VNR Content
Pearl
Oppo đột ngột thông báo đóng cửa bộ phận ZEKU chuyên thiết kế chip, viện dẫn lí do “kinh tế toàn cầu bất ổn, môi trường kinh doanh xấu đi”. Song, theo trang Caixin của Trung Quốc, nguyên nhân thực sự có thể đến từ tận bên trong, với nhiều vấn đề như đấu đá nội bộ, tiến độ dự án chậm chạp,... dẫn tới việc phải đóng cửa. Oppo được cho là đã đầu tư tới 7-8 tỷ USD cho tham vọng tự chủ chip, nhưng giờ đành phải từ bỏ.
Đóng cửa ZEKU có thể tác động tới hơn 3.000 nhân sự bán dẫn ở đất nước này. Một giáo sư chuyên về vi mạch tích hợp cho biết, quyết định này có thể tạo ra hiệu ứng domino trong ngành chip nội địa. Nhiều hãng chip khác sẽ phải “nằm im” hoặc tính đường rút lui, do lo ngại thiếu nguồn tài chính hoặc áp lực cạnh tranh.
ZEKU ban đầu xử lý 1 số dự án nhỏ như chip chuyên về hình ảnh, âm thanh. Song, mục tiêu chính của họ là thiết kế SoC cho smartphone, tương tự Exynos hay Snapdragon. Vào tháng 3, công ty đã ký với 1 hãng đúc chip theo hợp đồng để thí điểm sản xuất chip xử lý ứng dụng, 1 nhân viên cũ tiết lộ.
Song, tới ngày 12/5, Oppo thông báo đóng cửa ZEKU trong sự ngỡ ngàng của nhiều nhân viên. Trước đó, họ vẫn ráo riết đăng tin tuyển dụng kĩ sư bán dẫn, quảng cáo sản phẩm mới và gia hạn hợp đồng thuê nhà cho trụ sở Thượng Hải.
Vào năm 2022, thị trường smartphone Trung Quốc đã sụt giảm mạnh chưa từng có. Tổng sản lượng xuất xưởng giảm 13%, doanh số hàng năm giảm xuống dưới 300 triệu đơn vị. Nguyên nhân được cho là thiết bị ngày càng tốt hơn nên người dùng có xu hướng sử dụng lâu dài, kinh tế khó khăn cũng khiến họ thắt chặt chi tiêu.
Thị phần Oppo bị giảm tại Trung Quốc
Thị phần Oppo bị giảm trên toàn cầu
Thị phần nội địa của Oppo bị giảm 3,6% xuống còn 16,8%, đứng thứ 3 thị trường. Họ là công ty smartphone Trung Quốc bị giảm nhiều nhất trong top 5 thị trường. Trên toàn cầu, doanh số smartphone giảm 11% xuống 1,2 tỷ đơn vị. Thị phần toàn cầu của hãng cũng giảm xuống 8,6% vào năm 2022.
Bộ xử lý ứng dụng là thành phần quan trọng nhất mà Oppo mong muốn thành công. Họ đã dự định sản xuất thí điểm vào tháng 3 với tiến trình 4nm, lấy những lô chip mẫu đầu tiên vào tháng 6 để đánh giá. Dự án đã chậm tiến độ nhiều tháng, việc sản xuất thí điểm bị trì hoãn 2 lần.
Tuy nhiên, theo lời cựu nhân viên ZEKU, tính cạnh tranh của sản phẩm không cao nên họ sẽ chỉ giới hạn trong 1 số sản phẩm của Oppo. Còn nhóm thiết kế chip mạng băng tần cơ sở và chip vô tuyến sẽ có mẫu thử nghiệm vào tháng 5. ZEKU dự tính dùng chip băng tần cơ sở của MediaTek kết hợp với bộ xử lý ứng dụng tự phát triển để tạo thành chipset hoàn chỉnh.
Việc phát triển chip hình ảnh và âm thanh nhận được tiến bộ nhiều nhất. Họ đã tung ra 1 số sản phẩm MariSilicon X và Y, xử lý tín hiệu ảnh và âm thanh Bluetooth tốt hơn. Tuy nhiên, theo giám đốc cấp cao Jiang Bo cho biết, MariSilicon Y có lợi ích kinh tế thấp, do chi phí sản xuất cao, khả năng mang về lợi nhuận so với quy mô đầu tư rất hạn chế.
Song, dường như cấp lãnh đạo lại không quan tâm tới những xung đột nội bộ đó. Họ luôn lảng tránh hoặc yêu cầu nhân viên tự giải quyết. Vì thế, ZEKU phải nới lỏng điều kiện tuyển dụng trong 1 thời gian, thuê nhiều sinh viên tốt nghiệp mới ra trường hoặc thậm chí người chỉ có kinh nghiệm viết code. Điều này dẫn tới chất lượng nhân sự về sau bị giảm sút.
Có tới 1/3 trong tổng nhân viên R&D của ZEKU là sinh viên vừa ra trường, kinh nghiệm hạn chế. Điều này cũng ảnh hưởng tới tiến độ phát triển dự án và tham vọng tự chủ công nghệ chip của Oppo.
>>> Samsung siết chặt tình trạng nhân viên chip nhảy việc.
Tham vọng tự chủ chip
ZEKU là 1 công ty sinh ra trong thời kỳ Trung Quốc thúc đẩy các dự án bán dẫn trên khắp cả nước. Được thành lập năm 2019, họ được giao nhiệm vụ thiết kế chip xử lý ứng dụng, modem mạng và 1 số thành phần kết nối không dây khác bên trong smartphone. Trước khi đóng cửa, ZEKU là hãng thiết kế chip lớn thứ 5 tính theo quy mô nhân sự, cho thấy mức độ đầu tư của ông lớn Trung Quốc. Họ rất nghiêm túc khi theo đuổi tham vọng chip.Đóng cửa ZEKU có thể tác động tới hơn 3.000 nhân sự bán dẫn ở đất nước này. Một giáo sư chuyên về vi mạch tích hợp cho biết, quyết định này có thể tạo ra hiệu ứng domino trong ngành chip nội địa. Nhiều hãng chip khác sẽ phải “nằm im” hoặc tính đường rút lui, do lo ngại thiếu nguồn tài chính hoặc áp lực cạnh tranh.
ZEKU ban đầu xử lý 1 số dự án nhỏ như chip chuyên về hình ảnh, âm thanh. Song, mục tiêu chính của họ là thiết kế SoC cho smartphone, tương tự Exynos hay Snapdragon. Vào tháng 3, công ty đã ký với 1 hãng đúc chip theo hợp đồng để thí điểm sản xuất chip xử lý ứng dụng, 1 nhân viên cũ tiết lộ.
Song, tới ngày 12/5, Oppo thông báo đóng cửa ZEKU trong sự ngỡ ngàng của nhiều nhân viên. Trước đó, họ vẫn ráo riết đăng tin tuyển dụng kĩ sư bán dẫn, quảng cáo sản phẩm mới và gia hạn hợp đồng thuê nhà cho trụ sở Thượng Hải.
Mất thị phần
Tại cuộc họp đưa ra thông báo gây shock cho nhân viên, giám đốc Liu Jun thừa nhận doanh thu sụt giảm, năng lực cạnh tranh đi xuống, khiến Oppo không còn đủ sức cáng đáng tham vọng đầu tư vào phát triển chip.Vào năm 2022, thị trường smartphone Trung Quốc đã sụt giảm mạnh chưa từng có. Tổng sản lượng xuất xưởng giảm 13%, doanh số hàng năm giảm xuống dưới 300 triệu đơn vị. Nguyên nhân được cho là thiết bị ngày càng tốt hơn nên người dùng có xu hướng sử dụng lâu dài, kinh tế khó khăn cũng khiến họ thắt chặt chi tiêu.
Thị phần nội địa của Oppo bị giảm 3,6% xuống còn 16,8%, đứng thứ 3 thị trường. Họ là công ty smartphone Trung Quốc bị giảm nhiều nhất trong top 5 thị trường. Trên toàn cầu, doanh số smartphone giảm 11% xuống 1,2 tỷ đơn vị. Thị phần toàn cầu của hãng cũng giảm xuống 8,6% vào năm 2022.
Tiến triển chậm hơn kì vọng
ZEKU đã thành lập 4 đơn vị thiết kế chip, bao gồm bộ xử lý ứng dụng, modem băng tần mạng, Bluetooth và chip tần số vô tuyến.Bộ xử lý ứng dụng là thành phần quan trọng nhất mà Oppo mong muốn thành công. Họ đã dự định sản xuất thí điểm vào tháng 3 với tiến trình 4nm, lấy những lô chip mẫu đầu tiên vào tháng 6 để đánh giá. Dự án đã chậm tiến độ nhiều tháng, việc sản xuất thí điểm bị trì hoãn 2 lần.
Tuy nhiên, theo lời cựu nhân viên ZEKU, tính cạnh tranh của sản phẩm không cao nên họ sẽ chỉ giới hạn trong 1 số sản phẩm của Oppo. Còn nhóm thiết kế chip mạng băng tần cơ sở và chip vô tuyến sẽ có mẫu thử nghiệm vào tháng 5. ZEKU dự tính dùng chip băng tần cơ sở của MediaTek kết hợp với bộ xử lý ứng dụng tự phát triển để tạo thành chipset hoàn chỉnh.
Xung đột nội bộ
Để tăng cường R&D, ZEKU đã tuyển dụng nhiều chuyên gia từ các nhà sản xuất chip lớn như MediaTek, HiSilicon và Qualcomm. Sau đó, họ phân bổ những nhân viên từng làm việc chung công ty vào 1 nhóm, dẫn tới xung đột giữa chính các nhóm này. Họ tranh giành tài nguyên để tiến hành công việc của nhóm thuận lợi hơn. Bản thân tổ chức có rất nhiều rào cản.Song, dường như cấp lãnh đạo lại không quan tâm tới những xung đột nội bộ đó. Họ luôn lảng tránh hoặc yêu cầu nhân viên tự giải quyết. Vì thế, ZEKU phải nới lỏng điều kiện tuyển dụng trong 1 thời gian, thuê nhiều sinh viên tốt nghiệp mới ra trường hoặc thậm chí người chỉ có kinh nghiệm viết code. Điều này dẫn tới chất lượng nhân sự về sau bị giảm sút.
Có tới 1/3 trong tổng nhân viên R&D của ZEKU là sinh viên vừa ra trường, kinh nghiệm hạn chế. Điều này cũng ảnh hưởng tới tiến độ phát triển dự án và tham vọng tự chủ công nghệ chip của Oppo.
>>> Samsung siết chặt tình trạng nhân viên chip nhảy việc.
