Shipper và công ty vận chuyển phải bảo mật thông tin khách, lộ thông tin giao hàng bị phạt tới 20 triệu

[Khôi Nguyên]

Bộ TT&TT yêu cầu doanh nghiệp và nhân viên giao hàng phải bảo vệ dữ liệu người dùng

Trước tình trạng gia tăng các vụ lừa đảo mạo danh nhân viên giao hàng, Bộ Thông tin và Truyền thông (MIC) đã ra văn bản yêu cầu các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính và đội ngũ nhân viên giao hàng (shipper) phải siết chặt các biện pháp đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin và dữ liệu của người dùng.

Những điểm chính:

• Bộ Thông tin và Truyền thông (MIC) yêu cầu các doanh nghiệp bưu chính, giao hàng và nhân viên (shipper) tăng cường bảo mật dữ liệu người dùng.
• Lý do: Xuất hiện tình trạng kẻ xấu mạo danh nhân viên giao hàng để thực hiện lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
• Yêu cầu: Không tiết lộ thông tin, quán triệt trách nhiệm bảo mật cho shipper, rà soát hệ thống, triển khai giải pháp bảo vệ (định danh cuộc gọi, mã hóa thông tin).
• Vi phạm quy định bảo mật có thể bị phạt 10-20 triệu đồng.
• Người dùng được khuyến nghị cảnh giác, theo dõi đơn hàng qua kênh chính thức, hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân.

Yêu cầu bảo mật thông tin đối với doanh nghiệp và nhân viên giao hàng

Trong văn bản công bố chiều 3/4, Bộ TT&TT chỉ rõ, thời gian qua đã phát hiện tình trạng kẻ xấu giả mạo nhân viên của các doanh nghiệp bưu chính để thực hiện hành vi lừa đảo. Để bảo vệ người dùng, Bộ yêu cầu các doanh nghiệp:

• Không tiết lộ thông tin liên quan đến việc sử dụng dịch vụ bưu chính của khách hàng.
• Phổ biến, quán triệt cho toàn bộ nhân viên giao hàng về trách nhiệm bảo mật thông tin và các hình thức xử lý nghiêm khắc nếu để xảy ra lộ, lọt thông tin.
• Rà soát hoạt động của các hệ thống thông tin đang sử dụng trong quá trình cung ứng dịch vụ để đảm bảo an toàn, bảo mật dữ liệu.
• Xây dựng, triển khai các giải pháp bảo vệ thông tin người sử dụng, ví dụ như:
  • Hệ thống định danh cuộc gọi của nhân viên bưu chính khi liên hệ khách hàng.
  • Mã hóa thông tin nhạy cảm trên bưu gửi như họ tên, số điện thoại, địa chỉ, và nội dung hàng hóa.
• Tăng cường giám sát và chuẩn bị sẵn sàng các phương án xử lý khi phát hiện dấu hiệu bị cài cắm mã độc, khai thác, tấn công mạng.
• Thường xuyên theo dõi kênh cảnh báo của các cơ quan chức năng và tổ chức uy tín về an toàn thông tin.

Theo quy định tại Nghị định 15/2020/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 14/2022/NĐ-CP), hành vi không thực hiện biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh trong cung ứng dịch vụ bưu chính, hoặc tiết lộ thông tin về sử dụng dịch vụ bưu chính trái pháp luật có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

Thủ đoạn lừa đảo mạo danh nhân viên giao hàng

Chỉ đạo của Bộ TT&TT được đưa ra sau khi ghi nhận nhiều vụ lừa đảo tinh vi mạo danh nhân viên giao hàng:

• Vụ lừa 800 triệu đồng tại Hà Nội: Tháng 3 vừa qua, một phụ nữ tại Hà Nội đã mất 800 triệu đồng. Kẻ gian giả mạo nhân viên giao hàng, yêu cầu chị chuyển tiền đơn hàng. Sau đó, chúng thông báo chị chuyển nhầm vào tài khoản công ty và yêu cầu truy cập một website giả mạo để xử lý. Với các lý do như nhập sai thao tác, nâng điểm tín nhiệm, đăng ký bảo hiểm giải ngân, bảo hiểm chống rửa tiền, kẻ gian đã dẫn dụ nạn nhân chuyển tiền nhiều lần với tổng số tiền lên tới 800 triệu đồng.
• Các thủ đoạn khác: Mạo danh shipper giục khách chuyển khoản gấp rồi chặn liên lạc; dàn dựng tình huống nhắn tin nhầm số tài khoản để dụ người dùng truy cập website độc hại, làm theo hướng dẫn và cung cấp mã OTP...

Khuyến nghị cho người dùng

Để tự bảo vệ mình, người dùng dịch vụ giao hàng được khuyến nghị:

• Theo dõi đơn hàng: Sử dụng mã vận đơn để theo dõi tiến trình giao hàng trực tiếp trên ứng dụng hoặc website chính thức của đơn vị vận chuyển.
• Cảnh giác với yêu cầu bất thường: Không làm theo yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, tài khoản ngân hàng hoặc truy cập vào các đường link lạ từ người tự xưng là nhân viên giao hàng.
• Ưu tiên thanh toán an toàn: Cân nhắc chọn hình thức thanh toán trước qua các kênh chính thức của sàn TMĐT hoặc đơn vị bán hàng thay vì COD (thanh toán khi nhận hàng) nếu không chắc chắn.
• Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân: Không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân, lịch trình nhận hàng lên mạng xã hội.

Chỉ đạo của Bộ Thông tin và Truyền thông là một bước đi cần thiết để siết chặt quản lý, nâng cao trách nhiệm bảo mật dữ liệu của các doanh nghiệp bưu chính, giao hàng và đội ngũ nhân viên. Đồng thời, người dùng cũng cần nâng cao cảnh giác để tự bảo vệ mình trước các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi.