Sinh vật này nổi tiếng là cực kỳ nguy hiểm. Các nhà khoa học cho rằng nó đang lây lan

[Bùi Minh Nhật]

Người ta từng cho rằng vùng biển Nhật Bản chỉ có một loài sứa man-o-war sinh sống. Thế nhưng một mẫu vật bị sóng đánh dạt vào bờ gần Sendai đã khiến các nhà khoa học phải thay đổi nhận thức đó. Khi được mang về phòng thí nghiệm, sinh vật này hóa ra là một loài hoàn toàn mới được đặt tên là Physalia mikazuki, có nghĩa là “mũ lưỡi liềm”. Cái tên gợi nhớ đến biểu tượng trăng khuyết trên mũ của vị lãnh chúa samurai huyền thoại Date Masamune thời Edo.

Phát hiện bất ngờ từ vùng biển Tohoku​

Một khối chất lỏng màu xanh lam trôi dạt vào bãi biển Gamo, đông bắc Nhật Bản, đã thu hút sự chú ý của nhà nghiên cứu Yoshiki Ochiai. Sau khi đem mẫu vật về Đại học Tohoku để phân tích, ông nhận ra đây là một loài man-o-war chưa từng được ghi nhận trước đây.

Khác với sứa thật, loài man-o-war thuộc nhóm siphonophores tập hợp nhiều sinh vật nhỏ sống cộng sinh, mỗi nhóm (zooid) đảm nhận một chức năng riêng để duy trì cơ thể chung. Trước phát hiện này, chỉ có bốn loài man-o-war được biết đến trên thế giới: Physalia physalis, P. utriculus, P. megalista và P. minuta. Việc xuất hiện thêm P. mikazuki khiến các nhà sinh vật học vô cùng phấn khích, bởi khu vực phát hiện nằm xa hơn nhiều so với phạm vi sinh sống truyền thống của nhóm này.

Phân tích hình thái và di truyền cho thấy P. mikazuki khác biệt rõ rệt so với các loài họ hàng. Nó có nhiều xúc tu chính hơn, các nhóm zooid màu vàng hình quả chuối dùng để bắt và tiêu hóa mồi, cùng phần phễu khí độc đáo giúp nó trôi nổi theo gió và dòng hải lưu.

Dấu hiệu cảnh báo từ biến đổi khí hậu​

Kết quả mô phỏng hải lưu cho thấy P. mikazuki đã di chuyển từ vùng biển ấm Vịnh Sagami lên phía bắc Nhật Bản khu vực trước đây vốn quá lạnh để loài này tồn tại. Sự xuất hiện của chúng trùng khớp với xu hướng nhiệt độ đại dương tăng cao, cho thấy biến đổi khí hậu đang mở rộng phạm vi sinh sống của nhiều loài biển độc, tương tự như hiện tượng sứa Nomura đang bùng phát quanh Nhật Bản.

Các nhà khoa học cảnh báo, vết đốt của man-o-war có thể gây đau dữ dội, thậm chí tử vong, nên người dân và du khách cần đặc biệt thận trọng khi tắm biển. Đồng thời, việc theo dõi sự di cư của P. mikazuki và P. utriculus sẽ giúp giới nghiên cứu hiểu rõ hơn về tác động của biến đổi khí hậu đối với hệ sinh thái biển.

“Những con sứa này có thể khiến nhiều người sợ hãi, nhưng chúng thực sự là sinh vật tuyệt đẹp và bí ẩn, xứng đáng được nghiên cứu kỹ lưỡng hơn,” nhà nghiên cứu Ayane Totsu chia sẻ. (popularmechanics)