VNR Content
Pearl
Thế chiến thứ hai đang bước vào giai đoạn quyết định khi Nhật Bản liên tiếp thất bại trên mặt trận Thái Bình Dương. Sau khi mất Philippines, quần đảo Solomon, Gilbert và Caroline, đế quốc mặt trời mọc phải đối mặt với quân Mỹ đang áp sát nhóm đảo chính. Okinawa, pháo đài cuối cùng án ngữ trước đất liền Nhật Bản, chỉ cách thành phố Kagoshima 257 km.
Trong bối cảnh đó, đầu năm 1945, Hải quân Đế quốc Nhật Bản (IJN) buộc phải đưa ra một quyết định hết sức khó khăn: điều động Yamato, thiết giáp hạm hùng mạnh nhất thế giới, đến bảo vệ Okinawa trong một nhiệm vụ ******.
Chiến hạm Yamato được bí mật chế tạo tại quân cảng Kure, gần Hiroshima năm 1941
Ngay sau khi Nhật Bản rút khỏi hiệp ước giới hạn kích thước thiết giáp hạm, họ đã bí mật đóng Yamato tại quân cảng Kure, gần Hiroshima để tránh sự phát hiện của Mỹ. Với chiều dài 263 mét và lượng giãn nước lên tới 71.000 tấn, Yamato trở thành thiết giáp hạm lớn nhất trong lịch sử. Chỉ có các tàu sân bay Mỹ chế tạo sau Thế chiến 2 mới vượt qua được kích thước của nó.
Ban đầu, hải quân Nhật dự định đóng 5 thiết giáp hạm lớp Yamato, nhưng chỉ có hai chiếc được hạ thủy là Yamato và Musashi. Chiếc thứ ba mang tên Shinano sớm được hoán cải thành tàu sân bay.
Yamato được trang bị vũ khí hùng hậu với 9 pháo hạm cỡ nòng 457 mm trên ba tháp pháo lớn, 6 pháo phụ cỡ 155 mm, 24 pháo 127 mm, 162 pháo phòng không 25 mm và 4 súng máy hạng nặng 13,2 mm. Với hỏa lực cực mạnh, Yamato có khả năng đánh chìm nhiều chiến hạm đối phương chỉ trong một lần khai hỏa. Trong các đợt nâng cấp năm 1944 và 1945, con tàu được bổ sung thêm số lượng lớn pháo phòng không nhằm tăng cường khả năng trụ vững trước hỏa lực của quân Đồng minh.
Tuy nhiên, vào thời điểm hạ thủy năm 1941, Yamato đã trở nên lạc hậu so với xu hướng phát triển của hải quân thế giới. Các tàu sân bay cơ động nhanh mang theo máy bay ném bom và ngư lôi của Mỹ có khả năng tấn công đối phương trong phạm vi xa tới 320km, trong khi tầm bắn của pháo hạm trên Yamato chỉ khoảng 35km.
Thiết giáp hạm Yamato trúng bom đạn của máy bay Mỹ.
Ngày 6/4, nhóm tác chiến mặt nước do Yamato dẫn đầu khởi hành từ Tokuyama, tiến về phía nam qua eo biển Bungo. Tuy nhiên, hải quân Mỹ đã giải mã thành công các bức điện quân sự của Nhật và phát hiện hoạt động của đội tàu chiến này. Mặc dù hai tàu ngầm Mỹ được lệnh phục kích nhưng không thành công do đội tàu Nhật di chuyển quá nhanh với hải trình lắt léo.
Khi nhận được thông tin về hạm đội khổng lồ của Nhật Bản đang tiến về Okinawa, 6 thiết giáp hạm đời cũ của Mỹ sẵn sàng nghênh chiến. Tuy nhiên, bộ chỉ huy hải quân cuối cùng quyết định sử dụng đòn tấn công từ trên không để giảm thiểu tối đa thương vong.
Lúc 8 giờ sáng ngày 7/4, máy bay trinh sát từ tàu sân bay Đô đốc Mistcher phát hiện Yamato khi nó đi được nửa đường đến Okinawa. 280 tiêm kích, oanh tạc cơ và máy bay phóng ngư lôi lập tức xuất kích, bắt đầu cuộc tấn công. Trong vòng hai giờ, đội tàu chiến Nhật liên tục bị oanh tạc dữ dội. Mặc dù kế hoạch tấn công được vạch ra rõ ràng, nhưng khi tiếp cận mục tiêu, mọi phi công Mỹ đều muốn đánh chìm Yamato, khiến mệnh lệnh đưa ra là tự do khai hỏa. Số lượng chiến đấu cơ Mỹ quần thảo trên Yamato dày đặc đến mức họ suýt đâm vào nhau.
Vụ nổ hầm đạn trên tàu Yamato nhìn từ xa giống như một vụ nổ bom hạt nhân chiến thuật.
Đợt tấn công đầu tiên kết thúc với Yamato bị trúng hai quả bom, một ngư lôi và mất hai tàu khu trục hộ tống. Đợt thứ hai diễn ra ngay sau đó với khoảng 100 máy bay Mỹ tham gia. Nhận thấy Yamato bắt đầu nghiêng 20 độ, không quân Mỹ đổi chiến thuật, dùng ngư lôi xuyên kích nổ ở độ sâu lớn hơn để đánh vào phần vỏ mỏng ở đáy tàu thay vì lớp giáp dày bên sườn.
Thuyền trưởng Yamato đã phải đưa ra quyết định khó khăn cho ngập nước khoang động cơ, hy vọng tàu lấy lại cân bằng. Điều này khiến 300 thủy thủ chết ngạt. Lúc này, Yamato đã trúng 10 ngư lôi, 7 quả bom cháy và hư hại nặng. Dù nỗ lực chống ngập, tàu vẫn tiếp tục nghiêng tới 35 độ. Thuyền trưởng Seiichi Ito ra lệnh cho thủy thủ đoàn bỏ tàu, còn bản thân cùng nhiều sĩ quan khác tự trói mình vào ghế chỉ huy, vĩnh viễn chìm xuống đáy biển với con tàu.
Tàu tuần dương Yahagi cũng chịu chung số phận với thiết giáp hạm Yamato.
Lúc 14 giờ 23 phút, hầm đạn mũi tàu phát nổ, tạo cột lửa khổng lồ cao 2.000 mét và đám mây hình nấm cao 6.000 mét, tương tự một quả bom hạt nhân chiến thuật. Ánh sáng từ vụ nổ có thể nhìn thấy từ thành phố Kagoshima trên đất liền và phá hủy một số máy bay Mỹ đang quan sát.
Lực lượng tác chiến mặt nước do Yamato dẫn đầu gần như bị phá hủy hoàn toàn. Ngoài Yamato, tuần dương hạm Yahagi và 3 tàu khu trục khác bị đánh chìm, nhiều tàu hộ tống còn lại hư hại nặng. Riêng trên Yamato, 2.498/2.700 thủy thủ đã hy sinh. Tổng số thương vong của nhóm tác chiến Nhật lên tới 3.700-4.250 người.
Trận hải chiến đánh chìm Yamato, niềm kiêu hãnh của hải quân Nhật, đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên thiết giáp hạm. Các tàu sân bay với hàng trăm máy bay, tầm hoạt động xa, khả năng chính xác cao và tổn thất thấp đã hoàn toàn thay đổi môi trường tác chiến trên biển. Sự sụp đổ của Yamato cũng là biểu tượng cho sự sụp đổ sắp tới của đế quốc Nhật Bản trong những ngày cuối của Thế chiến II.
Trong bối cảnh đó, đầu năm 1945, Hải quân Đế quốc Nhật Bản (IJN) buộc phải đưa ra một quyết định hết sức khó khăn: điều động Yamato, thiết giáp hạm hùng mạnh nhất thế giới, đến bảo vệ Okinawa trong một nhiệm vụ ******.
Thiết giáp hạm hùng mạnh nhất thế giới
Theo chuyên gia Kyle Mizokami trên tạp chí National Interest, Yamato là chiến hạm lớn nhất và uy lực nhất mọi thời đại. Nó được coi là đỉnh cao trong ngành công nghiệp đóng tàu của Nhật Bản, nhưng cũng là nguyên nhân dẫn đến thất bại cay đắng của hải quân nước này.
Chiến hạm Yamato được bí mật chế tạo tại quân cảng Kure, gần Hiroshima năm 1941
Ngay sau khi Nhật Bản rút khỏi hiệp ước giới hạn kích thước thiết giáp hạm, họ đã bí mật đóng Yamato tại quân cảng Kure, gần Hiroshima để tránh sự phát hiện của Mỹ. Với chiều dài 263 mét và lượng giãn nước lên tới 71.000 tấn, Yamato trở thành thiết giáp hạm lớn nhất trong lịch sử. Chỉ có các tàu sân bay Mỹ chế tạo sau Thế chiến 2 mới vượt qua được kích thước của nó.
Ban đầu, hải quân Nhật dự định đóng 5 thiết giáp hạm lớp Yamato, nhưng chỉ có hai chiếc được hạ thủy là Yamato và Musashi. Chiếc thứ ba mang tên Shinano sớm được hoán cải thành tàu sân bay.
Yamato được trang bị vũ khí hùng hậu với 9 pháo hạm cỡ nòng 457 mm trên ba tháp pháo lớn, 6 pháo phụ cỡ 155 mm, 24 pháo 127 mm, 162 pháo phòng không 25 mm và 4 súng máy hạng nặng 13,2 mm. Với hỏa lực cực mạnh, Yamato có khả năng đánh chìm nhiều chiến hạm đối phương chỉ trong một lần khai hỏa. Trong các đợt nâng cấp năm 1944 và 1945, con tàu được bổ sung thêm số lượng lớn pháo phòng không nhằm tăng cường khả năng trụ vững trước hỏa lực của quân Đồng minh.
Tuy nhiên, vào thời điểm hạ thủy năm 1941, Yamato đã trở nên lạc hậu so với xu hướng phát triển của hải quân thế giới. Các tàu sân bay cơ động nhanh mang theo máy bay ném bom và ngư lôi của Mỹ có khả năng tấn công đối phương trong phạm vi xa tới 320km, trong khi tầm bắn của pháo hạm trên Yamato chỉ khoảng 35km.
Cái kết bi thảm
Khi quân Đồng minh bắt đầu tấn công đảo Okinawa vào ngày 1/4/1945, Nhật Bản buộc phải khởi động chiến dịch ****** mang tên Ten-Go. Nhóm tác chiến do thiết giáp hạm Yamato dẫn đầu, cùng với tuần dương hạm Yahagi và 8 tàu khu trục, được lệnh tiến về Okinawa với hy vọng có thể chặn bước tiến của quân Đồng minh. Theo kế hoạch, Yamato sẽ chia cắt lực lượng đối phương, lao lên bờ và trở thành một pháo đài nổi cố thủ. Đây là quyết định bất đắc dĩ của hải quân Nhật trong bối cảnh khan hiếm nhiên liệu và các nguồn lực khác.
Ngày 6/4, nhóm tác chiến mặt nước do Yamato dẫn đầu khởi hành từ Tokuyama, tiến về phía nam qua eo biển Bungo. Tuy nhiên, hải quân Mỹ đã giải mã thành công các bức điện quân sự của Nhật và phát hiện hoạt động của đội tàu chiến này. Mặc dù hai tàu ngầm Mỹ được lệnh phục kích nhưng không thành công do đội tàu Nhật di chuyển quá nhanh với hải trình lắt léo.
Khi nhận được thông tin về hạm đội khổng lồ của Nhật Bản đang tiến về Okinawa, 6 thiết giáp hạm đời cũ của Mỹ sẵn sàng nghênh chiến. Tuy nhiên, bộ chỉ huy hải quân cuối cùng quyết định sử dụng đòn tấn công từ trên không để giảm thiểu tối đa thương vong.
Lúc 8 giờ sáng ngày 7/4, máy bay trinh sát từ tàu sân bay Đô đốc Mistcher phát hiện Yamato khi nó đi được nửa đường đến Okinawa. 280 tiêm kích, oanh tạc cơ và máy bay phóng ngư lôi lập tức xuất kích, bắt đầu cuộc tấn công. Trong vòng hai giờ, đội tàu chiến Nhật liên tục bị oanh tạc dữ dội. Mặc dù kế hoạch tấn công được vạch ra rõ ràng, nhưng khi tiếp cận mục tiêu, mọi phi công Mỹ đều muốn đánh chìm Yamato, khiến mệnh lệnh đưa ra là tự do khai hỏa. Số lượng chiến đấu cơ Mỹ quần thảo trên Yamato dày đặc đến mức họ suýt đâm vào nhau.
Đợt tấn công đầu tiên kết thúc với Yamato bị trúng hai quả bom, một ngư lôi và mất hai tàu khu trục hộ tống. Đợt thứ hai diễn ra ngay sau đó với khoảng 100 máy bay Mỹ tham gia. Nhận thấy Yamato bắt đầu nghiêng 20 độ, không quân Mỹ đổi chiến thuật, dùng ngư lôi xuyên kích nổ ở độ sâu lớn hơn để đánh vào phần vỏ mỏng ở đáy tàu thay vì lớp giáp dày bên sườn.
Thuyền trưởng Yamato đã phải đưa ra quyết định khó khăn cho ngập nước khoang động cơ, hy vọng tàu lấy lại cân bằng. Điều này khiến 300 thủy thủ chết ngạt. Lúc này, Yamato đã trúng 10 ngư lôi, 7 quả bom cháy và hư hại nặng. Dù nỗ lực chống ngập, tàu vẫn tiếp tục nghiêng tới 35 độ. Thuyền trưởng Seiichi Ito ra lệnh cho thủy thủ đoàn bỏ tàu, còn bản thân cùng nhiều sĩ quan khác tự trói mình vào ghế chỉ huy, vĩnh viễn chìm xuống đáy biển với con tàu.
Lúc 14 giờ 23 phút, hầm đạn mũi tàu phát nổ, tạo cột lửa khổng lồ cao 2.000 mét và đám mây hình nấm cao 6.000 mét, tương tự một quả bom hạt nhân chiến thuật. Ánh sáng từ vụ nổ có thể nhìn thấy từ thành phố Kagoshima trên đất liền và phá hủy một số máy bay Mỹ đang quan sát.
Lực lượng tác chiến mặt nước do Yamato dẫn đầu gần như bị phá hủy hoàn toàn. Ngoài Yamato, tuần dương hạm Yahagi và 3 tàu khu trục khác bị đánh chìm, nhiều tàu hộ tống còn lại hư hại nặng. Riêng trên Yamato, 2.498/2.700 thủy thủ đã hy sinh. Tổng số thương vong của nhóm tác chiến Nhật lên tới 3.700-4.250 người.
Trận hải chiến đánh chìm Yamato, niềm kiêu hãnh của hải quân Nhật, đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên thiết giáp hạm. Các tàu sân bay với hàng trăm máy bay, tầm hoạt động xa, khả năng chính xác cao và tổn thất thấp đã hoàn toàn thay đổi môi trường tác chiến trên biển. Sự sụp đổ của Yamato cũng là biểu tượng cho sự sụp đổ sắp tới của đế quốc Nhật Bản trong những ngày cuối của Thế chiến II.
