Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Sói dữ trở lại? Sự thật phía sau "cơn sốt Jurassic Park" thời hiện đại.
Tháng 10/2024, công ty công nghệ sinh học Colossal Biosciences ở Texas gây bão truyền thông khi công bố đã "hồi sinh" loài sói dữ (dire wolf) một loài ăn thịt đỉnh cao từng thống trị châu Mỹ hàng chục ngàn năm trước. Ba chú sói con ra đời mang tên Romulus, Remus và Khaleesi, lấy cảm hứng từ thần thoại La Mã và loạt phim Game of Thrones, khiến nhiều người sửng sốt xen lẫn hoài nghi.
Colossal gọi đây là “cuộc tuyệt chủng ngược đầu tiên trên thế giới” nhưng giới khoa học thì thận trọng hơn. Những chú sói này thực chất được chỉnh sửa gen từ sói xám hiện đại (Canis lupus) với 20 thay đổi trên 14 gen, nhằm tạo ra ngoại hình và đặc điểm tương đồng với loài sói dữ cổ xưa (Aenocyon dirus). Vấn đề là liệu chỉ vài chỉnh sửa gen đã đủ để gọi là "sói dữ" thật sự?
Một số nhà sinh học phản bác gay gắt. "Nếu bạn chỉnh sửa một con tinh tinh vài chục gen, liệu nó có trở thành con người?" một nhà nghiên cứu phản biện. Bộ gen giữa sói dữ và sói xám khác biệt đến hàng triệu điểm nên việc tạo ra bản sao thật sự gần như là bất khả thi.
Colossal không chỉ dừng lại ở sói dữ. Họ còn tuyên bố đang nghiên cứu phục hồi voi ma mút, chó sói Tasmania và thậm chí là chim dodo. Với sự hậu thuẫn từ các tỉ phú và người nổi tiếng, công ty này định vị mình là “cỗ máy thời gian sinh học” đưa những sinh vật cổ xưa quay về hiện tại.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đặt câu hỏi: Tại sao không dồn công nghệ và tiền bạc để cứu những loài đang có nguy cơ tuyệt chủng ngay lúc này? Colossal nói rằng họ cũng đang tham gia bảo tồn sói đỏ ở Bắc Carolina và bò rừng bison ở Trung Tây Mỹ. Dù vậy, không ít người cho rằng việc chọn sói dữ làm "biểu tượng tái sinh" là để thu hút truyền thông và đầu tư, thay vì đặt mục tiêu khoa học hoặc sinh thái.
Tương lai của những chú “sói dữ thế hệ mới” vẫn còn là ẩn số. Chúng sẽ không được thả về tự nhiên vì hệ sinh thái xưa đã không còn. Nhưng chúng có thể mở ra cuộc tranh luận lớn hơn về ranh giới đạo đức, trách nhiệm và tham vọng trong thời đại công nghệ sinh học đang bùng nổ. (popularmechanics)
Tháng 10/2024, công ty công nghệ sinh học Colossal Biosciences ở Texas gây bão truyền thông khi công bố đã "hồi sinh" loài sói dữ (dire wolf) một loài ăn thịt đỉnh cao từng thống trị châu Mỹ hàng chục ngàn năm trước. Ba chú sói con ra đời mang tên Romulus, Remus và Khaleesi, lấy cảm hứng từ thần thoại La Mã và loạt phim Game of Thrones, khiến nhiều người sửng sốt xen lẫn hoài nghi.
Colossal gọi đây là “cuộc tuyệt chủng ngược đầu tiên trên thế giới” nhưng giới khoa học thì thận trọng hơn. Những chú sói này thực chất được chỉnh sửa gen từ sói xám hiện đại (Canis lupus) với 20 thay đổi trên 14 gen, nhằm tạo ra ngoại hình và đặc điểm tương đồng với loài sói dữ cổ xưa (Aenocyon dirus). Vấn đề là liệu chỉ vài chỉnh sửa gen đã đủ để gọi là "sói dữ" thật sự?
Một số nhà sinh học phản bác gay gắt. "Nếu bạn chỉnh sửa một con tinh tinh vài chục gen, liệu nó có trở thành con người?" một nhà nghiên cứu phản biện. Bộ gen giữa sói dữ và sói xám khác biệt đến hàng triệu điểm nên việc tạo ra bản sao thật sự gần như là bất khả thi.
Đằng sau tham vọng khoa học: Bảo tồn hay thương mại hóa sự sống?
Colossal không chỉ dừng lại ở sói dữ. Họ còn tuyên bố đang nghiên cứu phục hồi voi ma mút, chó sói Tasmania và thậm chí là chim dodo. Với sự hậu thuẫn từ các tỉ phú và người nổi tiếng, công ty này định vị mình là “cỗ máy thời gian sinh học” đưa những sinh vật cổ xưa quay về hiện tại.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đặt câu hỏi: Tại sao không dồn công nghệ và tiền bạc để cứu những loài đang có nguy cơ tuyệt chủng ngay lúc này? Colossal nói rằng họ cũng đang tham gia bảo tồn sói đỏ ở Bắc Carolina và bò rừng bison ở Trung Tây Mỹ. Dù vậy, không ít người cho rằng việc chọn sói dữ làm "biểu tượng tái sinh" là để thu hút truyền thông và đầu tư, thay vì đặt mục tiêu khoa học hoặc sinh thái.
Tương lai của những chú “sói dữ thế hệ mới” vẫn còn là ẩn số. Chúng sẽ không được thả về tự nhiên vì hệ sinh thái xưa đã không còn. Nhưng chúng có thể mở ra cuộc tranh luận lớn hơn về ranh giới đạo đức, trách nhiệm và tham vọng trong thời đại công nghệ sinh học đang bùng nổ. (popularmechanics)
