Vũ Nguyễn
Writer
Dù không theo đạo Thiên chúa hoặc đã học bất cứ điều gì về đạo Thiên chúa, bạn vẫn biết rằng vào ngày 25 tháng 12, những người theo đạo Thiên chúa kỷ niệm ngày sinh của Chúa Jesus Christ - gọi là ngày Giáng sinh.
Vì lại là ngày này?
Trước hết, không hoàn toàn rõ ràng khi nào Chúa Jesus sinh ra. Ngày tháng không được đề cập trong bất kỳ Phúc âm nào và các tường thuật xung đột với nhau. Phúc âm Matthew và Luke, được viết một thế hệ sau khi Chúa Jesus sinh ra, xung đột về mặt địa lý và thời gian. Phúc âm Matthew cho rằng sự ra đời của ông diễn ra dưới thời trị vì của Vua Herod, trong khi theo phiên bản sự kiện của Luke, Chúa Jesus sinh ra sau khi Herod qua đời và con trai ông là Archelaus bị phế truất, dưới thời trị vì của Quirinius (Cyrenius).
Không có phiên bản nào trong số các sự kiện này trùng khớp với sự thay đổi từ TCN sang CN, hoặc BCE sang CE (trước Công nguyên sang Công nguyên) như nhiều người hiện nay gọi. Herod qua đời vào khoảng năm 4 TCN vào tháng 3 hoặc tháng 4, vài năm trước ngày chúng ta hiện nay gán cho ngày sinh của Chúa Jesus. Trong khi đó, cuộc điều tra dân số mà Mary và Joseph đang đi đến (theo Luke, là Cuộc điều tra dân số của Quirinius) diễn ra vào năm 6 CN.
Phần lớn, các nhà sử học đặt ngày sinh của Chúa Jesus vào khoảng năm 6-4 TCN, thiên về mối liên hệ với Vua Herod. Điều này phù hợp với gợi ý rằng ngôi sao mà ba nhà thông thái/ba vị vua đi theo có thể là một sao chổi xuất hiện vào năm 5 TCN.
Về lý do tại sao chúng ta kỷ niệm Giáng sinh vào ngày 25 tháng 12, thì điều đó cũng hơi mơ hồ. Ngày này bắt đầu được tổ chức vào thế kỷ thứ hai sau Công nguyên, nhưng phải mất vài thế kỷ để được cố định trong lịch Cơ đốc giáo. Có những gợi ý rằng lễ hội được tổ chức vào cuối tháng 12 này để trùng với các lễ hội ngoại giáo xung quanh ngày hạ chí, nhưng điều đó cũng không rõ ràng. Theo một ý tưởng, được gọi là "thuyết tính toán", ngày sinh của Chúa Jesus không được biết đến, và thay vào đó, nó được liên kết với ngày mất của ông.
"Theo truyền thống Do Thái, ngày thụ thai của [một] người thánh thiện trùng với ngày mất. Những người theo đạo Thiên chúa đầu tiên tin rằng ngày 25 tháng 3 là ngày Chúa Jesus bị đóng đinh", Martinus Ariya Seta, giảng viên tại Universitas Sanata Dharma, giải thích trong một bài viết cho The Conversation.
"Dựa trên giả định thần học này, phép tính cho thấy Chúa Jesus cũng được thụ thai vào ngày 25 tháng 3. Điều này có nghĩa là Chúa Jesus được sinh ra đúng chín tháng sau đó, tức là vào ngày 25 tháng 12."
Về lý do tại sao ngày 25 tháng 12 không được coi là ngày đầu tiên của năm, bạn có thể cho rằng đó là do ngày 1 tháng 1 đã là ngày bắt đầu chính thức của năm mới kể từ ít nhất là năm 153 TCN. Nhiều thế kỷ trước đó, ngày này là tháng 3, nhưng hiện nay, phần lớn chúng ta (tùy ý) đồng ý rằng năm mới bắt đầu vào tháng 1 ở những nơi lấy ngày sinh của Chúa Jesus làm trọng tâm lịch - mặc dù không phải ở Ethiopia, nơi họ cũng không đồng ý về năm đó.