không trùng khớp với bất kỳ dòng dõi nào từng được biết đến ở Đông Á hay Đông Nam Á. Họ gọi đây là “dòng dõi ma” một nhánh di truyền từng tồn tại nhưng chưa từng được xác định.
Dòng dõi này hoàn toàn không liên quan đến người Denisovan, cũng không giống với các nhóm người cổ đại từ thung lũng sông Hoàng Hà hay vùng Amur. Thậm chí, người phụ nữ này sống sớm hơn 1.500 năm so với các cá thể khác chôn cùng địa điểm cho thấy bà thuộc về một quần thể người tách biệt cả về thời gian lẫn di truyền.
Dựa trên các dữ liệu so sánh gen, dòng dõi ma này có khả năng tách ra khỏi các quần thể châu Á khác từ khoảng 40.000 năm trước, có thể trong thời kỳ băng hà khi phần lớn lục địa chìm trong băng tuyết. Trong khi đó, vùng Vân Nam với khí hậu ấm áp hơn có thể đã trở thành nơi trú ẩn của họ.
Dấu vết của tổ tiên người Tây Tạng và bí ẩn còn bỏ ngỏ
Mặc dù chưa tìm được quần thể gốc của dòng dõi ma, nhưng các nhà khoa học phát hiện nó có ảnh hưởng rõ rệt đến tổ tiên của người Tây Tạng hiện đại. Điều này mở ra hướng nghiên cứu mới về nguồn gốc của các quần thể trên cao nguyên Tây Tạng, vốn là điểm giao giữa Đông Á, Đông Nam Á và dãy Himalaya.Theo các giả thuyết trước đây, người Tây Tạng có thể mang gen của người Denisovan, hoặc là hậu duệ của các nhóm người Âu-Á thời kỳ đồ đá cũ. Tuy nhiên, kết quả phân tích từ mẫu vật Xingyi đã làm thay đổi bức tranh đó: có thể người Tây Tạng mang một phần di sản từ dòng dõi ma một nhánh tổ tiên tách biệt sâu sắc với phần còn lại của châu Á.
Việc thiếu dữ liệu di truyền từ người cổ ở miền nam Trung Quốc khiến giới nghiên cứu gặp khó trong việc lần theo dấu vết dòng dõi này. Nhưng với phát hiện mới, khả năng vẽ lại bản đồ di truyền Đông Á và Đông Nam Á là rất hứa hẹn.
Các nhà khoa học tin rằng nếu tìm thêm được các bộ xương cổ mang dấu vết tương tự, họ sẽ dần lắp ghép được câu chuyện tiến hóa còn thiếu về các nhóm người từng sống tại khu vực này và có thể, hé lộ rõ hơn nguồn gốc thật sự của người Tây Tạng. (popularmechanics)
