ThanhDat
Intern Writer
Type 095 phát triển từ dòng tàu Type 093. Chiếc Type 093 đầu tiên hạ thủy năm 2006 với trọng tải hạn chế, chưa có hệ thống phóng thẳng đứng và chỉ sử dụng ống phóng ngư lôi ở mũi tàu, nên việc phóng tên lửa mất thời gian. Đến năm 2024, Type 093B ra mắt với 12–18 ống phóng thẳng đứng và lượng giãn nước 7500 tấn. Dưới đây là phân tích của trang Sohu Trung Quốc về tàu ngầm hạt nhân này so với đối thủ Nga, Mỹ, để bạn tham khảo thêm thông tin.
Type 095 có thân tàu dài 118 mét, đường kính 11,5 mét, sử dụng cấu trúc mô đun để tối ưu hiệu suất. Lò phản ứng mới đạt công suất hơn 200 megawatt, hệ thống bơm phản lực và bơm không trục giúp giảm tiếng ồn so với các phiên bản trước. Độ ồn khoảng 85 decibel, tương đương một số tàu ngầm hiện đại khác trên thế giới.
Tàu có tám ống phóng tập trung ở mũi, đường kính 2,5 mét và cao 12 mét, với cơ cấu giá đỡ nhiều lớp giúp thay đổi tên lửa nhanh và giảm chi phí vận hành. Mỗi ống phóng tương thích với tên lửa YJ 21 tầm hơn 1000 km, tốc độ cao và khả năng cơ động cuối hành trình, dùng để tấn công các mục tiêu trên biển. Tên lửa CJ 10 tấn công mặt đất, tầm 2500 km, có thể phóng đồng loạt 48 quả trong đợt tấn công bão hòa.
So với 18 ống phóng của Type 093B, mật độ hỏa lực tăng gấp đôi, tiết kiệm 30% không gian, dành thêm diện tích cho các cảm biến. Hệ thống sonar được nâng cấp với bóng mũi thụ động 360 độ và mảng bên dài 20 mét, phát hiện tiếng ồn chân vịt ở khoảng cách hàng trăm km. Mô đun tác chiến điện tử giúp gây nhiễu và giảm khả năng bị phát hiện trong tác chiến.
Năm 2025, Type 095 thử nghiệm trên biển Bột Hải với khả năng bắn loạt ổn định và nhiễu bề mặt thấp. Vật liệu đóng tàu gồm hợp kim thép cường độ cao và lớp phủ hấp âm dày, giảm phản xạ radar, giúp cân bằng giữa hỏa lực và tàng hình.
Hệ thống bơm phản lực không trục làm mát bằng kim loại lỏng giảm rung, tốc độ tối đa đạt 33 hải lý/giờ (khoảng 61 km/giờ), thời gian hoạt động liên tục 120 ngày. Khoang lương thực lớn, bảo dưỡng đơn giản. Tàu thứ hai dự kiến đặt sống tại Nhà máy Đóng tàu Giang Nam năm 2025, công suất hai tàu mỗi năm, tạo tiền đề cho sản xuất hàng loạt.
Tàu đầu tiên dự kiến thử nghiệm năm 2026, duy trì tốc độ tối đa trong thời gian dài mà không giảm hiệu suất. So với các tàu Barracuda của Pháp (giãn nước 6000 tấn, dùng ống phóng ngư lôi), hệ thống phóng thẳng đứng của Type 095 cho phép bắn nhiều tên lửa cùng lúc.
Tên lửa KSS 3 của Hàn Quốc có sáu ống phóng thẳng đứng tầm 800 km, còn Type 095 có 48 ống, tập trung vào tính hiệu quả và thực tế trong tác chiến.
Trong mô phỏng tác chiến, Virginia có thể phóng 12 tên lửa từ ống phía trước, còn Type 095 phóng đồng loạt tám ống, giải phóng nhiều ngư lôi và tạo bão hòa radar. Hệ thống phần mềm hỗ trợ chuyển đổi giữa các loại ngư lôi nhanh chóng.
Yasen M của Nga, chiếc thứ năm hoạt động năm 2025, dài 139 mét, giãn nước 13800 tấn, có 40 ống phóng và tên lửa 3M 54 tầm 1000 km. Thiết kế phân tán chiếm không gian nên cơ động kém hơn. Type 095 có khoang tên lửa nhỏ gọn, tăng diện tích cho mảng cảm biến và phóng tên lửa với mật độ cao hơn 30%.
Astute của Anh và Arihant của Ấn Độ có giãn nước khoảng 6000 tấn, trang bị tên lửa hoặc ngư lôi, nhưng tốc độ bắn loạt và khả năng triển khai tập trung thấp hơn.
Hiện có sáu quốc gia sở hữu tàu ngầm hạt nhân: Mỹ 70 chiếc, Nga 50 chiếc, Trung Quốc 25 chiếc, Pháp 10 chiếc, Anh 11 chiếc, Ấn Độ 2 chiếc. Trung Quốc phát triển hạm đội với 12 tàu tấn công và 6 tàu chiến lược. Chương trình SSN(X) của Mỹ dự kiến tàu đầu tiên vào năm 2030, trong khi các chương trình hiện tại đã triển khai sẵn các tàu ngầm hiện đại.
Yasen dự kiến hoàn tất 8 tàu cho Hạm đội Phương Bắc vào năm 2028. Type 095 tập trung vào tàng hình, hỏa lực và cảm biến tầm xa để hỗ trợ tác chiến hiệu quả. Hệ thống phóng siêu thanh Block V có tỷ lệ bắn cao đến 40%.
Type 095 được trang bị sonar, tên lửa tàng hình trước và sau, cùng mạng lưới đánh chặn. Mục tiêu 10 năm là đạt 66 tàu, ngang bằng với Mỹ. Type 039D sẽ có giãn nước 4000 tấn và khả năng nâng cấp thẳng đứng.
Công nghệ tàu mặt nước không người lái (USV) được thử nghiệm năm 2025, tàu mẹ có thể thả các tàu nhỏ hơn để bảo vệ đội hình và truyền dữ liệu. Pháo điện từ Type 096 được thử nghiệm với nạp tụ điện và phun nước. Trong tập trận Thái Bình Dương, Type 095 thử nghiệm bắn xa và bảo vệ đội hình hải quân.
Hình ảnh vệ tinh hạn chế, các thông số vận hành được quản lý chặt chẽ. Type 097 dự kiến bắt đầu năm 2029, dài 130 mét, giãn nước 13000 tấn, tích hợp công nghệ laser. Virginia Block VI dự kiến đóng 10 tàu nhưng tốc độ triển khai chậm hơn. Type 095 và 096 đã hoạt động thường xuyên ở Biển Đông và qua eo Malacca.
Tàu Type 095 góp phần nâng cao năng lực tác chiến biển xanh, kết hợp giữa hỏa lực, tàng hình và cảm biến hiện đại, phục vụ mục tiêu bảo vệ khu vực hoạt động hải quân và đảm bảo vận hành ổn định trong điều kiện biển xa. (Sohu)
Type 095 có thân tàu dài 118 mét, đường kính 11,5 mét, sử dụng cấu trúc mô đun để tối ưu hiệu suất. Lò phản ứng mới đạt công suất hơn 200 megawatt, hệ thống bơm phản lực và bơm không trục giúp giảm tiếng ồn so với các phiên bản trước. Độ ồn khoảng 85 decibel, tương đương một số tàu ngầm hiện đại khác trên thế giới.
Tàu có tám ống phóng tập trung ở mũi, đường kính 2,5 mét và cao 12 mét, với cơ cấu giá đỡ nhiều lớp giúp thay đổi tên lửa nhanh và giảm chi phí vận hành. Mỗi ống phóng tương thích với tên lửa YJ 21 tầm hơn 1000 km, tốc độ cao và khả năng cơ động cuối hành trình, dùng để tấn công các mục tiêu trên biển. Tên lửa CJ 10 tấn công mặt đất, tầm 2500 km, có thể phóng đồng loạt 48 quả trong đợt tấn công bão hòa.
So với 18 ống phóng của Type 093B, mật độ hỏa lực tăng gấp đôi, tiết kiệm 30% không gian, dành thêm diện tích cho các cảm biến. Hệ thống sonar được nâng cấp với bóng mũi thụ động 360 độ và mảng bên dài 20 mét, phát hiện tiếng ồn chân vịt ở khoảng cách hàng trăm km. Mô đun tác chiến điện tử giúp gây nhiễu và giảm khả năng bị phát hiện trong tác chiến.
Năm 2025, Type 095 thử nghiệm trên biển Bột Hải với khả năng bắn loạt ổn định và nhiễu bề mặt thấp. Vật liệu đóng tàu gồm hợp kim thép cường độ cao và lớp phủ hấp âm dày, giảm phản xạ radar, giúp cân bằng giữa hỏa lực và tàng hình.
Hệ thống bơm phản lực không trục làm mát bằng kim loại lỏng giảm rung, tốc độ tối đa đạt 33 hải lý/giờ (khoảng 61 km/giờ), thời gian hoạt động liên tục 120 ngày. Khoang lương thực lớn, bảo dưỡng đơn giản. Tàu thứ hai dự kiến đặt sống tại Nhà máy Đóng tàu Giang Nam năm 2025, công suất hai tàu mỗi năm, tạo tiền đề cho sản xuất hàng loạt.
Tàu đầu tiên dự kiến thử nghiệm năm 2026, duy trì tốc độ tối đa trong thời gian dài mà không giảm hiệu suất. So với các tàu Barracuda của Pháp (giãn nước 6000 tấn, dùng ống phóng ngư lôi), hệ thống phóng thẳng đứng của Type 095 cho phép bắn nhiều tên lửa cùng lúc.
Tên lửa KSS 3 của Hàn Quốc có sáu ống phóng thẳng đứng tầm 800 km, còn Type 095 có 48 ống, tập trung vào tính hiệu quả và thực tế trong tác chiến.
Cạnh tranh và khả năng tác chiến dưới nước
Type 095 được so sánh với các tàu ngầm hiện đại của Mỹ và Nga. Virginia Block V của Mỹ có lượng giãn nước 10200 tấn, dài 140 mét, sáu bệ phóng lớn với 36 ống phóng, trang bị tên lửa Tomahawk và tốc độ 30 hải lý/giờ (khoảng 56 km/giờ). Type 095 có tám bệ phóng, 48 ống phóng, tầm bắn xa hơn và hệ thống chống nhiễu cho CJ 10.Trong mô phỏng tác chiến, Virginia có thể phóng 12 tên lửa từ ống phía trước, còn Type 095 phóng đồng loạt tám ống, giải phóng nhiều ngư lôi và tạo bão hòa radar. Hệ thống phần mềm hỗ trợ chuyển đổi giữa các loại ngư lôi nhanh chóng.
Yasen M của Nga, chiếc thứ năm hoạt động năm 2025, dài 139 mét, giãn nước 13800 tấn, có 40 ống phóng và tên lửa 3M 54 tầm 1000 km. Thiết kế phân tán chiếm không gian nên cơ động kém hơn. Type 095 có khoang tên lửa nhỏ gọn, tăng diện tích cho mảng cảm biến và phóng tên lửa với mật độ cao hơn 30%.
Astute của Anh và Arihant của Ấn Độ có giãn nước khoảng 6000 tấn, trang bị tên lửa hoặc ngư lôi, nhưng tốc độ bắn loạt và khả năng triển khai tập trung thấp hơn.
Hiện có sáu quốc gia sở hữu tàu ngầm hạt nhân: Mỹ 70 chiếc, Nga 50 chiếc, Trung Quốc 25 chiếc, Pháp 10 chiếc, Anh 11 chiếc, Ấn Độ 2 chiếc. Trung Quốc phát triển hạm đội với 12 tàu tấn công và 6 tàu chiến lược. Chương trình SSN(X) của Mỹ dự kiến tàu đầu tiên vào năm 2030, trong khi các chương trình hiện tại đã triển khai sẵn các tàu ngầm hiện đại.
Yasen dự kiến hoàn tất 8 tàu cho Hạm đội Phương Bắc vào năm 2028. Type 095 tập trung vào tàng hình, hỏa lực và cảm biến tầm xa để hỗ trợ tác chiến hiệu quả. Hệ thống phóng siêu thanh Block V có tỷ lệ bắn cao đến 40%.
Triển vọng và ứng dụng trong tác chiến biển xanh
Type 095 sẽ phục vụ Hạm đội Biển Hoa Đông từ năm 2026, phối hợp với các tàu hộ tống như Type 039C (giãn nước 3500 tấn, 12 ống phóng thẳng đứng, khả năng hoạt động liên tục ba tuần nhờ AIP). Type 096 hạ thủy năm 2025, giãn nước 18000 tấn, dài 150 mét, mang tên lửa JL 3 tầm 12000 km, lặn sâu 600 mét.
Type 095 được trang bị sonar, tên lửa tàng hình trước và sau, cùng mạng lưới đánh chặn. Mục tiêu 10 năm là đạt 66 tàu, ngang bằng với Mỹ. Type 039D sẽ có giãn nước 4000 tấn và khả năng nâng cấp thẳng đứng.
Công nghệ tàu mặt nước không người lái (USV) được thử nghiệm năm 2025, tàu mẹ có thể thả các tàu nhỏ hơn để bảo vệ đội hình và truyền dữ liệu. Pháo điện từ Type 096 được thử nghiệm với nạp tụ điện và phun nước. Trong tập trận Thái Bình Dương, Type 095 thử nghiệm bắn xa và bảo vệ đội hình hải quân.
Hình ảnh vệ tinh hạn chế, các thông số vận hành được quản lý chặt chẽ. Type 097 dự kiến bắt đầu năm 2029, dài 130 mét, giãn nước 13000 tấn, tích hợp công nghệ laser. Virginia Block VI dự kiến đóng 10 tàu nhưng tốc độ triển khai chậm hơn. Type 095 và 096 đã hoạt động thường xuyên ở Biển Đông và qua eo Malacca.
Tàu Type 095 góp phần nâng cao năng lực tác chiến biển xanh, kết hợp giữa hỏa lực, tàng hình và cảm biến hiện đại, phục vụ mục tiêu bảo vệ khu vực hoạt động hải quân và đảm bảo vận hành ổn định trong điều kiện biển xa. (Sohu)
