Khánh Vân
Writer
Trong bối cảnh cạnh tranh quân sự toàn cầu ngày càng gay gắt, hai tiêm kích thế hệ thứ năm Su-57M của Nga và F-35 Lightning II của Mỹ đại diện cho những đỉnh cao công nghệ hàng không. Mỗi loại mang trong mình những triết lý phát triển và ưu tiên chiến thuật riêng biệt, tạo nên một cuộc đối đầu thú vị trên lý thuyết.
Tiêm kích F-35 của Mỹ vượt trội về khả năng tàng hình
Hai "gã khổng lồ" của bầu trời thế hệ thứ 5
Trong bức tranh phức tạp của an ninh và quân sự toàn cầu, hai mẫu tiêm kích thế hệ thứ năm nổi bật là Su-57M của Nga và F-35 Lightning II của Mỹ đang là tâm điểm của sự chú ý. Cả hai đều được thiết kế với tham vọng thống trị bầu trời bằng những tính năng công nghệ vượt trội. Tuy nhiên, mỗi chiếc lại phản ánh một triết lý phát triển và những ưu tiên chiến thuật khác nhau, dẫn đến những điểm mạnh và điểm yếu riêng biệt khi đặt lên bàn cân so sánh.
1. Công nghệ Tàng hình: F-35 "vô hình" hơn, Su-57M cân bằng với cơ động
Tiêm kích Su-57M vượt trội nhờ thiết kế khí động học và động cơ AL-51F-1
2. Hệ thống Cảm biến và Kết nối Dữ liệu: F-35 "máy tính bay", Su-57M "phi công phụ AI"
3. Khả năng Cơ động và Động cơ: Su-57M "vũ công ba lê", F-35 linh hoạt đa nhiệm
Tiêm kích Su-57
4. Hệ thống Vũ khí và Khả năng Đa nhiệm: Mỗi bên một thế mạnh
5. Triết lý Thiết kế và Những Thách thức:
Cuộc đua công nghệ giữa Su-57M và F-35 là một biểu tượng của sự cạnh tranh chiến lược giữa Nga và Mỹ trong lĩnh vực hàng không quân sự. F-35 thể hiện ưu thế vượt trội về công nghệ tàng hình, khả năng kết nối mạng lưới và tính đa nhiệm, lý tưởng cho các chiến dịch phối hợp quy mô lớn, lấy thông tin làm trung tâm. Trong khi đó, Su-57M lại nổi bật với tính tự chủ cao, sự tích hợp sâu rộng của AI hỗ trợ phi công và khả năng phối hợp độc đáo với các phương tiện không người lái, phù hợp cho các kịch bản tác chiến độc lập hoặc đòi hỏi sự linh hoạt cao độ.
Cả hai loại tiêm kích này đều đại diện cho những bước tiến công nghệ đáng kể, nhưng việc lựa chọn giữa chúng phụ thuộc vào mục tiêu chiến lược, học thuyết quân sự và khả năng tài chính của từng quốc gia. Với Mỹ, F-35 là một ‘mắt xích’ không thể thiếu trong mạng lưới tác chiến hiện đại. Còn với Nga, Su-57M được kỳ vọng sẽ là một ‘quái thú’ độc lập, sẵn sàng thách thức bất kỳ đối thủ nào trong các kịch bản chiến đấu đa dạng của thế kỷ 21. Trong tương lai, khi các máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu bắt đầu xuất hiện, những công nghệ tiên tiến được phát triển và hoàn thiện trên Su-57M và F-35 sẽ tiếp tục đặt nền móng quan trọng cho cuộc đua không ngừng nghỉ trong công nghệ hàng không quân sự.
Tiêm kích F-35 của Mỹ vượt trội về khả năng tàng hình
Hai "gã khổng lồ" của bầu trời thế hệ thứ 5
Trong bức tranh phức tạp của an ninh và quân sự toàn cầu, hai mẫu tiêm kích thế hệ thứ năm nổi bật là Su-57M của Nga và F-35 Lightning II của Mỹ đang là tâm điểm của sự chú ý. Cả hai đều được thiết kế với tham vọng thống trị bầu trời bằng những tính năng công nghệ vượt trội. Tuy nhiên, mỗi chiếc lại phản ánh một triết lý phát triển và những ưu tiên chiến thuật khác nhau, dẫn đến những điểm mạnh và điểm yếu riêng biệt khi đặt lên bàn cân so sánh.
1. Công nghệ Tàng hình: F-35 "vô hình" hơn, Su-57M cân bằng với cơ động
- F-35 Lightning II: Khả năng tàng hình là một trong những ưu tiên hàng đầu trong thiết kế của F-35. Máy bay sử dụng rộng rãi vật liệu hấp thụ sóng radar tiên tiến và có thiết kế khí động học được tối ưu hóa triệt để nhằm giảm thiểu tiết diện phản xạ radar (RCS). Điều này giúp F-35 gần như "vô hình" trước các hệ thống phòng không và radar của đối phương, đặc biệt là các phiên bản F-35A và F-35C. Hệ thống tàng hình của F-35 được giới chuyên gia đánh giá là một trong những hệ thống tốt nhất thế giới hiện nay.
- Su-57M: Là phiên bản nâng cấp sâu rộng của Su-57 Felon, Su-57M cũng có những cải tiến đáng kể về khả năng tàng hình, bao gồm việc sử dụng lớp phủ hấp thụ radar mới và động cơ AL-51F-1 thế hệ mới giúp giảm thiểu tín hiệu hồng ngoại. Tuy nhiên, do thiết kế ban đầu của Su-57 không đặt nặng yếu tố tàng hình tuyệt đối như F-35, khả năng này của Su-57M vẫn bị đánh giá là thấp hơn một chút so với đối thủ Mỹ. Nga dường như tập trung vào sự cân bằng giữa khả năng tàng hình và tính năng cơ động siêu việt, khiến Su-57M phù hợp hơn trong các kịch bản không chiến đòi hỏi sự linh hoạt và nhanh nhẹn cao độ.
Tiêm kích Su-57M vượt trội nhờ thiết kế khí động học và động cơ AL-51F-1
2. Hệ thống Cảm biến và Kết nối Dữ liệu: F-35 "máy tính bay", Su-57M "phi công phụ AI"
- F-35 Lightning II: Được mệnh danh là một "máy tính bay" thực thụ nhờ hệ thống cảm biến tích hợp cực kỳ tiên tiến, bao gồm radar Mảng quét điện tử chủ động (AESA) AN/APG-81 và hệ thống nhắm mục tiêu quang điện tử (EOTS). Công nghệ tổng hợp và liên kết dữ liệu (data fusion) của F-35 cho phép nó thu thập, xử lý và chia sẻ thông tin chiến trường theo thời gian thực với các đơn vị tác chiến khác như máy bay đồng đội, tàu chiến hay các hệ thống phòng không mặt đất. Khả năng này biến F-35 thành một mắt xích quan trọng trong mạng lưới tác chiến tích hợp lấy mạng làm trung tâm (network-centric warfare) của Mỹ, mang lại khả năng phối hợp tác chiến vượt trội.
- Su-57M: Điểm nổi bật của Su-57M là sự tích hợp sâu rộng của trí tuệ nhân tạo (AI) như một "phi công phụ" thông minh. Hệ thống AI trên Su-57M có khả năng hỗ trợ phi công phân tích một lượng lớn dữ liệu từ radar và các cảm biến hồng ngoại, tự động đề xuất các chiến thuật tối ưu, lựa chọn vũ khí phù hợp và thậm chí gợi ý các lộ trình bay để né tránh tên lửa của đối phương. Một điểm đặc biệt là Su-57M được thiết kế để có thể hoạt động độc lập hơn, với khả năng phối hợp tác chiến cùng các máy bay không người lái (UAV) như S-70 Okhotnik, tạo thành một đội hình tác chiến linh hoạt mà không phụ thuộc quá nhiều vào mạng lưới dữ liệu mặt đất.
3. Khả năng Cơ động và Động cơ: Su-57M "vũ công ba lê", F-35 linh hoạt đa nhiệm
- Su-57M: Về khả năng cơ động, Su-57M được đánh giá là vượt trội nhờ thiết kế khí động học ưu việt và cặp động cơ AL-51F-1 "Izdeliye 30" thế hệ mới với lực đẩy cực mạnh (17 tấn mỗi động cơ khi có đốt sau). Động cơ này không chỉ cải thiện tốc độ tối đa (lên đến Mach 2) mà còn tăng cường đáng kể khả năng cơ động siêu thanh và giảm tín hiệu hồng ngoại. Su-57M được thiết kế để có thể thực hiện các pha cơ động phức tạp và đột ngột, rất phù hợp với các cuộc không chiến quần vòng ở tầm gần (dogfight).
- F-35 Lightning II: Với động cơ Pratt & Whitney F135 mạnh mẽ, F-35 đạt tốc độ tối đa khoảng Mach 1.6. Tuy nhiên, F-35 lại tập trung nhiều hơn vào tính linh hoạt đa nhiệm và khả năng tàng hình hơn là cơ động thuần túy trong không chiến. Phiên bản F-35B còn có khả năng cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL), mang lại lợi thế lớn trong các chiến dịch triển khai nhanh từ tàu sân bay đổ bộ hoặc các căn cứ dã chiến tạm thời.
Tiêm kích Su-57
4. Hệ thống Vũ khí và Khả năng Đa nhiệm: Mỗi bên một thế mạnh
- F-35 Lightning II: Cả ba phiên bản của F-35 đều được trang bị một kho vũ khí đa dạng, bao gồm tên lửa không đối không, bom dẫn đường chính xác và các loại vũ khí tấn công mặt đất tàng hình. Việc vũ khí được mang trong khoang trong thân giúp duy trì khả năng tàng hình tối đa. Hệ thống hiển thị thông tin trên mũ phi công (HMDS) của F-35 cung cấp khả năng quan sát 360 độ, giúp phi công nhận diện và nhắm mục tiêu một cách chính xác và nhanh chóng.
- Su-57M: Cũng mang theo các loại tên lửa không đối không tầm xa, bom dẫn đường và có khả năng tích hợp các loại vũ khí mới nhờ sự hỗ trợ của AI trong việc quản lý và triển khai vũ khí. Khả năng phối hợp tác chiến với UAV S-70 Okhotnik cho phép Su-57M thực hiện các cuộc tấn công từ xa hoặc các nhiệm vụ trinh sát mà không cần phải trực tiếp lộ diện.
5. Triết lý Thiết kế và Những Thách thức:
- F-35 Lightning II: Được thiết kế ngay từ đầu như một nền tảng đa nhiệm, có khả năng thay thế nhiều loại máy bay khác nhau, ưu tiên khả năng kết nối mạng và hoạt động hiệu quả trong các chiến dịch có sự tham gia của nhiều quốc gia đồng minh. Tuy nhiên, chương trình F-35 từng vấp phải nhiều chỉ trích vì chi phí phát triển khổng lồ (hơn 400 tỷ USD) và một số vấn đề kỹ thuật trong giai đoạn đầu. Hiện nay, F-35 đã chứng minh được hiệu quả trong các chiến dịch thực tế và được xuất khẩu rộng rãi tới nhiều quốc gia.
- Su-57M: Phản ánh triết lý của Nga về tính tự chủ cao và khả năng hoạt động độc lập, ít phụ thuộc vào các hệ thống hỗ trợ bên ngoài. Tuy nhiên, chương trình Su-57 cũng gặp không ít khó khăn về mặt ngân sách, đặc biệt sau khi Ấn Độ rút khỏi dự án hợp tác phát triển chung. Việc sản xuất hàng loạt Su-57M với số lượng lớn vẫn đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện, và khả năng cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu quốc tế còn hạn chế so với F-35.
Cuộc đua công nghệ giữa Su-57M và F-35 là một biểu tượng của sự cạnh tranh chiến lược giữa Nga và Mỹ trong lĩnh vực hàng không quân sự. F-35 thể hiện ưu thế vượt trội về công nghệ tàng hình, khả năng kết nối mạng lưới và tính đa nhiệm, lý tưởng cho các chiến dịch phối hợp quy mô lớn, lấy thông tin làm trung tâm. Trong khi đó, Su-57M lại nổi bật với tính tự chủ cao, sự tích hợp sâu rộng của AI hỗ trợ phi công và khả năng phối hợp độc đáo với các phương tiện không người lái, phù hợp cho các kịch bản tác chiến độc lập hoặc đòi hỏi sự linh hoạt cao độ.
Cả hai loại tiêm kích này đều đại diện cho những bước tiến công nghệ đáng kể, nhưng việc lựa chọn giữa chúng phụ thuộc vào mục tiêu chiến lược, học thuyết quân sự và khả năng tài chính của từng quốc gia. Với Mỹ, F-35 là một ‘mắt xích’ không thể thiếu trong mạng lưới tác chiến hiện đại. Còn với Nga, Su-57M được kỳ vọng sẽ là một ‘quái thú’ độc lập, sẵn sàng thách thức bất kỳ đối thủ nào trong các kịch bản chiến đấu đa dạng của thế kỷ 21. Trong tương lai, khi các máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu bắt đầu xuất hiện, những công nghệ tiên tiến được phát triển và hoàn thiện trên Su-57M và F-35 sẽ tiếp tục đặt nền móng quan trọng cho cuộc đua không ngừng nghỉ trong công nghệ hàng không quân sự.
